Որոնման արդյունք (հասարակական քաղաքական համակարգը գտնվել է 29 նյութ)
Ռեֆերատ | Քաղաքագիտություն
Հասարակական քաղաքական համակարգը
Իմանալ ավելին
referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1
1. Ռ.Հ. Պետրոսյան, «Քաղաքագիտություն», Եր., 2002, էջ 86-88, 96-100:
2. Հ.Խաչատրյան. Քաղաքացիական հասարակություն և իրավական պետություն, Եր., 1995թ.:
3. Ներսեսյանց Վ. Ս.: Իրավունքի և պետության տեսություն, Երևան, «Նաիրի», 2001թ.:
4. Վ. Ն. Խրոպանյուկ: Պետության և իրավունքի տեսություն: Երևան, 1997թ.:
5. ՀՀ սահմանադրական իրավունք (խմբ. Այվազյան Ն.), 2003:
6. Соловьев А.И. "Политическая теория. Политическая технология", Москва, 2003.
description_2
Ներածություն
Հասարակական քաղաքական համակարգը
Եզրակացություն
title_arm Հասարակական քաղաքական համակարգը title_eng Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_1 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_2 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_3 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_4 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_5 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_6 Hasarakakan qaxaqakan hamakargy convertot_7 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_8 Hasarakakan qaghaqakan hamakarg@ convertot_9 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_10 Hasarakakan qaghaqakan hamakargy convertot_11 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_13 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_14 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_15 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_16 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_17 Hasarakakan kaxakakan hamakarg@ convertot_18 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@
1. Ռ.Հ. Պետրոսյան, «Քաղաքագիտություն», Եր., 2002, էջ 86-88, 96-100:
2. Հ.Խաչատրյան. Քաղաքացիական հասարակություն և իրավական պետություն, Եր., 1995թ.:
3. Ներսեսյանց Վ. Ս.: Իրավունքի և պետության տեսություն, Երևան, «Նաիրի», 2001թ.:
4. Վ. Ն. Խրոպանյուկ: Պետության և իրավունքի տեսություն: Երևան, 1997թ.:
5. ՀՀ սահմանադրական իրավունք (խմբ. Այվազյան Ն.), 2003:
6. Соловьев А.И. "Политическая теория. Политическая технология", Москва, 2003.
description_2
Ներածություն
Հասարակական քաղաքական համակարգը
Եզրակացություն
title_arm Հասարակական քաղաքական համակարգը title_eng Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_1 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_2 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_3 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_4 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_5 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_6 Hasarakakan qaxaqakan hamakargy convertot_7 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_8 Hasarakakan qaghaqakan hamakarg@ convertot_9 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_10 Hasarakakan qaghaqakan hamakargy convertot_11 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_13 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_14 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_15 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_16 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@ convertot_17 Hasarakakan kaxakakan hamakarg@ convertot_18 Hasarakakan qaxaqakan hamakarg@
Անհատական | Տնտեսագիտություն
Իմանալ ավելին
referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1
1. Красавина Л.Н. “Международные валютно-финансовые и кредитные отношения”. Москва 2002
2. Круглов В.В. “Основы международных валютно-финансовых и кредитных отношений”, Москва 1998
3. Друзик Я.С. Мировая экономика на финише века. – Минск: Издат. Центр «Экономпрессե, 1997.
4. Лебедева С.Л., Шлихтер С.Б. Мировая экономика: Учебное пособие. – М.: МГТУ, 1994.
5. Хасбулатов Р.И. Мировая экономика. – М.: ИНСАН, 1994.
6. Буренин А.Н. Рынки производных финансовых инструментов, М.:Инфра-М, 1996
7. Փոլ Ա. Սամյուելսո,ՈՒիլյամ Դ.Նորդհաուս, «Տնտեսագիտություն», Միկրոտնտեսագիտություն, Երևան 1995
8. ԵրՊՏԻ , Գ. Ե.Կիրակոսյան, «Տնտեսագիտության տեսություն». Երևան 2000
9. Ջեյմս Դ. Գոռթնի, Ռիչարդ Լ. Ստրոուպ, «Տնտեսագիտություն» (Մասնավոր և հասարակական ընտրություն)« ԵրՊՏԻ 2003
description_2
Ներածություն
1. Արժութային համակարգը, որպես արժեքային մեխանիզմի և արժութային հարաբերությունների ամբողջություն
2. Արժութային փոխարժեքի վրա ազդող գործոնները և դրա կարգավորումը
Եզրակացություն
title_arm Դիսկոնտային քաղաքականություն title_eng ?¤?«???????¶?????µ?«?¶ ?„???????„???????¶???‚?©?µ???‚?¶?? convertot_1 Diskontayin qaxaqakanutyun convertot_2 Diskontayin qaxaqakanutyun convertot_3 Diskontayin qaxaqakanutyun convertot_4 Diskontayin qaxaqakanutyun convertot_5 Diskontayin qaxaqakanutyun convertot_6 Diskontayin qaxaqakanutyun convertot_7 Diskontayin qaxaqakanutyun convertot_8 Diskontayin qaghaqakanutyun convertot_9 Diskontayin qaxaqakanutyun convertot_10 Diskontayin qaghaqakanutyun convertot_11 Diskontayin qaxaqakanutyun convertot_13 Diskontajin qaxaqakanutjun convertot_14 Diskwntayin qaxaqakanutyun convertot_15 Diskontayin qaxaqakanutyun convertot_16 Diskontayin qaxaqakanytyyn convertot_17 Diskontayin kaxakakanutyun convertot_18 Diskontayin qaxaqakanutyun
1. Красавина Л.Н. “Международные валютно-финансовые и кредитные отношения”. Москва 2002
2. Круглов В.В. “Основы международных валютно-финансовых и кредитных отношений”, Москва 1998
3. Друзик Я.С. Мировая экономика на финише века. – Минск: Издат. Центр «Экономпрессե, 1997.
4. Лебедева С.Л., Шлихтер С.Б. Мировая экономика: Учебное пособие. – М.: МГТУ, 1994.
5. Хасбулатов Р.И. Мировая экономика. – М.: ИНСАН, 1994.
6. Буренин А.Н. Рынки производных финансовых инструментов, М.:Инфра-М, 1996
7. Փոլ Ա. Սամյուելսո,ՈՒիլյամ Դ.Նորդհաուս, «Տնտեսագիտություն», Միկրոտնտեսագիտություն, Երևան 1995
8. ԵրՊՏԻ , Գ. Ե.Կիրակոսյան, «Տնտեսագիտության տեսություն». Երևան 2000
9. Ջեյմս Դ. Գոռթնի, Ռիչարդ Լ. Ստրոուպ, «Տնտեսագիտություն» (Մասնավոր և հասարակական ընտրություն)« ԵրՊՏԻ 2003
description_2
Ներածություն
1. Արժութային համակարգը, որպես արժեքային մեխանիզմի և արժութային հարաբերությունների ամբողջություն
2. Արժութային փոխարժեքի վրա ազդող գործոնները և դրա կարգավորումը
Եզրակացություն
title_arm Դիսկոնտային քաղաքականություն title_eng ?¤?«???????¶?????µ?«?¶ ?„???????„???????¶???‚?©?µ???‚?¶?? convertot_1 Diskontayin qaxaqakanutyun convertot_2 Diskontayin qaxaqakanutyun convertot_3 Diskontayin qaxaqakanutyun convertot_4 Diskontayin qaxaqakanutyun convertot_5 Diskontayin qaxaqakanutyun convertot_6 Diskontayin qaxaqakanutyun convertot_7 Diskontayin qaxaqakanutyun convertot_8 Diskontayin qaghaqakanutyun convertot_9 Diskontayin qaxaqakanutyun convertot_10 Diskontayin qaghaqakanutyun convertot_11 Diskontayin qaxaqakanutyun convertot_13 Diskontajin qaxaqakanutjun convertot_14 Diskwntayin qaxaqakanutyun convertot_15 Diskontayin qaxaqakanutyun convertot_16 Diskontayin qaxaqakanytyyn convertot_17 Diskontayin kaxakakanutyun convertot_18 Diskontayin qaxaqakanutyun
Կուրսային | Տնտեսագիտություն
Պլանային տնտեսության համակարգը որպես անցումային տնտեսության ելակետ
Իմանալ ավելին
referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1
1. ՙՀայաստանի Հանրապետության սոցիալ¬տնտեսական վիճակը 2003 թվականի հունվար-դեկտեմբերին՚ ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայություն£ Երևան 2004 թ.:
2. ՙՀՀ 2002թ.- ի Դրամավարկային Քաղաքականության Ծրագիր՚
3. Անցումային զեկույց 1998« EBRD
4. Գևորգյան Մ., Տնետսագիտության տեսություն, Եր, 1999
5. Կիրակոսյան Գ.« Տնտեսական վերափոխումները և Հայաստանի տնտեսության զարգացման խնդիրները« ՀՀ տնտեսության և ձեռնարկատիրության զարգացման արդի խնդիրները« գիտաժողովի նյութեր« Եր.« 1998
6. Маршалл А., Принципы перенодной экономики / М.: Прогресс, 1993
7. Баликоев В. З., Общая экономическая теория: Учебное пособие / М.: «Изд-во ПРИОР»; Новосибирск: «Изд-во ЮКЭА», 1999
description_2
Ներածություն
1. Հասարակական տնտեսական համակարգերի երկու ձևերը: Դրանց առավելությունները և թերությունները
2. Պլանային տնտեսության համակարգից շուկայական համակարգին անցման անհրաժեշտությունը
3. Ժամանակակից անցումային-պլանային տնտեսական համակարգի առանձնահատկությունները և տարերրը
4. Պետության առջև դրվող խնդիրները պլանայինից շուկայական տնտեսության անցման ընթացքում /ՀՀ օրինակով/
Եզրակացություններ և առաջարկություններ
title_arm Պլանային տնտեսության համակարգը որպես անցումային տնտեսության ելակետ title_eng Planayin tntesutyun@ vorpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_1 Planayin tntesutyan hamakarg@ orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_2 Planayin tntesutyan hamakarg@ orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_3 Planayin tntesutyan hamakarg@ orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_4 Planayin tntesutyan hamakarg@ orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_5 Planayin tntesutyan hamakarg@ orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_6 Planayin tntesutyan hamakargy orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_7 Planayin tntesutyan hamakarg@ orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_8 Planayin tntesutyan hamakarg@ orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_9 Planayin tntesutyan hamakarg@ orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_10 Planayin tntesutyan hamakargy orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_11 Planayin tntesutyan hamakarg@ orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_13 Planajin tntesutjan hamakarg@ orpes ancumajin tntesutjan elaket convertot_14 Planayin tntesutyan hamakarg@ wrpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_15 Planayin tntesutyan hamakarg@ orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_16 Planayin tntesytyan hamakarg@ orpes ancymayin tntesytyan elaket convertot_17 Planayin tntesutyan hamakarg@ orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_18 Planayin tntesutyan hamakarg@ orpes ancumayin tntesutyan elaket
1. ՙՀայաստանի Հանրապետության սոցիալ¬տնտեսական վիճակը 2003 թվականի հունվար-դեկտեմբերին՚ ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայություն£ Երևան 2004 թ.:
2. ՙՀՀ 2002թ.- ի Դրամավարկային Քաղաքականության Ծրագիր՚
3. Անցումային զեկույց 1998« EBRD
4. Գևորգյան Մ., Տնետսագիտության տեսություն, Եր, 1999
5. Կիրակոսյան Գ.« Տնտեսական վերափոխումները և Հայաստանի տնտեսության զարգացման խնդիրները« ՀՀ տնտեսության և ձեռնարկատիրության զարգացման արդի խնդիրները« գիտաժողովի նյութեր« Եր.« 1998
6. Маршалл А., Принципы перенодной экономики / М.: Прогресс, 1993
7. Баликоев В. З., Общая экономическая теория: Учебное пособие / М.: «Изд-во ПРИОР»; Новосибирск: «Изд-во ЮКЭА», 1999
description_2
Ներածություն
1. Հասարակական տնտեսական համակարգերի երկու ձևերը: Դրանց առավելությունները և թերությունները
2. Պլանային տնտեսության համակարգից շուկայական համակարգին անցման անհրաժեշտությունը
3. Ժամանակակից անցումային-պլանային տնտեսական համակարգի առանձնահատկությունները և տարերրը
4. Պետության առջև դրվող խնդիրները պլանայինից շուկայական տնտեսության անցման ընթացքում /ՀՀ օրինակով/
Եզրակացություններ և առաջարկություններ
title_arm Պլանային տնտեսության համակարգը որպես անցումային տնտեսության ելակետ title_eng Planayin tntesutyun@ vorpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_1 Planayin tntesutyan hamakarg@ orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_2 Planayin tntesutyan hamakarg@ orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_3 Planayin tntesutyan hamakarg@ orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_4 Planayin tntesutyan hamakarg@ orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_5 Planayin tntesutyan hamakarg@ orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_6 Planayin tntesutyan hamakargy orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_7 Planayin tntesutyan hamakarg@ orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_8 Planayin tntesutyan hamakarg@ orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_9 Planayin tntesutyan hamakarg@ orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_10 Planayin tntesutyan hamakargy orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_11 Planayin tntesutyan hamakarg@ orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_13 Planajin tntesutjan hamakarg@ orpes ancumajin tntesutjan elaket convertot_14 Planayin tntesutyan hamakarg@ wrpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_15 Planayin tntesutyan hamakarg@ orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_16 Planayin tntesytyan hamakarg@ orpes ancymayin tntesytyan elaket convertot_17 Planayin tntesutyan hamakarg@ orpes ancumayin tntesutyan elaket convertot_18 Planayin tntesutyan hamakarg@ orpes ancumayin tntesutyan elaket
Կուրսային | Տնտեսագիտություն
Մրցակցության էությունը և դերը շուկայական տնտեսությունում
Իմանալ ավելին
referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1
1. Փոլ Ա. Սամյուելսոն« ՈՒիլյամ Դ. Նորդհաուս« «Տնտեսագիտություն»«Միկրոտնտեսագիտություն« Երևան 1995
2. ԵրՊՏԻ « Գ. Ե.Կիրակոսյան« «Տնտեսագիտության տեսություն»« Երևան 2000
3. Հայկական Գյուղատնտեսական Ակադեմիա« Վլադիմիր Գրիգորյան« «Տնտեսագիտության տեսություն»« Երևան 1999
4. Ջեյմս Դ. Գոռթնի« Ռիչարդ Լ. Ստրոուպ« «Տնտեսագիտություն» (Մասնավոր և հասարակական ընտրություն)«ԵրՊՏԻ 2003
5. Ա. Հ.Արշակյան« «Տնտեսական մրցակցության համակարգը շուկայական էկոնոմիկայում»« Երևան 1997
6. ՀՀ տնտեսական մրցակցության պաշտպանության մասին օրենքը« ընդունված 2000 թվականի նոյեմբերի 6-ին
7. ՀՀ տնտեսական մրցակցության պաշտպանության պետական հանձնաժողովի 2002 թվականի տարեկան գործունեության ծրագիր
8. Кэмбелл Р. Макконнелл, Стэнли Л. Брю, «Экономикс», (Принципы, проблемы и политика), Москва 1992
9. Чепурин, «Курс экономической теории», Киров, «АСА» 2002
10. Աշոտ Մարկոսյան« Ռաֆիկ Սաֆարյան« «Շուկայական տնտեսության հիմունքները»« Երևան 2002
description_2
Ներածություն
1. Մրցակցության էությունը« զարգացումը և ֆունկցիաները
2. Ազատ կամ կատարյալ մրցակցություն
2.1 Ներճյուղային և միջճյուղային մրցակցություն
3. Ոչ կատարյալ մրցակցություն
3.1 Մոնոպոլիստական մրցակցություն
3.2 Օլիգոպոլիա
3.3 Մոնոպոլիա, Հակամենաշնորհային քաղաքականություն
title_arm Մրցակցության էությունը և դերը շուկայական տնտեսությունում title_eng mrcakcutyan eutyun@ ev der@ shukayakan tntesutyunum convertot_1 Mrcakcutyan eutyun@ EV der@ shukayakan tntesutyunum convertot_2 Mrcakcutyan eutyun@ EV der@ shukayakan tntesutyunum convertot_3 Mrcakcutyan eutyun@ EV der@ shukayakan tntesutyunum convertot_4 Mrcakcutyan eutyun@ EV der@ zukayakan tntesutyunum convertot_5 Mrcakcutyan eutyun@ EV der@ shukayakan tntesutyunum convertot_6 Mrcakcutyan eutyuny EV dery shukayakan tntesutyunum convertot_7 Mrcakcutyan eutyun@ EV der@ shukayakan tntesutyunum convertot_8 Mrcakcutyan eutyun@ EV der@ shukayakan tntesutyunum convertot_9 Mrcakcutyan eutyun@ EV der@ shukayakan tntesutyunum convertot_10 Mrcakcutyan eutyuny EV dery sukayakan tntesutyunum convertot_11 Mrcakcutyan eutyun@ EV der@ shukayakan tntesutyunum convertot_13 Mrcakcutjan eutjun@ EV der@ shukajakan tntesutjunum convertot_14 Mrcakcutyan eutyun@ EV der@ shukayakan tntesutyunum convertot_15 Mrcakcutyan eutyun@ EV der@ shukayakan tntesutyunum convertot_16 Mrcakcytyan eytyyn@ EV der@ shykayakan tntesytyynym convertot_17 Mrcakcutyan eutyun@ EV der@ shukayakan tntesutyunum convertot_18 Mrcakcutyan eutyun@ YEV der@ shukayakan tntesutyunum
1. Փոլ Ա. Սամյուելսոն« ՈՒիլյամ Դ. Նորդհաուս« «Տնտեսագիտություն»«Միկրոտնտեսագիտություն« Երևան 1995
2. ԵրՊՏԻ « Գ. Ե.Կիրակոսյան« «Տնտեսագիտության տեսություն»« Երևան 2000
3. Հայկական Գյուղատնտեսական Ակադեմիա« Վլադիմիր Գրիգորյան« «Տնտեսագիտության տեսություն»« Երևան 1999
4. Ջեյմս Դ. Գոռթնի« Ռիչարդ Լ. Ստրոուպ« «Տնտեսագիտություն» (Մասնավոր և հասարակական ընտրություն)«ԵրՊՏԻ 2003
5. Ա. Հ.Արշակյան« «Տնտեսական մրցակցության համակարգը շուկայական էկոնոմիկայում»« Երևան 1997
6. ՀՀ տնտեսական մրցակցության պաշտպանության մասին օրենքը« ընդունված 2000 թվականի նոյեմբերի 6-ին
7. ՀՀ տնտեսական մրցակցության պաշտպանության պետական հանձնաժողովի 2002 թվականի տարեկան գործունեության ծրագիր
8. Кэмбелл Р. Макконнелл, Стэнли Л. Брю, «Экономикс», (Принципы, проблемы и политика), Москва 1992
9. Чепурин, «Курс экономической теории», Киров, «АСА» 2002
10. Աշոտ Մարկոսյան« Ռաֆիկ Սաֆարյան« «Շուկայական տնտեսության հիմունքները»« Երևան 2002
description_2
Ներածություն
1. Մրցակցության էությունը« զարգացումը և ֆունկցիաները
2. Ազատ կամ կատարյալ մրցակցություն
2.1 Ներճյուղային և միջճյուղային մրցակցություն
3. Ոչ կատարյալ մրցակցություն
3.1 Մոնոպոլիստական մրցակցություն
3.2 Օլիգոպոլիա
3.3 Մոնոպոլիա, Հակամենաշնորհային քաղաքականություն
title_arm Մրցակցության էությունը և դերը շուկայական տնտեսությունում title_eng mrcakcutyan eutyun@ ev der@ shukayakan tntesutyunum convertot_1 Mrcakcutyan eutyun@ EV der@ shukayakan tntesutyunum convertot_2 Mrcakcutyan eutyun@ EV der@ shukayakan tntesutyunum convertot_3 Mrcakcutyan eutyun@ EV der@ shukayakan tntesutyunum convertot_4 Mrcakcutyan eutyun@ EV der@ zukayakan tntesutyunum convertot_5 Mrcakcutyan eutyun@ EV der@ shukayakan tntesutyunum convertot_6 Mrcakcutyan eutyuny EV dery shukayakan tntesutyunum convertot_7 Mrcakcutyan eutyun@ EV der@ shukayakan tntesutyunum convertot_8 Mrcakcutyan eutyun@ EV der@ shukayakan tntesutyunum convertot_9 Mrcakcutyan eutyun@ EV der@ shukayakan tntesutyunum convertot_10 Mrcakcutyan eutyuny EV dery sukayakan tntesutyunum convertot_11 Mrcakcutyan eutyun@ EV der@ shukayakan tntesutyunum convertot_13 Mrcakcutjan eutjun@ EV der@ shukajakan tntesutjunum convertot_14 Mrcakcutyan eutyun@ EV der@ shukayakan tntesutyunum convertot_15 Mrcakcutyan eutyun@ EV der@ shukayakan tntesutyunum convertot_16 Mrcakcytyan eytyyn@ EV der@ shykayakan tntesytyynym convertot_17 Mrcakcutyan eutyun@ EV der@ shukayakan tntesutyunum convertot_18 Mrcakcutyan eutyun@ YEV der@ shukayakan tntesutyunum
Կուրսային | Տնտեսագիտություն
Բանկերի էությունը և նրա տեսակները
Իմանալ ավելին
referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1
1. Բագրատ Ասատրյան: «Բանկային գործ»: Երևան 2004
2. Երևանի Պետական Տնտեսագիտական Ինստիտուտ : «Տնտեսագիտության տեսություն» (ուսումնական ձեռնարկ): «Տնտեսագետ» Երևան 2000
3. Ջեյմս Դ. Գոռթնի,Ռիչարդ Լ.Ստրոուպ:«Տնտեսագիտություն»: Մասնավոր և հասարակական ընտրություն. ութերորդ հրատարակություն
4. Ա.Մարկոսյան, Ռ.Սաֆարյան: «Շուկայական տնտեսության հիմունքները»: Երևան 2002
5. Վալերի Օրդուխանյան: «Փողի շուկան.Բանկային համակարգը և դրամավարկային քաղաքականությունը»: «Տնտեսագետ» Երևան 2004
6. Լ.Հ. Բադանյան: «Բանկային գործի հիմունքներ»: Երևան 2003
7. Ա.Գ. Աղանբեկյան: «Տնտեսական բարեփոխումները անցումային շրջանում»: Երևան 1999
8. Ա. Պողոսյան,Վ. Ստեփանյան: «ՀՀ բանկային համակարգի զարգացումը և տնտեսության իրական հատվածի վարկավորման խնդիրները»: Երևան 1999
9. ՀՀ Կենտրոնական բանկ:«Հայաստանի բանկային համակարգ. զարգացումը,կարգավորումը, վերահսկողությունը»: Երևան 2000
10.ՀՀ Կենտրոնական բանկի տեղեկագրեր: 1999,2000,2001,2002
11.ՀՀ Կենտրոնական բանկի ինտերնետային էջ: http://www.cba.a
description_2
Ներածություն
1.Բանկերի ծագումը,բանկային համակարգի ձևավորումը և դրանց էությունը
2. Բանկերի տեսակները և դրանց ֆունկցիաները
3. Բանկային համակարգի կարգավորման նորմատիվային լծակները
4. Արտերկրի բանկային համակարգեր և միջազգային բանկային գործ
5. Բանկային գործունեության գնահատումը
Եզրակացություն
title_arm Բանկերի էությունը և նրա տեսակները title_eng Bankeri eutyun@ ev tesakner@ convertot_1 Bankeri eutyun@ EV nra tesakner@ convertot_2 Bankeri eutyun@ EV nra tesakner@ convertot_3 Bankeri eutyun@ EV nra tesakner@ convertot_4 Bankeri eutyun@ EV nra tesakner@ convertot_5 Bankeri eutyun@ EV nra tesakner@ convertot_6 Bankeri eutyuny EV nra tesaknery convertot_7 Bankeri eutyun@ EV nra tesakner@ convertot_8 Bankeri eutyun@ EV nra tesakner@ convertot_9 Bankeri eutyun@ EV nra tesakner@ convertot_10 Bankeri eutyuny EV nra tesaknery convertot_11 Bankeri eutyun@ EV nra tesakner@ convertot_13 Bankeri eutjun@ EV nra tesakner@ convertot_14 Bankeri eutyun@ EV nra tesakner@ convertot_15 Bankeri eutyun@ EV nra tesakner@ convertot_16 Bankeri eytyyn@ EV nra tesakner@ convertot_17 Bankeri eutyun@ EV nra tesakner@ convertot_18 Bankeri eutyun@ YEV nra tesakner@
1. Բագրատ Ասատրյան: «Բանկային գործ»: Երևան 2004
2. Երևանի Պետական Տնտեսագիտական Ինստիտուտ : «Տնտեսագիտության տեսություն» (ուսումնական ձեռնարկ): «Տնտեսագետ» Երևան 2000
3. Ջեյմս Դ. Գոռթնի,Ռիչարդ Լ.Ստրոուպ:«Տնտեսագիտություն»: Մասնավոր և հասարակական ընտրություն. ութերորդ հրատարակություն
4. Ա.Մարկոսյան, Ռ.Սաֆարյան: «Շուկայական տնտեսության հիմունքները»: Երևան 2002
5. Վալերի Օրդուխանյան: «Փողի շուկան.Բանկային համակարգը և դրամավարկային քաղաքականությունը»: «Տնտեսագետ» Երևան 2004
6. Լ.Հ. Բադանյան: «Բանկային գործի հիմունքներ»: Երևան 2003
7. Ա.Գ. Աղանբեկյան: «Տնտեսական բարեփոխումները անցումային շրջանում»: Երևան 1999
8. Ա. Պողոսյան,Վ. Ստեփանյան: «ՀՀ բանկային համակարգի զարգացումը և տնտեսության իրական հատվածի վարկավորման խնդիրները»: Երևան 1999
9. ՀՀ Կենտրոնական բանկ:«Հայաստանի բանկային համակարգ. զարգացումը,կարգավորումը, վերահսկողությունը»: Երևան 2000
10.ՀՀ Կենտրոնական բանկի տեղեկագրեր: 1999,2000,2001,2002
11.ՀՀ Կենտրոնական բանկի ինտերնետային էջ: http://www.cba.a
description_2
Ներածություն
1.Բանկերի ծագումը,բանկային համակարգի ձևավորումը և դրանց էությունը
2. Բանկերի տեսակները և դրանց ֆունկցիաները
3. Բանկային համակարգի կարգավորման նորմատիվային լծակները
4. Արտերկրի բանկային համակարգեր և միջազգային բանկային գործ
5. Բանկային գործունեության գնահատումը
Եզրակացություն
title_arm Բանկերի էությունը և նրա տեսակները title_eng Bankeri eutyun@ ev tesakner@ convertot_1 Bankeri eutyun@ EV nra tesakner@ convertot_2 Bankeri eutyun@ EV nra tesakner@ convertot_3 Bankeri eutyun@ EV nra tesakner@ convertot_4 Bankeri eutyun@ EV nra tesakner@ convertot_5 Bankeri eutyun@ EV nra tesakner@ convertot_6 Bankeri eutyuny EV nra tesaknery convertot_7 Bankeri eutyun@ EV nra tesakner@ convertot_8 Bankeri eutyun@ EV nra tesakner@ convertot_9 Bankeri eutyun@ EV nra tesakner@ convertot_10 Bankeri eutyuny EV nra tesaknery convertot_11 Bankeri eutyun@ EV nra tesakner@ convertot_13 Bankeri eutjun@ EV nra tesakner@ convertot_14 Bankeri eutyun@ EV nra tesakner@ convertot_15 Bankeri eutyun@ EV nra tesakner@ convertot_16 Bankeri eytyyn@ EV nra tesakner@ convertot_17 Bankeri eutyun@ EV nra tesakner@ convertot_18 Bankeri eutyun@ YEV nra tesakner@
Դիպլոմային | Տնտեսագիտություն
Համաշխարհային արժութային համակարգը և դրա զարգացման արդի միտումները
Իմանալ ավելին
referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1
1. Красавина Л.Н. “Международные валютно-финансовые и кредитные отношения”. Москва 2002
2. Круглов В.В. “Основы международных валютно-финансовых и кредитных отношений”, Москва 1998
3. Миклашевская Н.А., Холопов А.В. “Международная экономика”, Москва, 2000 Киреев А. “МЭО”
4. Котелкин С.В., Тумарова Т. Г., Круглов А. В., Основы международных валютно-финансовых и кредитных отношений, 2000
5. Авдокушин Е.Ф. Международные экономические отношения. Учебное пособие. М.: Маркетинг, 2001.
6. Друзик Я.С. Мировая экономика на финише века. – Минск: Издат. Центр «Экономпрессե, 1997.
7. Лебедева С.Л., Шлихтер С.Б. Мировая экономика: Учебное пособие. – М.: МГТУ, 1994.
8. Хасбулатов Р.И. Мировая экономика. – М.: ИНСАН, 1994.
9.Буренин А.Н. Рынки производных финансовых инструментов, М.:Инфра-М, 1996
10.Փոլ Ա. Սամյուելսոն, ՈՒիլյամ Դ. Նորդհաուս, «Տնտեսագիտություն», Միկրոտնտեսագիտություն, Երևան 1995
11.ԵրՊՏ, Գ. Ե. Կիրակոսյան, «Տնտեսագիտության տեսություն», Երևան 2000
12.Ջեյմս Դ. Գոռթնի, Ռիչարդ Լ. Ստրոուպ, «Տնտեսագիտություն» (Մասնավոր և հասարակական ընտրություն), ԵրՊՏԻ 2003
description_2
Ներածություն
Գլուխ 1. Համաշխարհային արժութային համակարգի զարգացման փուլերը
1.1 «Ոսկե ստանդարտ» համակարգ
1.2 «Բրետտոն-Վուդս» արժութային համակարգ
1.3 Լողացող փոխարժեքների համակարգ
1.4 Միջազգային արժութային ֆոնդ
Գլուխ 2. «Արժութային շուկա» հասկացության տնտեսագիտական բովանդակությունը
2.1 Արժութային շուկայի բովանդակությունը և ազդեցությունը համաշխարհային տնտեսության ու ազգային շուկաների վրա
2.2 ՀՀ արժութային /վալյուտային/ ռեժիմը, կարգավորման համակարգը և արժութային քաղաքականության հիմնական սկզբունքները
Գլուխ 3. Համաշխարհային արժութային համակարգի զարգացման առանձնահատկությունները արդի ժամանակահատվածում
Եզրակացություններ և առաջարկություններ
title_arm Համաշխարհային արժութային համակարգը և դրա զարգացման արդի միտումները title_eng Hamashxarhayin arjuytayin hamakarg@ ev dra zargacman ardi mitumner@ convertot_1 Hamashxarhayin arjutayin hamakarg@ EV dra zargacman ardi mitumner@ convertot_2 Hamashxarhayin arjutayin hamakarg@ EV dra zargacman ardi mitumner@ convertot_3 Hamashxarhayin arjutayin hamakarg@ EV dra zargacman ardi mitumner@ convertot_4 Hamazxarhayin arjutayin hamakarg@ EV dra zargacman ardi mitumner@ convertot_5 Hamashxarhayin arjutayin hamakarg@ EV dra zargacman ardi mitumner@ convertot_6 Hamashxarhayin arjutayin hamakargy EV dra zargacman ardi mitumnery convertot_7 Hamashkharhayin arjutayin hamakarg@ EV dra zargacman ardi mitumner@ convertot_8 Hamashxarhayin arjutayin hamakarg@ EV dra zargacman ardi mitumner@ convertot_9 Hamashxarhayin arghutayin hamakarg@ EV dra zargacman ardi mitumner@ convertot_10 Hamaskharhayin arghutayin hamakargy EV dra zargacman ardi mitumnery convertot_11 Hamashxarhayin arjutayin hamakarg@ EV dra zargacman ardi mitumner@ convertot_13 Hamashxarhajin arjutajin hamakarg@ EV dra zargacman ardi mitumner@ convertot_14 Hamashxarhayin arjutayin hamakarg@ EV dra zargacman ardi mitumner@ convertot_15 Hamashxarhayin arjutayin hamakarg@ EV dra zargacman ardi mitumner@ convertot_16 Hamashxarhayin arjytayin hamakarg@ EV dra zargacman ardi mitymner@ convertot_17 Hamashxarhayin arjutayin hamakarg@ EV dra zargacman ardi mitumner@ convertot_18 Hamashxarhayin arjutayin hamakarg@ YEV dra zargacman ardi mitumner@
Դիպլոմային | Տնտեսագիտություն
Դրամավարկային քաղաքականության հիմնախնդիրները արտադրության մեջ
Իմանալ ավելին
referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1
1. Буренин А.Н. Рынки производных финансовых инструментов, М.:Инфра-М, 1996
2. Кэмбелл Р. Макконнелл, Стэнли Л. Брю, Экономикс”, (Принципы, проблемы и политика), Москва 1992
3. Чепурин, “Курс экономической теории”, Киров, §АСА¦ 2002
4. Балабанов – Основы финансового менеджмента М. 1997
5. И.А. Бланк – Основы финансового менеджмента М. 1999
6. Финансовое право (ред. проф. Н.И. Химичева) М. 1996
7. Блавыч, Повлова – финансы, учебник М. 2000
8. Э.П. Уткин – Финансовое управление М, 1997
9. Финансы (под. ред. проф. Ковалевой) М. 1999
10. Н.Н. Тренов – Управление финансами М. 2000
11. Р.Л. Миллер, Д.Д. Ван-Хуз, Современные деньги, банковское дело, М. 2000,
12. Monetary Policy Operating Procedures in Emerging Market Economies, BIS Policy Paper #5, March 1999
13. Փոլ Ա. Սամյուելսոն« ՈՒիլյամ Դ. Նորդհաուս« «Տնտեսագիտություն»« Միկրոտնտեսագիտություն« Երևան 1995
14. ԵրՊՏԻ « Գ. Ե.Կիրակոսյան« «Տնտեսագիտության տեսություն»« Երևան 2000
15. Աշոտ Մարկոսյան« Ռաֆիկ Սաֆարյան« «Շուկայական տնտեսության հիմունքները»« Երևան 2002
16. Ջեյմս Դ. Գոռթնի« Ռիչարդ Լ. Ստրոուպ« «Տնտեսագիտություն» (Մասնավոր և հասարակական ընտրություն)« ԵրՊՏԻ 2003
17. Լ. Բադանյան և ուրիշներ – ֆինանսներ և վարկ, Երևան 2003
18. Վ.Ա. Վարդանյան – ֆինանսական մենեջմենթ Երևան 1999
19. Ա. Բագրատյան, Ա. Բալբանյան - Բանկային գործ Երևան 2003
20. Ս. Նահապետյան – ՀՀ բանկային օրենսդրություն, Երևան
21. Թ. Տոնոյան «Տնտեսագիտությա տեսություն», Եր., 2003 թ.,
22. Կ.Անանյան, Դրամավարկային քաղաքականության տեսական հիմնահարցերը, ԵրՊՏԻ, #3, 2005,
23. http:/www.cba.am
description_2
Ներածություն
Գլուխ 1. Ֆինանսական շուկայի գործունեության առանձնահատկությունները ՀՀ-ում
1.1 ՀՀ ֆինանսական շուկայի և տնտեսության ներդաշնակ զարգացման հեռանկարները
Գլուխ 2. Արժութային համակարգի զարգացման առանձնահատկությունները արդի ժամանակահատվածում
2.1 Արժութային շուկայի բովանդակությունը և ազդեցությունը համաշխարհային տնտեսության ու ազգային շուկաների վրա
2.2 ՀՀ արժութային /վալյուտային/ ռեժիմը, կարգավորման համակարգը և արժութային քաղաքականության հիմնական սկզբունքները
Գլուխ 3. Դրամավարկային քաղաքականությունը և դրա արդյունավետության ժամանակակից մոտեցումները
3.1 Դրամավարկային քաղաքականության էությունը, նպատակները և գործիքները
3.2 ՀՀ դրամավարկային քաղաքականության զարգացման հեռանկարները
Եզրակացություններ և առաջարկություններ
title_arm Դրամավարկային քաղաքականության հիմնախնդիրները արտադրության մեջ title_eng HH dramavarkayin qaxaqakanutyan himnaxndirner@ artarjuytayin paymannerum convertot_1 Dramavarkayin qaxaqakanutyan himnaxndirner@ artadrutyan mej convertot_2 Dramavarkayin qaxaqakanutyan himnaxndirner@ artadrutyan mej convertot_3 Dramavarkayin qaxaqakanutyan himnaxndirner@ artadrutyan mej convertot_4 Dramavarkayin qaxaqakanutyan himnaxndirner@ artadrutyan mej convertot_5 Dramavarkayin qaxaqakanutyan himnaxndirner@ artadrutyan mej convertot_6 Dramavarkayin qaxaqakanutyan himnaxndirnery artadrutyan mej convertot_7 Dramavarkayin qaxaqakanutyan himnakhndirner@ artadrutyan mej convertot_8 Dramavarkayin qaghaqakanutyan himnaxndirner@ artadrutyan mej convertot_9 Dramavarkayin qaxaqakanutyan himnaxndirner@ artadrutyan mej convertot_10 Dramavarkayin qaghaqakanutyan himnakhndirnery artadrutyan mej convertot_11 Dramavarkayin qaxaqakanutyan himnaxndirner@ artadrutyan mej convertot_13 Dramavarkajin qaxaqakanutjan himnaxndirner@ artadrutjan mej convertot_14 Dramavarkayin qaxaqakanutyan himnaxndirner@ artadrutyan mej convertot_15 Dramavarkayin qaxaqakanutyan himnaxndirner@ artadrutyan megh convertot_16 Dramavarkayin qaxaqakanytyan himnaxndirner@ artadrytyan mej convertot_17 Dramavarkayin kaxakakanutyan himnaxndirner@ artadrutyan mej convertot_18 Dramavarkayin qaxaqakanutyan himnaxndirner@ artadrutyan mej
1. Буренин А.Н. Рынки производных финансовых инструментов, М.:Инфра-М, 1996
2. Кэмбелл Р. Макконнелл, Стэнли Л. Брю, Экономикс”, (Принципы, проблемы и политика), Москва 1992
3. Чепурин, “Курс экономической теории”, Киров, §АСА¦ 2002
4. Балабанов – Основы финансового менеджмента М. 1997
5. И.А. Бланк – Основы финансового менеджмента М. 1999
6. Финансовое право (ред. проф. Н.И. Химичева) М. 1996
7. Блавыч, Повлова – финансы, учебник М. 2000
8. Э.П. Уткин – Финансовое управление М, 1997
9. Финансы (под. ред. проф. Ковалевой) М. 1999
10. Н.Н. Тренов – Управление финансами М. 2000
11. Р.Л. Миллер, Д.Д. Ван-Хуз, Современные деньги, банковское дело, М. 2000,
12. Monetary Policy Operating Procedures in Emerging Market Economies, BIS Policy Paper #5, March 1999
13. Փոլ Ա. Սամյուելսոն« ՈՒիլյամ Դ. Նորդհաուս« «Տնտեսագիտություն»« Միկրոտնտեսագիտություն« Երևան 1995
14. ԵրՊՏԻ « Գ. Ե.Կիրակոսյան« «Տնտեսագիտության տեսություն»« Երևան 2000
15. Աշոտ Մարկոսյան« Ռաֆիկ Սաֆարյան« «Շուկայական տնտեսության հիմունքները»« Երևան 2002
16. Ջեյմս Դ. Գոռթնի« Ռիչարդ Լ. Ստրոուպ« «Տնտեսագիտություն» (Մասնավոր և հասարակական ընտրություն)« ԵրՊՏԻ 2003
17. Լ. Բադանյան և ուրիշներ – ֆինանսներ և վարկ, Երևան 2003
18. Վ.Ա. Վարդանյան – ֆինանսական մենեջմենթ Երևան 1999
19. Ա. Բագրատյան, Ա. Բալբանյան - Բանկային գործ Երևան 2003
20. Ս. Նահապետյան – ՀՀ բանկային օրենսդրություն, Երևան
21. Թ. Տոնոյան «Տնտեսագիտությա տեսություն», Եր., 2003 թ.,
22. Կ.Անանյան, Դրամավարկային քաղաքականության տեսական հիմնահարցերը, ԵրՊՏԻ, #3, 2005,
23. http:/www.cba.am
description_2
Ներածություն
Գլուխ 1. Ֆինանսական շուկայի գործունեության առանձնահատկությունները ՀՀ-ում
1.1 ՀՀ ֆինանսական շուկայի և տնտեսության ներդաշնակ զարգացման հեռանկարները
Գլուխ 2. Արժութային համակարգի զարգացման առանձնահատկությունները արդի ժամանակահատվածում
2.1 Արժութային շուկայի բովանդակությունը և ազդեցությունը համաշխարհային տնտեսության ու ազգային շուկաների վրա
2.2 ՀՀ արժութային /վալյուտային/ ռեժիմը, կարգավորման համակարգը և արժութային քաղաքականության հիմնական սկզբունքները
Գլուխ 3. Դրամավարկային քաղաքականությունը և դրա արդյունավետության ժամանակակից մոտեցումները
3.1 Դրամավարկային քաղաքականության էությունը, նպատակները և գործիքները
3.2 ՀՀ դրամավարկային քաղաքականության զարգացման հեռանկարները
Եզրակացություններ և առաջարկություններ
title_arm Դրամավարկային քաղաքականության հիմնախնդիրները արտադրության մեջ title_eng HH dramavarkayin qaxaqakanutyan himnaxndirner@ artarjuytayin paymannerum convertot_1 Dramavarkayin qaxaqakanutyan himnaxndirner@ artadrutyan mej convertot_2 Dramavarkayin qaxaqakanutyan himnaxndirner@ artadrutyan mej convertot_3 Dramavarkayin qaxaqakanutyan himnaxndirner@ artadrutyan mej convertot_4 Dramavarkayin qaxaqakanutyan himnaxndirner@ artadrutyan mej convertot_5 Dramavarkayin qaxaqakanutyan himnaxndirner@ artadrutyan mej convertot_6 Dramavarkayin qaxaqakanutyan himnaxndirnery artadrutyan mej convertot_7 Dramavarkayin qaxaqakanutyan himnakhndirner@ artadrutyan mej convertot_8 Dramavarkayin qaghaqakanutyan himnaxndirner@ artadrutyan mej convertot_9 Dramavarkayin qaxaqakanutyan himnaxndirner@ artadrutyan mej convertot_10 Dramavarkayin qaghaqakanutyan himnakhndirnery artadrutyan mej convertot_11 Dramavarkayin qaxaqakanutyan himnaxndirner@ artadrutyan mej convertot_13 Dramavarkajin qaxaqakanutjan himnaxndirner@ artadrutjan mej convertot_14 Dramavarkayin qaxaqakanutyan himnaxndirner@ artadrutyan mej convertot_15 Dramavarkayin qaxaqakanutyan himnaxndirner@ artadrutyan megh convertot_16 Dramavarkayin qaxaqakanytyan himnaxndirner@ artadrytyan mej convertot_17 Dramavarkayin kaxakakanutyan himnaxndirner@ artadrutyan mej convertot_18 Dramavarkayin qaxaqakanutyan himnaxndirner@ artadrutyan mej
Դիպլոմային |
Մենաշնորհների գործունեության կարգավորումը և հսկողությունը
Իմանալ ավելին
referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1
1. Փոլ Ա. Սամյուելսոն, ՈՒիլյամ Դ. Նորդհաուս, «Տնտեսագիտություն»,Միկրոտնտեսագիտություն, Երևան 1995
2. ԵրՊՏԻ, Գ. Ե. Կիրակոսյան, «Տնտեսագիտության տեսություն», Երևան 2000
3. Հայկական Գյուղատնտեսական Ակադեմիա, Վլադիմիր Գրիգորյան, «Տնտեսագիտության տեսություն», Երևան 1999
4. Ջեյմս Դ. Գոռթնի, Ռիչարդ Լ. Ստրոուպ, «Տնտեսագիտություն» (Մասնավոր և հասարակական ընտրություն)«ԵրՊՏԻ 2003
5. Ա. Հ. նԱրշակյան, «Տնտեսական մրցակցության համակարգը շուկայական էկոնոմիկայում», Երևան 1997
6. ՀՀ տնտեսական մրցակցության պաշտպանության մասին օրենքը« ընդունված 2000 թվականի նոյեմբերի 6-ին
7. ՀՀ տնտեսական մրցակցության պաշտպանության պետական հանձնաժողովի 2002 թվականի տարեկան գործունեության ծրագիր
8. Кэмбелл Р. Макконнелл, Стэнли Л. Брю, «Экономикс», (Принципы, проблемы и политика), Москва 1992
9. Чепурин, «Курс экономической теории», Киров, «АСА» 2002
10.Աշոտ Մարկոսյան« Ռաֆիկ Սաֆարյան, «Շուկայական տնտեսության հիմունքները», Երևան 2002
description_2
Ներածություն
Գլուխ 1. Անցումային տնտեսության ընդհանուր բովանդակության հիմնախնդիրները
1.1 Անցումային տնտեսության վերափոխումները և շուկայական տնտեսության ձևավորումը
1.2 Անցումային տնտեսության մենաշնորհվածությունը և շուկայական մրցակցության ձևավորման պայմանները
Գլուխ 2. Մենաշնորհների սոցիալ-տնտեսական բովանդակությունը
2.1 Մենաշնորհների ձևավորման գործընթացը և տեսակները
2.2 Մենաշնորհների սոցիալ-տնտեսական հետևանքները
2.3 Գնագոյացման շուկայական մեխանիզմների ձևավորման հիմնախնդիրները
Գլուխ 3. Մենաշնորհների գործունեության կարգավորումը և հսկողության հիմնախնդիրները
3.1 Հակամենաշնորհային քաղաքականությունը և անցումային տնտեսության ապամենաշնորհացումը
3.2 Բնական մենաշնորհների կարգավորման և վերահսկողության խնդիրները
Եզրակացություն
title_arm Մենաշնորհների գործունեության կարգավորումը և հսկողությունը title_eng Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorum@ ev hskoxutyun@ convertot_1 Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorum@ EV hskoxutyun@ convertot_2 Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorum@ EV hskoxutyun@ convertot_3 Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorum@ EV hskoxutyun@ convertot_4 Menaznorhneri gorcuneutyan kargavorum@ EV hskoxutyun@ convertot_5 Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorum@ EV hskoxutyun@ convertot_6 Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorumy EV hskoxutyuny convertot_7 Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorum@ EV hskoxutyun@ convertot_8 Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorum@ EV hskoghutyun@ convertot_9 Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorum@ EV hskoxutyun@ convertot_10 Menasnorhneri gortsuneutyan kargavorumy EV hskoghutyuny convertot_11 Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorum@ EV hskoxutyun@ convertot_13 Menashnorhneri gorcuneutjan kargavorum@ EV hskoxutjun@ convertot_14 Menashnwrhneri gwrcuneutyan kargavwrum@ EV hskwxutyun@ convertot_15 Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorum@ EV hskoxutyun@ convertot_16 Menashnorhneri gorcyneytyan kargavorym@ EV hskoxytyyn@ convertot_17 Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorum@ EV hskoxutyun@ convertot_18 Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorum@ YEV hskoxutyun@
1. Փոլ Ա. Սամյուելսոն, ՈՒիլյամ Դ. Նորդհաուս, «Տնտեսագիտություն»,Միկրոտնտեսագիտություն, Երևան 1995
2. ԵրՊՏԻ, Գ. Ե. Կիրակոսյան, «Տնտեսագիտության տեսություն», Երևան 2000
3. Հայկական Գյուղատնտեսական Ակադեմիա, Վլադիմիր Գրիգորյան, «Տնտեսագիտության տեսություն», Երևան 1999
4. Ջեյմս Դ. Գոռթնի, Ռիչարդ Լ. Ստրոուպ, «Տնտեսագիտություն» (Մասնավոր և հասարակական ընտրություն)«ԵրՊՏԻ 2003
5. Ա. Հ. նԱրշակյան, «Տնտեսական մրցակցության համակարգը շուկայական էկոնոմիկայում», Երևան 1997
6. ՀՀ տնտեսական մրցակցության պաշտպանության մասին օրենքը« ընդունված 2000 թվականի նոյեմբերի 6-ին
7. ՀՀ տնտեսական մրցակցության պաշտպանության պետական հանձնաժողովի 2002 թվականի տարեկան գործունեության ծրագիր
8. Кэмбелл Р. Макконнелл, Стэнли Л. Брю, «Экономикс», (Принципы, проблемы и политика), Москва 1992
9. Чепурин, «Курс экономической теории», Киров, «АСА» 2002
10.Աշոտ Մարկոսյան« Ռաֆիկ Սաֆարյան, «Շուկայական տնտեսության հիմունքները», Երևան 2002
description_2
Ներածություն
Գլուխ 1. Անցումային տնտեսության ընդհանուր բովանդակության հիմնախնդիրները
1.1 Անցումային տնտեսության վերափոխումները և շուկայական տնտեսության ձևավորումը
1.2 Անցումային տնտեսության մենաշնորհվածությունը և շուկայական մրցակցության ձևավորման պայմանները
Գլուխ 2. Մենաշնորհների սոցիալ-տնտեսական բովանդակությունը
2.1 Մենաշնորհների ձևավորման գործընթացը և տեսակները
2.2 Մենաշնորհների սոցիալ-տնտեսական հետևանքները
2.3 Գնագոյացման շուկայական մեխանիզմների ձևավորման հիմնախնդիրները
Գլուխ 3. Մենաշնորհների գործունեության կարգավորումը և հսկողության հիմնախնդիրները
3.1 Հակամենաշնորհային քաղաքականությունը և անցումային տնտեսության ապամենաշնորհացումը
3.2 Բնական մենաշնորհների կարգավորման և վերահսկողության խնդիրները
Եզրակացություն
title_arm Մենաշնորհների գործունեության կարգավորումը և հսկողությունը title_eng Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorum@ ev hskoxutyun@ convertot_1 Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorum@ EV hskoxutyun@ convertot_2 Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorum@ EV hskoxutyun@ convertot_3 Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorum@ EV hskoxutyun@ convertot_4 Menaznorhneri gorcuneutyan kargavorum@ EV hskoxutyun@ convertot_5 Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorum@ EV hskoxutyun@ convertot_6 Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorumy EV hskoxutyuny convertot_7 Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorum@ EV hskoxutyun@ convertot_8 Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorum@ EV hskoghutyun@ convertot_9 Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorum@ EV hskoxutyun@ convertot_10 Menasnorhneri gortsuneutyan kargavorumy EV hskoghutyuny convertot_11 Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorum@ EV hskoxutyun@ convertot_13 Menashnorhneri gorcuneutjan kargavorum@ EV hskoxutjun@ convertot_14 Menashnwrhneri gwrcuneutyan kargavwrum@ EV hskwxutyun@ convertot_15 Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorum@ EV hskoxutyun@ convertot_16 Menashnorhneri gorcyneytyan kargavorym@ EV hskoxytyyn@ convertot_17 Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorum@ EV hskoxutyun@ convertot_18 Menashnorhneri gorcuneutyan kargavorum@ YEV hskoxutyun@
Դիպլոմային | Տնտեսագիտություն
Աշխատաքի շուկա և զբաղվածություն
Իմանալ ավելին
referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1
1. ՀՀ սոցիալ տնտեսական վիճակը (տեղեկատվական վերլուծական զեկույց), Երևան, 1999թ.
2. Վ. Է. Խոջաբեկյան //Զբաղվածության հիմնախնդիրները Հայաստանում անցման շրջանում. Երևան 1998թ.
3. Ե. Գևորգյան, Ա. Թամազյան //Հայաստանի անցումային տնտեսությունը. Երևան 1997թ.
4. Շուկայական տնտեսության հիմնախնդիրները նվիրված ՀՀ հռչակման 80-րդ տարեդարձին, պրոֆեսորական անձնակազմի և ասպիրանտների 13-րդ գիտական նստաշրջանի թեզիսները, I և II մաս. Երևան 1998թ.
5. Ա.Գ. Աղանբեգյան, Մ.Ծ. Մկրտչյան, Մ.Ա. Գևորգյան //Տնտեսական վերափոխումները անցումային շրջանում, տեսություն և արդյունքներ. Երևան 1999թ.
6. Д. Воловой //Рыночная Экономика. Москва 1997г.
7. Լ. Հակոբյան Հայաստանի աշխատանքային շուկայի մակրոտնտեսական վերլուծություն //Հայաստան (ֆինանսներ, էկոնոմիկա) 2002թ., 4-5, էջ 94-99:
8. Մարդկային զարգացման զեկույց. Հայաստան, Երևան, 2000թ.
9. Հայաստան. Տնտեսական Միտումներ: Եռամսյակային թողարկում: 2001թ., Ապրիլ-Հունիս:
10.Հայաստան. Տնտեսական միտումներ: Եռամսյակային թողարկում: 2001թ., Հունվար-Մարտ:
11.Հայաստանի ժողովրդագրական և առողջության հարցերի հետազոտություն, Երևան 2000թ.,
12.ՀՀ սոցիալ տնտեսական վիճակը 2000թ. հունվար-դեկտեմբերին, ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայություն, Երևան, 2001թ.
13.Ջ.Դ. Գոռթնի «Տնտեսագիտություն» մասնավոր և հասարակական ընտրություն, Երևան 1999թ.
14.Ա.Ռ.Մարտիրոսյան «Տնտեսագիտական մտքի պատմություն»,
www.iatp.am
15.www.armenia.com
16.www.armstat.am
17.www.forstudents.am/kursajinner
description_2
Ներածություն
Գլուխ1. Աշխատանքի շուկան
1.1. Աշխատանքի շուկայի էությունը, բնորոշ գծերն ու առանձնահատկությունները, գործառույթները
1.2. Աշխատանքի շուկայի ձևավորման պայմանները, հատկանիշները, ֆունկցիաները, կառուցվածքը
1.3. Աշխատանքի շուկայի վերաբերյալ տեսությունները
1.4. Աշխատանքի առաջարկը և պահանջարկը
Գլուխ 2. Զբախվածության հիմնախնդիրները և գործազրկությունը
2.1. Զբաղվածության հիմնախնդիրը տնտեսության մեջ
2.2. Գործազրկության էությունը և ձևերը
2.3. Գործազրկության մակարդակի գնահատումը: Օուքենի օրենքի էությունը, Ֆիլիպսի կորը
2.4. Զբաղվածության կարգավորման համակարգը
Գլուխ 3. Գործազրկությունը և զբաղվացությունը անցումային տնտեսությունում
3.1. Գործազրկության մակարդակի փոփոխության միտումները անցումային տնտեսությունում
3.2. ՀՀ գործազրկության մակարդակի դինամիկայի վերլուծություն
3.3. Զբաղվածությունը ՀՀ-ում
Գլուխ 4. Զբաղվածության աճին ուղղված պետական քաղաքականությունը
4.1. Զբաղվածության աճին ուղղված ռազմավարությունը
4.2. ՀՀ բնակչության զբաղվածության պետական կարգավորումը
4.3. ՀՀ սոցիալական քաղաքականությունը շինարարության ուղղություններում
Առաջարկություններ և եզրակացություն
title_arm Աշխատաքի շուկա և զբաղվածություն title_eng ashxatanqi shuka-zbaxvacutyun convertot_1 Ashxataqi shuka EV zbaxvacutyun convertot_2 Ashxataqi shuka EV zbaxvacutyun convertot_3 Ashxataqi shuka EV zbaxvacutyun convertot_4 Azxataqi zuka EV zbaxvacutyun convertot_5 Ashxataqi shuka EV zbaxvacutyun convertot_6 Ashxataqi shuka EV zbaxvacutyun convertot_7 Ashkhataqi shuka EV zbaxvacutyun convertot_8 Ashxataqi shuka EV zbaghvacutyun convertot_9 Ashxataqi shuka EV zbaxvacutyun convertot_10 Askhataqi suka EV zbaghvatsutyun convertot_11 Ashxataqi shuka EV zbaxvacutyun convertot_13 Ashxataqi shuka EV zbaxvacutjun convertot_14 Ashxataqi shuka EV zbaxvacutyun convertot_15 Ashxataqi shuka EV zbaxvacutyun convertot_16 Ashxataqi shyka EV zbaxvacytyyn convertot_17 Ashxataki shuka EV zbaxvacutyun convertot_18 Ashxataqi shuka YEV zbaxvacutyun
1. ՀՀ սոցիալ տնտեսական վիճակը (տեղեկատվական վերլուծական զեկույց), Երևան, 1999թ.
2. Վ. Է. Խոջաբեկյան //Զբաղվածության հիմնախնդիրները Հայաստանում անցման շրջանում. Երևան 1998թ.
3. Ե. Գևորգյան, Ա. Թամազյան //Հայաստանի անցումային տնտեսությունը. Երևան 1997թ.
4. Շուկայական տնտեսության հիմնախնդիրները նվիրված ՀՀ հռչակման 80-րդ տարեդարձին, պրոֆեսորական անձնակազմի և ասպիրանտների 13-րդ գիտական նստաշրջանի թեզիսները, I և II մաս. Երևան 1998թ.
5. Ա.Գ. Աղանբեգյան, Մ.Ծ. Մկրտչյան, Մ.Ա. Գևորգյան //Տնտեսական վերափոխումները անցումային շրջանում, տեսություն և արդյունքներ. Երևան 1999թ.
6. Д. Воловой //Рыночная Экономика. Москва 1997г.
7. Լ. Հակոբյան Հայաստանի աշխատանքային շուկայի մակրոտնտեսական վերլուծություն //Հայաստան (ֆինանսներ, էկոնոմիկա) 2002թ., 4-5, էջ 94-99:
8. Մարդկային զարգացման զեկույց. Հայաստան, Երևան, 2000թ.
9. Հայաստան. Տնտեսական Միտումներ: Եռամսյակային թողարկում: 2001թ., Ապրիլ-Հունիս:
10.Հայաստան. Տնտեսական միտումներ: Եռամսյակային թողարկում: 2001թ., Հունվար-Մարտ:
11.Հայաստանի ժողովրդագրական և առողջության հարցերի հետազոտություն, Երևան 2000թ.,
12.ՀՀ սոցիալ տնտեսական վիճակը 2000թ. հունվար-դեկտեմբերին, ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայություն, Երևան, 2001թ.
13.Ջ.Դ. Գոռթնի «Տնտեսագիտություն» մասնավոր և հասարակական ընտրություն, Երևան 1999թ.
14.Ա.Ռ.Մարտիրոսյան «Տնտեսագիտական մտքի պատմություն»,
www.iatp.am
15.www.armenia.com
16.www.armstat.am
17.www.forstudents.am/kursajinner
description_2
Ներածություն
Գլուխ1. Աշխատանքի շուկան
1.1. Աշխատանքի շուկայի էությունը, բնորոշ գծերն ու առանձնահատկությունները, գործառույթները
1.2. Աշխատանքի շուկայի ձևավորման պայմանները, հատկանիշները, ֆունկցիաները, կառուցվածքը
1.3. Աշխատանքի շուկայի վերաբերյալ տեսությունները
1.4. Աշխատանքի առաջարկը և պահանջարկը
Գլուխ 2. Զբախվածության հիմնախնդիրները և գործազրկությունը
2.1. Զբաղվածության հիմնախնդիրը տնտեսության մեջ
2.2. Գործազրկության էությունը և ձևերը
2.3. Գործազրկության մակարդակի գնահատումը: Օուքենի օրենքի էությունը, Ֆիլիպսի կորը
2.4. Զբաղվածության կարգավորման համակարգը
Գլուխ 3. Գործազրկությունը և զբաղվացությունը անցումային տնտեսությունում
3.1. Գործազրկության մակարդակի փոփոխության միտումները անցումային տնտեսությունում
3.2. ՀՀ գործազրկության մակարդակի դինամիկայի վերլուծություն
3.3. Զբաղվածությունը ՀՀ-ում
Գլուխ 4. Զբաղվածության աճին ուղղված պետական քաղաքականությունը
4.1. Զբաղվածության աճին ուղղված ռազմավարությունը
4.2. ՀՀ բնակչության զբաղվածության պետական կարգավորումը
4.3. ՀՀ սոցիալական քաղաքականությունը շինարարության ուղղություններում
Առաջարկություններ և եզրակացություն
title_arm Աշխատաքի շուկա և զբաղվածություն title_eng ashxatanqi shuka-zbaxvacutyun convertot_1 Ashxataqi shuka EV zbaxvacutyun convertot_2 Ashxataqi shuka EV zbaxvacutyun convertot_3 Ashxataqi shuka EV zbaxvacutyun convertot_4 Azxataqi zuka EV zbaxvacutyun convertot_5 Ashxataqi shuka EV zbaxvacutyun convertot_6 Ashxataqi shuka EV zbaxvacutyun convertot_7 Ashkhataqi shuka EV zbaxvacutyun convertot_8 Ashxataqi shuka EV zbaghvacutyun convertot_9 Ashxataqi shuka EV zbaxvacutyun convertot_10 Askhataqi suka EV zbaghvatsutyun convertot_11 Ashxataqi shuka EV zbaxvacutyun convertot_13 Ashxataqi shuka EV zbaxvacutjun convertot_14 Ashxataqi shuka EV zbaxvacutyun convertot_15 Ashxataqi shuka EV zbaxvacutyun convertot_16 Ashxataqi shyka EV zbaxvacytyyn convertot_17 Ashxataki shuka EV zbaxvacutyun convertot_18 Ashxataqi shuka YEV zbaxvacutyun
Դիպլոմային | Տնտեսագիտություն
ՀՀ արտաբյուջետային հիմնադրամների, ֆոնդերի զարգացման հեռանկարները
Իմանալ ավելին
referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1
1. ՀՀ քաղաքացիական օրենսգիրք, ընդունված Ազգային ժողովի կողմից 1998 թվականի մայիսի 5-ին,հ.123
2. «Հիմնադրամների մասին»ՀՀ օրենք, ԱԺ,26.12.2002,ՀՕ-516-Ն
3. Целевые бюджетные и внебюджетные фонды / Учебное пособие / Ермак Л.А.-М.: ЗАО «Финстатинформե, 1999
4. Общая теория финансов / Учебное пособие / под ред. Л.А. Дробозиной - М.: Банки и биржи, ЮНИТИ, 1995.
5. Закон РСФСР от 10 октября 1991г. № 1734-1 «Об основах бюджетного устройства и бюджетного процесса в РСФСРե
6. Мищенко О. «Слияние внебюджетных фондов: в проигрыше потребительե // Экономика и жизнь, 1997, № 37
7. Финансыե / под ред. А.М. Ковалевой - М.: Финансы и статистика - 1999 г.
8. Ֆինանսներ, դրամաշրջանառությու և վարկ, ուսումնական ձեռնարկ, Լ.Հ.Բադանյանի խմբագրությամբ,Երևան 2007թ.:
a. Трофимов А. О государственных внебюджетных фондах //Финансы.-2000.- N 10.-С. 20-21
9. Бюджетная система Российской Федерации: учебное пособие/ А.З. Селезнев/ под ред. проф. В.Ю. Катасонова. – М.: Магистр, 2007. -509 с.
10.Գ.Ա.Սուքիասյան,Ն.Գ.Սուքիասյան, Ֆինանսական իրավունք, «Իրավունք»,2007թ.:
11.Финансы: учебник / под ред. д-ра экон. наук, проф. С. И. Лушина, д-ра экон. наук, проф. В. А. Слепова. – М.: Экономистъ, 2006
12.Павлюченко В. Как исцелить Пенсионный фонд? //Социальная защита.- 2006.- № 1.-
13.Смирнов С., Малеева Т. «Внебюджетные социальные фонды: варианты реформированияե // Человек и труд, 1997, № 5
14.http://www.mss.am/home/index.php?menu_id=110&child_id=134&code_id=218
15.«ՀՀ զբաղվածության ծառայության» գործակալության կանոնադրությունն ու կառուցվածքը հաստատելու մասին ՀՀ կառավարության 1997թ. խեպտեմբերի 15-ի թիվ 379 որոշում:
16.«Զբաղվածության բնագավառում քաղաքականության մասին» թիվ 112 կոնվենցիա, վավերացված է 1993թ. դեկտեմբերի 21-ին:
17.Трофимов Б. Главные цели – повышение качества услуг и обеспечения пенсионных прав граждан // Континент Сибирь.–2006.-№ 20 (май).–С. 16
18.http://social.am/home/index.asp?lg=2&w=pages&r=21&pid=269
19.Обязательное медицинское страхование в Российской Федерации: Сб. Законодательных актов и нормативных документов. - М.: ПАИМС, тома 1 - 7, 2004 - 2007.
20.«Վարձատրվող հասարակական աշխատանքների կազմակերպման ոլորտները և իրականացման կարգը հաստատելու մասին» ՀՀ կառավարության համար 1854-Ն որոշումը
21.ՀՀ օրենքը «Պարտադիր սոցիալական ապահովագրության վճարների մասին» 1997թ դեկտեմբերի 26
22.ՀՀ Սահմանադրություն, 2006թ
23.Տեղեկություններ ՀՀ ԿԱ ՀՊԾ ԵՊՀՎ վարչության ոլորտի վերլուծության բաժնից:
24.«Անհատական հաշվառման համակարգը Հայաստանի Հանրապետությունում»,Եր.Բավիղ,2006թ.:
25.ՀՀ կառավարության 2005թ. մայիսի 12-ի թիվ 938-Ն որոշումը
26.ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարի 2005թ. սեպտեմբերի 8-ի թիվ 120-Ն և ՀՀ սոցիալական ապահովագրության պետական հիմնադրամի նախագահի 2005թ. սեպտեմբերի 8-ի թիվ 93-Ն համատեղ հրամանով հաստատված կարգում
27.Յու.Դ.Ալավերդյան, Հայաստանի Հանրապետության համախմբված բյուջեն, Երևան 2007թ.:
28.ՀՀ կառավարության 2003թ. մայիսի 29-ի N 793-Ն որոշում Հավելված 5 և ՀՀ կառավարության 2004թ. դեկտեմբերի 23-ի N 1828-Ն որոշում
29.«Զինծառայողների և նրանց ընտանիքների սոցիալական ապահովության մասին» ՀՀ օրենքով
30.2003թ. ապրիլի 10-ից ուժի մեջ մտած «Պետական կենսաթոշակների մասին» ՀՀ օրենքով
31.ՀՀ Կառավարության 2008թ. հոկտեմբերի 2-ի թիվ 1122 –Ն որոշմամբ
32.ՀՀ կառավարության 2003թ. սեպտեմբերի 4-ի թիվ 1107-ն որոշմամբ
33.Դուրգարյան Հ. Վ., Առողջապահության ոլորտում պետական ֆինանսավորման սկզբունքների ընտրությունը,«Հայաստան»,Երևան,1998
34.«Կենսաթոշակային բարեփոխումների հրամայականը և առկա մարտահրավերները», «Հայաստան», Ֆինանսներ և Էկոնոմիկա» ամսագիր, 2009թ. դեկտեմբեր
35.ՀՀ ԱՎԾ, «ՀՀ բնակչության ծերացման վերաբերյալ հետազոտության արդյունքների վերլուծություն» Երևան-2010թ.
36.ԱՄԿ-ի թիվ 102 կոնվենցիա:
37.Կառավարության 26.05.06թ. N796-Ն որոշում, ՀՀ Պաշտոնական տեղեկագրի 2006թ. հուլիսի 28-ի N33 (488) համար:
38.ՀՀ ԿԲ կենսաթոշակային բարեփոխումների նախապատրաստական խումբ, նախագիծ, կենսաթոշակային բարեփոխումների ծրագիր, Երևան 25.օգոստոս.2008թ.:
39.Տեր-Գրիգորյան Ա., Առողջապահության համակարգի ֆինանսավորումը ՀՀ-ում Երևան,2001
description_2
Ներածություն
Գլուխ 1. Արտաբյուջետային հիմնադրամների անհրաժեշտությունը և դերը շուկայական տնտեսության պայմաններում
1.1 Արտաբյուջետային հիմնադրամների էությունը, ձևավորման նախադրյալները և կարևորությունը ներկա պայմաններում
1.2 Արտաբյուջետային հիմնադրամների տեսակները և դասակարգման չափանիշները
1.3 Սոցիալական նշանակության արտաբյուջետային հիմնադրամների անհրաժեշտությունը տնտեսության սոցիալական հատվածում
Գլուխ 2. Հայաստանի Հանրապետության սոցիալական պաշտպանության համակարգի ապահովման մեխանիզմի նկարագրությունը և զարգացման միտումները
2.1 Անհատական հաշվառման համակարգի ներդրման կարևորությունը ՀՀ-ում
2.2 ՀՀ պարտադիր սոցիալական պահովագրության բյուջեի կազմի և կառուցվածքի վերլուծությունը 2001-2008թթ.
2.3 ՀՀ քաղաքացիների պետական կենսաթոշակային ապահովության մեխանիզմը
Գլուխ 3. Հայաստանի Հանրապետության արտաբյուջետային հիմնադրամների զարգացման հեռանկարային խնդիրները և հաղթահարման ուղիները
3.1 ՀՀ կենսաթոշակային համակարգի բարեփոխումների իրականացման անհրաժեշտությունը և կատարելագործման ուղիները
3.2 ՀՀ պարտադիր բժշկական ապահովագրության ներդրման հնարավորությունները և զարգացման հեռանկարները
Եզրակացություն
Հավելվածներ
title_arm ՀՀ արտաբյուջետային հիմնադրամների, ֆոնդերի զարգացման հեռանկարները title_eng HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_1 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_2 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_3 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_4 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_5 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_6 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarnery convertot_7 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_8 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_9 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_10 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarnery convertot_11 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_13 HH artabjujetajin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_14 HH artabyujetayin himnadramneri, fwnderi zargacman herankarner@ convertot_15 HH artabyughetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_16 HH artabyyjetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_17 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_18 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@
1. ՀՀ քաղաքացիական օրենսգիրք, ընդունված Ազգային ժողովի կողմից 1998 թվականի մայիսի 5-ին,հ.123
2. «Հիմնադրամների մասին»ՀՀ օրենք, ԱԺ,26.12.2002,ՀՕ-516-Ն
3. Целевые бюджетные и внебюджетные фонды / Учебное пособие / Ермак Л.А.-М.: ЗАО «Финстатинформե, 1999
4. Общая теория финансов / Учебное пособие / под ред. Л.А. Дробозиной - М.: Банки и биржи, ЮНИТИ, 1995.
5. Закон РСФСР от 10 октября 1991г. № 1734-1 «Об основах бюджетного устройства и бюджетного процесса в РСФСРե
6. Мищенко О. «Слияние внебюджетных фондов: в проигрыше потребительե // Экономика и жизнь, 1997, № 37
7. Финансыե / под ред. А.М. Ковалевой - М.: Финансы и статистика - 1999 г.
8. Ֆինանսներ, դրամաշրջանառությու և վարկ, ուսումնական ձեռնարկ, Լ.Հ.Բադանյանի խմբագրությամբ,Երևան 2007թ.:
a. Трофимов А. О государственных внебюджетных фондах //Финансы.-2000.- N 10.-С. 20-21
9. Бюджетная система Российской Федерации: учебное пособие/ А.З. Селезнев/ под ред. проф. В.Ю. Катасонова. – М.: Магистр, 2007. -509 с.
10.Գ.Ա.Սուքիասյան,Ն.Գ.Սուքիասյան, Ֆինանսական իրավունք, «Իրավունք»,2007թ.:
11.Финансы: учебник / под ред. д-ра экон. наук, проф. С. И. Лушина, д-ра экон. наук, проф. В. А. Слепова. – М.: Экономистъ, 2006
12.Павлюченко В. Как исцелить Пенсионный фонд? //Социальная защита.- 2006.- № 1.-
13.Смирнов С., Малеева Т. «Внебюджетные социальные фонды: варианты реформированияե // Человек и труд, 1997, № 5
14.http://www.mss.am/home/index.php?menu_id=110&child_id=134&code_id=218
15.«ՀՀ զբաղվածության ծառայության» գործակալության կանոնադրությունն ու կառուցվածքը հաստատելու մասին ՀՀ կառավարության 1997թ. խեպտեմբերի 15-ի թիվ 379 որոշում:
16.«Զբաղվածության բնագավառում քաղաքականության մասին» թիվ 112 կոնվենցիա, վավերացված է 1993թ. դեկտեմբերի 21-ին:
17.Трофимов Б. Главные цели – повышение качества услуг и обеспечения пенсионных прав граждан // Континент Сибирь.–2006.-№ 20 (май).–С. 16
18.http://social.am/home/index.asp?lg=2&w=pages&r=21&pid=269
19.Обязательное медицинское страхование в Российской Федерации: Сб. Законодательных актов и нормативных документов. - М.: ПАИМС, тома 1 - 7, 2004 - 2007.
20.«Վարձատրվող հասարակական աշխատանքների կազմակերպման ոլորտները և իրականացման կարգը հաստատելու մասին» ՀՀ կառավարության համար 1854-Ն որոշումը
21.ՀՀ օրենքը «Պարտադիր սոցիալական ապահովագրության վճարների մասին» 1997թ դեկտեմբերի 26
22.ՀՀ Սահմանադրություն, 2006թ
23.Տեղեկություններ ՀՀ ԿԱ ՀՊԾ ԵՊՀՎ վարչության ոլորտի վերլուծության բաժնից:
24.«Անհատական հաշվառման համակարգը Հայաստանի Հանրապետությունում»,Եր.Բավիղ,2006թ.:
25.ՀՀ կառավարության 2005թ. մայիսի 12-ի թիվ 938-Ն որոշումը
26.ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարի 2005թ. սեպտեմբերի 8-ի թիվ 120-Ն և ՀՀ սոցիալական ապահովագրության պետական հիմնադրամի նախագահի 2005թ. սեպտեմբերի 8-ի թիվ 93-Ն համատեղ հրամանով հաստատված կարգում
27.Յու.Դ.Ալավերդյան, Հայաստանի Հանրապետության համախմբված բյուջեն, Երևան 2007թ.:
28.ՀՀ կառավարության 2003թ. մայիսի 29-ի N 793-Ն որոշում Հավելված 5 և ՀՀ կառավարության 2004թ. դեկտեմբերի 23-ի N 1828-Ն որոշում
29.«Զինծառայողների և նրանց ընտանիքների սոցիալական ապահովության մասին» ՀՀ օրենքով
30.2003թ. ապրիլի 10-ից ուժի մեջ մտած «Պետական կենսաթոշակների մասին» ՀՀ օրենքով
31.ՀՀ Կառավարության 2008թ. հոկտեմբերի 2-ի թիվ 1122 –Ն որոշմամբ
32.ՀՀ կառավարության 2003թ. սեպտեմբերի 4-ի թիվ 1107-ն որոշմամբ
33.Դուրգարյան Հ. Վ., Առողջապահության ոլորտում պետական ֆինանսավորման սկզբունքների ընտրությունը,«Հայաստան»,Երևան,1998
34.«Կենսաթոշակային բարեփոխումների հրամայականը և առկա մարտահրավերները», «Հայաստան», Ֆինանսներ և Էկոնոմիկա» ամսագիր, 2009թ. դեկտեմբեր
35.ՀՀ ԱՎԾ, «ՀՀ բնակչության ծերացման վերաբերյալ հետազոտության արդյունքների վերլուծություն» Երևան-2010թ.
36.ԱՄԿ-ի թիվ 102 կոնվենցիա:
37.Կառավարության 26.05.06թ. N796-Ն որոշում, ՀՀ Պաշտոնական տեղեկագրի 2006թ. հուլիսի 28-ի N33 (488) համար:
38.ՀՀ ԿԲ կենսաթոշակային բարեփոխումների նախապատրաստական խումբ, նախագիծ, կենսաթոշակային բարեփոխումների ծրագիր, Երևան 25.օգոստոս.2008թ.:
39.Տեր-Գրիգորյան Ա., Առողջապահության համակարգի ֆինանսավորումը ՀՀ-ում Երևան,2001
description_2
Ներածություն
Գլուխ 1. Արտաբյուջետային հիմնադրամների անհրաժեշտությունը և դերը շուկայական տնտեսության պայմաններում
1.1 Արտաբյուջետային հիմնադրամների էությունը, ձևավորման նախադրյալները և կարևորությունը ներկա պայմաններում
1.2 Արտաբյուջետային հիմնադրամների տեսակները և դասակարգման չափանիշները
1.3 Սոցիալական նշանակության արտաբյուջետային հիմնադրամների անհրաժեշտությունը տնտեսության սոցիալական հատվածում
Գլուխ 2. Հայաստանի Հանրապետության սոցիալական պաշտպանության համակարգի ապահովման մեխանիզմի նկարագրությունը և զարգացման միտումները
2.1 Անհատական հաշվառման համակարգի ներդրման կարևորությունը ՀՀ-ում
2.2 ՀՀ պարտադիր սոցիալական պահովագրության բյուջեի կազմի և կառուցվածքի վերլուծությունը 2001-2008թթ.
2.3 ՀՀ քաղաքացիների պետական կենսաթոշակային ապահովության մեխանիզմը
Գլուխ 3. Հայաստանի Հանրապետության արտաբյուջետային հիմնադրամների զարգացման հեռանկարային խնդիրները և հաղթահարման ուղիները
3.1 ՀՀ կենսաթոշակային համակարգի բարեփոխումների իրականացման անհրաժեշտությունը և կատարելագործման ուղիները
3.2 ՀՀ պարտադիր բժշկական ապահովագրության ներդրման հնարավորությունները և զարգացման հեռանկարները
Եզրակացություն
Հավելվածներ
title_arm ՀՀ արտաբյուջետային հիմնադրամների, ֆոնդերի զարգացման հեռանկարները title_eng HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_1 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_2 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_3 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_4 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_5 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_6 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarnery convertot_7 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_8 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_9 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_10 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarnery convertot_11 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_13 HH artabjujetajin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_14 HH artabyujetayin himnadramneri, fwnderi zargacman herankarner@ convertot_15 HH artabyughetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_16 HH artabyyjetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_17 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@ convertot_18 HH artabyujetayin himnadramneri, fonderi zargacman herankarner@
Դիպլոմային | Տնտեսագիտություն
Պետությունը հասարակական-քաղաքական համակարգում
Իմանալ ավելին
referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1
1. Ռ.Հ. Պետրոսյան, «Քաղաքագիտություն», Եր., 2002, էջ 86-88, 96-100:
2. Հ.Խաչատրյան. Քաղաքացիական հասարակություն և իրավական պետություն, Եր., 1995թ.:
3. Ներսեսյանց Վ. Ս.: Իրավունքի և պետության տեսություն, Երևան, «Նաիրի», 2001թ.:
4. Վ. Ն. Խրոպանյուկ: Պետության և իրավունքի տեսություն: Երևան, 1997թ.:
5. ՀՀ սահմանադրական իրավունք (խմբ. Այվազյան Ն.), 2003:
6. Конституционное право зарубежных стран, под ред. М. В. Баглая, Ю. И. Лейбо, Л. М. Энтина, 2000г., М.,
7. Пугачев В.П., Соловьев А.Н. “Введение в политологию”, Москва, 2000.
8. “Политология”, /под ред. А.А. Радугина/, Москва, 2000.
9. Соловьев А.И. "Политическая теория. Политическая технология", Москва, 2003.
10.Общая теория права и государства, Под. ред. профессора В. В. Лазарева, М., Юристъ, 2005:
description_2
Ներածություն
Գլուխ1.Պետության էությունը և զարգացման միտումները
Գլուխ2. Հասարակության քաղաքական համակարգը
Գլուխ3. Պետությունը հասարակության քաղաքական համակարգում
Եզրակացություն
title_arm Պետությունը հասարակական-քաղաքական համակարգում title_eng Petutyun@ hasarakakan qaxaqakan hamakargum convertot_1 Petutyun@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargum convertot_2 Petutyun@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargum convertot_3 Petutyun@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargum convertot_4 Petutyun@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargum convertot_5 Petutyun@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargum convertot_6 Petutyuny hasarakakan-qaxaqakan hamakargum convertot_7 Petutyun@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargum convertot_8 Petutyun@ hasarakakan-qaghaqakan hamakargum convertot_9 Petutyun@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargum convertot_10 Petutyuny hasarakakan-qaghaqakan hamakargum convertot_11 Petutyun@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargum convertot_13 Petutjun@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargum convertot_14 Petutyun@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargum convertot_15 Petutyun@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargum convertot_16 Petytyyn@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargym convertot_17 Petutyun@ hasarakakan-kaxakakan hamakargum convertot_18 Petutyun@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargum
1. Ռ.Հ. Պետրոսյան, «Քաղաքագիտություն», Եր., 2002, էջ 86-88, 96-100:
2. Հ.Խաչատրյան. Քաղաքացիական հասարակություն և իրավական պետություն, Եր., 1995թ.:
3. Ներսեսյանց Վ. Ս.: Իրավունքի և պետության տեսություն, Երևան, «Նաիրի», 2001թ.:
4. Վ. Ն. Խրոպանյուկ: Պետության և իրավունքի տեսություն: Երևան, 1997թ.:
5. ՀՀ սահմանադրական իրավունք (խմբ. Այվազյան Ն.), 2003:
6. Конституционное право зарубежных стран, под ред. М. В. Баглая, Ю. И. Лейбо, Л. М. Энтина, 2000г., М.,
7. Пугачев В.П., Соловьев А.Н. “Введение в политологию”, Москва, 2000.
8. “Политология”, /под ред. А.А. Радугина/, Москва, 2000.
9. Соловьев А.И. "Политическая теория. Политическая технология", Москва, 2003.
10.Общая теория права и государства, Под. ред. профессора В. В. Лазарева, М., Юристъ, 2005:
description_2
Ներածություն
Գլուխ1.Պետության էությունը և զարգացման միտումները
Գլուխ2. Հասարակության քաղաքական համակարգը
Գլուխ3. Պետությունը հասարակության քաղաքական համակարգում
Եզրակացություն
title_arm Պետությունը հասարակական-քաղաքական համակարգում title_eng Petutyun@ hasarakakan qaxaqakan hamakargum convertot_1 Petutyun@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargum convertot_2 Petutyun@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargum convertot_3 Petutyun@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargum convertot_4 Petutyun@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargum convertot_5 Petutyun@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargum convertot_6 Petutyuny hasarakakan-qaxaqakan hamakargum convertot_7 Petutyun@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargum convertot_8 Petutyun@ hasarakakan-qaghaqakan hamakargum convertot_9 Petutyun@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargum convertot_10 Petutyuny hasarakakan-qaghaqakan hamakargum convertot_11 Petutyun@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargum convertot_13 Petutjun@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargum convertot_14 Petutyun@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargum convertot_15 Petutyun@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargum convertot_16 Petytyyn@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargym convertot_17 Petutyun@ hasarakakan-kaxakakan hamakargum convertot_18 Petutyun@ hasarakakan-qaxaqakan hamakargum
Մագիստրոսական | Տնտեսագիտություն
Իմանալ ավելին
referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1
Օգգտագործված գրականություն
1. Փոլ Ա. Սամյուելսոն« ՈՒիլյամ Դ. Նորդհաուս« ՙՏնտեսագիտություն՚« Միկրոտնտեսագիտություն« Երևան 1995
2. Ջեյմս Դ. Գոռթնի« Ռիչարդ Լ. Ստրոուպ« ՙՏնտեսագիտություն՚ (Մասնավոր և հասարակական ընտրություն)« ԵրՊՏԻ 2003
3. Գ.Կիրակոսյան, ՙՏնտեսա·իտության տեսություն՚, Ե. 2000. , էջ 135-150
4. Ա. Մարկոսյան ՙՇուկայական տնտեսության հիմունքներ՚, Եր., 2000 թ.
5. Թ. Տոնոյան ՙՏնտեսա·իտությա տեսություն՚, Եր., 2003 թ.
6. Ա. Մարկոսյան ՙՊետություն և շուկա՚, Եր., 2000 թ.
7. Ս. Դավոյան, Ա. Մարկոսյան, Հ. Սարգսյան ՙՎերափոխումները անցումային երկրների տնտեսություններում՚, Եր., 2002 թ.
8. Ի. Բ. Ղուշչյան ՙՄակրոտնտեսական կարգավորում՚, Եր., 2002 թ.
9. Կիրակոսյան Գ. « Տնտեսական վերափոխումները և Հայաստանի տնտեսության զարգացման խնդիրները« ՀՀ տնտեսության և ձեռնարկատիրության զարգացման արդի խնդիրները« ·իտաժողովի նյութեր« Եր.« 1998
10. А. С. Булатов "Экономика", М., 1997 г.
11. Чипурин, Кисилева, “Курс Экономической теории”. Киев. 2002Экономика /Под ред. Булатова А.С. М., 1999.
12. Кэмбелл Р. Макконнелл, Стэнли Л. Брю, §Экономикс¦, (Принципы, проблемы и политика), Москва 1992
13. Маршалл А., Принципы перенодной экономики / М.: Прогресс, 1993
14. Баликоев В. З., Общая экономическая теория: Учебное пособие / М.: «Изд-во ПРИОР»; Новосибирск: «Изд-во ЮКЭА», 199
description_2
Բովանդակություն
Ներածություն
Գլուխ 1. Գնագոյացման կազմակերպման տեսական հիմունքները և մեթոդաբանությունը
1.1Գնագոյացման էությունը և գների ֆունկցիաները
1.2 Գնագոյացման վրա ազդող գործոնները և դրանց դասակարգումը
1.3 Գնագոյացման մեթոդաբանությունը
Գլուխ 2. Գները և գնային քաղաքականությունը բիզնեսում /ՙԳրանդ Քենդի՚ ՍՊԸ-ում/
2.1 Գնային քաղաքականության մշակման մեխանիզմը և խնդիրները/ՙԳրանդ Քենդի՚ ՍՊԸ-ում/
2.2 Գների համակարգը և գնակարգավորման մարմիններն ու դրանց հիմնական խնդիրները
Գլուխ 3. Գնագոյացման առանձնահատկությունները բիզնեսում շուկայական տարբեր մոդելներում
3.1 Գների մակարդակը զուտ մրցակցային շուկայի պայմաններում
3.2 Գները ոչ կատարյալ մրցակցային շուկաներում և դրանց պետական կարգավորման անհրաժեշտությունը
3.3 Գնագոյացման առանձնահատկությունները ձեռնարկությունում
Եզրակացություններ և առաջարկություններ
Օգտագործված գրականություն
title_arm Գնագոյացում Գրանդ Քենդի title_eng convertot_1 Gnagoyacum Grand Qendi convertot_2 Gnagoyacum Grand Qendi convertot_3 Gnagoyacum Grand Qendi convertot_4 Gnagoyacum Grand Qendi convertot_5 Gnagoyacum Grand Qendi convertot_6 Gnagoyacum Grand Qendi convertot_7 Gnagoyacum Grand Qendi convertot_8 Gnagoyacum Grand Qendi convertot_9 Gnagoyacum Grand Qendi convertot_10 Gnagoyacum Grand Qendi convertot_11 Gnagoyacum Grand Qendi convertot_13 Gnagojacum Grand Qendi convertot_14 Gnagwyacum Grand Qendi convertot_15 Gnagoyacum Grand Qendi convertot_16 Gnagoyacym Grand Qendi convertot_17 Gnagoyacum Grand Kendi convertot_18 Gnagoyacum Grand QendiԴիպլոմային | Պատմություն
Հայաստանի Հանրապետության հասարակական-քաղաքական կյանքը 1991-1998թ
Իմանալ ավելին
referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1
Գրականություն
1. Ազիզբեկյան Ռ., Հայաստանի Հանրապետության սոցիալ-քաղաքական կացությունը (1990-1993թթ.), «Լրաբեր հասարակական գիտությունների», 1994:
2. ԱԻՄ ծրագիր, Կանոնադրություն և պարագայք, Երևան, 1992:
3. Թորոսյան Տ., Հասարակական համակարգի հետխորհրդային տրանսֆորմացիա, Երևան, 2006:
4. Լևոն Տեր-Պետրոսյան, Ընտրական ծրագիր, Երևան, 1996:
5. Խաչատրյան Հ., Հայաստանի Հանրապետության առաջին սահմանադրությունը, Երևան, 1997:
6. Հայաստանի կոմունիստական կուսակցության կանոնադրությունը, Մեր խոսքը, 2 նոյեմբերի 1994:
7. Հայոց Համազգային Շարժման ծրագիր, Երևան, 1993:
8. Հովսեփյան Ս., ՀՀՇ-ն և հայ ժողովրդի մեծ ողբերգությունը, Երևան, 2002:
9. Մինասյան Է., Հայաստանի երրորդ Հանրապետության պատմություն, Երևան, 2013:
10.Մինասյան Է., Սոցիալ-տնտեսական վերափոխումները Հայաստանի Հանրապետությունում (1990-2003թթ.), Երևան, 2003:
11.Պողոսյան Գ., Հայ հասարակությունը XXI-րդ դարասկզբին, Երևան, 2006:
12.Պողոսյան Է., Անկախ պետականության հաստատման գործընթացը Հայաստանում (1990-2001թթ.), Երևան, 2013:
13.Ռամկավար-ազատական կուսակցութիւն, Ծրագիր եւ գաղափար, Երեւան, 1991:
14. Քեռյան Գ., Հայաստանի երրորդ Հանրապետության կուսակցական համակարգը և քաղաքական կուսակցությունները, Երևան, 1996:
15. Քեռյան Գ., Քաղաքական կուսակցություններ, Երևան, 1996:
16.Քեռյան Գ., Քաղաքական կուսակցությունների տիպաբանությունը, Երևան, 2002:
17.Армения: проблемы независимого развития, под ред. Е. М. Кожокина, Российский институт статистических исследований, Москва, 1998
description_2Բովանդակություն
Ներածություն
Գլուխ 1. Հայաստանի Հանրապետության հասարակական-քաղաքական կյանքը 1991-1995թթ
1.1.Ժողովրդավարական գործընթացի սկիզբը: Բազմակուսակցական համակարգի ձևավորումը
1.2.Կուսակցությունների գործունեությունը
Գլուխ 2. Հայաստանի Հանրապետության հասարակական-քաղաքական կյանքը 1995-1998թթ
2.1.1995թ. Հայասատանի Հանրապետության Սահմանադրության ընդունումը: 1995թ. խորհրդարանական և 1996թ. նախագահական ընտրությունները
2.2.Քաղաքական ճգնաժամի խորացումը և 1998թ. իշխանափոխությունը
Եզրակացություն
Օգտագործված սկզբնաղբյուրների և գրականության ցանկ
title_arm Հայաստանի Հանրապետության հասարակական-քաղաքական կյանքը 1991-1998թ title_eng convertot_1 Hayastani Hanrapetutyan hasarakakan-qaxaqakan kyanq@ 1991-1998t convertot_2 Hayastani Hanrapetutyan hasarakakan-qaxaqakan kyanq@ 1991-1998t convertot_3 Hayastani Hanrapetutyan hasarakakan-qaxaqakan kyanq@ 1991-1998t convertot_4 Hayastani Hanrapetutyan hasarakakan-qaxaqakan kyanq@ 1991-1998t convertot_5 Hayastani Hanrapetutyan hasarakakan-qaxaqakan kyanq@ 1991-1998t convertot_6 Hayastani Hanrapetutyan hasarakakan-qaxaqakan kyanqy 1991-1998t convertot_7 Hayastani Hanrapetutyan hasarakakan-qaxaqakan kyanq@ 1991-1998t convertot_8 Hayastani Hanrapetutyan hasarakakan-qaghaqakan kyanq@ 1991-1998t convertot_9 Hayastani Hanrapetutyan hasarakakan-qaxaqakan kyanq@ 1991-1998t convertot_10 Hayastani Hanrapetutyan hasarakakan-qaghaqakan kyanqy 1991-1998t convertot_11 Hayastani Hanrapetutyan hasarakakan-qaxaqakan kyanq@ 1991-1998t convertot_13 Hajastani Hanrapetutjan hasarakakan-qaxaqakan kjanq@ 1991-1998t convertot_14 Hayastani Hanrapetutyan hasarakakan-qaxaqakan kyanq@ 1991-1998t convertot_15 Hayastani Hanrapetutyan hasarakakan-qaxaqakan kyanq@ 1991-1998t convertot_16 Hayastani Hanrapetytyan hasarakakan-qaxaqakan kyanq@ 1991-1998t convertot_17 Hayastani Hanrapetutyan hasarakakan-kaxakakan kyank@ 1991-1998t convertot_18 Hayastani Hanrapetutyan hasarakakan-qaxaqakan kyanq@ 1991-1998t
Մագիստրոսական | Տնտեսագիտություն
Գնագոյացում "Գրանդ Քենդի" ՍՊԸ-ում
Իմանալ ավելին
referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1
Գրականություն
- Փոլ Ա. Սամյուելսոն« ՈՒիլյամ Դ. Նորդհաուս« Տնտեսագիտություն« Միկրոտնտեսագիտություն« Երևան 1995
- Ջեյմս Դ. Գոռթնի« Ռիչարդ Լ. Ստրոուպ« Տնտեսագիտություն (Մասնավոր և հասարակական ընտրություն)« ԵրՊՏԻ 2003
- Գ.Կիրակոսյան, Տնտեսագիտության տեսություն¦, Ե. 2000. , էջ 135-150
- Ա. Մարկոսյան Շուկայական տնտեսության հիմունքներ, Եր., 2000 թ.
- Թ. Տոնոյան Տնտեսագիտությա տեսություն, Եր., 2003 թ.
- Ա. Մարկոսյան Պետություն և շուկա, Եր., 2000 թ.
- Ս. Դավոյան, Ա. Մարկոսյան, Հ. Սարգսյան Վերափոխումները անցումային երկրների տնտեսություններում, Եր., 2002 թ.
- Ի. Բ. Ղուշչյան Մակրոտնտեսական կարգավորում¦, Եր., 2002 թ.
- Կիրակոսյան Գ« Տնտեսական վերափոխումները և Հայաստանի տնտեսության զարգացման խնդիրները« ՀՀ տնտեսության և ձեռնարկատիրության զարգացման արդի խնդիրները« գիտաժողովի նյութեր« Եր« 1998
- А. С. Булатов "Экономика", М., 1997 г.
- Чипурин, Кисилева, “Курс Экономической теории”. Киев. 2002Экономика /Под ред. Булатова А.С. М., 1999.
- Кэмбелл Р. Макконнелл, Стэнли Л. Брю, Экономикс¦, (Принципы, проблемы и политика), Москва 1992
- Маршалл А., Принципы перенодной экономики / М.: Прогресс, 1993
- Баликоев В. З., Общая экономическая теория: Учебное пособие / М.: «Изд-во ПРИОР»; Новосибирск: «Изд-во ЮКЭА», 199
- http://grandcandy.am/
Բովանդակություն
Ներածություն
Գլուխ 1. Գնագոյացման կազմակերպման տեսական հիմունքները և մեթոդաբանությունը
1.1Գնագոյացման էությունը և գների ֆունկցիաները
1.2 Գնագոյացման վրա ազդող գործոնները և դրանց դասակարգումը
1.3 Գնագոյացման մեթոդաբանությունը
Գլուխ 2. Գները և գնային քաղաքականությունը բիզնեսում /Գրանդ Քենդ¦ ՍՊԸ-ում/
2.1 Գնային քաղաքականության մշակման մեխանիզմը և խնդիրները/Գրանդ Քենդի ՍՊԸ-ում/
2.2 Գների համակարգը և գնակարգավորման մարմիններն ու դրանց հիմնական խնդիրները
Գլուխ 3. Գնագոյացման առանձնահատկությունները բիզնեսում շուկայական տարբեր մոդելներում
3.1 Գների մակարդակը զուտ մրցակցային շուկայի պայմաններում
3.2 Գները ոչ կատարյալ մրցակցային շուկաներում և դրանց պետական կարգավորման անհրաժեշտությունը
3.3 Գնագոյացման առանձնահատկությունները ձեռնարկությունում
Եզրակացություններ և առաջարկություններ
Օգտագործված գրականություն
Դիպլոմային | Իրավաբանություն
Պետական կառավարման մարմինների համակարգի հիմնախնդիրները ՀՀ-ում
Իմանալ ավելին
referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1
Օգտագործված գրականության ցանկ
- Хорошильцев А. И. «Природа власти в сфере конституционной ответственности», М., 2001 г, ст 40
- Дюги Л. «Конституционное право», Общая часть. Государство, М., 1908, ст. 48-49
- «Теория государства и права» М., 2002 г, ст. 226
- Гегель «Филасофия права», М., 1990 г., ст. 67
- Крылов Б. С. «Парламент буржуазного государства. Политическая сущность и формы парламента и парламентаризма на современном этапе», М., 1963.,ст.37
- Терехов В. И. «Становление и развитие концепции разделения властей». – М., 1996 г., ст.8
- Эффективность государственного управления ред. С.А Батчиков и С.Ю Глазьев М. 1998.
- Государственное и муниципальное управление ред. А.Я Понамарева. С-П. 1997.
- Государственное управление и государственная служба за рубе-жом. Ред. В.В Чубинского. С-П. 1998.
- Атаманчук Г.В. Теория государственного управления. М. 1997.
- Атаманчук Г.В. Функционирование государственного аппарата управления М. 1998.
- Осипов В.И Власть - проблемы государственного управления. Саратов. 1997.
- Оптимизация государственного управления в переходном обществе// Проблемы теории и практики управления. 1997. №4.
- Кочетков А. Эффективность системы государственной власти//Власть. 1997. №5.
- Скидмор М. Дж., Трапп М.К. Американская система государственного управления. М. 1993.
- Курашвили Б.П. Очерк теории государственного управления. М. 1987.
- Административно-государственное управление.// Проблемы теории и практики управления 1997.
- Качественные аспекты информации в органах государственного управления // Проблемы теории и практики управления 1999. №1.
- .Теоретические проблемы государственного управления и государственной службы. Ред. Бессонов Б.Н. М.1997.
- Токтыбеков А.А. Теоретические основы механизма государственного управления. М. 1996.
- Облонский А.В. Человек и государственное управление. М.1987.
- Оборотов Ю.Н. Современное государство: основы теории. Одесса.1998.
- Журавлева И., Комаров А. Государственное управление как функция государства// Право и жизнь. 2000. № 25.
- Теория государства и права: Курс лекций/ Под ред. М.Н.Марченко. М. 1997.
- Габричидзе Б. Н., Чернявский А. Г. Административное право. М. 2004.
- Матузов Н.И., Малько А.В., Теория государства и права, Курс лекций, 2-е изд., - Юристъ, Москва, 2001..
- Клименко С.В., Чичерин А.Л. ‘’Основы государства и права’’. М. 1996.
- Кочетков А.П. Гражданское общество: проблемы исследования и перспективы развития // Вестн. Моск. ун-та. Сер. 12, Полит. науки. 1998.- № 4.
- Соловьев А.И. Три облика государства – три стратегии гражданского общества// Полис.1996.№ 6.
- Нерсесянц В.С. Правовое государство: история и современность//Вопросы философии. 1989. №2.
- Մ Մարգարյան «Քաղաքական իշխանությունե, Եր., 2001 թ. դիգարյամ Վ. Մ. Պետական կառավարման հիմնախնդիրները բարեփոխումների փուլում; - Եր.: ՀՀ ԿԴ, ՙՊետական ծառայություն՚ հրատ., 2000թ.,
- Օրդյան Է. Պետական կառավարման համակարգը Հայաստանում: Ե., Պետական ծառայություն, 1998
Ն. Ա. Ապիյան և ուրիշներ. Պետության և իրավունքի տեսության հիմնահարցեր.Ժամանակակից պետության հասկացությունը և էությունը, Ե. 2001. - Հ. Հակոբյան ՙՊառլամենտը և պառլամենտարիզմը ՀՀ-ում՚, Եր., 2007 թ., էջ 19
- Հարութունյան Գ. Գ. ՙԻրավունքի գերակայության սահմանադրական երաշխիքները՚, Եր., 2005 թ., էջ 12
- ՙՀայաստանի Հանրապետության սահմանադրական իրավունք՚, Եր., 2005 թ., էջ 362-363
- ՙՀանրային քաղաքականության վերլուծություն՚, ուս. ձեռնարկ, Եր., 2005 թ., էջ 67
Բովանդակություն
Ներածություն
Գլուխ 1. Իշխանության հասկացությունը և էությունը
1.1 Իշխանությունը որպես պետության կառավարման հասարակական երևույթ, դրա դերն ու նշանակությունը
1.2 Իշխանության տարանջատման սկզբունքը որպես փոխհարաբերությունների կարգավորիչ
Գլուխ 2.ՀՀ պետական իշխանության համակարգը
2.1 ՀՀ օրենսդիր իշխանություն
2.2 ՀՀ դատական իշխանություն
2.3 ՀՀ գործադիր իշխանություն
Գլուխ 3. Պետական կառավարման մարմինների համակարգի հիմնախնդիրները ՀՀ-ում
Եզրակացություններ և առաջարկություններ
Օգտագործված գրականություն
title_arm Պետական կառավարման մարմինների համակարգի հիմնախնդիրները ՀՀ-ում title_eng convertot_1 Petakan karavarman marminneri hamakargi himnaxndirner@ HH-um convertot_2 Petakan karavarman marminneri hamakargi himnaxndirner@ HH-um convertot_3 Petakan karavarman marminneri hamakargi himnaxndirner@ HH-um convertot_4 Petakan karavarman marminneri hamakargi himnaxndirner@ HH-um convertot_5 Petakan karavarman marminneri hamakargi himnaxndirner@ HH-um convertot_6 Petakan karavarman marminneri hamakargi himnaxndirnery HH-um convertot_7 Petakan karavarman marminneri hamakargi himnakhndirner@ HH-um convertot_8 Petakan karavarman marminneri hamakargi himnaxndirner@ HH-um convertot_9 Petakan karavarman marminneri hamakargi himnaxndirner@ HH-um convertot_10 Petakan karavarman marminneri hamakargi himnakhndirnery HH-um convertot_11 Petakan karavarman marminneri hamakargi himnaxndirner@ HH-um convertot_13 Petakan karavarman marminneri hamakargi himnaxndirner@ HH-um convertot_14 Petakan karavarman marminneri hamakargi himnaxndirner@ HH-um convertot_15 Petakan karavarman marminneri hamakargi himnaxndirner@ HH-um convertot_16 Petakan karavarman marminneri hamakargi himnaxndirner@ HH-ym convertot_17 Petakan karavarman marminneri hamakargi himnaxndirner@ HH-um convertot_18 Petakan karavarman marminneri hamakargi himnaxndirner@ HH-umԴիպլոմային | Տնտեսագիտություն
Կենսաթոշակային հիմնադրամների համակարգը և հեռանկարները ՀՀ-ում
Իմանալ ավելին
referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1
Օգտագործված գրականության ցանկ
- << Ոչ պետական կենսաթոշակային ապահովության մասին>> ՀՀ օրենք:
- << Պետական կենսաթոշակների մասին>> ՀՀ օրենք:
- << Զինծառայողների և նրանց ընտանիքների սոցիալական ապահովության մասին>> ՀՀ օրենք
- Կենսաթոշակային համակարգի բարեփոխումների ծրագրի նախագիծ, Երևան, 25 օգոստոս 2008:
- ՀՀ Կենտրոնական բանկի նախագիծ, ՀՀ-ում կենսաթոշակային համակարգի բարեփոխման տեսական, էջ2
- <<Ֆինանսներ, դրամաշրջանառություն և վարկ>> դասագիրք, 2007թ:
- Առևտրային բանկերի և վարկային կազմակերպություների հիմնական ցուցանիշները ու տնտեսական նորմատիվները, 2007թ.: www.cba.am
- <<Ապահովագրական գործունեության հիմնական տնտեսական նորմատիվների չափը, ձևավորման և հաշվարկման կարգը>> կանոնակարգ 30:
- ՀՀ ապահովագրական համակարգի հնարավոր զարգացումները 2007-2009թթ /www.cba.am/
- Հայաստանի ֆոնդային բորսա, տարեկան տեսություն,2007:
- Վահե Հարությունյան/ Կամավոր կենսաթոշակային ապահովագրության նպատակները և ներդրման սկզբունքները/ Բանբեր, Երևան 2006:
- Սոս Մուրադյան/ ՀՀ կենսաթոշակային համակարգի բարեփոխում. Պարամետրիկ , թե համակարգային/ Հայաստան ֆինանսներ և էկոնոմիկա, դեկտեմբեր 2007, էջ 108:
- Մարիամ Սիմոնյան/ Կենսաթոշակային բարեփոխումների ազդեցությունը տնտեսական աճի վրա/ Հայաստան ֆինանսներ և էկոնոմիկա, հունիս-հուլիս 2008, էջ 130:
- Գյուլնարա Հովհաննիսյան/ Ինչպես ձևավորել հասարակական նպաստավոր կարծիք և ապահովել քաղաքական աջակցություն կենսաթոշակային համակարգի բարեփոխումների իրականացման համար/ հայաստան ֆինանսներ և էկոնոմիկա, մարտ-ապրիլ 2002, էջ 36:
- френк Дж. Фабоции. Управление инвестициями. М.: Инфра-М-2000:
- Шарп У.Ф. и др. Инвестиции: Учебник/ У.Ф. Шарп, Г.Дж. Александер, Дж.В. Бэйли, Пер. с англ. - М.: ИНФРА-М, 1999.
- Инвестиции: под редакции професора Г.П. Почиваленко, М. 2009:
- “ World Labour Report 2001. Income Security and Social Protection in a Changing World”, ILO , Geneva, July, 2000, էջ 270:
description_2
Բովանդակություն
Ներածություն
Գլուխ 1. Կենսաթոշակային հիմնադրամները` որպես արժեթղթերի շուկայի ինստիտուցիոնալ ներդրողներ
1.1 Կենսաթոշակային հիմնադրամների էությունը և բնորոշումը
1.2 Պետական և ոչ պետական կենսաթոշակային հիմնադրամները, դրանց կառուցվածքը և ներդրումների պորտֆելի կառավարումը
Գլուխ 2. ՀՀ կենսաթոշակային գործող համակարգի հիմնախնդիրները
2.1 ՀՀ կենսաթոշակային համակարգի ներկա իրավիճակը
2.2 ՀՀ կենսաթոշակային համակարգի ֆինանսական կայունության հիմնախնդիրները
2.3 Կենսաթոշակների և անհատական եկամուտների միջև կապի խաթարումը
Գլուխ 3. Կենսաթոշակային հիմնադրամների գործունեության միջազգային փորձը, արդի վիճակը հհ արժեթղթերի շուկայում եվ զարգացման հեռանկարները
3.1 Կենսաթոշակային բարեփոխումների միջազագային փորձը և դրանից եկնելով ՀՀ-ում կենսաթոշակային հիմնադրամների զարգացման հնարավորությունները
3.2 Կենսաթոշակային հիմնադրամների գործունեության զարգացման հեռանկարները ՀՀ արժեթղթերի շուկայում
Եզրակացություններ եվ առաջարկություններ
Օգտագործված գրականության ցանկ
Դիպլոմային | Տնտեսագիտություն
Զբաղվածության աճին ուղղված պետական քաղաքականությունը
Իմանալ ավելին
referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1
Գրականություն
- ՀՀ սոցիալ տնտեսական վիճակը (տեղեկատվական վերլուծական զեկույց), Երևան, 1999թ.
- Վ. Է. Խոջաբեկյան //Զբաղվածության հիմնախնդիրները Հայաստանում անցման շրջանում. Երևան 1998թ.
- Ե. Գևորգյան, Ա. Թամազյան //Հայաստանի անցումային տնտեսությունը. Երևան 1997թ.
- Շուկայական տնտեսության հիմնախնդիրները նվիրված ՀՀ հռչակման 80-րդ տարեդարձին, պրոֆեսորական անձնակազմի և ասպիրանտների 13-րդ գիտական նստաշրջանի թեզիսները, I և II մաս. Երևան 1998թ.
- Ա.Գ. Աղանբեգյան, Մ.Ծ. Մկրտչյան, Մ.Ա. Գևորգյան //Տնտեսական վերափոխումները անցումային շրջանում, տեսություն և արդյունքներ. Երևան 1999թ.
- Լ. Հակոբյան Հայաստանի աշխատանքային շուկայի մակրոտնտեսական վերլուծություն //Հայաստան (ֆինանսներ, էկոնոմիկա) 2002թ., 4-5, էջ 94-99:
- Մարդկային զարգացման զեկույց. Հայաստան, Երևան, 2000թ.
- Հայաստան. Տնտեսական Միտումներ: Եռամսյակային թողարկում: 2001թ., Ապրիլ-Հունիս:
- Հայաստան. Տնտեսական միտումներ: Եռամսյակային թողարկում: 2001թ., Հունվար-Մարտ:
- Հայաստանի ժողովրդագրական և առողջության հարցերի հետազոտություն, Երևան 2000թ.,
- ՀՀ սոցիալ տնտեսական վիճակը 2000թ. հունվար-դեկտեմբերին, ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայություն, Երևան, 2001թ.
- Ջ.Դ. Գոռթնի §Տնտեսագիտություն¦ մասնավոր և հասարակական ընտրություն, Երևան 1999թ.
- Ա.Ռ.Մարտիրոսյան §Տնտեսագիտական մտքի պատմություն¦,
- www.armenia.com
- www.armstat.am
- www.forstudents.am/kursajinner/
Բովանդակություն
Ներածություն
Գլուխ1. Աշխատանքի շուկան
1.1. Աշխատանքի շուկայի էությունը, բնորոշ գծերն ու
առանձնահատկությունները, գործառույթները
1.2. Աշխատանքի շուկայի ձևավորման պայմանները, հատկանիշները, ֆունկցիաները, կառուցվածքը
1.3. Աշխատանքի շուկայի վերաբերյալ տեսությունները
1.4. Աշխատանքի առաջարկը և պահանջարկը
Գլուխ 2. Զբաղվածության հիմնախնդիրները և գործազրկությունը
2.1. Զբաղվածության հիմնախնդիրը տնտեսության մեջ
2.2. Գործազրկության էությունը և ձևերը
2.3. Գործազրկության մակարդակի գնահատումը: Օուքենի օրենքի էությունը, Ֆիլիպսի կորը
2.4. Զբաղվածության կարգավորման համակարգը
Գլուխ 3. Գործազրկությունը և զբաղվացությունը անցումային տնտեսությունում
3.1. Գործազրկության մակարդակի փոփոխության միտումները անցումային տնտեսությունում
3.2. ՀՀ գործազրկության մակարդակի դինամիկայի վերլուծություն
3.3. Զբաղվածությունը ՀՀ-ում
Գլուխ 4. Զբաղվածության աճին ուղղված պետական քաղաքականությունը
4.1. Զբաղվածության աճին ուղղված ռազմավարությունը
4.2. ՀՀ բնակչության զբաղվածության պետական կարգավորումը
4.3. ՀՀ սոցիալական քաղաքականությունը շինարարության ուղղություններում
Առաջարկություններ և եզրակացություն
Օգտագործված գրականության ցանկ
title_arm Զբաղվածության աճին ուղղված պետական քաղաքականությունը title_eng convertot_1 Zbaxvacutyan ajin uxxvac petakan qaxaqakanutyun@ convertot_2 Zbaxvacutyan ajin uxxvac petakan qaxaqakanutyun@ convertot_3 Zbaxvacutyan ajin uxxvac petakan qaxaqakanutyun@ convertot_4 Zbaxvacutyan ajin uxxvac petakan qaxaqakanutyun@ convertot_5 Zbaxvacutyan ajin uxxvac petakan qaxaqakanutyun@ convertot_6 Zbaxvacutyan ajin uxxvac petakan qaxaqakanutyuny convertot_7 Zbaxvacutyan ajin uxxvac petakan qaxaqakanutyun@ convertot_8 Zbaghvacutyan ajin ughghvac petakan qaghaqakanutyun@ convertot_9 Zbaxvacutyan ajin uxxvac petakan qaxaqakanutyun@ convertot_10 Zbaghvatsutyan ajin ughghvats petakan qaghaqakanutyuny convertot_11 Zbaxvacutyan ajin uxxvac petakan qaxaqakanutyun@ convertot_13 Zbaxvacutjan ajin uxxvac petakan qaxaqakanutjun@ convertot_14 Zbaxvacutyan ajin uxxvac petakan qaxaqakanutyun@ convertot_15 Zbaxvacutyan ajin uxxvac petakan qaxaqakanutyun@ convertot_16 Zbaxvacytyan ajin yxxvac petakan qaxaqakanytyyn@ convertot_17 Zbaxvacutyan ajin uxxvac petakan kaxakakanutyun@ convertot_18 Zbaxvacutyan ajin uxxvac petakan qaxaqakanutyun@Դիպլոմային | Տնտեսագիտություն
Օտարերկրյա ներդրումները օգգտագործման հիմնախնդիրները ՀՀ-ում
Իմանալ ավելին
referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1
Օգտագործված գրականության ցանկ
1. Հայաստանում օտարերկրյա ներդրումների մասին Հայաստանի Հանրապետության օրենքի իրավաբանական փորձաքննություն¦£ Ամերիկյան իրավաբանների միության Կենտրոնական և արևելաեվրոպական իրավական նախաձեռնություն« Վաշինգտոն« 1998,
2. Գոռթնի Ի., Ռ.Ստուպ, Տնտեսագիտություն: Մասնավոր և հասարակական ընտրություն¦, Երևան, 1999,
3. Պետական վիճակագրական հաշվետվություն (Ձև № 9 ինվեստիցիա), Ազգային վիճակագրական ծառայություն«
4. Balance of Payments Manual, 5th Ed. 1993. Washington, DC: IMF, 1993,
5. Chandler, A.1997. Scale and Scope, New York, N.Y.: Free Press,
6. Սուվարյան Յու©« և ուրիշներ« Մենեջմենթ« Եր.« Տնտեսագետ« 1999,
7. Lall, Sanjaya “Employement and Foreign Investment: Policy option for developing countries”, International Labor Review, 1995, ст 112
8. Louis T. Vells, Jr. And Alvin G. Winnt, Facilitatting Roreign Investmant: Government Institutions to Screen, Monitor, and Service Investment from Abroad, Washinqton, DC, USA: The World Bank, 1997, էջեր 6-7
9. Մարկոսյան Ա.«Պետական գույքի մասնավորեցման մեխանիզմը ներդրումային հիմնադրամների միջոցով« ՀՀ սոցիալ-տնտեսական զարգացման հիմնախնդիրները« գիտաժողովի նյութեր« Եր© 1999, էջեր 19-24
10. Մանասերյան Թ.« Նոր տնտեսական քաղաքականության ուրվագծերը« Եր©« 2000,
11. Survey of Best Practices 5,
12. Օտարերկրա ներդրումների խորհրդատվական ծառայության ներկայացրած հաշվետվություն« Եր©« 2001
13. Инвестиции финансы и цены стран СНГ в 1995-2000 гг “Статистический сборник” Москва, 2000, ст 195-196
14. Шарп У. Ф., Инвестиции, M, Инфра-M, 1998,
Բովանդակություն
Ներածություն
Գլուխ 1. Օտարեկրյա ներդրումների նշանակությունը և առանձնահատկությունները ընդունող երկրում
1,1 Օտարերկրյա ներդրումների էությունը, կառուցվածքը և տնտեսական նշանակությունը ընդունող երկրում
1.2 Օտարերկրյա ներդրումների ռեժիմի ձևավորման առանձնահատկությունները
ԳԼՈԻԽ 2. Օտարկերյա ներդրումների նկատմամբ վարվող քաղաքականությունը ՀՀ-ում
2.1 Օտարերկրյա ներդրումները կարգավորող համակարգը ՀՀ-ում և ներդրումների համար շահավետ ոլորտները
2,2 Օտարերկրյա ներդրումների ծավալների վերլուծությունը ՀՀ-ում
2.3Ներդրումային միջավայրի և ներդրողներին աջակցող ենթակառուցվածքների գործունեության գնահատումը միջազգային կազմակերպությունների կողմից
ԳԼՈՒԽ 3. Ներդրումային միջավայրի բարեփոխումները` որպես օտարերկրյա ներդրումների օգտագործման արդյունավետության ելակետ
Եզրակացություններ և առաջարկություններ
Օգտագործված գրականության ցանկ
Կուրսային | Տնտեսագիտություն
Իմանալ ավելին
referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1 Եղիազարյան, Բենիամին Հովսեփի, Մարդկային կապիտալը հասարակության զարգացման հիմնական գործոն : Ուսումնական ձեռնարկ / Բ.Հ. Եղիազարյան, Ա.Ս. Գյուրջյան, Ն.Բ. Եղիազարյան; ՀՀ ԳԱԱ Մ. Քոթանյանի անվ. տնտես. ինստ. - Երևան : Նա Դա Մա, 2007. - 328 էջ<br><br>Ղուշչյան, Համազ Բուղդանի, Մարդկային կապիտալի վերարտադրության պետական կարգավորումը : Ուսումնական ձեռնարկ / Հ.Բ. Ղուշչյան, Ռ.Ս. Ղանթարչյան; Խմբ.՝ Ի.Տ. Տիգրանյան; Հայաստանի պետ. տնտեսագիտ. համալս. - Երևան : Տնտեսագետ, 2009. - 159 էջ<br><br>Մարզպանյան, Հ. Միգրացիայի ռիսկերը և մարդկային կապիտալի վերարտադրությունը. հարցադրումներ, հարցումներ, համադրումներ / Հ. Մարզպանյան, Ռ. Մարկոսյան, Ն. Խաչատրյան ; ԵՊՀ. - Երևան : ԵՊՀ հրատարակչություն, 2016. - 138 էջ<br><br> description_2 ՆԵՐԱԾՈՒԹՅՈՒՆ<br>ԳԼՈՒԽ 1 ՄԱՐԴԿԱՅԻՆ ԿԱՊԻՏԱԼԻ ՏԵՍԱԿԱՆ ՀԱՐՑԵՐ<br>ԳԼՈՒԽ 2 ՄԱՐԴԿԱՅԻՆ ԿԱՊԻՏԱԼԻ ԲՆՈՒՅԹՆ ՈՒ ԽՆԴԻՐՆԵՐԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ<br>ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆ<br><br><br>ՆԵՐԱԾՈՒԹՅՈՒՆ<br><br>Սույն աշխատության հետազոտության օբյեկտը մարդկային կապիտալն է, նրա համակարգը և կառուցվածքը: Աշխատանքում կատարվում է մարդկային կապիտալի բաղադրատարերի զարգացման ու վերարտադրության առանձնահատկությունների, հիմնախնդիրների վերլուծություն: <br>Մարդկային կապիտալը (human capital) հասարակության մտավոր, ֆիզիկական, բնական, առողջապահական և այլ ռեսուրսների հավաքական ամբողջությունն է, որը տվյալ հասարակության բարեկեցության ապահովման, երկրի տնտեսության զարգացման անկյունաքարն է: Յուրաքանչյուր պետության մարդկային ռեսուրսների առկայությունը հնարավորությունների լայն դաշտ է ապահովում երկրի կայուն զարգացման համար: Ազգաբնակչության բարեկեցության ապահովման տեսանկյունից, թերևս, էական նշանակություն չունեն առկա մարդկային ռեսուրսների քանակական ծավալները: Մեր օրերում քիչ չեն այն ազգերն ու պետությունները, որոնք տիրապետում են թվաքանակով մեծ մարդկային ռեսուրսների, այնուհանդերձ, օբյեկտիվ և սուբյեկտիվ պատճառներից ելնելով ոչ միայն չեն կարողացել արդյունավետ օգտագործել այդ արժեքավոր ռեսուրսները, այլև ռեսուրսների անարդյունավետ կառավարման հետևանքով երկիրը կանգնել է տնտեսական և քաղաքական լրջագույն հիմնախնդիրների առջև: Նշենք, սակայն, որ նախ տվյալ հասարակությունից և նրա քաղաքական վերնախավից է կախված մարդկային կապիտալի ձևավորման, կուտակման և թիրախավորված կիրառության արդյունավետությունը: Կրթության, գիտության ոլորտում անհրաժեշտ և համարժեք թիրախավորված և հետևողական ներդրումների իրագործման հարցում պետության և հասարակության փոխհամաձայնության արդյունքում մշակված ռազմավարությունը հնարավորություն է տալիս առկա մարդկային կապիտալի կիրառությունից ակնկալել որակական հետադարձ արդյունք:<br>Ժամանակակից տնտեսության զարգացման մեջ անժխտելի է որակյալ մարդկային կապիտալի և դրա արդյունավետ կառավարման առանցքային դերը: Բնորոշվելով որպես անհատի՝ եկամուտ ստեղծելու կարողությունների ամբողջություն (ներառյալ բնատուր ունակությունները, կրթությունը և կուտակված մասնագիտական փորձը) 1 , մարդկային կապիտալը տնտեսու- թյան և՛ մակրո, և՛ միկրո մակարդակներում դիտվում է որպես կառավարման արդյունավետության բարձրացման առաջնային գործոն: Ներկայիս պայմաններում աշխարհի բոլոր երկրները, լինեն զարգացած, թե զարգացող, կանգնած են այնպիսի խնդրի առջև, ինչպիսին է երկրի տնտեսության զարգացումը հին ավանդական մեթոդներից (բնական ռեսուրսների էքստենսիվ և ինտենսիվ շահագործում, ֆիզիկական կապիտալի օգտագործման արդյունավետու- թյան բարձրացում, աշխատուժի էքստենսիվ և ինտենսիվ օգտագործման մակարդակի ավելացում) անցում կատարելու նոր, այլընտրանքային մեթոդների։<br>Սույն աշխատանքը բաղկացած է երկու գլուխներից, որոնցից առաջինում ներկայացված է մարդկային կապիտալի տեսական բնույթը, իսկ երկրորդ մասում վեր է հանված մարդկային կապիտալի հայաստանյան կիրառելիության պատկերը:<br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br>ԳԼՈՒԽ 1<br><br>ՄԱՐԴԿԱՅԻՆ ԿԱՊԻՏԱԼԻ ՏԵՍԱԿԱՆ ՀԱՐՑԵՐ<br><br>Ունենալ զարգացած տնտեսություն, ասել է թե՝ ունենալ գիտելիքահենք տնտեսություն, իսկ սույն տնտեսության հիմքում առաջնայինը մարդն է՝ գիտելիքի ստեղծողն ու կիրառողը։ Մարդու մոտ գիտակցված գործելու կարողության ձևավորումը դարձել է տնտեսության և հասարակության զարգացման, հետևաբար նաև տնտեսագիտության և սոցիալական գիտությունների հետազոտությունների առաջնային ուղղություններից մեկը։<br>Մարդկային կապիտալի տեսության մեջ առանձնացվում է երկու հիմնական տեսակ՝ անհատական մարդկային կապիտալ և ազգային մարդկային կապիտալ: 1970-80-ականներից սկսած՝ շեշտակի տեմպերով տեղի ունեցող արդյունաբերականացման գործընթացները, որտեղ մարդկային ռեսուրսների հարցում առաջնային էին համարվում բնական, ֆինանսական և նյութական ասպեկտները, անցան որակապես ավելի բարձր աստիճանի՝ մարդկային ռեսուրսներում առանցքային նշանակություն տալով կրթությանը և տեղեկատվությանը: Հետագայում Մարդկային կապիտալ հասկացության ձևակերպման շրջանակներն ավելի ընդլայնվեցին: Համաշխարհային բանկի փորձագետների վերջին զեկույցներում մարդկային կապիտալի գնահատման հաշվարկները հիմնվում են այնպիսի չափորոշիչների վրա, ինչպիսիք են սննդի, բնակավայրի, կրթության, առողջապահության ուղղությամբ ընտանեկան և պետական ծախսերը: <br>Երկրի մարդկային կապիտալի մեծությունը հնարավոր չէ ուղղակիորեն արտահայտել արժեքային ցուցանիշներով, սակայն այդ կապիտալի տարբեր կողմերի չափման համար գոյություն ունեն որոշակի ցուցիչներ, որոնցից են՝ կյանքի տևողությունը, կրթվածության մակարդակը, բարեկարգված բնակարանով ապահովվածությունը, հանցավորության մակարդակը և այլն։ Անուղղակի ձևով մարդկային ներուժի մեծության վերաբերյալ տվյալներ կարող են ստացվել նաև ընկերության ընդհանուր կապիտալում մարդկային կապիտալի մասնաբաժնի կամ տնտեսական աճի ապահովման գործում ունեցած ներդրման գնահատման միջոցով։<br>Մարդկային կապիտալ հայեցակարգի հիմքում ընկած են հետևյալ սկզբունքները. <br>մարդկային կապիտալը ստեղծագործական ունակությունների, գիտելիքների հմտությունների ամբողջություն է, որն օգտագործվելով` տնտեսությունում ապահովվում է եկամուտների բարձր մակարդակ և ազգային հարստության աճ։ Այդ ունակությունների պահպանման կամ ավելացման համար անհրաժեշտ են ներդրուներ,<br>տնտեսության զարգացման գործում գլխավոր գործոնը մարդկային կապիտալի կուտակման գործընթացն է, <br>մարդկային կապիտալը մարդուց անբաժան մաս է, սակայն մարդկային անհատականությունը չի կարելի հանգեցնել միայն նրա մասնագիտացման կամ կրթական մակարդակին կամ էլ առողջական վիճակին. հիմնախնդիը պետք է դիտարկել համալիր համակարգում, <br>ստեղծագործական ունակությունների առկայությունը պետք է հանգեցնի ոչ միայն նյութական շահին, այլ նաև հոգեկան բավարարվածությանը, ժամանակի տնտեսմանը, սոցիալական հեղինակության բ արձրացմանը, <br>մարդկային կապիտալը ֆիզիկական կապիտալի նման նախատեսված է երկարատև օգտագործման համար։ Մարդկային կապիտալը, ի տարբերություն մյուս ձևերի, ավելի պակաս ու դանդաղ վերացման հատկություն ունի։ <br>Տնտեսական առաջընթացում մարդկային գործոնի դերը սկսել է կարևորվել դեռևս 20-րդ դարի 50-60–ական թվականներից, դառնալով մարդկային կապիտալի տեսության գործնական դրսևորումների սկզբնաշրջանը։ Ամերիկացի տնտեսագետ Թ. Շուլցին համարում են մարդկային կապիտալի տեսության ուսումնասիրման գործի նախակարապետը, ում աշխատանքի ջատագովն էր նաև մեկ այլ ամերիկացի՝ Հ. Բեկկերը։ Այս երկու գիտնականների անուններն էլ պսակվեցին «Ալֆրեդ Նոբելի հիշատակին» մրցանակի դափնիով (Թ. Շուլցը 1979 թ., Հ. Բեկկերը՝ 1992 թ.)։ <br>Մարդկային կապիտալի հայեցակարգն իր ժամանակակից տեսքով արդյունք է տնտեսագիտության առանձին ուղղությունների կողմից մշակված տեսությունների, որոնցից յուրաքանչյուրը հարցը քննարկում և մեկնաբանում է իր տեսանկյունից։ Այս ուղղությունների տեսակետների ուսումնասիրությունը հանգեցնում է որոշ ընդհանրացումների.<br>շրջանառության մեջ դրվեցին այնպիսի հիմնարար տնտեսագիտական կատեգորիաներ, ինչպիսիք են կենդանի գործող ուժեր, արտադրողական աշխատուժեր, աշխատուժ, կապիտալ,<br>հիմնավորվեց այն տեսակետը, թե՝ ազգային տնտեսության արդյունավետության կարևոր գործոններից է մարդու որակը, իսկ մարդկանց ունակությունները ամբողջ հասարակության մի մասն է։ Հետագայում այս կանխադրույթը հնարավորություն ընձեռեց զարգացնել մարդկային կապիտալ հայեցակարգը։<br>առաջ քաշվեց այն հիմնադրույթը, թե անձի կարևորագույն որակական հատկանիշները ձևավորվում են նախ և առաջ կրթության ու դաստիարակության համակարգով (վերջինս ավելի զարգացավ ներդրումներ մարդկային կապիտալում տեսության մեջ) ։<br>Մարդկային կապիտալին նվիրված հետազոտություններում տրված են բազմաթիվ բնորոշումներ ու ձևակերպումներ, որոնք հիմնականում նպատակ են հետապնդում դրանք համահունչ դարձնելու կապիտալի վերաբերյալ որևէ տեսության հիմնադրույթնե- րին: Դրա հետ կապված՝ բերվում են կապիտալի և մասնավորապես մարդկային կապի- տալի վերաբերյալ բազմաթիվ հեղինակների ձևակերպումներ: Դրանք գնահատելու և մարդկային կապիտալի տեսության հիմնադրույթները ներկայացնելու համար անհրա- ժեշտ ենք համարում մարդկային կապիտալը դիտարկել կապիտալի վերաբերյալ տեսու- թյունների համատեքստում:<br>Ուսումնասիրելով տնտեսագիտական միտքը հանգում ենք այն եզրակացության, որ շատ տնտեսագետներ, ընդունելով մարդկային կապիտալ հասկացության գոյատևման իրավունքը, դրա մեջ ներառում են տարբեր բովանդակություն։<br>Համարում էին, որ մարդու կարողությունները և արդյունք ստեղծելու հնարավորությունները որպես կապիտալ ընդունելու տնտեսագիտական հիմքեր չկան։ Կապիտալի սոցիալական բնորոշումը տրվել է մարքսյան տնտեսագիտության կողմից, ըստ որի` կապիտալը վարձու աշխատանքի շահագործման միջոցով հավելյալ արժեք կամ շահույթ բերող և դրանով իսկ ինքնամեծացող արժեք է: Հատկանշական է այն հանգամանքը, որ Մարքսը ժխտել է մարդու աշխատանքային ընդունակությունները կամ աշխատուժը կապիտալ համարելու մոտեցումները, քանի որ, ըստ նրա, այդ դեպքում ստացվում է, որ աշխատուժի տերը կամ վարձու բանվորը նույնպես կապիտալիստ է, ինչն էլ անհեթեթություն է. չէ՞ որ նա տոկոսային եկամուտ չի ստանում և կապիտալային արժեքի եկամուտը ստանում է իր իսկ աշխատանքային ջանքերը գործադրելու շնորհիվ: Այնուհանդերձ, Մարքսը բանվորին դիտարկել է որպես արտադրողական կապիտալի բաղադրամաս: Կ. Մարքսը ընդունելով, որ կապիտալն ունի արժեք և ինքնաաճի /տոկոսի ձևով/ հատկություն, սխալ էր համարում տվյալ հատկություններից զուրկ աշխատուժը կապիտալ համարելը։ Նույն Գարի Բեկկերը Նոբելյան մրցանակի շնորհման զեկույցում նշում է, որ բավականին ժամանակ վարանում էր իր գիրքը «Մարդկային կապիտալ» անվանելու հարցում, քանի որ տվյալ տերմինի նկատմամբ թշնամական վերաբերմունք էր դիտարկվում։ Տվյալ հասկացությունն այդ շրջանում դիտարկվում էր որպես մարդու նվաստացում, քանզի մարդուն համեմատության մեջ էր դնում մեքենայի հետ։<br>Յուրաքանչյուր նորարարական ալիք, առաջին հերթին ուղղված լինելով տեխնոլոգիաների, մեքենաների և սարքավորումների արդիականացմանը, առաջ է բերում աշխատուժի որակավորման նոր պահանջներ: <br>Ըստ Ջ. Միլլի տեսության «Մարդկային ինքնությունը կապիտալ չէ, մարդը ծառայում է որպես նպատակ, որի համար գոյություն ունի հարստությունը։ Սակայն նրա ձեռք բերած ունակությունները, որոնք հանդես են գալիս որպես միջոցներ և իրականացվում են միայն աշխատանքի միջնորդությամբ, լրիվ հիմնավորվածությամբ կարելի է դասել կապիտալ կատեգորիային»։<br>Կատարված ուսումնասիրությունները մատնանշում են, որ Ադամ Սմիթն առաջինն էր, ով 1776 թ. իր «Ազգերի հարստություն» աշխատության մեջ կապիտալին իր կողմից տրված սահմանումում ընդգրկեց նաև մարդկային կապիտալի հասկացությունը։ Սմիթը ժողովրդի կապիտալի կազմում ներառում էր բնակիչների ձեռք բերած հմտությունները, քանզի դրանք ավելացնում են հասարակության, ինչպես նաև անհատի հարստությունը։ <br>Ադամ Սմիթին հաջորդող հետագա մեկուկես դար ժամանակահատվածում մարդկային տարրի գոյությունը կապիտալում տնտեսագիտական ուսմունքներում համարյա մոռացության տրվեց։ Այդ շրջանում առաջնային էր համարվում նյութատեխնիկական կապիտալը, իսկ մարդու մասնակցությունը դիտվում էր որպես կապիտալի կիրառության միջոց։<br>Ու. Բոուենը գտնում էր, որ մարդկային կապիտալի էությունը «բաղկացած է ձեռք բերած գիտելիքներից, հմտություններից, մոտիվացիայից և էներգիայից, որոնցով օժտված են մարդ արարածները և որոնք կարող են օգտագործվել ապրանքներ և ծառայություններ արտադրելու նպատակով որոշակի ժամանակաշրջանի ընթացքում»:<br>Իսկ ահա Գ. Մենքյուն այն որակում է որպես մարդկանց կրթության և աշխատանքի ընթացքում ուսուցանելու գործընթացում կուտակված ներդրումներ: Ի տարբերություն վերջիններիս, Ջեյմս Գոռթնին մարդկային կապիտալ տերմինի փոխարեն օգտագործում է ՄՌ՝ մարդկային ռեսուրսներ տերմինը, այն բնութագրելով որպես «մարդու ունակությունները, հմտությունները և առողջությունը, որոնք կարող են նպաստել ընթացիկ և ապագա արտադրանքի արտադրությանը: Կրթության և ուսումնառության մեջ ներդրումները կարող են մեծացնել մարդկային ռեսուրսների առաջարկը»: <br>Միավորված ազգերի կազմակերպությունն առաջարկել է մարդկային կապիտալի զարգացման հետևյալ բնութագրիչները. <br>1. բնակչության եկամուտները (կենսամակարդակը), <br>2. մարդկանց կրթության մակարդակը, <br>3. մարդկանց առողջական վիճակը: <br>Ընդ որում՝ որպես դրանց համապատասխան ցուցանիշներ ընտրած են. <br>եկամտի գնահատման համար՝ երկրում մեկ շնչի հաշվով արտադրված համախառն ներքին արդյունքը (ՀՆԱ), որը բնութագրում է պատշաճ կենսամակարդակ ունենալու հնարավորությունը, <br>կրթության մակարդակի գնահատման համար՝ գրագիտության մակարդակը և համապատասխան տարիքային խմբի բնակիչներից ուսումնական հաստատություններում ընդգրկվածների թիվը. այդ երկու չափանիշների կշռված մեծությունների (առաջինը՝ 1/3, երկրորդը՝ 2/3 գործակցով) գումարը ներկայացնում է կրթության մակարդակը երկրում, - մարդկանց առողջության գնահատման համար՝ նորածինների կյանքի սպասվելիք միջին տևողությունը տարիներով: <br>Իսկապես մարդկային կապիտալի համախմբված հատկանիշներն արտահայտվում են որակական չափանիշներով: Դրանք են` առողջությունը, կյանքի տևողությունը, կրթությունը և գիտելիքները, կենսական և աշխատանքային փորձը, մտավոր ունակությունները, կյանքի մշակույթը, կազմակերպական ու ձեռնարկատիրական ունակությունները և այլն: Պետք է նշել, որ պետական զարգացվածության հետ փոխադարձ կապը բնորոշ է մարդկային կապիտալին ընդհանրապես և նրա առանձին բաղադրատարրերին՝ մասնավորապես: Փոխադարձ կապ գոյություն ունի նաև մարդկային կապիտալի առանձին բաղադրատարրերի միջև, որի արդյունքում նրանք ունենում են ինչպես ընդհանուր, այնպես էլ տարբերիչ գծեր: Այսպես օրինակ՝ կրթության և առողջության կապիտալների կապն արտահայտվում է հետևյալ կերպ. որքան մարդը կրթված է, ունի կրթական բարձր մակարդակ, այնքան նա մեծ նշանակություն է տալիս առողջությանը, քանի որ վերջինս հիմք է մտավոր ունակությունների զարգացման համար: Բացի այդ, առողջ մարդն ավելի մեծ հնարավորություններ ունի ստանալու ժամանակակից պահանջները բավարարող կրթություն: Այս երկուսի միջև ընդհանուրն այն է, դրանք կրողին անմիջապես եկամուտ չեն բերում, ակնկալում են հետագայում ստանալ, պահանջում են, ի հաշիվ ընթացիկ ծախսերի, զգալի միջոցների ընդգրկում: Միևնույն ժամանակ, և՛ առողջությունը, և՛ կրթությունը երկարատև օգտագործվում են իրենց կրողների կողմից, որի արդյունքում կարող են ենթարկվել ֆիզիկական ու բարոյական մաշվածության: <br>Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Թ. Շույլցը, ապացուցել է, որ ԱՄՆ-ի տնտեսությունում ավելի շատ եկամուտ է ստացվում մարդկային կապիտալից, քան ֆիզիկական կապիտալից։ Ըստ նրա` զարգացող երկրները ներդրումներ պետք է կատարեն առաջին հերթին առողջապահության, կրթության, գիտության ոլորտում։ Դա ավելի շահավետ է, քան նոր ձեռնարկություններ կառուցելը:<br>Այսպիսով, մկանային ուժի վրա հիմնված աշխատանքը կոչվում է ֆիզիկական, իսկ խնդիրների լուծմանն ուղղված անհատի մտավոր գործունեությունը՝ մտավոր: Դարեր շարունակ արտադրական գործընթացի հիմնական բաղադրիչը մարդու ֆիզիկական աշխատանքն էր: Անհատի արտադրական գործառույթների գնահատման որակական նոր փուլը կապված է XX դ. կեսին սկսված ԳՏՀ-ի արդյունքների ներդրման և արտադրության ավտոմատացման հետ: Աշխատողի կարգավիճակի գործառնական փոփոխության տեսանկյունից այդ գործընթացի էությունն այն է, որ աշխատանքի գործիքները կառավարող մարդուն փոխարինելու է գալիս յուրահատուկ մի մեխանիզմ, որի հետևանքով տեղի է ունենում անհատի յուրօրինակ օտարում տեխնոլոգիական գործընթացից: Նոր պայմաններում աշխատող անհատից պահանջվում էին նոր հմտություններ: Ավտոմատացված արտադրական գործընթացի ղեկավարումը պահանջում էր ոչ միայն կիրառական հմտություններ և փորձ, այլև ընդհանուր, տեխնիկական և հատուկ գիտելիքների որոշակի մակարդակ: Աստիճանաբար աճում էր մտավոր աշխատանքային ծախսումների տեսակարար կշիռն արտադրական ոլորտում, տեղի էր ունենում աշխատանքի հագեցում մտավոր գործունեությամբ և ստեղծագործական մտածելակերպով: Նման աշխատողը դառնում էր անփոխարինելի՝ ի հաշիվ բարձր որակավորման: Այդ որակը հազվագյուտ է և, միաժամանակ, ձեռքբերովի: Իսկ այս գործոնի հիմքը կրթությունն է: Աշխատանքային ունակությունները դադարեցին անհատի բնական կարողությունների շարունակությունը լինելուց, դրանց ձեռքբերումը դարձավ առանձնացված մի գործընթաց, որը պահանջում էր ներդրումային լուրջ քաղաքականության իրականացում:<br>Թեմայի շուրջ հետաքրքիր կարծիք է արտահայտում ռուսական ամսագրերից մեկը /Л. Жак1, В. В. Циганов: Возможные пути будущего общественного развития // Российский гуманитарный журнал. 2016. Том 5. №4/ ,Известно, что экономическая наука работает с каким-то непонятным препаратом человека, которого называет Homo economicus. Важным шагом вперед было бы, если бы экономика поняла, что необходимо согласиться с тем фактом, что человека нельзя полностью просто расчленить и извлечь из него только те свойства, которые подходят именно для того описания, к которому данная наука стремится, либо как источника силы его мышц или активности мозга. Поэтому основой экономических рассуждений должен быть весь человек, так как существует предел: человек – машина. Экономика гордится тем, что называется общественной наукой, но в действительности она не признает даже отдельного человека, не говоря уже об обществе. Современная экономика является, напротив, глубоко бесчеловечной в том, как она систематически деградирует человека на человеческие ресурсы или человеческий капитал. Человек как таковой для современной экономической науки совершенно лишний, и нужно признать, что последний раз видел человека в экономике Адам Смит, который был, прежде всего, моральным философом, а его работа ,Богатство народовե была лишь чем-то вроде побочного продукта. Если мы хотим говорить об экономике, а также о социологии как об общественных науках, то совершенно необходимо признать тот факт, что основой общества является не отдельный человек или его якобы научные препараты, а пары людей и их отношения. Это значит, что то, о чем здесь идет речь, это не преодоление капитализма, а преодоление индивидуализма. Индивидуализм – это то, что разлагает современное общество, разрушает доверие между людьми и само человеческое достоинство. Мы находимся на пороге возможного перелома в общественном развитии, где общество перестает быть обществом и становится свободным текучим накоплением индивидуальных лиц. Такую пародию на общество можно, естественно, не только помещать в любую форму или емкость, но также как угодно разделять и объединять. Ее можно даже сжимать и перемещать. Разумеется, что такое представление об обществе без корней, хребта и структуры является привлекательным для элит, которые стре- мятся его контролироватьե.<br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br>ԳԼՈՒԽ 2<br>ՄԱՐԴԿԱՅԻՆ ԿԱՊԻՏԱԼԻ ԲՆՈՒՅԹՆ ՈՒ ԽՆԴԻՐՆԵՐԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ<br><br>Վերջին շրջանում մարդկային կապիտալի հիմնախնդիրը դարձել է նաև հայ տնտեսագետների հետազոտական գործունեության օբյեկտ: Կարևոր ենք համարում նշել, որ ներկայում ՀՀ Կառավարության կողմից հանրապետության տնտեսության զարգացման ռազմավարական երեք ուղղություններից մեկը համարվում է մարդկային կապիտալի զարգացումը:<br>Մարդկային կապիտալի զարգացման ցուցանիշներով Հայաստանը դասվում է միջին զարգացած երկրների շարքին: Դա ամենից առաջ պայմանավորված է կրթության բնագավառում ձեռք բերված հաջողություններով: Հայաստանը դեռևս ԽՍՀՄ կազմում համարվում էր բարձր կրթական մակարդակ ունեցող երկիր: Այն առաջնակարգ տեղ էր զբաղեցնում արտադրության մեջ միջնակարգ, միջնակարգ մասնագիտական և բարձրագույն կրթության աշխատողների թվաքանակով: Իսկ գիտության թեկնածուների և դոկտորների թվով (10.000 մարդու հաշվարկով) զբաղեցնում էր առաջին տեղը: Ընդհանուր առմամբ Հայաստանում կրթությունը ավանդաբար բարձր վարկանիշ է ունեցել: Այսօր էլ պետական, ազգային կարևոր խնդիր է կրթության համակարգի պահպանումը և կատարելագործումը և միջազգային ասպարեզում նրա մրցունակության պահպանումը:<br>Ներկայումս ՀՀ-ի առջև ծառացած կարևորագույն խնդիրը տնտեսության զարգացման ծրագրերի ու նպատակների ուղղորդումն է դեպի բարձր տեխնոլոգիաների և գիտատար ճյուղերի զարգացումը։ Քանի որ աշխարհում կա դրա փորձը. երբ երկիրը հարուստ չէ բնական ռեսուրսներով, բայց տնտեսությունը ձեռք է բերել զարգացման բարձր մակարդակ (Ճապոնիա, Հարավային Կորեա) ի հաշիվ մարդկային կապիտալի ու մարդկային ներուժի։ Նման քաղաքականություն կիրառելու համար հանրապետությունում առկա է մտավոր այդ մեծ ներուժը, անհրաժեշտ է միայն ծավալել այնպիսի գործունեություն, որպեսզի այն ուղղորդվի տնտեսական աճի նոր գործոնների մշակմանն ու վերլուծությանը։ Վերջիններիս մեջ մեծ տեղ պետք է հատկացվի մարդկային կապիտալի տեսությանը։ Այս տեսակետից առավել նպատակահարմար է աշխատուժի ձևավորման գործընթացի ուսումնասիրումն իրականացնել հենց անհատի մեջ մարդկային կապիտալի ձևավորման տեսանկյունից։ Ծախսերը, որոնք իրականացվում են պետության, ընկերության, ընտանիքի կամ հենց իր՝ մարդու կողմից, պետք է օգտագործվեն և օգուտ բերեն ինչպես անհատին, այնպես էլ երկրի տնտեսությանն ու հասարակությանը։ Ելնելով ժամանակակից տեսակետներից, կարելի է եզրակացնել, որ հասարակության և երկրի տնտեսական առաջընթացը զգալիորեն կախված է երեք հիմնական նպատակների իրականացումից. <br>ա) ապրել երկար և առողջ կյանքով, <br>բ) ձեռք բերել գիտելիքներ և ընդլայնել ու կատարելագործել դրանք, <br>գ) ձեռք բերել ապրուստի գոյատևման միջոցներ, որոնք կապահովեն կյանքի արժանապատիվ մակարդակ։ <br>Երկրի տնտեսության զարգացման նպատակով մարդկային կապիտալի արդյունավետ օգտագործման համար պետք է ունենալ համապատասխան միջավայր, առանց որի դժվար է լուծել այն խնդիրները, որոնք ծառացած են այս առանձնահատուկ ռեսուրսի առջև։ Դա վերաբերում է նախ և առաջ կրթական համակարգին, այսինքն՝ կադրերի բարձրակարգ որակավորմանն ու մասնագիտական պատրաստվածությանը, այնուհետև երկրի կառավարության կողմից տնտեսական (կադրային) այնպիսի քաղաքականության իրականացմանը, որպեսզի ապահովվեն բավարար քանակի աշ- խատատեղեր, այսինքն՝ տնտեսության կողմից նպատակդրված մասնագետների պահանջարկի ավելացում։ Մեր հանրապետության համար երկու պայմաններն էլ դեռևս բավարար չեն։ Նախ՝ կրթական համակարգը վերափոխման և նորի ձևավորման փուլում է. վերաբացվում են բանվորական բարձրակարգ կադրեր պատրաստող կրթական օջախ- ները, կատարվում են նորանոր փոփոխություններ, սակայն եթե գնահատելու լինենք ներկայիս կրթական համակարգի դրվածքը, ապա կնկատենք, որ դա դեռևս չի բավարարում այն պահանջները, որոնք ներկայացնում են և՛ գործատուները և՛ տնտեսությունն ընդհանրապես։ Դա վերաբերում է և՛ մասնագիտական գիտելիքներին, և՛ որակական հատկանիշներին, և՛ բարոյահոգեբանական բնութագրին։ Երկրորդ, մարդկային կապիտալի արդյունավետ օգտագործման մյուս պայմանը նույնպես բարելավման կարիք ունի։ Այսպես, հանրապետության աշխատանքի շուկայում աշխատանքի առաջարկի և պահանջարկի միջև նկատվում է անհամապատասխանու- թյուն (խոսքը ոչ թե քանակական, այլ որակական, կառուցվածքային գործոնների մասին է)։ <br>Վերջին տարիներին ՀՀ աշխատանքի շուկայում նկատելիորեն մեծացել է պահանջարկը բարձրակարգ բμանվորական մասնագետների նկատմամբ, որը աշխատանքի առաջարկում բավարար քանակությամբ չի ապահովվում։ Բացի այդ, բարձրագույն կրթություն ստացած շատ երիտասարդներ, չգտնելով իրենց պահանջները բավարարող (աշխատավարձ և աշխատանքային պայմաններ) մասնագիտությանը համապատասխան աշխատանք, աշխատանքի են անցնում կա՛մ պակաս որակավորում պահանջող, բայց համեմատաբար բարձր եկամուտ ապահովող ընկերություններում (օրինակ, հյուրանոցներում` սպասավոր, սրճարան-ռեստորաններում՝ մատուցող), կա՛մ էլ հեռանում են հանրապետությունից։ Երկու դեպքում էլ դա երկրի տնտեսության համար մեծ կորուստ է և՛ ֆինանսական, և՛ մարդկային-կադրային առումով։ Վիճակը բարելավելու նպատակով երկրի տնտեսության գերխնդիրը պետք է լինի համապատասխան աշխատատեղերի ստեղծումը, ժամանակակից պայմաններին համահունչ կրթական համակարգի ձևավորումն ու զարգացումը։ Սրանք այն կարևոր քայլերն են, որոնք կնպաստեն երկրի տնտեսության իրական վիճակի կայունացմանը և պայմաններ կստեղծեն հետագա բարգավաճման համար։<br>Տնտեսական աճ - մարդկային կապիտալի վերարտադրություն կապը փոխադարձ է, և դրանց փոխհարաբերությունը պետք է դիտարկել որպես մեկ ամբողջություն:<br>Մարդկային կապիտալի վերարտադրությունն իրականացվում է երկու մակարդակով՝ մակրոտնտեսական և միկրոտնտեսական, այսինքն՝ ընտանեկան։ Մարդկային կապիտալի կայացման ելակետային և հիմնական փուլը ընտանիքն է. հասարակության կենսաբանական և սոցիալ- տնտեսական բջիջը: Ընտանիքում է ծնվում մարդը, և սկիզբ առնում մարդկային կապիտալի երկարաժամկետ կայացումը: Միևնույն ժամանակ մարդկային կապիտալն է հանդիսանում ընտանիքի կամ տնային տնտեսության կրողը: Դրանով է բացատրվում, որ մարդկային կապիտալի կայացման, զարգացման և կենսագործունեության արդյունավետության մասին լիարժեք տեղեկատվություն ենք ստանում տնային տնտեսությունների բյուջեների հետազոտություններից: Այդ պատճառով, մարդկային կապիտալի կայացման և զարգացման մեջ ընտանիքի դերը անփոխարինելի է: Ժամանակակից աշխարհում՝ հատկապես զարգացած երկրներում երեխաներին մանկատներից մասայաբար ընտանիք են տեղափոխում: Ընտանիքում է հիմնականում ձևավորվում և կայանում մարդկային կապիտալը: <br>Մակրոտնտեսական մակարդակում մարդկային կապիտալի վերարտադրության գործընթացը դիտարկվում է երկրագնդի, երկրի կամ տարածքի բնակչության վերարտադրությամμ։ Մարդկային կապիտալի հենքը, ինչպես նշել ենք, մարդն է, հե- տևաբար մարդկային կապիտալի վերարտադրությունը ծնելիության մակարդակն է, առողջապահության զարգացման աստիճանը, կրթության մակարդակը, որն ընդգրկում է նախադպրոցական դաստիարակությունը, ընդհանուր կրթությունը, միջնակարգ մասնագիտական կրթությունը, բուհական և հետբուհական կրթությունը, այնուհետև նախապատրաստումը աշխատավայրում, որակավորման μարձրացումն ու վերապատրաստումը, ինչպես նաև արտագաղթի ծավալաչափերը։ Ընդհանրապես, մարդկային կապիտալի վերարտադրությունը մակրոմակարդակում նրա առանձին բաղադրատարրերի վերարտադրությունն է ինչպես առանձին, այնպես էլ ամբող- ջականությամբ վերցրած։ Նշված բաղադրատարրերի արդյունավետ փոխգործունեությունը միայն կարող է ապահովել մարդկային կապիտալի ամբողջական վերարտադրություն։ Այդ շղթայի մի օղակի խափանումն անգամ կամ ոչ արդյունավետ գործընթացը կարող է հանգեցնել մարդկային կապիտալի վերարտադրության արդյու- նավետության մակարդակի նվազեցմանը։<br>Տեղին է նշել, որ ներկայում գնալով նվազում է տնտեսական աճի ազդեցությունը մարդկային զարգացման վրա: Երկրում որքան մեծ է բնակչության մեկ շնչին ընկնող ՀՆԱ ծավալը, այնքան փոքր է դրա աճից բնակչության զարգացման վրա ազդեցության չափը: Մարդկային կապիտալի կուտակումը տնտեսական աճի հիմքում դնելը բերում է նրան, որ զգալիորեն մեծանում է այդ աճի ազդեցության չափը մարդկային զարգացման գործընթացում: Դա պայմանավորված է նրանով, որ մարդկային կապիտալը միշտ մարմնավորված է կեցության մեջ, ուստի մարդկային հատույցի բաժինը կհասնի բոլոր նրանց, ովքեր այն տնօրինում են: Հետևաբար մարդկային կապիտալի հենքի վրա ձևա- վորված տնտեսական աճի դեպքում ՀՆԱ աճի յուրաքանչյուր միավորի օգտակարությունն ավելի զգալի կլինի բնակչության կենսամակարդակի բարձրացման գործընթացում, քան այլ գործոնների ազդեցությամբ պայմանավորված տնտեսական աճի:<br>ՀՀ-ում մեկ շնչին ընկնող ՀՆԱ աճից մեծ սպասելիքներ կային եկամտի բաշխման սոցիալական անարդարության որոշակի կրճատման, մարդկային կապիտալի վերարտադրության բարելավման առումով, որոնք, սակայն, իրականություն չդարձան, քանի որ երկրում պահպանվող քաղաքական, տնտեսական, սոցիալական անհավասարությունը և բնակչության առանձին խմբերի մեկուսացվածությունը պայմա- նավորում են աղքատության որոշակի բարձր մակարդակի առկայություն: Այդ մասին է վկայում այն հանգամանքը, որ ոչ միայն ավելացել է աղքատ բնակչության տեսակարար կշիռը ՀՀ-ում, այլև ավելի է մեծացել /ավելի քան 10 անգամ/ 20% ամենաաղքատ բնակչության և 20% ամենահարուստ բնակչության եկամուտների տարբերությունը. նույնը նկատվում է նաև սպառողական ծախսերում, որտեղ տարբերությունը ավելի քան 7 անգամ է: Դա խոսում է այն մասին, որ տնտեսական աճը ՀՀ-ում չի նպաստել բնակչության բարեկեցության մակարդակի բարձրացմանը, մարդկային կապիտալի արդյունավետ վերարտադրության գործընթացին: Արդյունքում Հայաստանը մարդկային զարգացման համաթվով գնալով զիջում է իր դիրքերը աշխարհի 125 երկրների շարքում:<br>Հայաստանի պարագայում կարևորվում է նաև մարդկային կապիտալի գենդերային հիմնախնդիրների հետազոտությունը, մասնավորապես կանանց աշխատուժի արդյունավետ օգտագործման հիմնախնդիրը, որ բնութագրվում է հետևյալ առաձնահատկություններով. <br>Հայաստանում բարձրագույն կրթություն ունեցողների մեջ գերակշռում են կանայք, ինչը վկայում է այն մասին, որ կանանց մարդկային կապիտալն առանձնանում է ավելի մեծ ներդրումներով: <br>Հայաստանի գործազուրկների մեջ գերակշիռ մաս են կազմում կանայք, որ կանանց աշխատուժի անարդյունավետ օգտագործման ապացույց է: <br>Հայաստանում կանանց միջին աշխատավարձը մոտ 1.5 անգամ զիջում է տղա- մարդկանց միջին աշխատավարձին, որ փաստում է կանանց վարձատրության բնագավառում առկա խտրականությունը: <br>Մեզանում լուրջ հիմնախնդիր է նաև որակյալ, ինտելեկտուալ մարդկային կապիտալի կենտրոնացումը: Հարցն այն է, որ որակյալ մարդկային կապիտալի գերակշիռ մասը կենտրոնացած է մայրաքաղաքում, ինչը պայմնավորված է այն հանգամանքով, որ բարձրագույն կրթօջախների ճնշող մեծամասնությունը Երևանում է: Մարդկային կապիտալի կենտրոնացումը Երևանում լուրջ հիմնախնդիրներ է ստեղծում մարզերի ուսանողների համար՝ հանրակացարանային ծախսեր և այլն: Անհրաժեշտ է լիցքաթափել Երևանը և տարածաշրջանային համալսարաններ բացել: <br>ՀՀ-ում մարդու իրավունքների պաշտպանության հետ հավասար պաշտպանության կարիք ունի նաև մարդկային կապիտալը: Հայաստանում ՄԿ հիմնախնդիրներին է առնչվում նաև միգրացիայի շարունակական բարձր մակարդակը: Բնակչության միգրացիան կտրուկ հարվածում է ազգային մարդկային կապիտալին, քանի որ մարդիկ երկրից հեռանում են՝ իրենց հետ տանելով տարիների ընթացքում կուտակած աշխատանքային փորձը և գիտելիքներ:<br>Հայաստանի Հանրապետությունը, լինելով մի քանի տարածաշրջանային տնտեսական միավորումների անդամ երկիր, արդեն իսկ որոշակի չափով մասնակցում է երկրների գլոբալացման գործընթացին։ Գլոբալացման գործընթացը իրենից ենթադրում է տվյալ երկրի տնտեսության, կրթության, առողջապահության, անվտանգու- թյան և բոլոր այլ ոլորտների ստանդարտացում և համաձայնեցում միջազգային ստանդարներին։ Երրորդ կարգի երկրների համար, որոնք գխավորապես չունեն բնական ռեսուրսներ և նպաստավոր տնտեսաաշխարհագրական դիրք, գլոբալ շուկային ինտեգրվելու ամենաարդյունավետ տարբերակը գիտակրթական համակարգի կատարելագործումն է։ Մարդկային ռեսուրսները համարվում են անսպառ ռեսուրս, և քանի որ ՀՀ-ում առկա են բոլոր անհրաժեշտ նախապայմանները մարդկային կապիտալի զարգացման և կատարելագործման համար, ուստի գիտակրթական համակարգը այն ամենակարևոր ոլորտներից մեկն է, շնորհիվ որի կարելի է զարգաց- նել երկրի տնտեսությունը, առաջացնել այլ երկրների հետաքրքրությունը դեպի ՀՀ կրթական ոլորտ, արտահանելե կրթական և գիտական արդյունքը, կապեր և համագործակցություն հաստատել այլ երկրների կրթական ոլորտի ներկայացուցիչների հետ։<br>«Մարդկային կապիտալի զարգացման գործողություններն ուղղված են լինելու առաջնային ծառայությունների ծավալների, որակի և մատչելիության աճին (ներառյալ՝ առողջապահությունը, կրթությունը, գիտությունը, մշակույթն ու առաջնային ենթակա- ռուցվածքները)՝ հատուկ շեշտադրելով նաև մարդու և բնության փոխհարաբերու- թյուններն ու ներդաշնակ զարգացումը։ ՀՀ քաղաքացու անձնական զարգացմանը, մասնագիտական աճին, նրա քաղաքացիական դաստիարակությանն ու մշակույթի մակարդակի ավելացմանն ուղղված գործողությունները լինելու են Կառավարության ուշադրության կենտրոնում՝ յուրաքանչյուրի մոտ ամրապնդելով հայրենիքում ապրելու նախընտրելիությունը», - ասվում է Հայաստանի հեռանկարային զարգացման ռազմավարական ծրագրի (ՀԶԾ) գերակայությունները և հիմնական նպատակը 2014-2025 դրույթի կետում, որին ի հավելումն շարունակվում է՝ «Արդյունաբերական քաղաքականության ուղղորդող տեսլականը Հայաստանը բարձրարժեք և գիտատար ապրանքների և ծառայությունների արտադրության երկիր դարձնելն է, որի առանցքը ստեղծագործ մարդկային կապիտալն է: Այս տեսլականի իրագործումը պահանջում է փուլային մոտեցում՝ ենթադրելով աստիճանական անցում ռեսուրսաինտենսիվ արտադրություններից դեպի ունակությունների և հմտությունների, և այնուհետև՝ գիտելիքի վրա հիմնված արտադրությունների գերակշիռ դերակատարության երկարաժամկետ հեռանկարում: Հաշվի առնելով տնտեսության համակարգային զարգացման կարևորությունը` արդյունաբերական ռազմավարությունը դիտարկվում է տնտեսության համակողմանի զարգացման տեսլականի և տնտեսության այլ հատվածների զարգացման առաջնահերթությունների համատեքստում»:<br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br>ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆ<br><br>Ներկա ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ այժմ համընդհանուր է այն կարծիքը, որ մարդը, լինելով հասարակության ձևավորման հիմքը և կարևորագույն տարրը, շնորհիվ գիտակցված գործելու իր կարողության, միաժամանակ հանդիսանում է նաև հասարակության զարգացումն ապահովող կարևորագույն գործոնն ու միջոցը։Սակայն բազում հարցեր դեռևս պարզաբանման կարիք ունեն։ Օրինակ՝ ինչպես և ինչ չափով է հարկավոր ապահովել այդ գործոնի լավագույն օգտագործումը, դրա միջոցով հասնելու համար զարգացման ցանկալի մակարդակին։ <br>ՀՀ տնտեսությունը բնութագրվում է որպես բնական ու նյութական սակավ պաշարներով, ըստ ոլորտների քիչ դիվերսիֆիկացված, անկատար մրցակցային դաշտով և տնտեսության մեջ դրամական փոխանցումների նշանակալի դերով տնտեսություն: Նման առանձնահատկություններով էլ պայմանավորված` այն բավականին խոցելի է արտաքին ցնցումների հանդեպ, ինչն ապացուցեց վերջին ֆինանսատնտեսական ճգնաժամը` ստիպելով որոնել տնտեսության զարգացման նոր մոդելներ և վերաձևակերպել առաջնահերթությունները: Այս համատեքստում այսօր Հայաստանի տնտեսության զարգացման ապագան կապվում է գիտելիքահենք տնտեսության ձևավորման հետ, որտեղ առանցքային է մարդկային կապիտալի դերը` որպես տնտեսական աճի գործոն. դա այն ռեսուրսն է, որը բոլոր ժամանակներում էլ եղել է մեր երկրի տնտեսության զարգացման առաջմղիչը։ Անհրաժեշտ է ընդգծել, որ տեղեկատվական տեխնոլոգիաների զարգացումը Հայաստանի նման սահմանափակ բնական ռեսուրսներով երկրի համար ռեալ հնարավորություն է մարդկային կապիտալը վերածելու տնտեսական առավելության:<br>Արդի պայմաններում համաշխարհային տնտեսության գլխավոր բնութագրերից մեկն այն է, որ ձևավորվել է տնտեսական զարգացման սկզբունքորեն նոր մոդել՝ հիմնված գիտելիքի, տեղեկատվական տեխնոլոգիաների և ռեսուրսների արդյունավետ օգտագործման կառուցակարգերի վրա: Եթե արդյունաբերական հասարակարգում զարգացման հիմնական գործոնն արդյունաբերական կարողություններն ու ֆիզիկական կապիտալն էին՝ զերծ սոցիալական և հոգևոր արժեքներից, ապա այժմ առանցքային է մարդկային կապիտալը: Այն ձևավորվում է ինստիտուցիոնալ միջավայրում՝ իր վրա կրելով հասարակական բոլոր ինստիտուտների դրոշմը: Դա է պատճառը, որ նորամուծական զարգացման հիմնական խնդիրներն իրենց վրա կրում են հասարակության զարգացման սոցիալական պայմանների ազդեցությունը՝ ներառյալ միջանձնային փոխհարաբերությունները, կրոնը, մշակույթը, բարոյական արժեքներն ու աշխարհայացքային մոտեցումները:<br>Տեղեկատվական հասարակության պայմաններում ձևավորված և կուտակված մարդկային կապիտալն ավելի արժեքավոր ռեսուրս է, քան ֆիզիկական կապիտալը, քանի որ արդյունավետության, տնտեսական աճի ու մրցունակության բարձրացման անկյունաքարն է: Ներկայումս զարգացումն առավել սերտորեն կապված է կյանքի որակի, քան մակարդակի հետ: Զարգացած մարդը սահմանափակ ռեսուրսներով կարող է ավելի բարձրացնել իր և մյուսների կյանքի որակը, քան թերզարգացած մարդն անսահմանափակ ռեսուրսներով:<br>Ելնելով հասարակության կայուն զարգացման հրամայականից, հարց է առաջանում. կարելի՞ է արդյոք մարդկային կապիտալի զարգացման գործառույթն ամբողջությամբ թողնել մրցակցային շուկայի ինստիտուտներին։ Ակնհայտ է, որ շուկայական ինստիտուտների կողմից նշված գործառույթն իրականացվելու է՝ հիմն ընդունելով սոցիալական ոլորտի ծառայությունների նկատմամբ անհատների և կազմակերպությունների վճարունակ պահանջարկի բավարարման նախապայմանը։Ընդ որում, սոցիալական ծառայությունները տրամադրվելու են մնացած ապրանքների նման՝ առևտրային հիմունքներով։ Սակայն նման մոտեցումն անընդունելի է հետևյալ պատճառներով.<br>բնակչության եկամուտների անհավասարությունը թույլ չի տալիս շուկայական հիմունքներով բաշխել սոցիալական ոլորտի ծառայությունները՝ ելնելով բնակչության և կազմակերպությունների իրական պահանջմունքներից։ Վճարունակ շուկայական պահանջարկի հիման վրա ձևավորված սոցիալական ոլորտի ծառայությունների ծավալը միշտ ցածր է դրանց իրական պահանջվող ծավալից;<br>բնակչության և կազմակերպությունների մի մասը, բավարար տեղեկացված չլինելով և հետևելով ավանդույթներին, չի ձևավորում սոցիալական ծառայություների նկատմամբ վճարունակ պահանջարկ։ Ասվածը, մասնավորապես, արտահայտվում է սեփական կամ ընտանիքի անդամների առողջության, կրթական մակարդակի, մշակութային զարգացման նկատմամբ ոչ բավարար ուշադրությամբ;<br>սպառողների և սոցիալական ծառայություններ մատուցողների միջև տեղեկատվությունն անհավասար է բաշխված։ Մի շարք դեպքերում տեղեկատվության պակասն այնպիսին է, որ սպառողն ի վիճակի չէ ինքնուրույն ընտրություն կատարելու և ոչ շուկայական կազմակերպությունների երաշխիքների կարիքն ունի։<br>Հիրավի Մրցակցային տնտեսություն ստեղծելու ճանապարհը երկրում մրցակցային մարդկային կապիտալի ձևավորման և արդյունավետ օգտագործման մեջ է: <br><br><br>ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՑԱՆԿ<br><br>Եղիազարյան, Բենիամին Հովսեփի, Մարդկային կապիտալը հասարակության զարգացման հիմնական գործոն : Ուսումնական ձեռնարկ / Բ.Հ. Եղիազարյան, Ա.Ս. Գյուրջյան, Ն.Բ. Եղիազարյան; ՀՀ ԳԱԱ Մ. Քոթանյանի անվ. տնտես. ինստ. - Երևան : Նա Դա Մա, 2007. - 328 էջ<br><br>Ղուշչյան, Համազ Բուղդանի, Մարդկային կապիտալի վերարտադրության պետական կարգավորումը : Ուսումնական ձեռնարկ / Հ.Բ. Ղուշչյան, Ռ.Ս. Ղանթարչյան; Խմբ.՝ Ի.Տ. Տիգրանյան; Հայաստանի պետ. տնտեսագիտ. համալս. - Երևան : Տնտեսագետ, 2009. - 159 էջ<br><br>Մարզպանյան, Հ. Միգրացիայի ռիսկերը և մարդկային կապիտալի վերարտադրությունը. հարցադրումներ, հարցումներ, համադրումներ / Հ. Մարզպանյան, Ռ. Մարկոսյան, Ն. Խաչատրյան ; ԵՊՀ. - Երևան : ԵՊՀ հրատարակչություն, 2016. - 138 էջ<br><br><br> title_arm Մարդկային կապիտալ title_eng convertot_1 Mardkayin kapital convertot_2 Mardkayin kapital convertot_3 Mardkayin kapital convertot_4 Mardkayin kapital convertot_5 Mardkayin kapital convertot_6 Mardkayin kapital convertot_7 Mardkayin kapital convertot_8 Mardkayin kapital convertot_9 Mardkayin kapital convertot_10 Mardkayin kapital convertot_11 Mardkayin kapital convertot_13 Mardkajin kapital convertot_14 Mardkayin kapital convertot_15 Mardkayin kapital convertot_16 Mardkayin kapital convertot_17 Mardkayin kapital convertot_18 Mardkayin kapital
Անհատական | Իրավաբանություն
Պետական իշխանության թևերի տրոհումը՝ ըստ ՀՀ Սահմանադրության
Իմանալ ավելին
referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1 ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ 2015 Թ. ԽՄԲԱԳՐՈՒԹՅԱՄԲ ՍԱՀՄԱՆԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆԸ /ՀԱՄԱՌՈՏ ՊԱՐԶԱԲԱՆՈՒՄՆԵՐ/ՎԱՐԴԱՆ ՊՈՂՈՍՅԱՆ ՆՈՐԱ ՍԱՐԳՍՅԱՆ/ԵՐԵՎԱՆ 2016/<br>Օգտագործված կայքեր՝<br>www.court.am<br>www.encyclopedia.am<br> description_2 Բովանդակություն<br>Ներածություն……………………………………………………….3<br>1. Պետական իշխանության թևերի տրոհման, պետական իշխանության տարանջատման սկզբունքի կարևորությունը…………………………………………………….4<br>2. Պետական իշխանության թևերի՝ 1995թ.-ի ՀՀ Սահմանադրությամբ սահմանված իրավասությունների թերությունները …..………………………………………………...5<br>3.ՀՀ Ազգային ժողովը………………………………………….....11<br>4.Կառավարությունը……………………………………………....12<br>4.1Կառավարության կազմը և կառուցվածքը………………….14 <br><br>4.2Կառավարության կազմավորումը…………………………...14<br>5.Դատական իշխանությունը…………………………………….15<br>Եզրակացություն……………………………….………………….18<br><br> <br><br><br><br><br><br><br> Ներածություն<br> Իշխանությունը հասարակական կյանքի կարևորագույն և մշտապես գոյություն ունեցող երևույթներից է։ Պետական իշխանությունն ունի ինքնիշխան բնույթ, այսինքն` իր գործառնություններն իրականացնելիս այն ինքնուրույն և անկախ է ցանկացած այլ իշխանությունից ինչպես երկրի ներսում, այնպես էլ այլ պետությունների հետ ունեցած հարաբերություններում։ Պետական իշխանություն կատեգորիան իր էությամբ և բովանդակությամբ միասնական է։<br> Նման պարագայում հասկանալու համար թե ինչ է «իշխանությունների տարանջատում» հասկացությունը, անհրաժեշտ է նկատի ունենալ, որ միասնական իշխանությունն իրականացվում է տարբեր ձևերով և մեթոդներով, պետության տարբեր մարմինների համակարգերի միջոցով։ Հետևաբար, խոսքը ոչ թե իշխանությունների բաժանման, այլ անջատվածության, այսինքն` տարանջատման մասին է։ Պետական իշխանությունը չի տրոհվում, որը, ի դեպ, հնարավոր չէ միասնական պետության պայմաններում։ Խոսքը գործառնությունների և իշխանության կառուցվածքների լիազորությունների խստիվ սահմանազատման մասին է, որպեսզի ապահովվեն իշխանություններից յուրաքանչյուրի անկախության բարձր աստիճանը, հակակշիռների և զսպումների համակարգի ստեղծումը` բացառելով այդ իշխանություններից որևէ մեկի կողմից ամբողջ իշխանության յուրացումը: Ամբողջ իշխանության կենտրոնացումը մեկ մարմնի ձեռքում լեցուն է անկանխատեսելի հետևանքներով: Պետական իշխանության այսպիսի կազմակերպման դեպքում ստեղծվում է բռնատիրական ռեժիմների հաստատման լայն հնարավորություն։ Իշխանությունների տարանջատման սկզբունքը ժողովրդավարական պետության մեջ պետական իշխանության բանական կազմակերպումն է, որի առկայության պարագայում իրականացվում են պետության բարձրագույն մարմինների փոխադարձ վերահսկողությունը և փոխգործակցությունը:<br> Այս սկզբունքի էությունն այն է, որ միասնական պետական իշխանությունը բաժանվում է երեք հարաբերականորեն անկախ ճյուղերի` օրենսդիր, գործադիր և դատական։ Սրան էլ համապատասխան ստեղծվում են պետության բարձրագույն մարմինները, որոնք փոխներգործում են հակակշիռների և զսպումների մեխանիզմի հիման վրա` միմյանց նկատմամբ իրականացնելով մշտապես գործող հսկողություն։ Իշխանության յուրաքանչյուր ճյուղ, բացի ընդհանուր շահերից, ունի նաև իր` որպես որոշակի համակարգի յուրահատուկ օբյեկտիվ շահերը։ Բացի այդ, գոյություն ունեն նաև օրենսդիր, գործադիր և դատական իշխանություն ների պաշտոնատար անձանց սուբյեկտիվ, խմբակային և անհատական շահեր, որոնք նույնպես էականորեն ազդում են այդ ճյուղերի գործառնության վրա։ Հենց այդ շահերի ազդեցությամբ է հիմնականում բացատրվում օրենսդիր, գործադիր և դատական իշխանությունների միջև հավասարակշռությունն ապահովելու, նրանց միջև հակակշիռների և զսպումների մեխանիզմ կիրառելու անհրաժեշտությունը:<br><br>1. Պետական իշխանության թևերի տրոհման, պետական իշխանության տարանջատման սկզբունքի կարևորությունը<br> Որպես կանոն, պետական իշխանության թևերի տրոհման սկզբունքը առավել հետևողական է կիրառվում ժողովրդավարական իրավական պետություններում, մինչդեռ ավտորիտար կամ տոտալիտար ռեժիմների համար ավելի բնութագրական է օրենսդիր, գործադիր և դատական իշխանությունների սերտ միասնությունը, որի ծայրահեղ դրսևորումը բոլոր երեք իշխանությունների կենտրոնացումն է մեկ մարմնում։ Ուստի, պատահական չէ, որ իշխանությունների տարանջատման սկզբունքը իրավական պետության բաղկացուցիչ մասն է։ Այս սկզբունքի արդյու նավետությունը որոշվում է բազմաթիվ գործոններով։ Նախ և առաջ, այս սկզբուն քի իրացումն անխուսափելիորեն հանգեցնում է պետական մարմինների միջև աշխատանքի բաշխմանը, որի արդյունքում ապահովվում է նրանց գործունեության արդյունավետության բարձրացումը (քանի որ յուրաքանչյուր մարմին մասնագիտանում է« իր աշխատանքով), ստեղծվում են պայմաններ` նրանց աշխատակիցների պրոֆեսիոնալիզմի բարձրացման համար։ Այս սկզբունքը թույլ է տալիս լուծել բարդագույն խնդիր` ստեղծել պետության բարձրագույն մարմինների անընդմեջ գործող սահմանադրական փոխադարձ հսկողություն, որով նախազգուշացվում են այդ մարմիններից մեկի ձեռքերում իշխանության կենտրոնացումը և բռնատիրության հաստատումը։ Վերջապես, իշխանությունների տարանջատման սկզբունքի հմուտ օգտագործումը փոխադարձաբար ուժեղացնում է պետության բարձրագույն մարմիններին և բարձրացնում է նրանց հեղինակությունը հասարակությունում։ Միաժամանակ քննարկվող սկզբունքը ստեղծում է մի շարք հնարավորություններ բացասական հետևանքների համար։ Հաճախ օրենսդիր և գործադիր մարմինները ձգտում են միմյանց վրա բարդել աշխատանքում անհաջողությունների և սխալների համար պատասխանատվությունը, նրանց միջև ծագում են սուր հակա սություններ և այլն։ Ըստ երևույթին, անվերջանալի են վեճերն այն հարցի շուրջ, թե իշխանության թևերից որն է գլխավորը, առաջնայինը։ Սակայն խնդիրը դա չէ։ Իշխանությունների տարանջատման տեսության իմաստը հենց այն է, որ իշխանության թևերը խուսափեն հակամարտությունից, վերին աստիճանը զբաղեցնելու նրանց ձգտման ծնունդ հանդիսացող բախումներից։ Պետական տարբեր մարմինների միջև գործառնությունները պետք է այնպես բաշխվեն, որ կազմեն անհրաժեշտ միասնություն, փոխկապակցված համակարգ, որը կապահովի պետական գործերի ներդաշնակ կառավարումը։<br><br>2. Պետական իշխանության թևերի՝ 1995թ.-ի ՀՀ Սահմանադրությամբ սահմանված իրավասությունների թերությունները<br> Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 5-րդ հոդվածի համաձայն` պետական իշխանությունն իրականացվում է օրենսդիր, գործադիր և դատական իշխանությունների տարանջատման սկզբունքի հիման վրա։ <br> Պետության կառավարման ձևի տեսանկյունից ՀՀ-ում մինչև սահմա-նադրական բարեփոխումները ընդունված էր հանրապետական կառավարման կիսանախագահական ձևը։ <br>Սահմանադրական բարեփոխումների անհրաժեշտությունը նախ և առաջ պայ մանավորված էր նրանով, որ 1995թ. ՀՀ Սահմանադրությամբ հետևողականորեն իրացված չէր իշխանությունների տարանջատման սկզբունքը, թերի էր ապահովված իրար հանդեպ հակակշիռ և հավասարակշռված օրենսդիր, գործադիր և դա տական իշխանությունների գոյությունը։ Անհրաժեշտ էր առավել հստակեցնել իշխանության տարբեր ինստիտուտների գործառնական լիա-զորությունները, ամրապնդել հակակշիռների ու զսպումների հաշվեկշիռը, հավասարակշռել Նախագահ – Ազգային ժողով - Կառավարություն - դատական իշխանություն փոխհարաբերությունները։ Գիտնականները գտնում էին, որ անհրաժեշտ էր ամրապնդել Ազգային ժողովի օրինաստեղծ դերը` հաղթահարելով Ազգային ժողովը լուծարելու` ՀՀ Նախագահի վերացական բացարձակ իրավունքը` ուժեղացնելով իշխանության այլ թևերի գործառնական լիազորությունները և այլն։ <br> Գաղտնիք չէր, որ իշխանությունների հստակ տարանջատման և գործառնական հավասարակշռության ապահովման խնդիրն առավել դժվար էր լուծել կառավարման կիսանախագահական համակարգերում։ Միաժամանակ մի-ջազգային սահմանադրական զարգացումների փորձը վկայում էր, որ նման համակարգերում նույնպես գտնվել են արդյունավետ լուծումներ։ Ելակետայինն այն էր, որ ճշգրտվեին ու ներդաշնակվեին իշխանության յուրաքանչյուր թևի գործառնական, հակակշռող և զսպող լիազորությունների շրջանակները։ <br> ՀՀ Նախագահի և Ազգային ժողովի հավասարակշռումն առանցքային խնդիր է սահմանադրական բարեփոխումների իրականացման մեջ գտնվող ցանկացած նորանկախ ժողովրդավարական պետությունների համար։ Իշխանությունների հավասարակշռումը որոշիչ է այնպիսի համակարգի կառուցման համար, որում և՛ գործադիր, և՛ օրենսդիր մարմինները բավականաչափ անկախ են և հաշվետու, պատրաստ համատեղ որոշումների կայացման և արդյունավետ փոխադարձ վերահսկողություն իրականացնելուն։ Ցանկացած ուղղությամբ հավասարա-կշռության խախտումը հանգեցնում է գրեթե հավասարապես բացասական արդյունքի. գերիշխող գործադրի պարագայում հավանական է նահանջը ժողովրդավարացման գործընթացներից, գերիշխող օրենսդրի դեպքում, հատկապես բազմակուսակցական համակարգերում, հնարավոր է գործադիր մարմնի աշխատանքի արդյունավետության խաթարում։ Այդ պատճառով, նորաստեղծ ժողովրդավարական երկրներում իշխանության այս թևերի հավասարակշռման առնչությամբ սահմանադրական բարեփոխումների նպատակն է ստեղծել սահմանադրական մեխանիզմներ, որոնք գործադիր իշխանությանն օրենսդիր վերահսկողության ներքո աշխատելու բացառիկ հնարավորություն են տալիս։ <br> Վերը նշված խնդիրների լուծման անհրաժեշտության արդյունք դարձավ 2005թ. նոյեմբերի 27-ին ՀՀ-ում անցկացված սահմանադրական հանրաքվեն, որի ժամանակ ժողովուրդը կողմ քվեարկեց Սահմանադրության բարեփոխված տարբերակին։ <br>Սահմանադրական փոփոխությունների արդյունքում արմատականորեն վե-րանայվեց ՀՀ Նախագահ – Ազգային ժողով փոխհարաբերությունների բովանդակությունը։ Մասնավորապես` դադարեցվեց ՀՀ Նախագահի իրա-վունքը վերացական լիազորությամբ արձակել Ազգային ժողովը, օրենքով չկարգավորված ցանկացած հարցի վերաբերյալ ընդունել նորմատիվ բնույթի հրամանագրեր, սահմանել արտակարգ կամ ռազմական դրության իրավական ռեժիմը։ Կրճատելով Նախագահի գործառնական լիազորությունները` Սահմանադրությունում փոփոխություններ կատարելու մասին օրենքում շեշտը դրվեց համակարգող հակակշռող և զսպող լիազորությունների հստակեցման ու ամբողջականացման վրա։ <br> Նախ և առաջ, Սահմանադրությունում փոփոխություն կատարելու մասին օրենքում ամրագրվեց ՀՀ Նախագահի կողմից ԱԺ-ի հատուկ նիստում ժողովրդին տրված երդման տեքստը։ Սահմանադրական բարեփոխումների արդյունքում վերանայվեց նաև Կառավարության ձևավորման կարգը, որը որոշ տեսաբաններին հիմք է տալիս պնդելու, որ Հայաստանի Հանրապետությունը կիսանախագահական հանրապետությունից անցում կատարեց կիսախորհրդա-րանականի։ <br> Վենետիկյան հանձնաժողովի ցուցումով մանրամասնվեցին նաև Կառավարության ոչ միայն ձևավորման, այլև հրաժարականի կարգը և Նախագահի կողմից այդ հրաժարականի ընդունման կարգը։ Մասնավորապես` ամրագրվեց, որ հանրապետության Նախագահն ընդունում է Կառավարության հրաժարականը նորընտիր Ազգային ժողովի առաջին նիստի, հանրապետության Նախագահի կող մից իր պաշտոնը ստանձնելու, Կառավարությանն անվստահություն հայտնելու, Կառավարության ծրագրին հավանություն չտալու, վարչապետի կողմից հրաժարական ներկայացվելու կամ վարչապետի պաշտոնը թափուր մնալու օրը։ Հանրապետության Նախագահի կողմից Կառավարության հրաժարականի ընդունումից հետո Կառավարության անդամները շարունակում են իրենց պարտականությունների կատարումը մինչև նոր Կառավարության կազմավորումը։ <br> Սահմանադրական բարեփոխումների համատեքստում կարևորվեց նաև ՀՀ Նախագահի և Ազգային ժողովի փոխհարաբերության վերանայումը պետական մարմիններ ձևավորելու և պաշտոնատար անձանց նշանակելու ոլորտում։ Մասնավորապես` միանգամայն նոր լիազորություն է գլխավոր դատախազի թեկնածության առաջադրումը ԱԺ-ի հաստատմանը։ Փաստորեն, նախկին այս միանձնյա լիազորությունը ՀՀ Նախագահն այժմ ստիպված է կիսել ԱԺ-ի հետ (55-րդ հոդ. 9-րդ կետ)։ <br> ՀՀ Սահմանադրության 55-րդ հոդվածի կետեր 13 և 14-ում էական վտանգներ են թաքնված։ Դրանք վերաբերում են մարդու իրավունքների հնարավոր սահմանափակումների շրջանակներին և թղթակցում են նաև Սահմանադրության մի շարք այլ հոդվածների, մասնավորապես` 45 -րդ հոդվածի հետ։ «§Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին¦ Եվրոպական կոնվենցիան ու դրան կից արձանագրությունները, Քաղաքացիական և քաղաքական իրավունքների մասին միջազգային դաշնագրի 4-րդ հոդվածը, ինչպես նաև մարդու իրավունքների միջազգային բազմաթիվ այլ փաստաթղթերի նորմեր վկայում են, որ այդ սահմանափակումները կարող են լինել միայն միջազգայնորեն ընդունված շրջանակներում, օրենքով սահմանված, իրավիճակին համաչափ։ Եթե Հանրապետության Նախագահն իրականացնում է գործողություններ, որոնք առնչվում են մարդու իրավունքներին, ապա դրանք հստակ հակակշռված ու զսպելի պետք է լինեն։ Այդ նպատակով նախատեսվում է, որ իրավունքի ուժով հրավիրվում է Ազգային ժողովի հատուկ նիստ, որը կարող է համարժեքության գնահատական տալ` դիմելով ու 24 ժամվա ընթացքում ստանալով նաև Սահմանադրական դատարանի եզրակացությունը, և դադարեցնել նշված կետերով նախատեսված միջոցառումները։ Միջազգային իրավունքի նորմերի պահանջներից ելնելով` ավելացվում է նոր երաշխիք. նույնպես նախատեսվում է, որ ռազմական դրության իրավական ռեժիմը սահմանվում է օրենքով։ Բացի դրանից, Սահմանադրության 6-րդ հոդվածի լրացումից բխում է, որ օրենքները և այլ նորմատիվ իրավական ակտերն ուժի մեջ են մտնում միայն պաշտոնական հրապարակումից հետո։ Հետևաբար, ստեղծվում են բոլոր իրական նախադրյալները` Նախագահի տվյալ լիազորությունների արդյունավետ հակակշռման համար։ <br> 1995թ. ՀՀ Սահմանադրության ամենախոցելի դրույթներից մեկը, ինչպես նշել ենք, Ազգային ժողովն արձակելու Նախագահի վերացական իրավասության առ կայությունն է։ Նման նորմը լրջորեն խախտում է իշխանությունների տարանջատման հաշվեկշիռը, որի հետևանքով թուլացվում են օրենսդիր մարմնի գործառնական անկախությունն ու ինքնուրույնությունը։ Սահմանադրական բարեփոխումների արդյունքում Սահմանադրության տեքստում հստակ նախատեսվեցին այն դեպքերը, որոնց պարագայում միայն ՀՀ Նախագահը կարող է արձակել Ազգային ժողովը։ Նկատի ունենալով, որ պետական իշխանության բոլոր ինստիտուտների իմունիտետի հարցը կանոնակարգվում է Սահմանադրությամբ (պատգամավորներ, դատավորներ, Սահմանադրական դատարանի անդամներ), բնականաբար, Սահմանադրությամբ պետք է հստակ սահմանվի նաև Նախագահի անձեռնմխելիության դրույթը (հոդված 56.1)։ Նման նորմ սահմանված է բազմաթիվ երկրների սահմանադրություններում։ Մասնավորապես` Իտալիայի` 90-րդ հոդ., Ռուսաստանի` 91-րդ հոդ., Լիտվայի` 86-րդ հոդ., Ղրղզստանի` 49-րդ հոդ., Ադրբեջանի` 119-րդ հոդ., Վրաստանի` 75-րդ հոդ., Ուկրաինայի` 105-րդ հոդված և այլն։ <br> Միջազգային պրակտիկայում Նախագահի պաշտոնանկության հիմքերը տարբեր են, սակայն միշտ անհրաժեշտ է դատական մարմնի եզրակացությունը։ Միջազգային պրակտիկան տալիս է պաշտոնանկության ընթացակարգի նկատմամբ դատական վերահսկողության բոլոր հնարավոր տարբերակների վերաբերյալ հարուստ փորձ։ Վերջինիս ընդհանրացումը վկայում է, որ առանց դատարանի դրական կարծիքի նման ընթացակարգ չի կարող սկսվել։ Այս մոտեցումն ամրագրվեց նաև բարեփոխված Սահմանադրության տեքստի մեջ։ Մասնավորապես` Սահմանադրության բարեփոխված տարբերակում մանրամասն կարգավորվեց իմպիչմենտի ընթացակարգը։ Լրացուցիչ ամրագրվեց, որ եթե ՍԴ-ի եզրակացությամբ ՀՀ Նախագահին պաշտոնանկ անելու հիմքերը բացակայում են, ապա հարցը հանվում է ԱԺ-ի քննարկումից։ Սակայն գտնում ենք, որ գուցե նպատակահարմար կլիներ, որ պաշտոնանկության ընթացակարգի քրեաիրավական չափանիշի որոշման վարույթը տրվեր ոչ թե Սահմանադրական դատարանին, այլ Վճռաբեկ դատարանին։ <br> Բարեփոխումների արդյունքում մանրամասնվեց նաև Նախագահի կողմից հրաժարականի ներկայացման կարգը ԱԺ-ին։ Մասնավորապես, համաձայն 58- րդ հոդվածի` հրաժարականը ներկայացնելուց հետո տասնօրյա ժամկետը լրանալուն պես, երկօրյա ժամկետում հրաժարականը կրկին ներկայացնելու դեպքում հանրապետության Նախագահի հրաժարականը համարվում է ընդունված, և Սահմանադրությամբ սահմանված կարգով ու ժամկետներում անցկացվում է արտահերթ ընտրություն։ <br> Բացի այդ, ամրագրվեց, թե Նախագահի պաշտոնը թափուր մնալու դեպքում ինչպես է ԱԺ-ի նախագահը կամ վարչապետն իրականացնում նախագահի պարտականությունները և որ լիազորություններն իրավունք չունի իրականացնել։ Մասնավորապես` այդ ընթացքում արգելվում է նշանակել հանրաքվե, նշանակել վարչապետին, նշանակել և ազատել զինված ուժերի և այլ զորքերի բարձրագույն հրամանատարական կազմը (բացառությամբ ռազմական դրության ժամանակ), օրենքով նախատեսված դեպքերում նշանակումներ կատարել ոստիկանության և Ազգային անվտանգության մարմինների պաշտոններում, ինչպես նաև իրականացնել Սահմանադրության 55-րդ հոդվածի 3, 8, 16, 17-րդ կետերում սահմանված լիազորությունները։ <br> Հետաքրքիր է նաև այն հանգամանքը, որ Նախագահին զրկեցին ԱԺ արտահերթ նստաշրջան հրավիրելու իրավունքից (70-րդ)։ <br> Ժամանակակից սահմանադրական զարգացման պայմաններում զսպումների և հակակշիռների համակարգի հավասարակշռությունն ապահովելու նպատակով ա ռանձնակի կարևորվում են սահմանադրական վերահսկողության ինստիտուտը և նրա համատեքստում սահմանադրական արդարադատություն իրականացնող մասնագիտացված մարմնի` Սահմանադրական դատարանի իրավական կարգավիճակը։ Սահմանադրական դատարանի չորս անդամները նշանակվում են ՀՀ Նախագահի կողմից, իսկ հինգը՝ պառլամենտի կողմից։ Այն հանգամանքը, որ Սահմանադրական դատարանի անդամներն անփոփոխելի են և պաշտոնավարում են մինչև 65 տարին լրանալը, կարևոր երաշխիք է դատարանի անկախության համար։ Սակայն, մեր կարծիքով, եթե Սահմանադրական դատարանի անդամները նշանակովի են, ապա այս մարմնի լիակատար անկախության մասին խոսք լինել չի կարող, քանի որ վերջիններս չեն կարող զերծ մնալ քաղաքական ներազդեցությունից, երբ հանրապետության Նախագահը կամ Ազգային ժողովը, ելնելով քաղաքական նպատակահարմարությունից, Սահմանադրական դատարանի վրա ունենալով անմիջական ներգործություն, ըստ էության, կուղղորդեն այս մարմնին ընդունել իրենց համար ցանկալի որոշում։ <br> Խնդիրներ են առաջանում` կապված դատարանների կազմավորման և իրավական կարգավիճակի հետ։ Հանրապետության Սահմանադրության 94-րդ հոդվածի համաձայն՝ դատական մարմինների անկախության երաշխավորը ՀՀ Նախագահն է։ Գործող Սահմանադրության համաձայն՝ Նախագահը գլխավորում է Արդարադատության խորհուրդը, որը ներկայացնում է դատավորների պաշտոնեական պիտանիության և ծառայողական առաջխաղացման ամենամյա ցուցակները, որոնց հիման վրա կատարվում են դատավորների նշանակումները։ Առաջանում է մի իրավիճակ, երբ Նախագահն ինքն է իրականացնում դատավորների անձնակազմի նշանակումը։ Եթե որոշակի տրամաբանություն կա այն հարցում, որ պետության ղեկավարն է ձևավորում և որոշակի քաղաքական իրավիճակներում գլխավորում Կառավարությունը, ապա իշխանությունների տարանջատման սկզբունքի համակարգի մեջ դժվարությամբ է տեղավորվում Նախագահի կողմից դատավորների անձնակազմի նշանակումը։ Դատական մարմինների անկախության երաշխավորներ պետք է լինեն Սահմանադրությունը և օրենքները։ Ելնելով այս նկատառումներից՝ սահմանադրական բարեփոխումների արդյունքում Նա խագահի լիազորությունները դատական իշխանության ոլորտում էականորեն սահմանափակվեցին։ Մասնավորապես` Նախագահն այլևս չի հանդիսանում Արդարադատության խորհրդի նախագահ (այն ի պաշտոնե պետք է զբաղեցնի Վճռաբեկ դատարանի նախագահը` խորհրդակցական ձայնի իրավունքով), իսկ դատավորներին նշանակում է արդարադատության խորհրդի առաջարկությամբ։ Բացի այդ, ՀՀ Նախագահը չի ձևավորելու նաև Արդարադատության խորհրդի ողջ կազմը, նրան իրավունք է վերապահված նշանակել միայն խորհրդի երկու իրավաբան գիտնական անդամներին։<br> <br><br>3.ՀՀ Ազգային ժողովը<br> ՀՀ առաջին օրենսդիր մարմինն ստեղծվել է Հայաստանի առաջին հանրապետության հռչակումից (1918 թ-ի մայիսի 28) հետո՝ 1918 թ-ի հունիսին տեղի ունեցած խորհրդարանական ընտրությունների միջոցով: Սկզբում կոչվել է Հայաստանի խորհուրդ, ապա՝ պառլամենտ կամ խորհրդարան: Ունեցել է 80 պատգամավոր, 72-ը՝ ՀՀԴ կուսակցությունից: Օգոստոսի 1-ին Երևանում բացվել է անդրանիկ նստաշրջանը. ընտրվել են խորհրդարանի նախագահը (Ավետիք Սահակյան), 2 փոխնախագահները, հաստատվել է կառավարության կազմը: Խորհրդային տա-րիներին (1920–91 թթ.) գործել է ՀԽՍՀ Գերագույն խորհուրդը, որն ընդամենը ԽՍՀՄ Գերագույն խորհրդի տեղական մարմինն էր՝ առանց ինքնուրույն գործելու իրավունքի։ ՀՀ ներկայիս օրենսդիր մարմնի՝ Ազգային ժողովի (ԱԺ) ընտրությունները տեղի են ունենում 5 տարին մեկ (2007 թ-ից սկսած): Հերթական ընտրություններն անցկացվում են ԱԺ-ի լիազորությունների ավարտին նախորդող 60 օրվա ընթացքում: Ըստ ՀՀ Սահմանադրության՝ ԱԺ-ի պատգամավոր կարող է դառնալ 25 տարին լրացրած, վերջին 5 տարում ՀՀ քաղաքացիություն և ընտրական իրավունք ունեցող, ՀՀ-ում մշտապես բնակվող յուրաքանչյուր ոք: Պատգամավորության թեկնածուները կարող են առաջադրվել մեծամասնական (առաջադրվում են անհատ թեկնածուներ) և համամասնական (մասնակցում են կուսակցությունները՝ ըստ իրենց առաջադրած ցուցակների) ընտրակարգով: Վերջիններս ԱԺ-ում իրենց ներկայացուցիչն ունենալու համար ընտրություններում պետք է ստանան ընտրողների ձայների առնվազն 5 %-ը: 2007 թ-ից ԱԺ-ն ընտրվում է 131 պատգամավորից՝ 90 համամասնական և 41 մեծամասնական ընտրակարգով: <br>ԱԺ-ն իր լիազորությունների ամբողջ ժամկետով ընտրում է ԱԺ-ի նախագահ և 2 փոխնախագահներ, ստեղծում մշտական հանձնաժողովներ՝ օրենքների նախագծերի և այլ առաջարկությունների նախնական քննարկման ու դրանց վերաբերյալ ԱԺ-ին եզրակացություններ տալու համար: ՀՀ օրենսդիր մարմնի իրավական կարգավիճակը սահմանված է ՀՀ Սահմանադրությամբ, որտեղ ամրագրված են նրա իրավասությունները, փոխհարաբերությունները ՀՀ նախագահի, Կառավարության և մի շարք այլ պետական մարմինների հետ, ԱԺ-ի կազմավորման և գործունեության կարգի հիմունքները, պատգամավորների իրավունքներն ու պարտավորությունները, գործունեության երաշխիքները, լիազորությունների դադարեցման հիմքերը և այլն: <br>ԱԺ-ի գործունեության մեջ իր նշանակությամբ և ծավալով առաջնայինը օրենսդրական գործառույթն է: ԱԺ-ի ընդունած օրենքներն օժտված են գերակայությամբ: ՀՀ նախագահի, Կառավարության և պետական մարմինների ընդունած ենթաօրենսդրական ակտերն ընդունվում են ի կատարումն ՀՀ օրենքների և պետք է համապատասխանեն դրանց: <br>ԱԺ-ն վերահսկում է պետական բյուջեի կատարումը, ինչպես նաև օտարերկրյա պետություններից և միջազգային կազմակերպություններից ստացված փոխառությունների ու վարկերի օգտագործումը: Վերահսկողական գործառույթ է համարվում նաև ԱԺ-ի՝ Կառավարությանն անվստահության քվե հայտնելու իրավունքը:<br>ՀՀ ԱԺ-ն օժտված է նաև սահմանադրական այլ լիազորություններով. ՀՀ նախագահի առաջարկությամբ հայտարարում է համաներում, պատերազմ, վավերացնում կամ չեղյալ է համարում ՀՀ միջազգային պայմանագրերը, Սահմանադրական դատարանի որոշման հիման վրա վերացնում է հանրապետությունում հայտարարված ռազմական կամ արտակարգ դրությունը, Կառավարության առաջարկությամբ հաստատում հանրապետության վարչատարածքային բաժանումը և այլն: ՀՀ ԱԺ-ի ներկայիս նախագահը Արա Բաբլոյանն է:<br><br> <br>4.Կառավարությունը<br><br> Իշխանությունների դասական բաժանման համակարգում Կառավարությունն այն մարմինն է, որին առաջին հերթին վերապահված է գործադիր իշխանության իրականացումը: Գործառութային իմաստով գործադիր իշխանության իրականացմանը մասնակցում են նաև Հանրապետության նախագահը, Սահմանադրությամբ նախատեսված այլ մարմիններ (օրինակ՝ Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովը, ինքնավար մարմինները և այլն), սակայն դրանք կազմակերպչական առումով պետական կառավարման համակարգի մարմիններ չեն (2015 թ. Սահմանադրության հոդված 146, մաս 3 և հոդված 159) և ենթակա չեն Կառավարությանը: Կառավարության իրավական կարգավիճակը սահմանում է Սահմանադրության 146-րդ հոդվածի 1-ին մասը, համաձայն որի՝ Կառավարությունը գործադիր իշխանության բարձրագույն մարմինն է: <br> 2015 թ. խմբագրությամբ Սահմանադրությունը 146-րդ հոդվածի 2-րդ և 3-րդ մասերում առանձնացնում է գործադիր իշխանության երկու գործառույթ՝ քաղաքականության սահմանում և պետական կառավարում: Գործադիր իշխանության ներսում քաղաքականության սահմանումը գերակա է պետական կառավարման նկատմամբ, քանի որ պետական կառավարման գործառույթն իրականացնող կառավարչությունը (ադմինիստրացիան, պետական կառավարման մարմինների համակարգը) կոչված է կենսագործելու այն հիմնարար որոշումները, որոնք ընդունվում են ներքին և արտաքին քաղաքականության ոլորտներում:<br> Ըստ այդմ՝ Սահմանադրության 146-րդ հոդվածի 2-րդ մասը պետության ներքին և արտաքին քաղաքականությունը մշակելու և իրականացնելու առաքելությունը վերապահում է Կառավարությանը, մինչդեռ 2005 թ. խմբագրությամբ Սահմանադրությամբ սահմանված կիսանախագահական կառավարման ձևին համահունչ՝ քա ղաքականության մշակումը և իրագործումը որոշակի համամասնություններով ու դերակատարումներով բաշխված էր Կառավարության և Հանրապետության նախագահի միջև: Սահմանադրության 146-րդ հոդվածի 2-րդ մասի նոր սահմանումը լիովին համահունչ է պառլամենտական համակարգի տրամաբանությանը, որտեղ Հանրապետության նախագահի լիազորությունները գործադիր իշխանության բնագավառում հիմնականում արարողակարգային են: <br> Պետության ներքին և արտաքին քաղաքականության սահմանումը պետության ղեկավարման կարևորագույն բաղկացուցիչ մասն է, որը ներառում է քաղաքական ղեկավար որոշումների նախապատրաստումը, որոշումը և իրագործումը: Սակայն հարկ է ուշադրություն հրավիրել այն հանգամանքին, որ Սահմանադրությունն այս խնդիրը չի վերապահել բացառապես Կառավարությանը: Կառավարության <br> <br>ծրագիրը, որի հիման վրա Կառավարությունը մշակում և իրականացնում է պետության ներքին և արտաքին քաղաքականությունը, Սահմանադրության 151-րդ հոդվածի համաձայն՝ պետք է արժանանա Ազգային ժողովի հավանությանը, որպեսզի Կառավարությունը ձեռնամուխ լինի իր լիազորությունների կատարմանը: Միևնույն ժամանակ, Սահմանադրությունը Կառավարության գործունեությունը մե ծապես պայմանավորում է օրենքի վերապահումով, այսինքն՝ առանձին ոլորտներում Կառավարության գործունեությունը հնարավոր է միայն համապատասխան օրենսդրական կարգավորումների առկայության պարագայում:<br> Սահմանադրության 159-րդ հոդվածը սպառիչ սահմանում է պետական կառավարան մարմինների համակարգը՝ դրա մեջ ներառելով նախարարությունները, ինչպես նաև Կառավարությանը, վարչապետին և նախարարություններին ենթակա այլ մարմինները: Ըստ նույն հոդվածի՝ այդ մարմինների կազմավորման կարգը և լիազորությունները սահմանվում են օրենքով:<br><br><br>4.1Կառավարության կազմը և կառուցվածքը<br> Կառավարությունը, ըստ Սահմանադրության 147-րդ հոդվածի 1-ին մասի, կոլեգիալ մարմին է և կազմված է վարչապետից, փոխվարչապետներից և նախարարներից: Սահմանադրության 152-րդ հոդվածի 2-րդ մասով փոխվարչապետները կարող են իրականացնել Կառավարության գործունեության առանձին ոլորտների համակարգում՝ վարչապետի հանձնարարությամբ: Ուստի համակարգային մեկնաբանության առումով անթույլատրելի է, որ փոխվարչապետի պաշտոնը զբաղեցնի որևէ նախարար: 147-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 2-րդ նախադասության համաձայն՝ փոխվարչապետների թիվը չի կարող գերազանցել երեքը, իսկ նախարարներինը՝ տասնութը:<br> Ի տարբերություն բազմաթիվ երկրների սահմանադրությունների, որոնցում Կառավարության կառուցվածքի հարցը վարչապետի կամ Կառավարության իրավասության խնդիր է, Հայաստանի Սահմանադրության 147-րդ հոդվածի 2-րդ մասը սահմանում է, որ նախարարությունների ցանկը և Կառավարության գործունեության կարգը պետք է սահմանվեն օրենքով:<br><br><br> 4.2Կառավարության կազմավորումը<br><br> Կառավարության կազմավորման սկզբնակետը վարչապետի նշանակումն է, որը ձևականորեն Հանրապետության նախագահի լիազորությունն է (հոդված 149, մաս 1 և մաս 5), սակայն կանխորոշվում է խորհրդարանի ընտրությամբ (հոդված 89, մաս 3) և խորհրդարանում քաղաքական ուժերի հարաբերակցությամբ (հոդված 149, մասեր 2-4):<br> Կառավարության հրաժարականն ընդունվելուց հետո` յոթնօրյա ժամկետում, Ազ գային ժողովի խմբակցություններն իրավունք ունեն առաջադրելու վարչապետի թեկնածուներ (հոդված 149, մաս 2): Ազգային ժողովը վարչապետին ընտրում է պատգամավորների ընդհանուր թվի ձայների մեծամասնությամբ: Ըստ նույն հոդվածի 3-րդ մասի, եթե Ազգային ժողովը վարչապետ չի ընտրում, ապա քվեարկությունից յոթ օր հետո անցկացվում է վարչապետի նոր ընտրություն, որին մասնակցելու իրավունք ունեն պատգամավորների ընդհանուր թվի առնվազն մեկ երրորդի առաջադրած վարչապետի թեկնածուները: Եթե այս անգամ էլ պատգամա վորների ընդհանուր թվի ձայների մեծամասնությամբ վարչապետ չի ընտրվում, ապա Ազգային ժողովն արձակվում է իրավունքի ուժով:<br> Հանրապետության նախագահի կողմից վարչապետի նշանակումից հետո, Սահմանադրության 150-րդ հոդվածի համաձայն, վարչապետը պարտավոր է ձեռնամուխ լինել Կառավարության կազմավորմանը: Նախարարների նշանակումը և ազատումը իրականացվում է Հանրապետության նախագահի կողմից՝ վարչապետի առաջարկությամբ (հոդվածներ 131 և 150): Այդ առաջարկի համար Սահմանադրու թյունը նախատեսում է հնգօրյա ժամկետ:<br> Նախարարների նշանակման հարցում Հանրապետության նախագահը քաղաքական որևէ հայեցողություն չունի. նա պարտավոր է եռօրյա ժամկետում կա՛մ նշանակել փոխվարչապետներին և նախարարներին, կա՛մ դիմել Սահմանադրական դատարան, եթե կարծում է, որ տվյալ նախարարի նշանակումը հակասում է Սահ մանադրության պահանջներին:<br><br>5.Դատական իշխանությունը<br><br> Դատական իշխանության և դատավորի անկախությունն ունի արտաքին և ներքին բաղադրիչ: Արտաքին անկախությունը դատական իշխանության ապահովագրվածությունն է արտաքին միջամտությունից, իսկ ներքինը՝ դատական համակարգի ներսում անկախությունը: Դատավորների արտաքին և ներքին անկախության երաշխավորումը դեռևս շարունակում է խնդրահարույց մնալ և քննադատության ենթարկվել:<br> <br><br>Դատավորի արտաքին անկախության վերաբերյալ<br> 2005 թ. փոփոխություններով Սահմանադրության 55-րդ և 95-րդ հոդվածները Հանրապետության նախագահին են վերապահում բոլոր ատյանների դատավորների, դատարանների նախագահների նշանակման և նրանց լիազորությունների դադարեցման վերջնական իրավասությունը: Սահմանադրու-թյունը չի հստակեցնում նաև այդ գործընթացում Հանրապետության նախագահի լիազորությունենրի բնույթը:<br> 2015 թ. փոփոխություններով Սահմանադրությունն ապահովել է օրենսդիր, գործադիր և դատական իշխանությունների հավասարակշռված մասնակցությունը դատավորների նշանակման գործընթացին: Սահմանադրությունը, նախ, հստակեցնում և սահմանափակում է դատավորների նշանակման գործընթացում Հանրապետության նախագահի դերակատարումը՝ այն դարձնելով արարողակարգային: Համաձայն 166-րդ հոդվածի 6-րդ մասի` առաջին ատյանի և վերաքննիչ դատարանների դատավորները նշանակվում են Հանրապետության նախագահի կողմից` Բարձրագույն դատական խորհրդի ներկայացմամբ: Դատավորների թեկնածուների, այդ թվում` առաջխաղացման ենթակա դատավորների ցուցակը կազմում և հաստատում է Բարձրագույն դատական խորհուրդը (հոդված 175, կետ 1), որից էլ հետագայում առաջարկում է նշանակման ենթակա դատավորների թեկնածուներին (հոդված 175, կետ 2):<br> Փոփոխված Սահմանադրությունը բարդեցված ընթացակարգ է նախատեսում Վճռաբեկ դատարանի դատավորների և նախագահի համար՝ հաշվի առնելով դատական համակարգում Վճռաբեկ դատարանի առանձնահատուկ տեղն ու դերը: Սահմանադրությունը նախատեսում է Վճռաբեկ դատարանի դատավորների ընտրության մրցութային կարգ և նշանակման գործընթացում ժողովրդի ներկայացուցչական մարմնի՝ Ազգային ժողովի մասնակցություն: Բարձրագույն դատական խորհուրդը, մրցույթի արդյունքներով, Ազգային ժողովին է ներկայացնում Վճռաբեկ դատարանի դատավորի յուրաքանչյուր տեղի համար երեք թեկնածու: Ազգային ժողովի կողմից` պատգամավորների ընդհանուր թվի ձայների առնվազն երեք հինգերորդով ընտրված թեկնածուին պաշտոնի է նշանակում Հանրապետության նախագահը (հոդված 166, մաս 3): Վճռաբեկ դատարանի նախագահին ընտրում է Ազգային ժողովը` Բարձրագույն դատական խորհրդի առաջարկությամբ` Վճռաբեկ դատարանի կազմից (հոդված 166, մաս 5): Ազգային ժողովի մասնակցությունը բարձրագույն դատական ատյանի դատավորների նշանակման գործընթացին ապահովում է դատավորների թեկնածուների շուրջ քննարկումների հրապարակայնությունն ու թափանցիկությունը, նշանակման գործընթացում հանրային վերահսկողության մեծացումը: <br> Սահմանվել է, որ Վճռաբեկ դատարանի դատավոր կարող է նշանակվել քառասուն տարին լրացած, միայն Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացի հանդիսացող, ընտրական իրավունք ունեցող, բարձր մասնագիտական որակներով և մասնագիտական աշխատանքի առնվազն տասը տարվա փորձառությամբ, բարձրագույն կրթությամբ իրավաբանը (հոդված 165, մաս 2):<br><br>Դատավորի ներքին անկախության վերաբերյալ<br> Դատարանների նախագահների վերաբերյալ իրավական կարգավորումներ նախատեսելիս 2015 թ. խմբագրությամբ Սահմանադրությունը որդեգրել է այն ելակետային մոտեցումը, որ դատարանների նախագահներն առաջին հերթին դատավորներ են, ինչպես մյուս բոլոր դատավորները, միայն այն տարբերությամբ, որ նրանց, ի հավելումն դատավորի բուն գործառույթների, վերապահված են կազմակերպչական գործառույթներ: Դատարանների նախագահների համար պաշտոնավարման ժամկետի սահմանափակումներ ներդնելու անհրաժեշտությունը բխում է նաև դատավորների միջև առողջ մրցակցություն ապահովելու անհրաժեշտությունից: Դատարանների նախագահների անժամկետ նշանակման պարագայում նույն դատարանում առաջխաղացման հնարավորությունն էականորեն սահմանափակվում է կամ նույնիսկ անհնարին է դառնում, քանի որ գործնականում դատարանների նախագահները պաշտոնավարում են բավականին երկար ժամանակ, որպես կանոն, մինչև որպես դատավոր իրենց առավելագույն տարիքը լրանալը, որի հետևանքով գրեթե բացառվում է այդ պաշտոնում թափուր տեղի առաջացման հնարավորությունը: Այնինչ դատավորների համար առաջխաղացման հնարավորության ապահովումը դատական համակարգի արդյունավետ գործունեության էական նախադրյալներից է: Այս ամենով պայմանավորված` 2015 թ. փոփոխություններով Սահմանադրությունն ամրագրում է դատարանների նախագահների պաշտոնավարման սահմանափակ ժամկետ` առաջին ատյանի և վերաքննիչ դատարանների համար՝ 3 տարի՝ առանց ժամկետի ավարտից անմիջապես հետո վերանշանակման իրավունքի, Վճռաբեկ դատարանի նախագահի դեպքում՝ 6 տարի՝ առանց վերանշանակման իրավունքի (հոդված 166, մասեր 5 և 7):<br> Դատավորների ներքին անկախության ամրապնդման առումով մեկ այլ նշանակալի քայլ է դատական ինքնակառավարման բարձրագույն մարմնում դատարանների նախագահների ընդգրկման արգելքի սահմանումը (հոդված 174, մաս 2):<br> <br><br><br>Եզրակացություն<br> Այս նյութից պարզ դարձավ այն, թե որոնք են պետական իշխանության թևերը և թե որքան կարևոր դերակատարում ունեն առողջ պետության կառավարման և զանազան հիմնախնդիրների լուծման գործում։ Կարծում եմ, որ պետական իշխա-նության թևերի տրոհման սկզբունքը որոշ չափով պետք է դրսևորվի տարբեր պե- տական կարգեր ունեցող պետություններում՝ թե՛ նախագահական, թե՛ խորհրդա-րանական և թե՛ խառը, ինչպես նաև դրանց ածանցյալ պետական կարգ ունեցող երկրներում։<br> title_arm Պետական իշխանության թևերի տրոհումը՝ ըստ ՀՀ Սահմանադրության title_eng convertot_1 Petakan ishxanutyan tEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutyan convertot_2 Petakan ishxanutyan tEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutyan convertot_3 Petakan ishxanutyan tEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutyan convertot_4 Petakan izxanutyan tEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutyan convertot_5 Petakan ishxanutyan tEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutyan convertot_6 Petakan ishxanutyan tEVeri trohumy՝ yst HH Sahmanadrutyan convertot_7 Petakan ishkhanutyan tEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutyan convertot_8 Petakan ishxanutyan tEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutyan convertot_9 Petakan ishxanutyan tEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutyan convertot_10 Petakan iskhanutyan tEVeri trohumy՝ yst HH Sahmanadrutyan convertot_11 Petakan ishxanutyan tEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutyan convertot_13 Petakan ishxanutjan tEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutjan convertot_14 Petakan ishxanutyan tEVeri trwhum@՝ @st HH Sahmanadrutyan convertot_15 Petakan ishxanutyan tEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutyan convertot_16 Petakan ishxanytyan tEVeri trohym@՝ @st HH Sahmanadrytyan convertot_17 Petakan ishxanutyan tEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutyan convertot_18 Petakan ishxanutyan tYEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutyan
Ավելի շատ նյութերի բեռնում
