referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1 description_2 title_arm Ինչ է ԿԱՀ-ը title_eng inch e KAH-@ convertot_1 Inch e KAH-@ convertot_2 Inch e KAH-@ convertot_3 Inch e KAH-@ convertot_4 Inch e KAH-@ convertot_5 In4 e KAH-@ convertot_6 Inch e KAH-y convertot_7 Inch e KAH-@ convertot_8 Inch e KAH-@ convertot_9 Inch e KAH-@ convertot_10 In4 e KAH-y convertot_11 Inch e KAH-@ convertot_13 Inch e KAH-@ convertot_14 Inch e KAH-@ convertot_15 Inch e KAH-@ convertot_16 Inch e KAH-@ convertot_17 Inch e KAH-@ convertot_18 Inch e KAH-@

referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1

 

 

1. Եվրոպական Միություն` Համապարփակ նկարագիր (Ձեռնարկ) Երևան 2006
2. ARMENIA 2020, Սցենարների ժողովածու/ Տոնի Հելպին «Հայաստանը և Եվրամիությունը. վերադարձ տուն»; Երևան 2004
3. Գաբրիելյան Գ., «Հայաստանի Հանրապետության անդամակցությունն ԱՀԿ-ին», Վերլուծական աշխատություններ  15, AEPLAC, 2003թ. մայիս:
4. «Ինչ± է Հայաստանի և Եվրահամայնքի ու նրա 15 անդամ պետությունների միջև կնքված ԳՀՀ-ը» AEPLAC, 2001:
5. Խանումյան Վ.Լ «Հայաստանի Հանրապետության տնտեսական ինտեգրման քաղաքականությունը»,Բանբեր 2004, N 1:
6. Սարկիսյան Ա. «Հայաստանի Հանրապետության` Եվրամիությանը տնտեսական ինտեգրման քաղաքական նախադրյալները»,Բանբեր 2007, N2
7. «Կառավարում և օրենսդրություն/ Եվրամիություն Հայաստան» Երևան AEPLAC, 2004
8. «Հայաստան 2020. զարգացման և անվտանգության ռազմավարություն» ՌԱՀՀԿ, 2003
9. ՀՀ արտաքին առևտուրը 2003 թ. Վիճակագրական ժողովածու, ՀՀ ազգային վիճակագրական ծառայություն, Երևան, 2004:
10. ՀՀ և Եվրոհամայնքների և նրա անդամ պետությունների միջև Գործընկերության և Համագործակցության համաձայնագրի իրագործման ձեռնարկ // Հայ-Եվրոպական քաղաքականության և իրավախորհրդատվության կենտրոն, Երևան, 2000:
11. Հովհաննիսյան Լ. «Եվրախորհրդին անդամակցելու իրավական հետևանքները Հայաստանի համար», N6, 2001թ.հուլիս, /www.aeplac.am/:
12. «Օտարերկրյա ուղղակի ներդրումները Հայաստանում. վերջին զարգացումները և քաղաքականության տարբերակները» Վերլուծական աշխատություններ N 16 / կազմ.` Սեկարև Ա. (խմբագիր), Իսկանդարյան Ա., Տերեշչատովա Ք., Թադեվոսյան Ն., Հովհաննիսյան Ս., Պետրոսյան Ա. - Եր.: AEPLAC 2003:
13. « Հայաստանի Հանրապետություն, թիվ 2 (14), մայիս, 2003, ԻՆԳԵՅԹ-ն իրականացնում է «Հայաստանի գազամատակարարման անվտանգությունն` ԱԷԿ-ի փակման շրջանակներում ծրագրեր»:
14. ՀՀ առևտրի և տնտեսական զարգացման նախարարություն
15. Киреев А. Международная ‎экономика, (в двух частях). Москва, 1999.
16. Герчикова Н. “Международные экономические организации”, Москва АО “Консалтбанкир” 2000, стр. 206
17. Борисова К. 'Важнейий этап развития европейской интеграции // МЭМО, 2002. №10.
18. Злоказова Н. Расирение ЕС: за и против с позиции его членов //МЭМО, 2004, N 1.
19. Расирение ЕС на Восток : позиции стран Евросоюза // Российская Академия Наук,нститут МЭМО. Москва, 2002. С. 10.
20. Гавриков Д. Европейский Союз как территориа противаречий //МЕМО, 2004г. N 12, с. 88-95
21. Стрежнева М. Условиа партнерства с Европейским Союзом //МЕМО, 2007г. N 6, с. 3-13
22. С. Глинкина “ Накануне вступления в Евросоюз”// Современная Европа, 2001, #3, с. 45.
23. А. Г. Мовсесян ”Мировая экономика”,Финансы и стастика,М.2002,с.488.
24. Transion Report 2000 European Bank for Reconstruction and development
25. INTERNET


 

 

 

description_2

 

 

Ներածություն
Գլուխ I.
Արևմտյան Եվրոպայի երկրների ինտեգրման անհրաժեշտությունը և ժամանականից միտումները
1.1 Արևմտաեվրոպական երկրների ինտեգրման անհրաժեշտությունը և դրա էվոլյուցիան
1.2 ԵՄ անդամ երկրների տնտեսական մոդելների առանձնահատկությունները և ԵՄ ինտեգրման արդի մոդելի բնութագիրը
Գլուխ II
Եվրամիությանը Հայաստանի Հանրապետության տնտեսական համագործակցության նախադրյալները և զարգացման հեռանկարները
2.1 Հայաստանի Հանրապետության տնտեսական համագործակցությունը Եվրամիությանը
2.2 Եվրամիություն – Հայաստան առևտրատնտեսական կապերի վերլուծությունը
Գլուխ III Նպատակահարմա±ր է արդյոք Հայաստանի Հանրապետության անդամակցումը Եվրամիությանը:
Եզրակացություն և առաջարկություններ
Օգտագործված գրակականության ցանկ

 

 

 

title_arm ԵՄ ինտեգրում.ՀՀ անդամակցությունըԵՄ-ի հետ title_eng EM INTEGRUM HH ANDAMAKCUTYUN@ EM_I HET convertot_1 EM integrum.HH andamakcutyun@EM-i het convertot_2 EM integrum.HH andamakcutyun@EM-i het convertot_3 EM integrum.HH andamakcutyun@EM-i het convertot_4 EM integrum.HH andamakcutyun@EM-i het convertot_5 EM integrum.HH andamakcutyun@EM-i het convertot_6 EM integrum.HH andamakcutyunyEM-i het convertot_7 EM integrum.HH andamakcutyun@EM-i het convertot_8 EM integrum.HH andamakcutyun@EM-i het convertot_9 EM integrum.HH andamakcutyun@EM-i het convertot_10 EM integrum.HH andamakcutyunyEM-i het convertot_11 EM integrum.HH andamakcutyun@EM-i het convertot_13 EM integrum.HH andamakcutjun@EM-i het convertot_14 EM integrum.HH andamakcutyun@EM-i het convertot_15 EM integrum.HH andamakcutyun@EM-i het convertot_16 EM integrym.HH andamakcytyyn@EM-i het convertot_17 EM integrum.HH andamakcutyun@EM-i het convertot_18 EM integrum.HH andamakcutyun@EM-i het

referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1

 

1. ՀՀ Սահմանադրություն 2005թ.
2. «Գովազդի մասին» ՀՀ օրենքը, (ՀՕ-55, 30.04.1996թ.)
3. «Զանգվածային լրատվության մասին» ՀՀ օրենքը, (ՀՕ-14, 13.12.2003թ.)
4. «Էլեկտրոնային հաղորդակցության մասին» ՀՀ օրենքը, (ՀՕ-176, 08.07.2005թ.)
5. «Լեզվի մասին» ՀՀ օրենքը, (ՀՕ-52, 17.04.1993թ.)
6. «Հեղինակային իրավունքների և հարակից իրավունքների մասին», ՀՀ օրենքը, (ՀՕ-142, 15.06.2006թ.)
7. «Հեռուստատեսության և ռադիոյի ազգային հանձնաժողովի կանոնակարգ» ՀՀ օրենքը, (ՀՕ-293, 28.12.2001թ.)
8. «Հեռուոստատեսության և ռադիոյի մասին» ՀՀ օրենքը, (ՀՕ-97, 09.10.2000թ.)
9. «Հեռուստատեսության և ռադիոյի մասին» ՀՀ օրենքում լրացումներ կատարելու մասին ՀՀ օրենքը, (ՀՕ-137, 12.09.2008թ.)
10.«Տեղեկատվության տարածման ազատության մասին» ՀՀ օրենք, (23.09.2003թ.)
11.«Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագիրը», http://www.osce.org
12.Այվազյան Հ., FM ռադիոկայան, Եր.: Զնգակ-97, 2000, 87 էջ
13.Անանյան Գ. Գ., Հեռուստատեսային ժուռնալիստիկա, Եր.: 2003, 140 էջ
14.Ավետիսյան Ա., Հեռուստաընկերությունների եթերային ինքնագովազդը Հյաստանում, Երևան 2005, 7 էջ, http://www.internews.am
15.ԳԴՀ Սահմանադրություն
16.«Դու տեղյակ լինելու իրավունք ունես», տեղեկագիր N8, Հետաքննող լրագրողների ընկերակցություն, Ինֆորմացիայի ազատության կենտրոն, մարտ 2003թ., 40 էջ
17.«Դու տեղյակ լինելու իրավունք ունես», տեղեկագիր N9, Հետաքննող լրագրողների ընկերակցություն, Ինֆորմացիայի ազատության կենտրոն, նոյոմբեր 2003թ., 40 էջ
18.«ԵԱՀԿ/ԺՀՄԻԳ-ի ընտրությունների դիտորդական առաքելության վերջնական զեկույց», (Երևանի մամուլի ակումբ), Վարշավա 10.09.2007թ.
19.«ԵԱՀԿ-ի մասնակից պետություններում ժողովրդավարական ընտրությունների ոլորտում առկահանձնառություններ», Վարշավա - հոկտեմբեր 2003թ©, http://www.osce.org/documents/odihr/2003/10/772
20.Եվստա‎ֆև Վ., «Գովազդային արշավի մոդելավորում և մեդիա-պլան», Հեռուստատեսության ստեղծագործական մենեջմենթ, Եր.: Տիգրան Մեծ հրատ., 2003, 291 էջ
21.«Եվրոպական երիտասարդական քաղաքականություն, կռույցներ և ծրագրեր», Եր.: Անտարես, 2005, 36 էջ
22.«Եվրոպայի ուղին դեպի տեղեկատվական հասարակություն» ժողովածու, Երևան 2000, 65 էջ
23.Զաքարյան Վ., «Մեդիագրագիտության կարևորությունը քաղաքացիական հասարակություն ձևավորելու ճանապարհին», http://www.haymamul.am
24.«Թերթը և շուկան» ինչպես դարձնել շահութաբեր գործարարություն, Եր.: 2001, 180 էջ
25.Իսրայելյան Ա., «ECHO»-ն արձանագրել է իշխանությանը հաճո պատկեր», «Առավոտ» օրաթերթ, Եր.: 14.02.2008,
26.Լի Հանթ, «Հեռուստատեսային բրենդինգ», հեռուստատեսություն և ռադիո, Նյու Յորք Մոսկվա 2000-2001, http://www.internews.am
27.«Լրագրողի տեղեկատվություն ստանալու իրավունքը Հայաստանում», Քաղաքացիական հասարակության զարգացման միություն, Հետաքնող լրագրողների ընկերակցություն, Եր.: 2003, 98 էջ
28.Կեզա Ջ., Գլոբալացումն ու զանգվածայի լրատվամիջոցները, Կռավարում, 3. 2001թ. 17-22 էջ
29.Կովաչ Բ., Ռոզենշթայլ Թ., «Լրագրության հիմունքներ», «Ինտերնյուս» ՀԿ էլ. գրադարան, 192 էջ, http://www.internews.am
30.Հեռուստատեսություն և ռադիո. լրագրություն և ստեղծագործական մենեջմենթ, Եր.: Վան Արյան, 2000, 126 էջ
31.«Մամուլը և ժողովրդավարությունը», (Երևանի Մամուլի ակումբ), Եր.: Վան Արյան, 2001, 264 էջ
32.Մարտիրոսյան Ա.Մ., ԶԼՄ-ի մենեջմենթ (ՀՀ լրատվամիջոցների օրինակով) Երևան 2006թ., 170 էջ
33.«Մենեջմենթ» / տ.գ.դ., պրոֆ. Յու. Մ. Սուվարյանի ընդհանուր ղեկավարությամբ և խմբագրությամբ (երկրորդ` լրացված, բարեփոխված հրատարակություն),- Եր.: Տնտեսագետ, 2002. 560 էջ
34.Նժդեհ Գ., Հատընտիր /Գ.Նժդեհ: - Եր., Հայաստան, 2001թ., 405 էջ
35.Չիթերյան Վ., «Մամուլի ճգնաժամը հետխորհրդային Հայաստանում» Տեսակետ #8, (Եր.: 18.04.2002թ.), 54 էջ
36.it media, Եր., դեկտեմբեր 2005, 84 էջ
37.Տեղեկատվության ազատությունը Հայաստանում, Քաղաքացիական հասարակության զարգացման միություն, Հետաքննող լրագրողների ընկերակցություն, խմբ. Ք. Բարսեղյան, «Գասպրինտ» ՍՊԸ, Եր.: 2003, 126 էջ
38.Беспалова А. Г., Корнилов Е. А., Коро-Ченский А. П., Лучинский Ю. В., Станько А. И., История мировой журналистики, М.: МарТ, 2003, 432 стр.
39.Ворошилов В. В., Журналистика, СПб.: Издательство Михайлова В.А., 2000, 108 стр.
40.“Гармонизация законодательств стран Южного Кавказа в области СМИ с Европейскими стандартами”, Баку: изд. 'Ени Неси’’, 2004, 469 стр.
41.Глинская И. Ю, Средства массовой коммуникации и их воздействие на массовое сознание // Массовые информационные процесы в современной России. М.: РАГС, 2002
42.Гуревич С., Газета и рынок, М.: 1998, 264 стр.
43.Кнорринг В. И., Основы государственного и муниципального управления- учебник, М.: изд.Экзамен, 2006, 477 стр.
44.Корконосенко С. Г., Основы журналистики, М.: Аспект-пресс, 2007, 318 стр.
45.Куос. У., Эффективный менеджмент на радио и телевидении, т.2, М.: Мир, 2001, 281 стр.
46.Ленин В. И., Поли. Собп. соч., Т. 5,
47.Медиаобразование //Российская педагагическая энциклопедия. Т.1/ Гл. ред. В.В. Давыдов. – М.: Большая российская энциклопедия 1993.
48.Мелюхин И. С., Информационное обшество: истоки, проблемы, тенденции развитя. М.: 1999,
49.Мрочко Л. В. Теория и практика массовой информации”, учеб. пособие / М.: Флинт: МПСИ, 2006, 240 стр.
50.Назайкин А. Н., Эффективная продажа рекламы, практическое пособие, М.: “Дело” изд., 2000г., 296 стр.
51.Основной закон Федеративной Республики Германия, Немецко-руссское издание текста, Штефани Золотых, Бонн: 2001,
52.Панкрухина А. П., Маркетинг: учебник – М.: ИКФ Омега-Л, 2002, 656 стр.
53.“Прессаа в Обшесвте (1959-2000)”, Оценки журналистов и сосиологов. Документ. - Московская Школа Политических Исследований, Москва 2000г., 616 стр.
54.Прохоров Е. П. Введение в теори‎ю журналистики: учебное посбие – 4-е изд., испр. И дополненное. – М.: РИП-холдинг, 2002, 306 стр.
55.Риксдаг Швеции (Шведский парламент), журнал, фирма “Эландерс Гуммессонс”, Швеция, 1999г.,
56.Соболь И., Саморегулирование средств массовой информации: британский опыт // Organization of News Ombudsmen (2003). 124 стр.
57.“Сравнение законодательства о средствах массовой информации в странах СНГ и Прибалтики (2007 год)”, Институт проблем информационого права: 2007.
58.Телевизионная журналистика: 3-е издание, М.: Издательство Московского университета. Высшая кола, 2002, 236 стр.
59.Теория государства и права, под ред. Н. И. Матузова, А. В. Малько, Юристь, М.: 1992, 672 стр.
60.Терин В. П., Массовая коммуникация, М.: 2000,
61.Ткач А., Органы саморегулирования СМИ: Зарубежный опыту/Законадательство и практика СМИ, 2000. № 12.
62.Уткин Э. А., Кочерков А. И., Рекламное дело, М.: Тандем, ЭОМОС, 1997, 272 стр.
63.Шкребко О. М., СМИ в структуре социальных коммуникаций // Материалы международной конференции. М.: МГУ, 2002
64.Alexander Graham Bell, “Letter to the capitalists of the Electric Telephone Company”, Kinsington, March 25, 1878,
65.Associated Press, report of Pope John Paul II’s Declaration of the Vatican’s Holy Year Day for Journalists, 4 June, 2000.
66.Aufderheide P., Firestone C., Media Literacy: “A Report of the National Leadership Conference on Media Literacy. Queenstown, MD”: The Aspen Institute, 1993, 348 p.
67.Bety Medsger, Winds of Change Whither Journalism Education, / A Freedom Forum study, July 1996.
68.Carol Marin, speech delivered at CCJ Chicago forum, 6 November 1997
69.“Changing Definitions of News: A Look at the Mainstream Press over 20 Years” Project for Excellence in Journalism, (6 March 1998)
70.Dippon, Christian M., “Local Loop Unbundling: Flaws of the Cost Proxy Model”,The Journal of policy, Regulation and Strategy for Telecommunications Information and Media, April 2001, Vol.3, No. 2. 220 p.
71.Dorr, A. Media Literacy. In: “International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences”. Vol. 14 / Eds.N.J.Smelser & P.B.Baltes. Oxford , 2001.
72.Emery M., Emery E., The Press and America. 6th ed. Englewood Cliffs (USA), 1988
73.Croteau D., Hoynes W., The Business of Media, corporate Media and the Public Interest, London; California: Pine Forge Press, 2006, 315 p.
74.John C. Sommerville, The News Revolution in England: Cultural Dynamics of Daily Information (New York: Oxford University Press, 1996), 65.
75.Harvey Molotch and Marilyn Lester, “News as Purposive Behavior: On the Strategic Use of Routine Events, Accidents and Scandal,” American Sociological Review, 39, February 1974, 326 p
76.International Telecommunication Union, “ITU-BDT Telecommunications Regulatory Database", Geneva, 1999,
77.Kubey, R. Obstacles to the Development of Media Education in the United States . Journal of Communication (Winter), 1998. 112 p.
78.Leher W., Kiessling T., “TV in the United States and Europe”, TV policy research Conference, Alexandria, 1998, 184 p
79.Mansell Robin, “Inside the Communication Revolution: Evolving Partners of Social and Technical Interaction”, Oxford University Press, Oxford, UK, 2002, 468 p.
80.McCarthy Perreault, “Basic Marketing”, 9-th edition, Chicago 1989., p. 156
81.Mitchell Stephens, History of News: From the Drum to the Satellite (New York: Voking Press, 1988), 274 p.
82.Nauman A.C. News Ombudsmanship: Its History and Rationale // Organization of News Ombudsmen (June, 1994).
83.Organization of News Ombudsmen Annual Review (2004)
84.Project for Excellence in Journalism, “Changing Definitions of News: A Look at the Mainstream Press over 20 Years” (6 March 1998),
85.“The Business week Journal” (no. 30.06.1997).
86.The Public’s Right to know, Principleson Freedom of Information Legislation, ARTICLE 19, London, ISBN 1 90259810 5, june 1999, 28 p.
87.“The Transformation of Network News: How Profitability Has Moved Networks out of Hard News”, Nieman Reports, special issue, summer 1999,
88.Thomas Rosenstiel, “TV, VCR’s, Fan Fire of Revolution: Technology Served the Cause of Liberation inEast Europe,” Los Angeles Times, 18 January 1990.
89.Tunyan B., “The challenges of information revolution in the Caucasus, Information technology prospects in the Caucasus”, 1st ISN Executive Conference. Tbilisi, Georgia, 13-15.06.2001 (Sponsored by the International Relations and Security Network, Switzerland), 176 p.
90.Wallsten, Scott J. (2000), “Telecommunications Privatization in developing countries: The real effects of exclusivity Periods”, Policy paper no 99-21, Stanford University
91.Herman Hessen, “Promation und Brending”, Hamburg, 2004, seit.35
92.http://www.alexa.com
93.http://www.aravot.am
94.http://www.armtoday.info
95.http://www.armtv.com
96.http://www.a1plus.am
97.http://www.bsc.org.uk
98.http://www.circle.am
99.http://www.express.am
100.http://www.haymamul.am
101.http://www.internews.am
102.http://www.marketologi.ru
103.http://www.medialaw.ru
104.http://www.newspaper.ypc.am
105.http://www.osce.org
106.http://www.parliament.am
107.http://www.pcc.org.uk
108.http://www.pressinfo.am
109.http://www.tert.am
110.http://www.tv.radio.am
111.http://www.wikipedia.org
 

 

description_2

 

Ներածություն
Գլուխ 1. Զանգվածային լրատվության միջոցները և դրանց դերը հանրային կառավարման համակարգում
1.1 Զանգվածային լրատվության միջոցները և դրանց դասակարգումը
1.2 Զանգվածային լրատվության միջոցների գործառույթները երկրի հանրային կառավարման համակարգում
1.3 Տեղեկատվական հասարակության ձևավորման անհրաժեշտությունն ու դրա ազդեցությունը հասարակական կյանքի վրա
Գլուխ 2. Զանգվածային լրատվության միջոցների գործունեության առանձնահատկությունները ՀՀ-ում
2.1 Զանգվածային լրատվության միջոցների գործունեությունը կարգավորող օրենսդրական դաշտի վերլուծություն
2.2 ՀՀ զանգվածային լրատվության միջոցների վերլուծությունն ըստ տեսակների
Գլուխ 3. Զանգվածային լրատվության միջոցների կարգավորումն ու կառավարումը
3.1 Զանգվածային լրատվության միջոցների պետական կարգավորման և ինքնակարգավորման զուգորդման անհրաժեշտությունը
3.2 Զանգվածային լրատվության միջոցների կառավարման հիմնախնդիրները
3.3 Տեղեկատվական ծառայությունների շուկան որպես սպառող-լրատվամիջոց հարաբերությունների ուսումնասիրման ոլորտ
Եզրակացություններ և առաջարկություններ

Հավելվածներ

 

 

title_arm Զանգվածային լրատվության միջոցների պետական կարգավորումը title_eng zangvacayin lratvutyan mijocneri petakan kargavorum@ convertot_1 Zangvacayin lratvutyan mijocneri petakan kargavorum@ convertot_2 Zangvacayin lratvutyan mijocneri petakan kargavorum@ convertot_3 Zangvacayin lratvutyan mijocneri petakan kargavorum@ convertot_4 Zangvacayin lratvutyan mijocneri petakan kargavorum@ convertot_5 Zangvacayin lratvutyan mijocneri petakan kargavorum@ convertot_6 Zangvacayin lratvutyan mijocneri petakan kargavorumy convertot_7 Zangvacayin lratvutyan mijocneri petakan kargavorum@ convertot_8 Zangvacayin lratvutyan mijocneri petakan kargavorum@ convertot_9 Zangvacayin lratvutyan mijocneri petakan kargavorum@ convertot_10 Zangvatsayin lratvutyan mijocneri petakan kargavorumy convertot_11 Zangvacayin lratvutyan mijocneri petakan kargavorum@ convertot_13 Zangvacajin lratvutjan mijocneri petakan kargavorum@ convertot_14 Zangvacayin lratvutyan mijwcneri petakan kargavwrum@ convertot_15 Zangvacayin lratvutyan mighocneri petakan kargavorum@ convertot_16 Zangvacayin lratvytyan mijocneri petakan kargavorym@ convertot_17 Zangvacayin lratvutyan mijocneri petakan kargavorum@ convertot_18 Zangvacayin lratvutyan mijocneri petakan kargavorum@

referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1

ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՑԱՆԿ

         

1. Եդեսացի Ա., ժամանակագրության ,Երևան, 1982:
2. Ալիշան Ղ.,Սիսուան ,1885:
3. Տեր-Ղևոնոյան Վ.,Կիլիկյան Հայաստանր և Մերձավոր Արևելքի արաբական երկրները   1145-1226 թթ.,Կահիրե,1977:
4. Սպարապետ Ս., Տարեգիրք , Վենետիկ, 1956:
5. Անեցի Ս., Հաիաքմունք ի գրոց պատմագրաց ,1897:
6. Ասորի Մ., Ժամանակագյութիին , Երուսաղեմ,1870:
7. Ասորի Մ., Chronique de Michel le Syrien , Երուսաղեմ, 1990:
8. Քասունի Ե. Հ., Ռուբեն Գ. և  իր կտակը , Բեյրութ, 1987:
9. Ասորիոց Մ.Պատր., ժամանակագրութիին ,Երուսաղեմ,1874:
10. Ֆիդա Ա., Արաբական աղբյուրները Հայաստանի և հարևան երկրների մասին ,1965:
11. Իբն Խալլիքան, Վէֆայաթ Էլ Ասեան , Կահիրե, 1935:
12. Հայ Ա., Պատմութիին եկեղեցեաց եի վանորէից Եգիպտոսի , Վետենիկ,1933:
13. Микаелян  Г. Г.,  История Киликийского армянского государства , Ереван, 1952.
14. Сукиасян А. Г., История Киликийского армянского государства и права , Ереван, 1969.
15. William of  Tyre, v. II.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                           
16. Der Nersessian S., The Kingdom of Cilician Armenia , Կ.Պոլիս,1981.

description_2

 

Բովանդակություն

ՆԱԽԱԲԱՆ

Իրավիճակը տարածաշրջանում Նուր ալ-Դինի մահվանից հետո

Կիլիկյան Հայաստանի և Բյուզանդիայի հարաբերությունները

Կիլիկիան Հայաստանը և Խաչակիրները

Կիլիկիան Հայաստանը մինչև Լևոն Բ-ի իշխանության գալը

ՎԵՐՋԱԲԱՆ

ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՑԱՆԿ

 

title_arm Կիլիկիան Հայաստանի արտաքին քաղաքականությունը Սալահ ադ-Դին    սուլթանի նվաճումների օրոք title_eng convertot_1 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanutyun@ Salah ad-Din    sultani nvajumneri oroq convertot_2 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanutyun@ Salah ad-Din    sultani nvajumneri oroq convertot_3 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanutyun@ Salah ad-Din    sultani nvajumneri oroq convertot_4 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanutyun@ Salah ad-Din    sultani nvajumneri oroq convertot_5 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanutyun@ Salah ad-Din    sultani nvajumneri oroq convertot_6 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanutyuny Salah ad-Din    sultani nvajumneri oroq convertot_7 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanutyun@ Salah ad-Din    sultani nvajumneri oroq convertot_8 Kilikian Hayastani artaqin qaghaqakanutyun@ Salah ad-Din    sultani nvajumneri oroq convertot_9 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanutyun@ Salah ad-Din    sultani nvajumneri oroq convertot_10 Kilikian Hayastani artaqin qaghaqakanutyuny Salah ad-Din    sultani nvajumneri oroq convertot_11 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanutyun@ Salah ad-Din    sultani nvajumneri oroq convertot_13 Kilikian Hajastani artaqin qaxaqakanutjun@ Salah ad-Din    sultani nvajumneri oroq convertot_14 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanutyun@ Salah ad-Din    sultani nvajumneri orwq convertot_15 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanutyun@ Salah ad-Din    sultani nvajumneri oroq convertot_16 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanytyyn@ Salah ad-Din    syltani nvajymneri oroq convertot_17 Kilikian Hayastani artakin kaxakakanutyun@ Salah ad-Din    sultani nvajumneri orok convertot_18 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanutyun@ Salah ad-Din    sultani nvajumneri oroq

referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1

ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՑԱՆԿ

1. Անանուն Եդեսացի, «ժամանակագրության», Երևան, 1982р.,
2. Իբն Խալլիքան. «Վէֆայաթ Էլ Ասեան», Կահիրե, 1935թ.,
3. «Արաբական աղբյուրները Հայաստանի և հարևան երկրների մասին, Աբուլ Ֆիդա»
4. William of  Tyre, v. II
5. Г. Г. Микаелян, "История Киликийского армянского государства". Ереван, 1952г.
6. А. Г. Сукиасян, "История Киликийского армянского государства и права". Ереван, 1969г.
7. Ղևոնդ Ալիշան, «Սիսուան»
8. S. Der Nersessian, The Kingdom of Cilician Armenia
9. Երվանդ Հ. Քասունի, «Ռուբեն Գ. և  իր կտակը», Բեյրութ, 1987թ.
10. Սմբատ Սպարապետ. «Տարեգիրք», Վենետիկ, 1956
11. Վ. Տեր-Ղևոնոյան, «Կիլիկյան Հայաստանր և Մերձավոր Արևելքի արաբական երկրները    1145
12. Սմբատ Սպարապետ. «Տարեգիրք», էջ 193:
13. Ղևոնդ Ալիշան. «Սիսուան», էջ 439:
14. Միխայելի Պատր. Ասորիոց, «ժամանակագրութիին»
15. Սամուել Անեցի, «Հաիաքմունք ի գրոց պատմագրաց», էջ 140-141:
16. Միքայել Ասորի, «ժամանակագյութիին»
17. Michel le Syrien, v. III, pp. 397-398.
18. Վ.Ա. Տեր-Ղևոնդյան, «Կիլիկյան Հայաստանը և Մերձավոր Արևելքի արաբական երկրներլւ    1145-1226 թթ.»,, էջ 89:
19. Սամուել Անեցի, «Հաիաքմունք ի գրոց աատմագրաց»
20. Աբուսահլ Հայ, «Պատմութիին եկեղեցեաց եի վանորէից Եգիպտոսի»

description_2

ԲՈՎԱՆԴԱԿՈՒԹՅՈՒՆ

1. Նախաբան
2. Իրավիճակը տարածաշրջանում Նուր ալ-Դինի մահվանից հետո
3. Կիլիկյան Հայաստանի և Բյուզանդիայի հարաբերությունները
4. Կիլիկիան Հայաստանը և Խաչակիրները
5. Կիլիկիան Հայաստանը մինչև Լևոն Բ-ի իշխանության գալը
6. Վերջաբան
7. Գրականության ցանկ

title_arm Կիլիկիան Հայաստանի արտաքին քաղաքականությունը Սալահ ադ-Դին սուլթանի նվաճումների օրոք title_eng convertot_1 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanutyun@ Salah ad-Din sultani nvajumneri oroq convertot_2 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanutyun@ Salah ad-Din sultani nvajumneri oroq convertot_3 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanutyun@ Salah ad-Din sultani nvajumneri oroq convertot_4 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanutyun@ Salah ad-Din sultani nvajumneri oroq convertot_5 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanutyun@ Salah ad-Din sultani nvajumneri oroq convertot_6 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanutyuny Salah ad-Din sultani nvajumneri oroq convertot_7 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanutyun@ Salah ad-Din sultani nvajumneri oroq convertot_8 Kilikian Hayastani artaqin qaghaqakanutyun@ Salah ad-Din sultani nvajumneri oroq convertot_9 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanutyun@ Salah ad-Din sultani nvajumneri oroq convertot_10 Kilikian Hayastani artaqin qaghaqakanutyuny Salah ad-Din sultani nvajumneri oroq convertot_11 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanutyun@ Salah ad-Din sultani nvajumneri oroq convertot_13 Kilikian Hajastani artaqin qaxaqakanutjun@ Salah ad-Din sultani nvajumneri oroq convertot_14 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanutyun@ Salah ad-Din sultani nvajumneri orwq convertot_15 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanutyun@ Salah ad-Din sultani nvajumneri oroq convertot_16 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanytyyn@ Salah ad-Din syltani nvajymneri oroq convertot_17 Kilikian Hayastani artakin kaxakakanutyun@ Salah ad-Din sultani nvajumneri orok convertot_18 Kilikian Hayastani artaqin qaxaqakanutyun@ Salah ad-Din sultani nvajumneri oroq

referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1 Եղիազարյան, Բենիամին Հովսեփի, Մարդկային կապիտալը հասարակության զարգացման հիմնական գործոն : Ուսումնական ձեռնարկ / Բ.Հ. Եղիազարյան, Ա.Ս. Գյուրջյան, Ն.Բ. Եղիազարյան; ՀՀ ԳԱԱ Մ. Քոթանյանի անվ. տնտես. ինստ. - Երևան : Նա Դա Մա, 2007. - 328 էջ<br><br>Ղուշչյան, Համազ Բուղդանի, Մարդկային կապիտալի վերարտադրության պետական կարգավորումը : Ուսումնական ձեռնարկ / Հ.Բ. Ղուշչյան, Ռ.Ս. Ղանթարչյան; Խմբ.՝ Ի.Տ. Տիգրանյան; Հայաստանի պետ. տնտեսագիտ. համալս. - Երևան : Տնտեսագետ, 2009. - 159 էջ<br><br>Մարզպանյան, Հ. Միգրացիայի ռիսկերը և մարդկային կապիտալի վերարտադրությունը. հարցադրումներ, հարցումներ, համադրումներ / Հ. Մարզպանյան, Ռ. Մարկոսյան, Ն. Խաչատրյան ; ԵՊՀ. - Երևան : ԵՊՀ հրատարակչություն, 2016. - 138 էջ<br><br> description_2 ՆԵՐԱԾՈՒԹՅՈՒՆ<br>ԳԼՈՒԽ 1 ՄԱՐԴԿԱՅԻՆ ԿԱՊԻՏԱԼԻ ՏԵՍԱԿԱՆ ՀԱՐՑԵՐ<br>ԳԼՈՒԽ 2 ՄԱՐԴԿԱՅԻՆ ԿԱՊԻՏԱԼԻ ԲՆՈՒՅԹՆ ՈՒ ԽՆԴԻՐՆԵՐԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ<br>ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆ<br><br><br>ՆԵՐԱԾՈՒԹՅՈՒՆ<br><br>Սույն աշխատության հետազոտության օբյեկտը մարդկային կապիտալն է, նրա համակարգը և կառուցվածքը: Աշխատանքում կատարվում է մարդկային կապիտալի բաղադրատարերի զարգացման ու վերարտադրության առանձնահատկությունների, հիմնախնդիրների վերլուծություն: <br>Մարդկային կապիտալը (human capital) հասարակության մտավոր, ֆիզիկական, բնական, առողջապահական և այլ ռեսուրսների հավաքական ամբողջությունն է, որը տվյալ հասարակության բարեկեցության ապահովման, երկրի տնտեսության զարգացման անկյունաքարն է: Յուրաքանչյուր պետության մարդկային ռեսուրսների առկայությունը հնարավորությունների լայն դաշտ է ապահովում երկրի կայուն զարգացման համար: Ազգաբնակչության բարեկեցության ապահովման տեսանկյունից, թերևս, էական նշանակություն չունեն առկա մարդկային ռեսուրսների քանակական ծավալները: Մեր օրերում քիչ չեն այն ազգերն ու պետությունները, որոնք տիրապետում են թվաքանակով մեծ մարդկային ռեսուրսների, այնուհանդերձ, օբյեկտիվ և սուբյեկտիվ պատճառներից ելնելով ոչ միայն չեն կարողացել արդյունավետ օգտագործել այդ արժեքավոր ռեսուրսները, այլև ռեսուրսների անարդյունավետ կառավարման հետևանքով երկիրը կանգնել է տնտեսական և քաղաքական լրջագույն հիմնախնդիրների առջև: Նշենք, սակայն, որ նախ տվյալ հասարակությունից և նրա քաղաքական վերնախավից է կախված մարդկային կապիտալի ձևավորման, կուտակման և թիրախավորված կիրառության արդյունավետությունը: Կրթության, գիտության ոլորտում անհրաժեշտ և համարժեք թիրախավորված և հետևողական ներդրումների իրագործման հարցում պետության և հասարակության փոխհամաձայնության արդյունքում մշակված ռազմավարությունը հնարավորություն է տալիս առկա մարդկային կապիտալի կիրառությունից ակնկալել որակական հետադարձ արդյունք:<br>Ժամանակակից տնտեսության զարգացման մեջ անժխտելի է որակյալ մարդկային կապիտալի և դրա արդյունավետ կառավարման առանցքային դերը: Բնորոշվելով որպես անհատի՝ եկամուտ ստեղծելու կարողությունների ամբողջություն (ներառյալ բնատուր ունակությունները, կրթությունը և կուտակված մասնագիտական փորձը) 1 , մարդկային կապիտալը տնտեսու- թյան և՛ մակրո, և՛ միկրո մակարդակներում դիտվում է որպես կառավարման արդյունավետության բարձրացման առաջնային գործոն: Ներկայիս պայմաններում աշխարհի բոլոր երկրները, լինեն զարգացած, թե զարգացող, կանգնած են այնպիսի խնդրի առջև, ինչպիսին է երկրի տնտեսության զարգացումը հին ավանդական մեթոդներից (բնական ռեսուրսների էքստենսիվ և ինտենսիվ շահագործում, ֆիզիկական կապիտալի օգտագործման արդյունավետու- թյան բարձրացում, աշխատուժի էքստենսիվ և ինտենսիվ օգտագործման մակարդակի ավելացում) անցում կատարելու նոր, այլընտրանքային մեթոդների։<br>Սույն աշխատանքը բաղկացած է երկու գլուխներից, որոնցից առաջինում ներկայացված է մարդկային կապիտալի տեսական բնույթը, իսկ երկրորդ մասում վեր է հանված մարդկային կապիտալի հայաստանյան կիրառելիության պատկերը:<br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br>ԳԼՈՒԽ 1<br><br>ՄԱՐԴԿԱՅԻՆ ԿԱՊԻՏԱԼԻ ՏԵՍԱԿԱՆ ՀԱՐՑԵՐ<br><br>Ունենալ զարգացած տնտեսություն, ասել է թե՝ ունենալ գիտելիքահենք տնտեսություն, իսկ սույն տնտեսության հիմքում առաջնայինը մարդն է՝ գիտելիքի ստեղծողն ու կիրառողը։ Մարդու մոտ գիտակցված գործելու կարողության ձևավորումը դարձել է տնտեսության և հասարակության զարգացման, հետևաբար նաև տնտեսագիտության և սոցիալական գիտությունների հետազոտությունների առաջնային ուղղություններից մեկը։<br>Մարդկային կապիտալի տեսության մեջ առանձնացվում է երկու հիմնական տեսակ՝ անհատական մարդկային կապիտալ և ազգային մարդկային կապիտալ: 1970-80-ականներից սկսած՝ շեշտակի տեմպերով տեղի ունեցող արդյունաբերականացման գործընթացները, որտեղ մարդկային ռեսուրսների հարցում առաջնային էին համարվում բնական, ֆինանսական և նյութական ասպեկտները, անցան որակապես ավելի բարձր աստիճանի՝ մարդկային ռեսուրսներում առանցքային նշանակություն տալով կրթությանը և տեղեկատվությանը: Հետագայում Մարդկային կապիտալ հասկացության ձևակերպման շրջանակներն ավելի ընդլայնվեցին: Համաշխարհային բանկի փորձագետների վերջին զեկույցներում մարդկային կապիտալի գնահատման հաշվարկները հիմնվում են այնպիսի չափորոշիչների վրա, ինչպիսիք են սննդի, բնակավայրի, կրթության, առողջապահության ուղղությամբ ընտանեկան և պետական ծախսերը: <br>Երկրի մարդկային կապիտալի մեծությունը հնարավոր չէ ուղղակիորեն արտահայտել արժեքային ցուցանիշներով, սակայն այդ կապիտալի տարբեր կողմերի չափման համար գոյություն ունեն որոշակի ցուցիչներ, որոնցից են՝ կյանքի տևողությունը, կրթվածության մակարդակը, բարեկարգված բնակարանով ապահովվածությունը, հանցավորության մակարդակը և այլն։ Անուղղակի ձևով մարդկային ներուժի մեծության վերաբերյալ տվյալներ կարող են ստացվել նաև ընկերության ընդհանուր կապիտալում մարդկային կապիտալի մասնաբաժնի կամ տնտեսական աճի ապահովման գործում ունեցած ներդրման գնահատման միջոցով։<br>Մարդկային կապիտալ հայեցակարգի հիմքում ընկած են հետևյալ սկզբունքները. <br>մարդկային կապիտալը ստեղծագործական ունակությունների, գիտելիքների հմտությունների ամբողջություն է, որն օգտագործվելով` տնտեսությունում ապահովվում է եկամուտների բարձր մակարդակ և ազգային հարստության աճ։ Այդ ունակությունների պահպանման կամ ավելացման համար անհրաժեշտ են ներդրուներ,<br>տնտեսության զարգացման գործում գլխավոր գործոնը մարդկային կապիտալի կուտակման գործընթացն է, <br>մարդկային կապիտալը մարդուց անբաժան մաս է, սակայն մարդկային անհատականությունը չի կարելի հանգեցնել միայն նրա մասնագիտացման կամ կրթական մակարդակին կամ էլ առողջական վիճակին. հիմնախնդիը պետք է դիտարկել համալիր համակարգում, <br>ստեղծագործական ունակությունների առկայությունը պետք է հանգեցնի ոչ միայն նյութական շահին, այլ նաև հոգեկան բավարարվածությանը, ժամանակի տնտեսմանը, սոցիալական հեղինակության բ արձրացմանը, <br>մարդկային կապիտալը ֆիզիկական կապիտալի նման նախատեսված է երկարատև օգտագործման համար։ Մարդկային կապիտալը, ի տարբերություն մյուս ձևերի, ավելի պակաս ու դանդաղ վերացման հատկություն ունի։ <br>Տնտեսական առաջընթացում մարդկային գործոնի դերը սկսել է կարևորվել դեռևս 20-րդ դարի 50-60–ական թվականներից, դառնալով մարդկային կապիտալի տեսության գործնական դրսևորումների սկզբնաշրջանը։ Ամերիկացի տնտեսագետ Թ. Շուլցին համարում են մարդկային կապիտալի տեսության ուսումնասիրման գործի նախակարապետը, ում աշխատանքի ջատագովն էր նաև մեկ այլ ամերիկացի՝ Հ. Բեկկերը։ Այս երկու գիտնականների անուններն էլ պսակվեցին «Ալֆրեդ Նոբելի հիշատակին» մրցանակի դափնիով (Թ. Շուլցը 1979 թ., Հ. Բեկկերը՝ 1992 թ.)։ <br>Մարդկային կապիտալի հայեցակարգն իր ժամանակակից տեսքով արդյունք է տնտեսագիտության առանձին ուղղությունների կողմից մշակված տեսությունների, որոնցից յուրաքանչյուրը հարցը քննարկում և մեկնաբանում է իր տեսանկյունից։ Այս ուղղությունների տեսակետների ուսումնասիրությունը հանգեցնում է որոշ ընդհանրացումների.<br>շրջանառության մեջ դրվեցին այնպիսի հիմնարար տնտեսագիտական կատեգորիաներ, ինչպիսիք են կենդանի գործող ուժեր, արտադրողական աշխատուժեր, աշխատուժ, կապիտալ,<br>հիմնավորվեց այն տեսակետը, թե՝ ազգային տնտեսության արդյունավետության կարևոր գործոններից է մարդու որակը, իսկ մարդկանց ունակությունները ամբողջ հասարակության մի մասն է։ Հետագայում այս կանխադրույթը հնարավորություն ընձեռեց զարգացնել մարդկային կապիտալ հայեցակարգը։<br>առաջ քաշվեց այն հիմնադրույթը, թե անձի կարևորագույն որակական հատկանիշները ձևավորվում են նախ և առաջ կրթության ու դաստիարակության համակարգով (վերջինս ավելի զարգացավ ներդրումներ մարդկային կապիտալում տեսության մեջ) ։<br>Մարդկային կապիտալին նվիրված հետազոտություններում տրված են բազմաթիվ բնորոշումներ ու ձևակերպումներ, որոնք հիմնականում նպատակ են հետապնդում դրանք համահունչ դարձնելու կապիտալի վերաբերյալ որևէ տեսության հիմնադրույթնե- րին: Դրա հետ կապված՝ բերվում են կապիտալի և մասնավորապես մարդկային կապի- տալի վերաբերյալ բազմաթիվ հեղինակների ձևակերպումներ: Դրանք գնահատելու և մարդկային կապիտալի տեսության հիմնադրույթները ներկայացնելու համար անհրա- ժեշտ ենք համարում մարդկային կապիտալը դիտարկել կապիտալի վերաբերյալ տեսու- թյունների համատեքստում:<br>Ուսումնասիրելով տնտեսագիտական միտքը հանգում ենք այն եզրակացության, որ շատ տնտեսագետներ, ընդունելով մարդկային կապիտալ հասկացության գոյատևման իրավունքը, դրա մեջ ներառում են տարբեր բովանդակություն։<br>Համարում էին, որ մարդու կարողությունները և արդյունք ստեղծելու հնարավորությունները որպես կապիտալ ընդունելու տնտեսագիտական հիմքեր չկան։ Կապիտալի սոցիալական բնորոշումը տրվել է մարքսյան տնտեսագիտության կողմից, ըստ որի` կապիտալը վարձու աշխատանքի շահագործման միջոցով հավելյալ արժեք կամ շահույթ բերող և դրանով իսկ ինքնամեծացող արժեք է: Հատկանշական է այն հանգամանքը, որ Մարքսը ժխտել է մարդու աշխատանքային ընդունակությունները կամ աշխատուժը կապիտալ համարելու մոտեցումները, քանի որ, ըստ նրա, այդ դեպքում ստացվում է, որ աշխատուժի տերը կամ վարձու բանվորը նույնպես կապիտալիստ է, ինչն էլ անհեթեթություն է. չէ՞ որ նա տոկոսային եկամուտ չի ստանում և կապիտալային արժեքի եկամուտը ստանում է իր իսկ աշխատանքային ջանքերը գործադրելու շնորհիվ: Այնուհանդերձ, Մարքսը բանվորին դիտարկել է որպես արտադրողական կապիտալի բաղադրամաս: Կ. Մարքսը ընդունելով, որ կապիտալն ունի արժեք և ինքնաաճի /տոկոսի ձևով/ հատկություն, սխալ էր համարում տվյալ հատկություններից զուրկ աշխատուժը կապիտալ համարելը։ Նույն Գարի Բեկկերը Նոբելյան մրցանակի շնորհման զեկույցում նշում է, որ բավականին ժամանակ վարանում էր իր գիրքը «Մարդկային կապիտալ» անվանելու հարցում, քանի որ տվյալ տերմինի նկատմամբ թշնամական վերաբերմունք էր դիտարկվում։ Տվյալ հասկացությունն այդ շրջանում դիտարկվում էր որպես մարդու նվաստացում, քանզի մարդուն համեմատության մեջ էր դնում մեքենայի հետ։<br>Յուրաքանչյուր նորարարական ալիք, առաջին հերթին ուղղված լինելով տեխնոլոգիաների, մեքենաների և սարքավորումների արդիականացմանը, առաջ է բերում աշխատուժի որակավորման նոր պահանջներ: <br>Ըստ Ջ. Միլլի տեսության «Մարդկային ինքնությունը կապիտալ չէ, մարդը ծառայում է որպես նպատակ, որի համար գոյություն ունի հարստությունը։ Սակայն նրա ձեռք բերած ունակությունները, որոնք հանդես են գալիս որպես միջոցներ և իրականացվում են միայն աշխատանքի միջնորդությամբ, լրիվ հիմնավորվածությամբ կարելի է դասել կապիտալ կատեգորիային»։<br>Կատարված ուսումնասիրությունները մատնանշում են, որ Ադամ Սմիթն առաջինն էր, ով 1776 թ. իր «Ազգերի հարստություն» աշխատության մեջ կապիտալին իր կողմից տրված սահմանումում ընդգրկեց նաև մարդկային կապիտալի հասկացությունը։ Սմիթը ժողովրդի կապիտալի կազմում ներառում էր բնակիչների ձեռք բերած հմտությունները, քանզի դրանք ավելացնում են հասարակության, ինչպես նաև անհատի հարստությունը։ <br>Ադամ Սմիթին հաջորդող հետագա մեկուկես դար ժամանակահատվածում մարդկային տարրի գոյությունը կապիտալում տնտեսագիտական ուսմունքներում համարյա մոռացության տրվեց։ Այդ շրջանում առաջնային էր համարվում նյութատեխնիկական կապիտալը, իսկ մարդու մասնակցությունը դիտվում էր որպես կապիտալի կիրառության միջոց։<br>Ու. Բոուենը գտնում էր, որ մարդկային կապիտալի էությունը «բաղկացած է ձեռք բերած գիտելիքներից, հմտություններից, մոտիվացիայից և էներգիայից, որոնցով օժտված են մարդ արարածները և որոնք կարող են օգտագործվել ապրանքներ և ծառայություններ արտադրելու նպատակով որոշակի ժամանակաշրջանի ընթացքում»:<br>Իսկ ահա Գ. Մենքյուն այն որակում է որպես մարդկանց կրթության և աշխատանքի ընթացքում ուսուցանելու գործընթացում կուտակված ներդրումներ: Ի տարբերություն վերջիններիս, Ջեյմս Գոռթնին մարդկային կապիտալ տերմինի փոխարեն օգտագործում է ՄՌ՝ մարդկային ռեսուրսներ տերմինը, այն բնութագրելով որպես «մարդու ունակությունները, հմտությունները և առողջությունը, որոնք կարող են նպաստել ընթացիկ և ապագա արտադրանքի արտադրությանը: Կրթության և ուսումնառության մեջ ներդրումները կարող են մեծացնել մարդկային ռեսուրսների առաջարկը»: <br>Միավորված ազգերի կազմակերպությունն առաջարկել է մարդկային կապիտալի զարգացման հետևյալ բնութագրիչները. <br>1. բնակչության եկամուտները (կենսամակարդակը), <br>2. մարդկանց կրթության մակարդակը, <br>3. մարդկանց առողջական վիճակը: <br>Ընդ որում՝ որպես դրանց համապատասխան ցուցանիշներ ընտրած են. <br>եկամտի գնահատման համար՝ երկրում մեկ շնչի հաշվով արտադրված համախառն ներքին արդյունքը (ՀՆԱ), որը բնութագրում է պատշաճ կենսամակարդակ ունենալու հնարավորությունը, <br>կրթության մակարդակի գնահատման համար՝ գրագիտության մակարդակը և համապատասխան տարիքային խմբի բնակիչներից ուսումնական հաստատություններում ընդգրկվածների թիվը. այդ երկու չափանիշների կշռված մեծությունների (առաջինը՝ 1/3, երկրորդը՝ 2/3 գործակցով) գումարը ներկայացնում է կրթության մակարդակը երկրում, - մարդկանց առողջության գնահատման համար՝ նորածինների կյանքի սպասվելիք միջին տևողությունը տարիներով: <br>Իսկապես մարդկային կապիտալի համախմբված հատկանիշներն արտահայտվում են որակական չափանիշներով: Դրանք են` առողջությունը, կյանքի տևողությունը, կրթությունը և գիտելիքները, կենսական և աշխատանքային փորձը, մտավոր ունակությունները, կյանքի մշակույթը, կազմակերպական ու ձեռնարկատիրական ունակությունները և այլն: Պետք է նշել, որ պետական զարգացվածության հետ փոխադարձ կապը բնորոշ է մարդկային կապիտալին ընդհանրապես և նրա առանձին բաղադրատարրերին՝ մասնավորապես: Փոխադարձ կապ գոյություն ունի նաև մարդկային կապիտալի առանձին բաղադրատարրերի միջև, որի արդյունքում նրանք ունենում են ինչպես ընդհանուր, այնպես էլ տարբերիչ գծեր: Այսպես օրինակ՝ կրթության և առողջության կապիտալների կապն արտահայտվում է հետևյալ կերպ. որքան մարդը կրթված է, ունի կրթական բարձր մակարդակ, այնքան նա մեծ նշանակություն է տալիս առողջությանը, քանի որ վերջինս հիմք է մտավոր ունակությունների զարգացման համար: Բացի այդ, առողջ մարդն ավելի մեծ հնարավորություններ ունի ստանալու ժամանակակից պահանջները բավարարող կրթություն: Այս երկուսի միջև ընդհանուրն այն է, դրանք կրողին անմիջապես եկամուտ չեն բերում, ակնկալում են հետագայում ստանալ, պահանջում են, ի հաշիվ ընթացիկ ծախսերի, զգալի միջոցների ընդգրկում: Միևնույն ժամանակ, և՛ առողջությունը, և՛ կրթությունը երկարատև օգտագործվում են իրենց կրողների կողմից, որի արդյունքում կարող են ենթարկվել ֆիզիկական ու բարոյական մաշվածության: <br>Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Թ. Շույլցը, ապացուցել է, որ ԱՄՆ-ի տնտեսությունում ավելի շատ եկամուտ է ստացվում մարդկային կապիտալից, քան ֆիզիկական կապիտալից։ Ըստ նրա` զարգացող երկրները ներդրումներ պետք է կատարեն առաջին հերթին առողջապահության, կրթության, գիտության ոլորտում։ Դա ավելի շահավետ է, քան նոր ձեռնարկություններ կառուցելը:<br>Այսպիսով, մկանային ուժի վրա հիմնված աշխատանքը կոչվում է ֆիզիկական, իսկ խնդիրների լուծմանն ուղղված անհատի մտավոր գործունեությունը՝ մտավոր: Դարեր շարունակ արտադրական գործընթացի հիմնական բաղադրիչը մարդու ֆիզիկական աշխատանքն էր: Անհատի արտադրական գործառույթների գնահատման որակական նոր փուլը կապված է XX դ. կեսին սկսված ԳՏՀ-ի արդյունքների ներդրման և արտադրության ավտոմատացման հետ: Աշխատողի կարգավիճակի գործառնական փոփոխության տեսանկյունից այդ գործընթացի էությունն այն է, որ աշխատանքի գործիքները կառավարող մարդուն փոխարինելու է գալիս յուրահատուկ մի մեխանիզմ, որի հետևանքով տեղի է ունենում անհատի յուրօրինակ օտարում տեխնոլոգիական գործընթացից: Նոր պայմաններում աշխատող անհատից պահանջվում էին նոր հմտություններ: Ավտոմատացված արտադրական գործընթացի ղեկավարումը պահանջում էր ոչ միայն կիրառական հմտություններ և փորձ, այլև ընդհանուր, տեխնիկական և հատուկ գիտելիքների որոշակի մակարդակ: Աստիճանաբար աճում էր մտավոր աշխատանքային ծախսումների տեսակարար կշիռն արտադրական ոլորտում, տեղի էր ունենում աշխատանքի հագեցում մտավոր գործունեությամբ և ստեղծագործական մտածելակերպով: Նման աշխատողը դառնում էր անփոխարինելի՝ ի հաշիվ բարձր որակավորման: Այդ որակը հազվագյուտ է և, միաժամանակ, ձեռքբերովի: Իսկ այս գործոնի հիմքը կրթությունն է: Աշխատանքային ունակությունները դադարեցին անհատի բնական կարողությունների շարունակությունը լինելուց, դրանց ձեռքբերումը դարձավ առանձնացված մի գործընթաց, որը պահանջում էր ներդրումային լուրջ քաղաքականության իրականացում:<br>Թեմայի շուրջ հետաքրքիր կարծիք է արտահայտում ռուսական ամսագրերից մեկը /Л. Жак1, В. В. Циганов: Возможные пути будущего общественного развития // Российский гуманитарный журнал. 2016. Том 5. №4/ ,Известно, что экономическая наука работает с каким-то непонятным препаратом человека, которого называет Homo economicus. Важным шагом вперед было бы, если бы экономика поняла, что необходимо согласиться с тем фактом, что человека нельзя полностью просто расчленить и извлечь из него только те свойства, которые подходят именно для того описания, к которому данная наука стремится, либо как источника силы его мышц или активности мозга. Поэтому основой экономических рассуждений должен быть весь человек, так как существует предел: человек – машина. Экономика гордится тем, что называется общественной наукой, но в действительности она не признает даже отдельного человека, не говоря уже об обществе. Современная экономика является, напротив, глубоко бесчеловечной в том, как она систематически деградирует человека на человеческие ресурсы или человеческий капитал. Человек как таковой для современной экономической науки совершенно лишний, и нужно признать, что последний раз видел человека в экономике Адам Смит, который был, прежде всего, моральным философом, а его работа ,Богатство народовե была лишь чем-то вроде побочного продукта. Если мы хотим говорить об экономике, а также о социологии как об общественных науках, то совершенно необходимо признать тот факт, что основой общества является не отдельный человек или его якобы научные препараты, а пары людей и их отношения. Это значит, что то, о чем здесь идет речь, это не преодоление капитализма, а преодоление индивидуализма. Индивидуализм – это то, что разлагает современное общество, разрушает доверие между людьми и само человеческое достоинство. Мы находимся на пороге возможного перелома в общественном развитии, где общество перестает быть обществом и становится свободным текучим накоплением индивидуальных лиц. Такую пародию на общество можно, естественно, не только помещать в любую форму или емкость, но также как угодно разделять и объединять. Ее можно даже сжимать и перемещать. Разумеется, что такое представление об обществе без корней, хребта и структуры является привлекательным для элит, которые стре- мятся его контролироватьե.<br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br>ԳԼՈՒԽ 2<br>ՄԱՐԴԿԱՅԻՆ ԿԱՊԻՏԱԼԻ ԲՆՈՒՅԹՆ ՈՒ ԽՆԴԻՐՆԵՐԸ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ<br><br>Վերջին շրջանում մարդկային կապիտալի հիմնախնդիրը դարձել է նաև հայ տնտեսագետների հետազոտական գործունեության օբյեկտ: Կարևոր ենք համարում նշել, որ ներկայում ՀՀ Կառավարության կողմից հանրապետության տնտեսության զարգացման ռազմավարական երեք ուղղություններից մեկը համարվում է մարդկային կապիտալի զարգացումը:<br>Մարդկային կապիտալի զարգացման ցուցանիշներով Հայաստանը դասվում է միջին զարգացած երկրների շարքին: Դա ամենից առաջ պայմանավորված է կրթության բնագավառում ձեռք բերված հաջողություններով: Հայաստանը դեռևս ԽՍՀՄ կազմում համարվում էր բարձր կրթական մակարդակ ունեցող երկիր: Այն առաջնակարգ տեղ էր զբաղեցնում արտադրության մեջ միջնակարգ, միջնակարգ մասնագիտական և բարձրագույն կրթության աշխատողների թվաքանակով: Իսկ գիտության թեկնածուների և դոկտորների թվով (10.000 մարդու հաշվարկով) զբաղեցնում էր առաջին տեղը: Ընդհանուր առմամբ Հայաստանում կրթությունը ավանդաբար բարձր վարկանիշ է ունեցել: Այսօր էլ պետական, ազգային կարևոր խնդիր է կրթության համակարգի պահպանումը և կատարելագործումը և միջազգային ասպարեզում նրա մրցունակության պահպանումը:<br>Ներկայումս ՀՀ-ի առջև ծառացած կարևորագույն խնդիրը տնտեսության զարգացման ծրագրերի ու նպատակների ուղղորդումն է դեպի բարձր տեխնոլոգիաների և գիտատար ճյուղերի զարգացումը։ Քանի որ աշխարհում կա դրա փորձը. երբ երկիրը հարուստ չէ բնական ռեսուրսներով, բայց տնտեսությունը ձեռք է բերել զարգացման բարձր մակարդակ (Ճապոնիա, Հարավային Կորեա) ի հաշիվ մարդկային կապիտալի ու մարդկային ներուժի։ Նման քաղաքականություն կիրառելու համար հանրապետությունում առկա է մտավոր այդ մեծ ներուժը, անհրաժեշտ է միայն ծավալել այնպիսի գործունեություն, որպեսզի այն ուղղորդվի տնտեսական աճի նոր գործոնների մշակմանն ու վերլուծությանը։ Վերջիններիս մեջ մեծ տեղ պետք է հատկացվի մարդկային կապիտալի տեսությանը։ Այս տեսակետից առավել նպատակահարմար է աշխատուժի ձևավորման գործընթացի ուսումնասիրումն իրականացնել հենց անհատի մեջ մարդկային կապիտալի ձևավորման տեսանկյունից։ Ծախսերը, որոնք իրականացվում են պետության, ընկերության, ընտանիքի կամ հենց իր՝ մարդու կողմից, պետք է օգտագործվեն և օգուտ բերեն ինչպես անհատին, այնպես էլ երկրի տնտեսությանն ու հասարակությանը։ Ելնելով ժամանակակից տեսակետներից, կարելի է եզրակացնել, որ հասարակության և երկրի տնտեսական առաջընթացը զգալիորեն կախված է երեք հիմնական նպատակների իրականացումից. <br>ա) ապրել երկար և առողջ կյանքով, <br>բ) ձեռք բերել գիտելիքներ և ընդլայնել ու կատարելագործել դրանք, <br>գ) ձեռք բերել ապրուստի գոյատևման միջոցներ, որոնք կապահովեն կյանքի արժանապատիվ մակարդակ։ <br>Երկրի տնտեսության զարգացման նպատակով մարդկային կապիտալի արդյունավետ օգտագործման համար պետք է ունենալ համապատասխան միջավայր, առանց որի դժվար է լուծել այն խնդիրները, որոնք ծառացած են այս առանձնահատուկ ռեսուրսի առջև։ Դա վերաբերում է նախ և առաջ կրթական համակարգին, այսինքն՝ կադրերի բարձրակարգ որակավորմանն ու մասնագիտական պատրաստվածությանը, այնուհետև երկրի կառավարության կողմից տնտեսական (կադրային) այնպիսի քաղաքականության իրականացմանը, որպեսզի ապահովվեն բավարար քանակի աշ- խատատեղեր, այսինքն՝ տնտեսության կողմից նպատակդրված մասնագետների պահանջարկի ավելացում։ Մեր հանրապետության համար երկու պայմաններն էլ դեռևս բավարար չեն։ Նախ՝ կրթական համակարգը վերափոխման և նորի ձևավորման փուլում է. վերաբացվում են բանվորական բարձրակարգ կադրեր պատրաստող կրթական օջախ- ները, կատարվում են նորանոր փոփոխություններ, սակայն եթե գնահատելու լինենք ներկայիս կրթական համակարգի դրվածքը, ապա կնկատենք, որ դա դեռևս չի բավարարում այն պահանջները, որոնք ներկայացնում են և՛ գործատուները և՛ տնտեսությունն ընդհանրապես։ Դա վերաբերում է և՛ մասնագիտական գիտելիքներին, և՛ որակական հատկանիշներին, և՛ բարոյահոգեբանական բնութագրին։ Երկրորդ, մարդկային կապիտալի արդյունավետ օգտագործման մյուս պայմանը նույնպես բարելավման կարիք ունի։ Այսպես, հանրապետության աշխատանքի շուկայում աշխատանքի առաջարկի և պահանջարկի միջև նկատվում է անհամապատասխանու- թյուն (խոսքը ոչ թե քանակական, այլ որակական, կառուցվածքային գործոնների մասին է)։ <br>Վերջին տարիներին ՀՀ աշխատանքի շուկայում նկատելիորեն մեծացել է պահանջարկը բարձրակարգ բμանվորական մասնագետների նկատմամբ, որը աշխատանքի առաջարկում բավարար քանակությամբ չի ապահովվում։ Բացի այդ, բարձրագույն կրթություն ստացած շատ երիտասարդներ, չգտնելով իրենց պահանջները բավարարող (աշխատավարձ և աշխատանքային պայմաններ) մասնագիտությանը համապատասխան աշխատանք, աշխատանքի են անցնում կա՛մ պակաս որակավորում պահանջող, բայց համեմատաբար բարձր եկամուտ ապահովող ընկերություններում (օրինակ, հյուրանոցներում` սպասավոր, սրճարան-ռեստորաններում՝ մատուցող), կա՛մ էլ հեռանում են հանրապետությունից։ Երկու դեպքում էլ դա երկրի տնտեսության համար մեծ կորուստ է և՛ ֆինանսական, և՛ մարդկային-կադրային առումով։ Վիճակը բարելավելու նպատակով երկրի տնտեսության գերխնդիրը պետք է լինի համապատասխան աշխատատեղերի ստեղծումը, ժամանակակից պայմաններին համահունչ կրթական համակարգի ձևավորումն ու զարգացումը։ Սրանք այն կարևոր քայլերն են, որոնք կնպաստեն երկրի տնտեսության իրական վիճակի կայունացմանը և պայմաններ կստեղծեն հետագա բարգավաճման համար։<br>Տնտեսական աճ - մարդկային կապիտալի վերարտադրություն կապը փոխադարձ է, և դրանց փոխհարաբերությունը պետք է դիտարկել որպես մեկ ամբողջություն:<br>Մարդկային կապիտալի վերարտադրությունն իրականացվում է երկու մակարդակով՝ մակրոտնտեսական և միկրոտնտեսական, այսինքն՝ ընտանեկան։ Մարդկային կապիտալի կայացման ելակետային և հիմնական փուլը ընտանիքն է. հասարակության կենսաբանական և սոցիալ- տնտեսական բջիջը: Ընտանիքում է ծնվում մարդը, և սկիզբ առնում մարդկային կապիտալի երկարաժամկետ կայացումը: Միևնույն ժամանակ մարդկային կապիտալն է հանդիսանում ընտանիքի կամ տնային տնտեսության կրողը: Դրանով է բացատրվում, որ մարդկային կապիտալի կայացման, զարգացման և կենսագործունեության արդյունավետության մասին լիարժեք տեղեկատվություն ենք ստանում տնային տնտեսությունների բյուջեների հետազոտություններից: Այդ պատճառով, մարդկային կապիտալի կայացման և զարգացման մեջ ընտանիքի դերը անփոխարինելի է: Ժամանակակից աշխարհում՝ հատկապես զարգացած երկրներում երեխաներին մանկատներից մասայաբար ընտանիք են տեղափոխում: Ընտանիքում է հիմնականում ձևավորվում և կայանում մարդկային կապիտալը: <br>Մակրոտնտեսական մակարդակում մարդկային կապիտալի վերարտադրության գործընթացը դիտարկվում է երկրագնդի, երկրի կամ տարածքի բնակչության վերարտադրությամμ։ Մարդկային կապիտալի հենքը, ինչպես նշել ենք, մարդն է, հե- տևաբար մարդկային կապիտալի վերարտադրությունը ծնելիության մակարդակն է, առողջապահության զարգացման աստիճանը, կրթության մակարդակը, որն ընդգրկում է նախադպրոցական դաստիարակությունը, ընդհանուր կրթությունը, միջնակարգ մասնագիտական կրթությունը, բուհական և հետբուհական կրթությունը, այնուհետև նախապատրաստումը աշխատավայրում, որակավորման μարձրացումն ու վերապատրաստումը, ինչպես նաև արտագաղթի ծավալաչափերը։ Ընդհանրապես, մարդկային կապիտալի վերարտադրությունը մակրոմակարդակում նրա առանձին բաղադրատարրերի վերարտադրությունն է ինչպես առանձին, այնպես էլ ամբող- ջականությամբ վերցրած։ Նշված բաղադրատարրերի արդյունավետ փոխգործունեությունը միայն կարող է ապահովել մարդկային կապիտալի ամբողջական վերարտադրություն։ Այդ շղթայի մի օղակի խափանումն անգամ կամ ոչ արդյունավետ գործընթացը կարող է հանգեցնել մարդկային կապիտալի վերարտադրության արդյու- նավետության մակարդակի նվազեցմանը։<br>Տեղին է նշել, որ ներկայում գնալով նվազում է տնտեսական աճի ազդեցությունը մարդկային զարգացման վրա: Երկրում որքան մեծ է բնակչության մեկ շնչին ընկնող ՀՆԱ ծավալը, այնքան փոքր է դրա աճից բնակչության զարգացման վրա ազդեցության չափը: Մարդկային կապիտալի կուտակումը տնտեսական աճի հիմքում դնելը բերում է նրան, որ զգալիորեն մեծանում է այդ աճի ազդեցության չափը մարդկային զարգացման գործընթացում: Դա պայմանավորված է նրանով, որ մարդկային կապիտալը միշտ մարմնավորված է կեցության մեջ, ուստի մարդկային հատույցի բաժինը կհասնի բոլոր նրանց, ովքեր այն տնօրինում են: Հետևաբար մարդկային կապիտալի հենքի վրա ձևա- վորված տնտեսական աճի դեպքում ՀՆԱ աճի յուրաքանչյուր միավորի օգտակարությունն ավելի զգալի կլինի բնակչության կենսամակարդակի բարձրացման գործընթացում, քան այլ գործոնների ազդեցությամբ պայմանավորված տնտեսական աճի:<br>ՀՀ-ում մեկ շնչին ընկնող ՀՆԱ աճից մեծ սպասելիքներ կային եկամտի բաշխման սոցիալական անարդարության որոշակի կրճատման, մարդկային կապիտալի վերարտադրության բարելավման առումով, որոնք, սակայն, իրականություն չդարձան, քանի որ երկրում պահպանվող քաղաքական, տնտեսական, սոցիալական անհավասարությունը և բնակչության առանձին խմբերի մեկուսացվածությունը պայմա- նավորում են աղքատության որոշակի բարձր մակարդակի առկայություն: Այդ մասին է վկայում այն հանգամանքը, որ ոչ միայն ավելացել է աղքատ բնակչության տեսակարար կշիռը ՀՀ-ում, այլև ավելի է մեծացել /ավելի քան 10 անգամ/ 20% ամենաաղքատ բնակչության և 20% ամենահարուստ բնակչության եկամուտների տարբերությունը. նույնը նկատվում է նաև սպառողական ծախսերում, որտեղ տարբերությունը ավելի քան 7 անգամ է: Դա խոսում է այն մասին, որ տնտեսական աճը ՀՀ-ում չի նպաստել բնակչության բարեկեցության մակարդակի բարձրացմանը, մարդկային կապիտալի արդյունավետ վերարտադրության գործընթացին: Արդյունքում Հայաստանը մարդկային զարգացման համաթվով գնալով զիջում է իր դիրքերը աշխարհի 125 երկրների շարքում:<br>Հայաստանի պարագայում կարևորվում է նաև մարդկային կապիտալի գենդերային հիմնախնդիրների հետազոտությունը, մասնավորապես կանանց աշխատուժի արդյունավետ օգտագործման հիմնախնդիրը, որ բնութագրվում է հետևյալ առաձնահատկություններով. <br>Հայաստանում բարձրագույն կրթություն ունեցողների մեջ գերակշռում են կանայք, ինչը վկայում է այն մասին, որ կանանց մարդկային կապիտալն առանձնանում է ավելի մեծ ներդրումներով: <br>Հայաստանի գործազուրկների մեջ գերակշիռ մաս են կազմում կանայք, որ կանանց աշխատուժի անարդյունավետ օգտագործման ապացույց է: <br>Հայաստանում կանանց միջին աշխատավարձը մոտ 1.5 անգամ զիջում է տղա- մարդկանց միջին աշխատավարձին, որ փաստում է կանանց վարձատրության բնագավառում առկա խտրականությունը: <br>Մեզանում լուրջ հիմնախնդիր է նաև որակյալ, ինտելեկտուալ մարդկային կապիտալի կենտրոնացումը: Հարցն այն է, որ որակյալ մարդկային կապիտալի գերակշիռ մասը կենտրոնացած է մայրաքաղաքում, ինչը պայմնավորված է այն հանգամանքով, որ բարձրագույն կրթօջախների ճնշող մեծամասնությունը Երևանում է: Մարդկային կապիտալի կենտրոնացումը Երևանում լուրջ հիմնախնդիրներ է ստեղծում մարզերի ուսանողների համար՝ հանրակացարանային ծախսեր և այլն: Անհրաժեշտ է լիցքաթափել Երևանը և տարածաշրջանային համալսարաններ բացել: <br>ՀՀ-ում մարդու իրավունքների պաշտպանության հետ հավասար պաշտպանության կարիք ունի նաև մարդկային կապիտալը: Հայաստանում ՄԿ հիմնախնդիրներին է առնչվում նաև միգրացիայի շարունակական բարձր մակարդակը: Բնակչության միգրացիան կտրուկ հարվածում է ազգային մարդկային կապիտալին, քանի որ մարդիկ երկրից հեռանում են՝ իրենց հետ տանելով տարիների ընթացքում կուտակած աշխատանքային փորձը և գիտելիքներ:<br>Հայաստանի Հանրապետությունը, լինելով մի քանի տարածաշրջանային տնտեսական միավորումների անդամ երկիր, արդեն իսկ որոշակի չափով մասնակցում է երկրների գլոբալացման գործընթացին։ Գլոբալացման գործընթացը իրենից ենթադրում է տվյալ երկրի տնտեսության, կրթության, առողջապահության, անվտանգու- թյան և բոլոր այլ ոլորտների ստանդարտացում և համաձայնեցում միջազգային ստանդարներին։ Երրորդ կարգի երկրների համար, որոնք գխավորապես չունեն բնական ռեսուրսներ և նպաստավոր տնտեսաաշխարհագրական դիրք, գլոբալ շուկային ինտեգրվելու ամենաարդյունավետ տարբերակը գիտակրթական համակարգի կատարելագործումն է։ Մարդկային ռեսուրսները համարվում են անսպառ ռեսուրս, և քանի որ ՀՀ-ում առկա են բոլոր անհրաժեշտ նախապայմանները մարդկային կապիտալի զարգացման և կատարելագործման համար, ուստի գիտակրթական համակարգը այն ամենակարևոր ոլորտներից մեկն է, շնորհիվ որի կարելի է զարգաց- նել երկրի տնտեսությունը, առաջացնել այլ երկրների հետաքրքրությունը դեպի ՀՀ կրթական ոլորտ, արտահանելե կրթական և գիտական արդյունքը, կապեր և համագործակցություն հաստատել այլ երկրների կրթական ոլորտի ներկայացուցիչների հետ։<br>«Մարդկային կապիտալի զարգացման գործողություններն ուղղված են լինելու առաջնային ծառայությունների ծավալների, որակի և մատչելիության աճին (ներառյալ՝ առողջապահությունը, կրթությունը, գիտությունը, մշակույթն ու առաջնային ենթակա- ռուցվածքները)՝ հատուկ շեշտադրելով նաև մարդու և բնության փոխհարաբերու- թյուններն ու ներդաշնակ զարգացումը։ ՀՀ քաղաքացու անձնական զարգացմանը, մասնագիտական աճին, նրա քաղաքացիական դաստիարակությանն ու մշակույթի մակարդակի ավելացմանն ուղղված գործողությունները լինելու են Կառավարության ուշադրության կենտրոնում՝ յուրաքանչյուրի մոտ ամրապնդելով հայրենիքում ապրելու նախընտրելիությունը», - ասվում է Հայաստանի հեռանկարային զարգացման ռազմավարական ծրագրի (ՀԶԾ) գերակայությունները և հիմնական նպատակը 2014-2025 դրույթի կետում, որին ի հավելումն շարունակվում է՝ «Արդյունաբերական քաղաքականության ուղղորդող տեսլականը Հայաստանը բարձրարժեք և գիտատար ապրանքների և ծառայությունների արտադրության երկիր դարձնելն է, որի առանցքը ստեղծագործ մարդկային կապիտալն է: Այս տեսլականի իրագործումը պահանջում է փուլային մոտեցում՝ ենթադրելով աստիճանական անցում ռեսուրսաինտենսիվ արտադրություններից դեպի ունակությունների և հմտությունների, և այնուհետև՝ գիտելիքի վրա հիմնված արտադրությունների գերակշիռ դերակատարության երկարաժամկետ հեռանկարում: Հաշվի առնելով տնտեսության համակարգային զարգացման կարևորությունը` արդյունաբերական ռազմավարությունը դիտարկվում է տնտեսության համակողմանի զարգացման տեսլականի և տնտեսության այլ հատվածների զարգացման առաջնահերթությունների համատեքստում»:<br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br><br>ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆ<br><br>Ներկա ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ այժմ համընդհանուր է այն կարծիքը, որ մարդը, լինելով հասարակության ձևավորման հիմքը և կարևորագույն տարրը, շնորհիվ գիտակցված գործելու իր կարողության, միաժամանակ հանդիսանում է նաև հասարակության զարգացումն ապահովող կարևորագույն գործոնն ու միջոցը։Սակայն բազում հարցեր դեռևս պարզաբանման կարիք ունեն։ Օրինակ՝ ինչպես և ինչ չափով է հարկավոր ապահովել այդ գործոնի լավագույն օգտագործումը, դրա միջոցով հասնելու համար զարգացման ցանկալի մակարդակին։ <br>ՀՀ տնտեսությունը բնութագրվում է որպես բնական ու նյութական սակավ պաշարներով, ըստ ոլորտների քիչ դիվերսիֆիկացված, անկատար մրցակցային դաշտով և տնտեսության մեջ դրամական փոխանցումների նշանակալի դերով տնտեսություն: Նման առանձնահատկություններով էլ պայմանավորված` այն բավականին խոցելի է արտաքին ցնցումների հանդեպ, ինչն ապացուցեց վերջին ֆինանսատնտեսական ճգնաժամը` ստիպելով որոնել տնտեսության զարգացման նոր մոդելներ և վերաձևակերպել առաջնահերթությունները: Այս համատեքստում այսօր Հայաստանի տնտեսության զարգացման ապագան կապվում է գիտելիքահենք տնտեսության ձևավորման հետ, որտեղ առանցքային է մարդկային կապիտալի դերը` որպես տնտեսական աճի գործոն. դա այն ռեսուրսն է, որը բոլոր ժամանակներում էլ եղել է մեր երկրի տնտեսության զարգացման առաջմղիչը։ Անհրաժեշտ է ընդգծել, որ տեղեկատվական տեխնոլոգիաների զարգացումը Հայաստանի նման սահմանափակ բնական ռեսուրսներով երկրի համար ռեալ հնարավորություն է մարդկային կապիտալը վերածելու տնտեսական առավելության:<br>Արդի պայմաններում համաշխարհային տնտեսության գլխավոր բնութագրերից մեկն այն է, որ ձևավորվել է տնտեսական զարգացման սկզբունքորեն նոր մոդել՝ հիմնված գիտելիքի, տեղեկատվական տեխնոլոգիաների և ռեսուրսների արդյունավետ օգտագործման կառուցակարգերի վրա: Եթե արդյունաբերական հասարակարգում զարգացման հիմնական գործոնն արդյունաբերական կարողություններն ու ֆիզիկական կապիտալն էին՝ զերծ սոցիալական և հոգևոր արժեքներից, ապա այժմ առանցքային է մարդկային կապիտալը: Այն ձևավորվում է ինստիտուցիոնալ միջավայրում՝ իր վրա կրելով հասարակական բոլոր ինստիտուտների դրոշմը: Դա է պատճառը, որ նորամուծական զարգացման հիմնական խնդիրներն իրենց վրա կրում են հասարակության զարգացման սոցիալական պայմանների ազդեցությունը՝ ներառյալ միջանձնային փոխհարաբերությունները, կրոնը, մշակույթը, բարոյական արժեքներն ու աշխարհայացքային մոտեցումները:<br>Տեղեկատվական հասարակության պայմաններում ձևավորված և կուտակված մարդկային կապիտալն ավելի արժեքավոր ռեսուրս է, քան ֆիզիկական կապիտալը, քանի որ արդյունավետության, տնտեսական աճի ու մրցունակության բարձրացման անկյունաքարն է: Ներկայումս զարգացումն առավել սերտորեն կապված է կյանքի որակի, քան մակարդակի հետ: Զարգացած մարդը սահմանափակ ռեսուրսներով կարող է ավելի բարձրացնել իր և մյուսների կյանքի որակը, քան թերզարգացած մարդն անսահմանափակ ռեսուրսներով:<br>Ելնելով հասարակության կայուն զարգացման հրամայականից, հարց է առաջանում. կարելի՞ է արդյոք մարդկային կապիտալի զարգացման գործառույթն ամբողջությամբ թողնել մրցակցային շուկայի ինստիտուտներին։ Ակնհայտ է, որ շուկայական ինստիտուտների կողմից նշված գործառույթն իրականացվելու է՝ հիմն ընդունելով սոցիալական ոլորտի ծառայությունների նկատմամբ անհատների և կազմակերպությունների վճարունակ պահանջարկի բավարարման նախապայմանը։Ընդ որում, սոցիալական ծառայությունները տրամադրվելու են մնացած ապրանքների նման՝ առևտրային հիմունքներով։ Սակայն նման մոտեցումն անընդունելի է հետևյալ պատճառներով.<br>բնակչության եկամուտների անհավասարությունը թույլ չի տալիս շուկայական հիմունքներով բաշխել սոցիալական ոլորտի ծառայությունները՝ ելնելով բնակչության և կազմակերպությունների իրական պահանջմունքներից։ Վճարունակ շուկայական պահանջարկի հիման վրա ձևավորված սոցիալական ոլորտի ծառայությունների ծավալը միշտ ցածր է դրանց իրական պահանջվող ծավալից;<br>բնակչության և կազմակերպությունների մի մասը, բավարար տեղեկացված չլինելով և հետևելով ավանդույթներին, չի ձևավորում սոցիալական ծառայություների նկատմամբ վճարունակ պահանջարկ։ Ասվածը, մասնավորապես, արտահայտվում է սեփական կամ ընտանիքի անդամների առողջության, կրթական մակարդակի, մշակութային զարգացման նկատմամբ ոչ բավարար ուշադրությամբ;<br>սպառողների և սոցիալական ծառայություններ մատուցողների միջև տեղեկատվությունն անհավասար է բաշխված։ Մի շարք դեպքերում տեղեկատվության պակասն այնպիսին է, որ սպառողն ի վիճակի չէ ինքնուրույն ընտրություն կատարելու և ոչ շուկայական կազմակերպությունների երաշխիքների կարիքն ունի։<br>Հիրավի Մրցակցային տնտեսություն ստեղծելու ճանապարհը երկրում մրցակցային մարդկային կապիտալի ձևավորման և արդյունավետ օգտագործման մեջ է: <br><br><br>ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՑԱՆԿ<br><br>Եղիազարյան, Բենիամին Հովսեփի, Մարդկային կապիտալը հասարակության զարգացման հիմնական գործոն : Ուսումնական ձեռնարկ / Բ.Հ. Եղիազարյան, Ա.Ս. Գյուրջյան, Ն.Բ. Եղիազարյան; ՀՀ ԳԱԱ Մ. Քոթանյանի անվ. տնտես. ինստ. - Երևան : Նա Դա Մա, 2007. - 328 էջ<br><br>Ղուշչյան, Համազ Բուղդանի, Մարդկային կապիտալի վերարտադրության պետական կարգավորումը : Ուսումնական ձեռնարկ / Հ.Բ. Ղուշչյան, Ռ.Ս. Ղանթարչյան; Խմբ.՝ Ի.Տ. Տիգրանյան; Հայաստանի պետ. տնտեսագիտ. համալս. - Երևան : Տնտեսագետ, 2009. - 159 էջ<br><br>Մարզպանյան, Հ. Միգրացիայի ռիսկերը և մարդկային կապիտալի վերարտադրությունը. հարցադրումներ, հարցումներ, համադրումներ / Հ. Մարզպանյան, Ռ. Մարկոսյան, Ն. Խաչատրյան ; ԵՊՀ. - Երևան : ԵՊՀ հրատարակչություն, 2016. - 138 էջ<br><br><br> title_arm Մարդկային կապիտալ title_eng convertot_1 Mardkayin kapital convertot_2 Mardkayin kapital convertot_3 Mardkayin kapital convertot_4 Mardkayin kapital convertot_5 Mardkayin kapital convertot_6 Mardkayin kapital convertot_7 Mardkayin kapital convertot_8 Mardkayin kapital convertot_9 Mardkayin kapital convertot_10 Mardkayin kapital convertot_11 Mardkayin kapital convertot_13 Mardkajin kapital convertot_14 Mardkayin kapital convertot_15 Mardkayin kapital convertot_16 Mardkayin kapital convertot_17 Mardkayin kapital convertot_18 Mardkayin kapital

referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1 Գրականություն&lt;br&gt;&lt;br&gt;1. Հ. Ազատան, Բախտորոշ պայմանագրեր, Երևան, 2002թ.&lt;br&gt;2. Ա.Ա. Եսայան, « Կարսի պայմանագրի 50 տարին», Լրաբեր&lt;br&gt;3. Է. Զոհրաբյան, Նախիջևանյան հիմնահարցը(1920-21), Երևան, 2010թ.&lt;br&gt;4. Է. Զոհրաբյան, Սովետական Ռուսաստանը և հայ-թուրքական հարաբերություները, 1920-22թթ., Երևան, 1929թ.&lt;br&gt;5. Ա. Հակոբյան, Ալեքսանդրապոլի, Մոսկվայի և Կարսի պայմանագրերի լուսաբանումը հայ պատմագրության մեջ&lt;br&gt;6. Ա. Հակոբյան, Խորհրդային Հայաստանը Մոսկվայի և Կարսի պայմանագրերում, Երևան, 2010թ.&lt;br&gt;7. Զ. Մսրլյան, 3 դաշնագրեր. Ալեքսանդրապոլի, Մոսկվայի և Կարսի դաշնագրերը 1920-21թթ., Բեյրութ, 1979թ.&lt;br&gt;8. Ա. Պապյան, Հայոց պահանջատիրության իրավական հիմունքները, Տորոնտո, 2008թ.&lt;br&gt;9. Ե. Սարգսյան, Դավադիր գործարք. Հայաստան, Ռուսաստան, Թուրքիա, Երևան, 1995թ.&lt;br&gt;10. Հ. Սիմոնյան, Հայոց պատմություն, Երևան, 2012թ.&lt;br&gt;11. Ս. Վրացյան, Հայաստանի Հանրապետություն, Երևան, 1993թ.&lt;br&gt;12. Б. Борьян, Армения, международная дипломатия и СССР, ч. II , Москва, 1929г.&lt;br&gt;13. Документы внешней политики СССР, том 4, Москва, 1960г.&lt;br&gt;14.http://www.armeniansgenocide.am/am/Encyclopedia_Of_armenian_genocide_Karsi_paymanagir description_2 Ներածություն&lt;br&gt;Հայ ժողովրդի հերթական անգամ բախտը որոշվեց Կարսի կոնֆերանսով և դրա արդյունքում կայացած խայտառակ պայմանագրով, իսկ ինչու՞ խայտառակ, քանի որ մեր ժողովրդի համար կենսական նշանակություն ունեցող պատմական տարածքներ Կարսը, Սուրմալուն և այլ շրջաններ անցան Թուրքիային, Նախիջևանը՝ Ադրբեջանին, և մինչև օրս մեզ չի հաջողվել ետ վերադարձնել այս տարածքները:&lt;br&gt;Աշխատանքի նպատակը և խնդիրները. Պարզել և ընթերցողին ներկայացնել կոնֆերանս գումարելու պատմական անհրաժեշտությունը, նպատակը, անդրկովկասյան հանրապետությունների և Թուքիայի դիրքորոշումը կոնֆերանս հրավիրելու կապակցությամբ, դրա նախապատրաստական ընթացքը, հայ պատվիրակության գործունեությունը, տարածքային հարցերը՝ ամրագրված պայմանագրով:&lt;br&gt;Աշխատանքի արդիականությունը- Խոսելով թեմայի արդիականության մասին, միանգամից նշեմ, որ այժմյան հայ-թուրքական լարված հարաբերությունների ակունքները գալիս են երկու երկրների աղոտ ու մշուշապատ անցյալից: XX-րդ դարը իսկական պատուհաս էր հայ ժողովրդի գլխին. Ցեղասպանություն, դրանից հետո հերթով կնքվեցին Բաթումի, Սևրի, Ալեքսանդրապոլի, Մոսկվայի , Կարսի բառի ամենաբուն իմաստով հայերին հայրենազրկած, տեղահան արած պայմանագրերը: Ինչպես նկատեցիք ամենավերջինը, որը խլեց Հայաստանից նրա պատմական տարաքները Կարսինն էր: Կարսի կոնֆերանսի և դրա արդյունքում կնքված համաձայնեցված հոդվածների մասին բոլորս գիտենք, բայց ինչ վերաբերում արդյոք իրավական տեսակյունից օրինական է թե ոչ, դա նույնիսկ մինչ այժմ էլ քննարկման առարկա է և չկա վերջնական բնորոշում այդ հարցի համար: Ինչպես հայտնի է, Կարսի պայմանագիրը համարվելով Մոսկվայի պայմանագրի նույնատիպը, կնքվել է ուժի կիռառմամբ: Այսինքն այն օրինական չի համաչվում մի պարզ պատճառով, որովհետև այդ դաշնագրի կողմերից մեկն էլ ՀՍՍՀ-ն էր, և ոչ առանձին Հայաստանի Հանրապետությունը: Ըստ ամրագրված միջազգային իրավունքի « միջազգային իրավունքի սուբյեկտներ են միջազգային հարաբերությունների այն մասնակիցները, որոնք միջազգային իրավունքի նորմերին համապատասխան միջազգային իրավունքների և պարտականությունների կրողներ են…, այդ նույն միջազգային իրավունքի համաձայն իրավասուբյեկտության հիմքը պետության ինքնիշխանությունն է, որը ենթադրում է պետության գերիշխանությունն իր տարածքում և անկախությունը միջազգային հարաբերություններ ոլորտում»: Քանի որ ՀՍՍՀ-ն համարվել է Խորհրդային Միության վարչատարածքային միավոր, ինքնիշխանություն երբեք չի ունեցել, երբեք չի ճանաչվել որևէ պետության կողմից, հետևաբար նրա կողմից կնքված պայմանագրերն էլ չէին կարող ունենալ իրավական ուժ և չէին կարող պարտավորություններ ստեղծել կողմերի համար: Ասածս տանում է նրան, որ երբ կնքվեց նույնիկ Կարսի պայմանագիրը, այդ ժամանակ էլ ՀՍՍՀ-ն միջազգային իրավունքի սուբյեկտ չէր, և հենց սրանով էլ պայմանավորված էր կարսի իրավական տեսանկյունից անօրինական պայմանագիր լինելը: Սա նշանակում է, որ Թուրքիային հանձնած տարածքները խարդախության հետևանքով են նրան անցել, անօրինական հիմքերով: Ընդ որում պայմանագիրը չի վավերացվել Հայաստանի, Ադրբեջանի և Վրաստանի կոմից:Սա էլ է տալիս հիմք մտածելու, որ պայմանագիրը աբսուրդ էր: Այժմ կա այդ հնարավորությունը վեր հանելու պատմական պայմանագրի դրույթներն ու աշխարհին ապացուցելու, որ դա իրավական հիմքերից միանգամայն զուրկ է : Միգուցե այդ դեպքում մեղմանա հայ ժողովրդի անտարբերության մատնված ցավը: Ինչ վերաբերում է Նախիջևանին, այն « ամուր կապերով կապված է Ադրբեջանին»: Մոսկվայի պայմանագրով այն արդեն տրվել էր Ադրբեջանին, իսկ Կարսով հաստատվեց : Պատմությունը ցույց է տալիս ոչ մի դրական տեղաշարժ չի գրանցվել այսքան երկար ու ձիգ տարիների ընթացքում, որովհետև երբեք հնարավորություն չի ստեղծվել նստել և լուծել անցյալում թողած խնդիրները մեկ սեղանի շուրջ:&lt;br&gt;Աշխատանքի կառուցվածքը- Նպատակահարմար է եղել աշխատանքը բաժանել երկու գլուխների , առաջադրված խնդիրները մանրամասն ներկայացնելու համար: Առաջին գլխում խոսում ենք Կարսի կոնֆերանսի նախապատրաստական ընթացքի մասին, երկրորդում` տարածքային խնդիրների մասին, և դրանց շուրջ կայացրած որոշումների մասին:&lt;br&gt;Գրականությունը- Այս թեմային հատուկ ուշադրության են արժանացրել հայ և ռուս բազմաթիվ հեղինակներ: Հարցի հետազոտման համար կարևոր աղբյուր են հանդիսացել հատկապես Է. Զոհրաբյանի «Սովետական Ռուսաստանը և հայ-թուրքական հարաբերությունները 1920-22թթ.», և նույն հեղինակի կողմից գրված «Նախիջևանյան հիմնահարցը» աշխատությունները: Առաջինում մանրամասն նկարագրված է Կոնֆերանսի նախապատմությունը, դրա նախապատրաստությունը ամենամանրամասն ձևով, Կոնֆերանսի ամբողջ ընթացքը: Երկրորդ աշխատությունը ներկայացնում է Նախիջևանի խնդիրը տարբեր ժամանակահատվածներում, այդ թվում և Կարսի համաժողովում: Պակաս կարևոր չեն նաև Մսրլյանի 3 դաշնագրեր աշխատությունը, և Ազտյանի բախտորոշ պայմանագրեր-ը , որոնք հիմնականում կենտրոնացել են պայմանագրի դրույթների վրա, առանց բաց թողնելու ամենափոքր դետալները: Ս. Վրացյանը նույնպես հանգամանալից կերպով անդրադարձել է ղնդրին: Ինչ վերաբերում է Ա. Պապյանին , նրա « Հայոց պահանջատիրության իրավական հիմունքները» գործում բարձրացրել է հարցը իրավական տեսանկյունից, օրինականության տեսանկյունից: Աշխատանքը գրելիս նաև օգտվել եմ Ա. Հակոբյանի «Խորհրդային Հայաստանը Մոսկվայի և Կարսի պայմանագրերում» աշխատությունից, որը նույպես խորցված գիտելիքներ ապահովում յուրաքանչյուրիս համար: Բացի դրանից Ա. Հակոբյանը ներկայացրել է երեք՝ Ալեքսանդրապոլի, Մոսկվայի և Կարսի պայմանագրերի լուսաբանումը, որը նույնպես հիմք է դարձել նյութի ուսումնասիրության ընթացքում: Հետաքրքիր տեղեկություններ են զետեղված նաև ռուսական գրականությունում, որոնցից արժանահիշատակ են Б. Борьян-ի Армения, международная дипломатия и СССР, և Документы внешней политики СССР գործերը: Ահա այն հիմնական գրականությունը, որ օգտագործվել է այս աշխատանքը գրելիս:&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt; ԳԼՈՒԽ ԱՌԱՋԻՆ.&lt;br&gt;Կարսի կոնֆերանսի նախապատրաստական աշխատանքները և հայ պատվիրակության գործունեությունը.&lt;br&gt;&lt;br&gt;1921թ-ին Թուրքիան դեռևս շարունակում էր վարել իր թշնամական քաղաքականությունը հայերի և Հայաստանի նկատմամբ: Դրա վառ վկայություններն են Սովետական Հայաստանի սահմանների ավազակային խախտումները թուրքերի կողմից և հայերի նկատմամբ նրանց գազանային վերաբերմունքը : Մոսկվայի պայմանագրին իրավական ուժ տալու և այլ պատճառներով ձևակերպվեց հոդված 15-ը, որով Ռուսաստանը պարտավորվում էր այնպիսի քայլեր ձեռնարկել, որ անդրկովկասյան հանրապետությունները իրավաբանորեն ճանաչեին Մոսկվայի պայմանագրի պայմանները: Կարիք եղավ պայմանագիր կնքել Թուրքիայի և անդրկովկասյան հանրապետությունների միջև: Նախատեսվում էր հրավիրել թուրք-անդրկովկասյան կոնֆերանս: Սովետական Ռուսաստանի կառավարությունը ձգտելով կարգավորել ոչ միայն թուրք-հայկական այլև թուրք-անդրկովկասյան հարաբերությունները, թուրք պատվիրակությանը առաջարկեց Մոսկվայից վերադառնալու ճանապարհին պայմանագիր կնքել 3 անդրկովկասյան հանրապետությունների հետ մոսկովյան պայմանագրի հիման վրա: Այդ երեք հանրապետությունների պայմանագրերի կնքումը պայմանավորված էր նրանով, որ նախօրոք Մոսկվայի օայմանագրով գծված թուրք-անդրկովկասյան սահմանը կամա թե ակամա պետք է իրավաբանորեն վավերացում ստանար սահմանների իրավատերերի` Անդրկովկասի խորհրդային 3 հանրապետությունների կողմից: Մոսկվայի պայմանագրի ստորագրումից մի քանի օր հետո Գ.Վ. Չիչերինը նամակով դիմեց ՌԿ(բ)Կ ԿԿ-ին. &lt;&lt; Թուրքական պատվիրակությունը Թիֆլիսով մեկնելու ժամանակ պետք է պայմանագրեր կնքի Վրաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի հետ: Թուրքերը մերժեցին ընդհանուր կոնֆերանս գումարելու և պայմանագիր կնքելու մասին առաջարկները, որովհետև ցանկանում էին հասնել ավելի խորը արդյունքների, ուստի առաջարկվում էր Թիֆլիս ուղարկել կովկասյան գործերին քաջատեղյակ ներկայացուցիչ, ով կհետևեր այնտեղ ընթացող աշխատանքներին: Առաջարկվում էր ուղարկել Բորիս Լեգրանին կամ Լ. Ստարկին: ՌԿ(բ)Կ. ԿԿ Քաղբյուրոն ապրիլի 3-ին 8-րդ նիստի ժամանակ հավանություն տվեց և հաստատեց Գ. Չիչերինի առաջարկությունը&gt;&gt;: Ապրիլի 2-ին Ալեքսանդր Բեկզադյանը Գ. Չիչերինի գիտությամբ հեռագիր է ուղարկում Բաքու` Ադրբեջանի արտգործժողկոմ Միրզա-Դավութ Հուսեյնովին, Թիֆլիսում ՀՍՍՀ ներկայացուցիչ Շահվերդյանին նաև Թիֆլիս` Վրաստանի արտգործժողկոմ Մ. Օրախելաշվիլուն, և դրանով այն միտքն էր հայտնում, որ անդրկովկասյան երեք հանրապետությունները անհրաժեշտ է, որ նախապես պայմանավորվեն և մշակեն ընդհանուր ուղեգիծ&gt;&gt; : Ժամանելով Անդրկովկաս թուրքերը հայտարարեցին , որ Հայաստանի հետ պայմանագիր կնքելու լիազորություն չունեն: Քեմալական թուրքերը Սովետական Ադրբեջանի Հանրապետությունը դիտում էին որպես իրենց ցեղակից և դավանակից պետություն և փափագում էին &lt;&lt; հատուկ հարաբերություն&gt;&gt; ունենալ Սովետական Ադրբեջանի հետ: Ապրիլի 10-ին Ադրբեջանում թուրք դիվանագիտական ներկայացուցիչ Մահմուդ Շևքեթը հանդիպում ունեցավ Սովետական Ադրբեջանի արտգործնախարար Դ. Հուսեյնովի հետ և ցանկություն հայտնեց &lt;&lt; մոտ օրերս ձեռնամուխ լինել թուրք-ադրբեջանական կոնֆերանսին: Սովետական Ադրբեջանի արտգործնախարարությունը պատասխանեց.&lt;&lt; Մենք չենք կարող թույլ տալ , որ Ադրբեջանի և Թուրքիայի փոխհարաբերությունները լինեն մեկ, իսկ Թուրքիայի և Հայաստանի կամ Վրաստանի հարաբերությունները` այլ: Անդրկովկասյան հանրապետությունները պետք է միասնաբար կնքեն պայմանագիր Թուրքիայի հետ&gt;&gt;: Այնուհետև Շևքեթը հայտարարեց, թե թուրք պատվիրակությունը ունի հանձնագրեր` պայմանագրեր կնքելու Ադրբեջանի և Վրաստանի հետ առանձին-առանձին, իսկ Հայաստանի հետ պայմանագիր կնքելու համար հանձնագիր չի ստացել: Վերջինս նկատի ուներ Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրը : Անդրկովկասյան մյուս 2 հանրապետությունները հայտարարեցին Մոսկվայի հանձնարարականով , որ եթե նման պայմանագիր չի կնքվելու Հայաստանի հետ, ապա իրենք էլ պայմանագիր չեն կնքի Թուրքիայի հետ: Թուրքերը պնդում էին, որ քանի Հայաստանի հետ չի կնքվել նոր պայմանագիր, Ալեքսանդրապոլի պայմանագիրը մնում է ուժի մեջ: Դա անգամ չէր վավերացվել Թուրքիայի կողմից : Փաստորեն Սովետական Հայաստանի հետ բանացություններից հրաժարվելով հանդերձ, թուրքերը աշխատում էին բանակցություններ պարտադրել Ադրբեջանին և Վրաստանին և դրանով փորձեց պառակտել այդ 3 հանրապետությունների միասնությունը և պարտադրել իր զավթողական պլանները: Բայց թուրքերը հաջողություն չունեցան այն հարցում, որ կնքեն պայմանագրեր Վրաստանի և Ադրբեջանի հետ և ստիպված համաձայնեցին թուրք-անդրկովկասյան միացյալ կոնֆերանսի գումարմանը Կարսում; Թուրք դիվանագետները ներկայացնում էին, որ Անդրկովկասյան հանրապետությունները մերժել են Թուրքիայի առաջարկը` կնքելու պայմանագրեր: Բայց Չիչերինը որոշում մտցնելով այդ արտահայտության մեջ հունիսի 13-ին Ալի Ֆուաթ փային գրած իր նամակում նշել էր, որ 2 հանրապետությունները չեն մերժել Թուրքիայի հետ պայմանագրեր կնքելու առաջարկները ուղղակի այդ 2 հանրապետությունները նշել են, որ Մոսկվայի պայմանագրից բխող պայմանները պետք է կնքվեն նաև Հայկական Սովետական Հանրապետության և Թուրքիայի միջև, և որ այդ պայմանագիրը և իրենց Թուրքիայի հետ կնքվելիք պայմանագրերը մշակվեին Թուրքիայի և 3 հանրապետությունների միջև կայանալիք կոնֆերանսում : Թուրքերը դժգոհ էին Հուսեյնովի առաջարկության համար, որ առաջարկում էր խոսել միայն Անդրկովկասյան- թուրքական խորհրդաժողովի մասին: Ի վերջո համաձայնության գալուց հետո , թուրքերը պնդեցին , որ փորհրդաժողովը տեղի ունենա Կարսում: Նախապատրաստական աշխատանքների համար 1921թ-ի մայիսի 7-ին Բաքվում հրավիրվեց Անդրկովկասյան 3 հանրապետությունների ներկայացուցիչների խորհրդակցություն: Ժողովին մասնակցում էին Կովկասյան ռազմաճակատի ռազմա-հեղափոխական խորհուրդի անդամ Օրջոնիկիձեն, Անդրկովկասում Սովետական Ռուսաստանի ներկայացուցիչ Լեգրանը, Վրաստանից Մամիա Օրախելաշվիլին էր ներկա , Հայաստանից ՍՍ Հանրապետության ներկայացուցիչ Ա. Բեկզադըանն էր մասնակցում, իսկ Ադրբեջանից Հուսեյնովը և Բեհբութ Շահթախթինսկին: Որոշվեց խորհրդաժողովի օրակարգը. &lt;br&gt;Ա. Անդրկովկասյան հանրապետությունները հանդես էին գալու որպես միացյալ &lt;&lt; մեկ պայմանավորվող կողմ&gt;.: &lt;br&gt;Բ. Ժողովը կայանալու էր Մոսկվայից Անդրկովկասյան պատվիրակության ժամանելուց հետո: Որպես խորհրդաժողովի վայր հարմար էր դիտվում Բաքուն կամ Թիֆլիսը: Տարբերակ էր նաև Կարսը: &lt;br&gt;Գ. Բանակցությունների և կնքվելիք պայմանագրի հիմքը պետք է լիներ 1921թ.- մարտի 16-ի Մոսկվայի դաշնագիրը:&lt;br&gt;Դ. Որոշվեց առաջին հերթին քննարկել Հայաստանի հետ Թուրքիայի պայմանագրային հարաբերությունների հարցերը, 2-ը Վրաստանի, 3-ը Ադրբեջանի հետ:&lt;br&gt;Ե. Մոսկվայի դաշնագրրի 3-ռդ հոդվածով Թուրքիայի, Ադրբեջանի և Հայաստանի կողմից կազմված հանձնաժողովին պետք է տրվեր իրավունք` ուղղելու Հայաստանի և Նախիջևանի սահմանը, միջոցներ ձեռնարկել, որ Ադրբեջանի և Հայաստանի ներկայացուցիչները կարողանային ուսումնասիրել սահմանի վերաբերյալ հարցը հիմնվելով ազգագրական սկզբունքի, տեղական բնակչության կողմից այդ հարցի շուրջ հայացքների վրա: Քեմալական Թուրքիան ամեն ինչ անում էր` ուշացնելու և ձգձգելու բանակցությունները : Մահմուդ Շևքեթի հետ զրույցի ժամանակ Հուսեյնովը նշում էր, որ ձեռնարկված են Անդրկովկասյան Հանրապետությունների երկաթուղային ճանապարհների միասնական վարչության ստեղծման, առևտրային գործունեության միավորման և միասնական տնտեսական խորհուրդի ստեղծման աշխատանքները: 1921թ-ի գարնանը դրվել էին խորհրդային ֆեդերացիայի հիմքերը: Համաձայն &lt;&lt;Правда Грузии&gt;&gt; -ի հայտարարության Ադրբեջանով, Վրաստանով, Հայաստանով անցնող երկաթուղային ճանապարհները միավորվում էին անդրկովկասյան հանրապետությունների երկաթուղային ճանապարհների մեկ միասնական ցանցում: մայիսի 13-ի համաձայնությամբ վերացվում էին 3 հանրապետությունների և Սովետական Ռուսաստանի միջև եղած տնտեսական սահմանները: Մեկ ամիս անց հունիսի 2-ին 3 հանրապետությունների կողմից Մախարաձեն, Մյասնիկյանը և Նարիմանովը Բաքվում կնքեցին համաձայնագիր, որով Վրաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի հանրապետությունները ստեղծեցին &lt;&lt;Արտաքին առևտրի Վրաստանի, Ադրբեջանի և Հայաստանի միություն&gt;&gt;: Բեկզադյանի և Մռավյանի միջև 1921թ.-ի զրույցից երևում էր, որ Բաքվի խորհրդակցության որոշմամբ Ադրբեջանի և Հայաստանի պատվիրակները պարտավորվել էին կազմել Թուրքիայի հետ կնքվելիք պայմանագրի նախագծեր: Այս նախապատրաստական աշխատանքներից հետո 3 հանրապետությունների նոր խորհրդակցություն էր հրավիրվելու Երևանում :Այս ընթացքում Վրաստանում Ռուսաստանի լիազոր ներկայացուցիչ Բ. Լեգրանը Մ.Դ. Հուսեյնովին մայիսի 27-ին նամակ էր հեռագրել, որտեղ նշված էր , որ կոնֆերանսի նախապատրաստական առաջին փուլում(հունիս) դրանով հետաքրքրված էր միայն խորհրդայի կողմը, իսկ թուրքերը կորցրել էին կոնֆերանսի նկատմամբ ամեն հետաքրքրություն և բացի դա ձգձգում էր դրա հրավիրումը : Թուրքերը հանգստություն էին պահպանում: Այսպիսով մոտ 7 ամիս ձգձգվեց Կոնֆերանսի գումարումը: Մոսկվայի պայմանագիրը դեռ չվավերացրած, թուրքերը բռնագրավում էին Կարսում քրիստոնյաների անշարժ և շարժական գույքը: Շատերը դարձան գաղթականներ: Թուրքիան միայն 4 ամիս անց պայմանագիրը ստորագրելուց հետո հուլիսին վավերացրեց այն:Թուրք-անդրկովկասյան կոնֆերանսի հրավիրման գործում մեծ դեր կատարեց Հունաստանի կողմից վտանգի ուժեղացումը: Երբ 1921թ. ամռանը հույ ների հարձակումը Թուրքիայի վրա վատ անդրադարձ ունեցավ , քեմալականները արագացրին կոնֆերանս հրավիրելու նախապատրաստական աշխատանքները: Քանի որ Ռուսաստանը շահագրգռված էր, որպեսզի կայանար կոնֆերանսը, և առկա էր հունական վտանգը, ուստի թուրքերը պատրաստակամություն էին հայտնել կնքել պայմանագիր 3 հանրապետությունների հետ: Նրանց հարկավոր էր Ռուսաստանից օգնություն, ուստի և ստիպված էին համաձայնել պայմանագրի կնքմանը :Մինչ կոնֆերանսի գումարումը , պետք էր չեզոքացնել Թուրքիայի վրա կախված վտանգը: Անտանտի տերությունների ներկայացուցիչները` Քերզոնը, Բրիանը և Բոնինին դեռևս հունիսի 19-ին կոչ էին արել Հունաստանին Թուրքիայի հետ հաշտեցման կապակցությամբ: Նոր հարձակման պատրաստվելու պատճառով, Հունաստանը մի քանի օր անց ուղարկեց դաշնակիցներին իր մերժողական պատասխանը: Նշենք, որ այս դեպքերից ավելի վաղ` հունիսի սկզբին Մուստաֆա Քեմալի նախագահությամբ մի նիստ էր տեղի ունեցել, որտեղ ընդունվել էր հետևյալ գաղտնի որոշումը Կուվաի Միլլիյե կամ &lt;&lt; Ազգային ուժեր&gt;&gt; կուսակցության կողմից. &lt;br&gt;1.Կուսակցության անդամներից կազմել հանձնաժողով` Սովետական Ռուսաստանի հետ քաղաքական հարցերով զբաղվելու: &lt;br&gt;2.Հաշվի առնելով Սովետական Ռուսաստանիի հետ դաշինքի վտանգավոր լինելը, կանխել վերջինիս հետ պաշտոնական և ոչ պաշտոնական ներկայացուցիչների գործունեությունը Թուրքիայում:&lt;br&gt;3.Անտանտի երկրների հետ ամեն գնով գալ համաձայնության:&lt;br&gt;4.Փակել ռուսամետ անձանց բոլոր հավաքատեղիները: &lt;br&gt;Հայտնի է, որ Անգորայում(Անկարա) հունիսի 7-ին Ֆրանսիայի ներկայացուցիչ Ֆրանկլեն-Բույոնը Մուստաֆա Քեմալին առաջարկություն էր արել Թուրքիան հակասովետական ճակատում ներառելու համար, նայց մերժվել էր: Մերժումը ինչպես արդեն նշվեց պայմանավորված էր Ռուսաստանից օգնություն ստանալու ակնկալիքով: Քեմալականները այսպիսով աշխուժացան Կարսի կոնֆերանսի գումարման գործում: Նրանք առաջարկեցին կոնֆերանսը գումարել Անկարայում: Այդ առիթով Յուսուֆ Քեմալը դիմել էր Հուսեյնովին: Յուսուֆ Քեմալը հուլիսի 1-ին հեռագրով դիմել էր Չիչերինին, որով հրավիրում էր ռուսական ներկայացուցիչներին կոնֆերանսին, որպեսզի անխախտ կատարվեն ռուս-թուրքական պայմանագրի իրենց վերաբերող կետերը: Հետագայում Մ.Վ. Ֆրունզեի գլխավորությամբ մի պատվիրակություն գնաց Թուրքիա` ի նշան Սովետական Ռուսաստանի և Թուրքիայի բարեկամության:&lt;br&gt; Կարծես թե ամեն ինչ պատրաստ էր կոնֆերանսի գումարման համար, բայց այս անգամ անհամաձայնություն էր առաջացել կոնֆերանսի վայրի ընտրության հարցում:&lt;br&gt;Ինչպես նշեցինք Յուսուֆ Քեմալը ցանկություն էր հայտնել, որ գումարվի Անկարայում, սակայն դա անհնար էր թվում որոշ պատճառներով: Այն պատերազմի թատերաբեմ էր դարձել հունական զորքերի հարձակումների պատճառով:Այս հարցի վերաբերյալ: Անկարայում Ռուսաստանի ներկայացուցիչ Նացարենուսը հույս ուներ, որ կոնֆերանսը կգումարվեր Կարսում թուրքերի համաձայնությամբ: Հուսեյնովը Յուսուֆին հեռագրել էր հուլիսի 21-ին, որ ինքը կողմ է Կարսում կոնֆերանսի անցկացման համար: Նույ կարխիքը ումեր նաև Վրաստանի արտգործժողկոմ Ա. Սվանիձեն :Ստացվեց նաև Չիչերինի պատասխանը: Վերջինս հաստատեց ռուսների մասնակցությունը կոնֆերանսին և մերժեց Անկարան կոնֆերանսի անցկացման վայր ընտրելու Քեմալի առաջարկը,բացատրելով, որ Մոսկվայի և Անկարայի միջև հեռագրական կապը վատ է : Հայաստանը մասնակցություն չունեցավ հարցի լուծմանը: Բայց ՀԿԿ Կենտկոմը հուլիսի 22-ի նիստին հաստատեց իր համաձայնությունը կոնֆերանսը Կարսում գումարելու հարցի շուրջ : Վայրի հարցը լուծվեց, հերթը ներկայացուցիչների հարցը լուծելն էր: Թուրք-անդրկովկասյան բանակցություններում ՌՍՖԽՀ ներկայացուցիչ նշանակվեց Յ. Գանեցկին Երբ վերջնականապես օգոստոսի 26-ին որոշում է կայացվում կոնֆերանսը գումարել Կարսում , թուրքական պատվիրակության նախագահ է դառնում Քյազիմ Կարաբեքիրը: Կոնֆերանսը նախատեսվում էր հրավիրել սեպտեմբերի վերջին: Վրաստանից մասնակցելու էր կոնֆերանսին արտգործժողկոմ Ա. Սվանիձեն: Հայաստանին Թուրքիան հրավեր չուղարկեց` մասնակցելու և պահանջում էր, որ նրանք պետք է դիմեն իրենց մասնակցության խնդրանքով : Ադրբեջանին և Վրաստանին հրավիրելով, թուրքերը &lt;&lt;խոհեմաբար&gt;&gt; մոռացել էին Հայաստանին: Չիչերինը իմանալով սրա մասին, հայտնել էր հայերին, որ առաջինը նրանք պետք է դիմեին հրավիրող կողմին` Թուրքիային, կոնֆերանսի աշխատանքներին մասնակցելու համար: Ասքանազ Մռավյանը 19921թ. օգոստոսի 24-ին դիմեց Թուրքական կառավարությանը նոտայով, որում ասված էր.&lt;&lt; Ժամանակն է կարգավորել հայ-թուրքական հարաբերությունները, և այդ նպատակով Խորհրդային Հայաստանը ցանկություն էր հայտնում մասնակցելու գումարվելիք թուրք-անդրկովկասյան կոնֆերանսին&gt;&gt;: Օգոստոսի 30-ին Յուսուֆը պատասխան նոտայով հայտնում է, որ Անկարայի կառավարությունը համաձայնություն է տվել Հայաստանի կառավարոււթյան առաջարկին: Յուսուֆը հայտնում է թուրքական պատվիրակության կազմը.&lt;&lt; Նախագահ` Քյազիմ Կարաբեքիրը, Վելի բեյը, Մեհմուդ Շևքեթ բեյը, ով Բաքվում Թուրքիայի լիազոր ներկայացուցիչն էր և Մուհթար բեյը` Անատոլիայի երկաթուղային ճանապարհի գլխավոր ինժեները :Հայկական կողմն էլ ուշի ուշով պատրաստվում էր կոնֆերանսին: ՀԿԿ Կենտկոմը օգոստոսի 26-ին արտգործժողկոմ Մռավյանին հանձնարարում է. &lt;&lt; Կապվել Լեգրանի հետ և տեղեկություն իմանալ Ադրբեջանի և Վրաստանի պատվիրակությունների կազմի մասին , նաև անդրկովկասյան հանրապետությունների նախնական կոնֆերանսի մասին&gt;&gt;: ՀԿԿ Կենտկոմը կազմել էր հուշագիր, որում շարադրված էին կոնֆերանսի քննարկմանը ներկայացվող քաղաքական, տնտեսական, վերաբնակեցման, վնասների փոխհատուցման վերաբերյալ հարցերը; Քաղաքական մասը, որը վերաբերում էր հայ-թուրքական սահմանագծային փոփոխություններին, առաջարկվում էր որոշ ուղղումներ մտնել սահմանային որոշակի շրջանների հետ կապված: Այդ շրջաններն էին 1. Սուրմալուն, 2.Նախիջևանը, 3. Արփաչան: Առաջարվում էր Կողբի աղահանքերի շրջանը միացնել Սով. Հայաստանին: Սա բացատրվում էր Նախիջևանի առանձին շրջան դառնալով, որից հետո Կողբի աղահանքերից Հայաստանը կարող էր աղ ստանալ և իրականացնել ապրանքափոխանակություն: Առաջարվում էր նաև Նախիջևանը նույնպես հանձնել Սովետական Հայաստանին կամ էլ նոր սահմանագիծ էր որոշվելու. Քյանդը Խոկ- Ազնաբերդ-Սուլթան-բեկ-Կյուկի դաղ : Արփաչայի համար առաջարկվում էր այնտեղ ստեղծել հայ-թուրքական խառը վարչություն: Հուշագրով պահանջվում էր, որ Թուրքիային որոշակի % հատկացնելով , Հայաստանին տրվի Օլթի քարածխի, Կաղզվանի մկնդեղի հանքերի, Սարիղամիշի անտառների, Կողբի աղահանքերի տնտեսական շահագործման հնարավորությունը, նույնիսկ Թուրքիայի սահմաններում մնալու դեպքում: Հուշագրում հողային պահանջներ չկային: Հուշագրում նշված էր նաև Թուրքիայի հետ առևտրական համաձայնության մի շարք կետեր. առևտրային արդյունավետ գործունեության համար նպաստավոր պայմանների ստեղծում, ապրանքների անմաքս փոխադրման իրավունք պայմանագրի կողմերի տարածքներով, հացի, վառելիքի և այլ ապրանքների ներմուծման և արտահանման համար պայմանների ստեղծում: Հուշագրում տեղ էր հատկացված գաղթականների վերաբնակեցման հարցերին: Թուրքիայից պահանջվում էր ապահովել հայրենիք վերադարձող գաղթականների անձի և գույքի անձեռնմխելիությունը, ապահովել անհրաժեշտ գյուղատնտեսական գործիքներով և սննդով: Հայաստանը միաժամանակ հավաստում էր, որ եթե Հայաստանից գաղթած մուսուլմանները ցանկանան հաստատվել իրենց նախկին բնակավայրերում, Հայաստանը արգելք չի դնի: Թուրքիան իր հեթին պետք է իր տարածքում ապրող հայ քաղաքացիների համար այնպիսի պայմաններ ապահովեր, որ նրանք չարտագաղթեին Թուրքիայից: Հայաստանի կառավարության վերաբնակեցման վարչության մարմինները իրավունք պիտի ունենային հանձնաժողովներ ուղարկել վերաբնակեցման վայրեր:Կար հավելված Հայաստանի կրած վնասների վերաբերյալ, տվյալներ էին նշված թուրքերի կողմից արված ավերածությունների և հափշտակումների մասին Ալեքսանդրապոլի գավառում: Այսինքն վնասների փոխհատուցման պահանջը հանգել է Ալեքսանդրապոլի դեպոյի հափշտակված գույքի վերադարձնելուն: Հուշագիրը չընդունվեց: &lt;br&gt;Կոնֆերանսի նախապատրաստության եզրափակիչ փուլի հարցերը քննարկվեցին ՌԿ(բ) Կ ԿԿ Կովկասյան բյուրոյի սեպտեմբերի 3-ի 4-ի նիստերում: Բյուրոն որոշում է 1. Պահպանել Մոսկվայի պայմանագրի շրջանակաները :&lt;br&gt;2.Ցույց տալ Կովկասյան հանրապետությունների համերաշխությունը Անկարայի հետ` Անտանտի դեմ մղվող պայքարում:&lt;br&gt;3.Հարց բարձրացնել Կաղզվանի շրջանի աղահանքերից և արոտավայրերից օգտվելու մասին, նաև Ճորոխի շրջանի պղնձահանքերի շահագործման մասին:&lt;br&gt;4. Թույլ չտալ կովկասյան որևէ հանրապետության մեկուսացված ելույթ: Լինել միասնական բոլոր հարցերում: Որոշման մեջ ինչպես տեսնում ենք, խոսք չկար Անիի մասին: Չկար նաև մի այնպիսի կետ կամ հոդված, որը Հայաստանի օգտին կլիներ: Նիստի ավարտից հետո Ալ. Մյասնիկյանը Մռավյանին և Լուկաշինին տեղեկացնում էր նիստում ընդունված որոշման մասին, ավելացնելով, որ&lt;&lt; Ժամանակն է կազմել պատվիրակություն Թիֆլիս ուղարկելու համար&gt;&gt;: Այսպիսով Հայաստանի և Անդրկովկասի մյուս հանրապետությունների ներկայացուցիչները պատրաստ էին ուղևորվել դեպի Կարս: Ռուսաստանի օգնությունը թուրքերին և դրա արդյունքում Սակարիայում թուրքերի տարած հաղթանակը դիվանագիտական հող դարձավ, որ Թուրքերը Կարսի կոնֆերանսում ներկայանան իբրև հաղթող կողմ, որը ոչ միայն ամբողջ Արևմտյան այլև Արևելյան Հայաստանի որոշ գավառներ էր բռնագրավել, համարելով իր արարքը «օրինական» : Կոնֆերանսի բացման նախօրեին 1921թ. սեպտեմբերի 22-ին Կարսում տեղի ունեցավ Մոսկվայի պայմանագրի վավերագրերի փոխանակություններ` Քյազիմ Կարաբեքիր փաշայի և Ռուսաստանի կողմից Կենտգործկոմի անդամ Կուզնեցովի միջև: Այսպիսով շատ երկար ձգձգումից հետո վերջապես գումարվեց այդքան սպասված Կարսի կոնֆերանսը:&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt; &lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt; ԳԼՈՒԽ ԵՐԿՐՈՐԴ.&lt;br&gt;Տարածքային խնդիրները Կարսի թուրք-անդրկովկասյան կոնֆերանսում&lt;br&gt;Կարսի կոնֆերանսի աշխատանքները սկսվեցին 1921թ. սեպտեմբերի 26-ին: Կողմերը նշանակեցին իրենց լիազոր ներկայացուցիչներին: ՀՍՍՀ-յան կառավարությունը ներկայացնելու էին Արտաքին գործերի ժողովրդական կոմիսար Ասքանազ Մռավյանը և Ներքին գործերի ժողկոմ Պողոս Մակինցյանը, Ադրբեջանի Սոցիալիստական Սովետական Հանրապետությունը ներկայացնում էին Պետական վերահսկողության ժողկոմ Բեհբուդ-Շահթախթանսկին, Վրաստանի Սոցիալիստական Սովետական Հանրապետությունը՝ Ռազմական և Ծովային գործերի ժողկոմ Շալվա Էլիավան, Արտաքին գործերի ժողկոմ և ֆինանսների ժողովրդական կոմիսար Ալեքսանդր Սվանիձեն, Թուրքիայի ներկայացուցիչներն էին Արևելյան ռազմաճակատի հրամանատար Քյազիմ Կարաբեքիր փաշան, Ազգային Մեծ Ժողովի դեպուտատ Վելի բեյը, Հանրային աշխատանքների պետական քարտուղարի նախկին օգնական Մուխթար բեյը, Ադրբեջանում Թուրքիայի լիազոր ներկայացուցիչ Մեհմուդ Շևքեթ բեյը, Ռուսաստանի Սոցիալիստական Ֆեդերատիվ Սովետական Հանրապետությունը ներկայացնում էին Լատվիայում լիազոր ներկայացուցիչ Յակով Գանեցկին : Բացման արարողությանը ներկա էին Կարսի ռուսական ադրբեջանական և հայկական հյուպատոսները և այլ բարձրաստիճան անձնավորություններ: Սովետական Ռուսաստանի ներկայացուցիչը ողջունելով թուրք և անդրկովկասյան ժողովուրդների պատվիրակներին՝ հայտարարեց. «Դուք այստեղ եք եկել խաղաղության բարեկամական դաշինք կնքելու և դրանով մեկ անգամ ևս աշխարհին ապացուցելու, որ անդրկովկասյան հանրապետությունների ժողովուրդները և հերոսական թուրք ժողովուրդը որոշել են ապրել եղբայրության, խաղաղության և բարեկամության մեջ»: Անդրադառնալով հայ-թուրքական հարաբերություններին, ասաց. «Այստեղ կիրագործվի նաև ուրիշ մեծ գործ: Փառապանծ թուրք և հայ ժողովուրդները գործով ապացուցեցին ոխջ աշխարհին, որ թշնամությունը մեկընդմիշտ նրանց միջև դեն է նետված: Երկու ժողովուրդները մոտենում են միմյանց եղբայրական ջերմագին սիրով»: Նրա ելույթից հետո Հայաստանի ներկայացուցիչ Ասքանազ Մռավյանը ասաց. «Մենք այստեղ թշնամական ձգտումներով չենք եկել, մտադրություն չունենք այժմ բարձրացնելու այն վիճելի հարցերը, որոնք մեզ ժառանգություն են մնացել ազգայնական և բուրժուական կառավարություններից, անիծված հարցեր, որոնք բարդություններ են առաջացրել : Առաջին ժողովը նախագահեց Թուրքիայի ներկայացուցիչ Քյազիմ Կարաբեքիրը: Առաջին նիստին թուրք պատվիրակությունը պնդեց 1.դաշնագրությունները կնքել Անդրկովկասյան 3 հանրապետությունների հետ առանձին առանձին պայմանագրերով, 2. Նիստերի արձանագրությունները կատարել ֆրանսերեն լեզվով: Անդրկովկասյան պատվիրակությունները ընդունեցին միայն առաջին առաջարկը և մերժեցին երկրորդ առաջարկը: Յակով Գանեցկին նշում էր, որ անդրկովկասյան հանրապետությունները գտնվում են իրար հետ սերտ կապերով կապված տնտեսական, քաղաքական և զինվորական հողի վրա:Օրջոնիկիձեն գրում էր այդ օրերի մասին, որ թուրքերն ձգտում էին սեպարատ հաշտություն կնքել Ադրբեջանի հետ, որպեսզի կարողանան ազատ լինել Հայաստանի նկատմամբ: Սովետական Ադրբեջանը անմիջապես հասկացրեց թուրքերին, որ իրենք պահանջում են թուրքերից վարել վարել համատեղ բանակցություններ Անդրկովկասի բոլոր հանրապետությունների հետ և կնքել միասնական հաշտության պայմանագիր: Սակայն թուրքական պատվիրակության ղեկավարը հայտնեց, որ իրենք միասնական պայմանագիր կնքելու իրավունք չունեն և ստիպված են սպասել Անկարայի հրահանգին : Կոնֆերանսի երկրորդ նիստի ժամանակ, սեպտեմբերի 27-ին փաստական ղեկավարը Յ. Գանեցկին էր: Նիստում ընդունվեց այս ձևակերպումը. «Հայաստանի սահմանների մեջ ներառել Անի քաղաքի ավերակները»: Հայաստանի պատվիրակության առաջարկված դրույթի համաձայն Անիի ավերակները` մի քանի գյուղերով (Ճալա, Արազի, Ալաջա, Ենիքեյոյ, Բակնա) մտնում էին Հայաստանի սահմանների մեջ: Թուրքերը առաջարկել էին զբաղվել նաև Սարպ, Սարաուր և Քավթառեթի գյուղերի հարցերով : Կարաբեքիր փաշայի կողմից արված առաջարկությունները ընդունվեցին 1. Մոսկվայի դաշնագրի անփոփոխ ընդունումը, հակառակ դեպքում դադարեցնել խորհրդաժողովի աշխատանքները: 2. Մանր և զուտ տեղային նշանակություն ունեցող սահմանային հարցերի համար կազմել հանձնաժողովներ: Անդրկովկասյան հանրապետությունների սահմանագծման միացյալ հանձնաժողովը բաղկացած էր հետևյալ անձանցից. Բ. Կուզնեցով, Ն. Գեդևանով, Վլ. Թամբուչին, Պ. Ինգորոկվա և նրա թարգմանիչը: Թուրքիայից մտնում էին Վեյսալ բեյը, Թալեաթ բեյը և Ահմեդ բեյը: Այս հանձնաժողովը իր հերթին բաժանվում էր 2 ենթահանձնաժողովների` թուրք-հայկական և թուրք-վրացական սահմանների ճշգրտման համար: Հանձնաժողովի I նիստում որոշվեց քննության առնել անդրկովկասյան հանրապետությունների և Թուրքիայի միջև եղած ընդհանուր սահմանը: Հանձնաժողովի նախագահ Կուզնեցովը հաստատում էր, որ Մոսկվայի պայմանագրով որոշված սահմանագիծը ընդունված է հիմք և ոչ մի կետ փոփոխության ենթակա չէ: Այլ էր Անիի շրջանի և Կողբի հարցը, որը Վեյսալ բեյը համարում էր տնտեսական : Եթե Մոսկվայի կոնֆերանսում հարցը քննարկվել էր արևմուտքից արևելք, ապա այս դեպքում հակառակն էր. Արևելքից արևմուտք : Կուզնեցովը ներկայացնում էր այդ սահմանագիծը այսպես. թուրք-անդրկովկասյան սահմանը սկիզբ է առնում Ղարասուն Արաքս թափվելու տեղից և հասնումէ Կարակալայի կամուրջը: Սահմանի 2-րդ հատվածը. Արփաչայ գետը Արաքս թափվելու տեղից մինչև Անի քաղաքի ավերակները: Թուրքական կողմը գոնե Անին Հայաստանին վերադարձնելուն համաձայն էր: Սակայն այստեղ նուրբ խնդիր էր առաջանում, կապված այն բանի հետ, որ Մոսկվայի պայմանագրով Անին նշված է եղել որպես թուրքական հատված, իսկ այժմ ստացվում էր, որ անցնելու էր Հայաստանին: Միակ ելքը Հայաստանի համար Անիի պատմամշակութային նշանակության փաստը առաջ բերելը կլիներ: Թուրքական պատվիրակությունը առաջարկում էր Անիի հետ կապված առանձին հոդված պայմանագրում: Կարաբեքիրը չէր ցանկանում, որ Անիի հարցը տեղ գտներ I գլխում, այլ` II գլխում` հավելվածում , որպես առանձին կետ: Այս խառնաշփոթության պատճառով հետձգվեց Անիի հարցի քննարկումը մինչև Անկարայից պատասխանի ստացումը : Կոնֆերանսի 3-րդ նիստը տեղի ունեցավ սեպտեմբերի 28-ին Կարաբեքիրը հայտնեց, որ Անկարայից ստացված պատասխանի համաձայն պատվիրակությունը մնում է իր նախկին տեսակետին`պայմանագրերը կնքել յուրաքանչյուր հանրապետության հետ առանձին առանձին: Որպես պատճառաբանություն Կարաբեքիրը նշում էր այն փաստը, որ Մոսկվայի ռուս-թուրքական պայմանագրում չի ասված այն մասին, որ անդրկովկասյան հանրապետությունների հետ միասնական պայմանագիր պիտի ստորագրվի: Նրան առարկեցին, որ Մոսկվայի պայմանագրի պայմանագրի կնքումից հետո ստեղծված իրադրությունը անհնարին է դարփնում սեպարատ պայմանագրերի կնքումը: Սեպտեմբերի 30-ին կայացավ կոնֆերանսի 4-րդ նիստը: Թուրքական պատվիրակությունը հայտնեց , որ մի պայմանով պայմանագիր կկնքեն, եթե դաշնագրում առանձին բաժանված լինեն Ադրբեջանի, Վրաստանի և Հայաստանի վերաբերող խնդիրները : Այս նիստը զբաղվեց պայմանագրի ձևի լուծմամբ: Գանեցկին շարունակ այն փաստն էր առաջ բերում, որ անդրկովկասյան հանրապետությունների ժողովուրդները միասնական, ամուր և եղբայրական բարեկամության դաշինք են կնքում թուրքերի հետ : 4-րդ նիստից հետո տեղի են ունեցել այլ ոչ պաշտոնական 9 նիստեր, որոնց ընթացքում մշակվել են դաշնագրի հոդվածները: Թուրքերը չէին ցանկանում հրաժարվել Անիի և Կողբի նկատմամբ իրենց պահանջներից: Գանեցկին նշում էր, որ թուրքերի վարքն այնպիսին է, որ քեզ հարց ես տալիս «ինչու՞ մենք նրանց համար զոհաբերություն արեցինք» : Այսպիսով ինչպես նկատեցինք կոնֆերանսի նիստերի արձանագրությունների , նամակագրությունների և այլ նյութերի ուսումնասիրությունը ցույց տվեց, որ հիմնական գործող դեմքերը եղել են Ք. Կարաբեքիրը և Յ. Գանեցկին : Հինգերորդ ոչ պաշտոնական նիստումտեղի ունեցավ դաշնագրի հոդվածների ընթերցումը: Եվ անդրկովկասյան հանրապետությունների և թուրքերի պատվւրակությունների պաշտոնական հայտարարությունները արձանագրվում էին քարտուղարների կողմից: Դրանք վերաբերում էին Անիին և Կողբին, որոնց շուրջ համաձայնություն ձեռք չբերվեց: Մասնավորապես թուրքերը մերժեցին Անին Հայաստանին անցնելու հայերի պահանջը, նշելով , թե Անին Ախուրյանի եզերքին է գտնվում և հայերին տալով Մոսկվայի դաշնագրի խախտում կնշանակի: Քյազիմ Կարաբեքիրը իր մերժումը հենց Մոսկվայի պայմանագրի խախտումով էր բացատրում : Յ. Գանեցկին Կողբը Հայաստանին վերադարձնելը բացատրում էր Կովկասի ժողովրդին աղով ապահովելու կարևոր աղբյուր լինելու հանգամանքով: Մռավյանը հեռագրել էր Ալ. Մյասնիկյանին, որ թուրքերը ցուցաբերում են խիստ անհաշտվողականություն, հրաժարվում են զիջել Անիի ավերակները, մերժում են Կողբի կոնցեսիան, համառում են ներման հարցում, ու չեն ուզում վերադարձնել Ալեքսանդրապոլի դեպոյի ունեցվածքը : Սահմանային մյուս հարցերի քննարկման ընթացքում թուրքական պատվիրակությունը առաջարկեց. «Սահմանը որոշելիս առաջնորդվել ոչ թե գյուղերով կամ այլ բաներով, այլ բնական սահմաններով՝ գետերով, ջրբաժաններով» : Եթե տարածքի սահմանագիծը բնական սահմաններով չի անցնում, պետք էր հաշվի առնել բնակավայրի տնտեսական, ազգագրական վիճակը: Սովետական պատվիրակությունը ելնում էր պատմական, տնտեսական, ազգագրական նախադրյալներից՝ որևէ տեղամասի պատկանելիությունը որոշելիս: Խնդիր եղավ կապված վրացական Սարպ գյուղի հետ: Քարտեզի վրա Սարպ գյուղից հարավ գտնվող ժայռից բացի այլ բնական սահման նշված չէր: Հետևաբար այն համարվում էր, որպես սահմանագիծ, սակայն Ք. Կարաբեքիրը համաձայն չէր և նշում էր, որ գյուղի միջով գետ է անցնում և հնարավոր էր, որ դա լիներ բնական սահմանը: Անխոս կողմերը առարկեցին, հավաստիացնելով , որ քարտեեզի վրա այդ գետը նշված չի եղել: Թուրքական պատվիրակության առաջարկով այս և նմանատիպ հարցեր քննարկելու համար կազմել խառը հանձնաժողով : Հայաստանի հետ կապված խնդիրների շարքում էր նաև Հայաստանի և Նախիջևանի միջև եռանկյունի գոտու հատվածում սահմանի ճշտման հարցը: Պարզ էր, որ թուրքերը բոլոր հարցերը լուծելիս կառչում էր Մոսկվայի պայմանագրից: Կարաբեքիրը ընդունեց այն, որ արդեն լուծված է Հայաստանի հետ Նախիջևանի սահմանի հարցը: Այդ կապակցությամբ Գանեցկին ասում էր, որ 2 անդրկովկասյան հանրապետությունները Նախիջևանի հարցը լուծել են և հենց այստեղ կարելի էր ավարտված համարել, եթե իհարկե թուրքական պատվիրակությունը համաձայներ: Կարաբեքիրի պատասխանը չուշացավ. « թուրք պատվիրակությունը ընդունում է Ադրբեջանի և Հայաստանի հաստատած սահմանը»: Կարսի կոնֆերանսում Նախիջևանի հարցը կողմերին առանձնապես չի հետաքրքրել: Այս քննարկումների ընթացքում Մռավյանը հեռագրեր էր հասցեագրել Մյասնիկյանին, որոնցում նշված էր այն, որ թուրքերը համառում են Բաթումի հարցում և Նախիջևանի նկատմամբ էլ ցուցաբերեցին մեծ հետաքրքրություն: Գանեցկին Չիչերինին հոկտեմբերի 3-ին հեռագիր էր հասցեագրել, որից իմանում ենք , որ թուրքերին հետաքրքրում էր Նախիջևանի ինքնավարության հարցը : Այս մասին կնշենք ավելի ուշ, հոդվածներին անդրադառնալիս : Չմոռանանք նշել, որ Բաթումի հարցով ավելի շատ էին թուրքերը հետաքրքրված, որի մասին առանձին հոդվածով նշված էր, որ Վրաստանից պահանջվում է ապահովել Բաթումի մարզի համար «լայն տեղական ինքնավարություն» : Այդ հարցերից զատ թուրքերը անհաշտ դիրք էին բռնել նաև գաղթականների վերաբնակեցման և պատերազմական մասնակիցներին համաներում շնորհելու հարցում: Սրա մասին էր վկայում Գանեցկու հոկ. 5-ին Չիչերինին հեռագրածը, որտեղ հստակ ասված էր, որ չի կարգավորվել գաղթականների մասին 15-րդ հոդվածը: Հայտնի է, որ որոշ փոփոխություններով ընդունվեց ամնիստիայի վերաբերյալ հոդվածը: Գանեցկու հոկտեմբերի 2-ի հեռագրից տեղեկանում ենք, որ թուրքերը նիստերի քննարկումների ժամանակ առաջ են քաշել անհեթեթ պահանջներ, ինչպիսին է Անդրկովկասում հեղափոխության ժամանակ թուրքերին հասցված վնասների փոխհատուցումը: Այլ պահանջ էր Անդրկովկասի սահմանների վերաբնակեցման մասին թուրքական պատվիրակության առաջարկությունը, որը նույնպես մերժվեց: Տնտեսական հարցերի քննարկման ժամանակ թուրքական պատվիրակությունը ցանկություն հայտնեց, որ նախ և առաջ պետք է լուծվեն Բաթումի, տրանզիտի և նավթի խնդիրները: Բաթումի շուրջ քննարկումները անգամ վերջին նիստերին էլ քննարկվում էին: Այդ օրերը հիշելով Գանեցկին գրում էր, որ շատ դժվար է եղել համաձայնության գալ թուրքերի հետ, ովքեր անսովոր կերպով ձգձգում էին կոնֆերանսի գումարումը: Հոկտեմբերի 8-ի նիստում կողմերը փոխհամաձայնության եկան Բաթումի նավահանգստից օգտվելու նախագծի շուրջ: Հոկ. 10-ի նիստում հայտարարվեց, որ Թուրքիայի կողմից Բաթումի նավահանգստից օգտվելու համար կետը մտցվում է նիստերի արձանագրության մեջ : Սովետական պատվիրակությունները մերժեցին Թուրքիայի հետևյալ պահանջը . Ադրբեջանին պարտավորեցնել նավթ մատակարարել Թուրքիային : Քննարկվում էր նաև թուրքերի Ալեքսանդրապոլի կողոպտված գույքի վերադարձման հարցը, որի պահանջը հայերն էին դրել: Թուրքերը կրկին փորձում էին մանևրել. Հարցը առանձին կարող են լուծել իրենց բարեկամ հայերի հետ, մինչդեռ հայերը պնդում էին այն մտցնել պայմանագրում այդ կետը: Հայտնվելով անհարմար վիճակում, թուրքերը հայտարարեցին, որ Մոսկվայի պայմանագրում դրա մասին չկա որևէ կետ: Խորհրդային պատվիրակությունները իրենց հերթին «սպառնոււմ էին», որ կհրաժարվեն Բաթումի մասին դեկլարացիայից: Այդ վեճերից հետո թուրքական պատվիրակությունը դիմեց հերթական խորամանկության. Օգնություն տրամադրեց Հայաստանին : Օգնությունը ընդունվեց, սակայն Ալեքսանդրապոլի հարցը փակելը՝ ոչ, և քննարկման առարկա էր մինչև հոկտեմբերի 10-ի նիստը:&lt;br&gt;Այն Մոսկվայինի գործնական կրկնությունն էր, այս անգամ` Թուրքիայի և Անդրկովկասյան հանրապետությունների միջև: Ինչպես խոստովանել է Խորհրդային Ռուսաստանի լիազոր ներկայացուցիչ, Կարսի խորհրդաժողովի մասնակից Յա. Գանեցկին, «Կոնֆերանսի ընթացքը կանխորոշված էր դեռ Մոսկվայի կոնֆերանսում»: Այդ իսկ պատճառով պատմագիտական առումով քննել ու գնահատել Մոսկվայի պայմանագիրը, ըստ էության, նշանակում է գնահատել նաև Կարսի պայմանագիրը : Այսպիսով հոկտեմբերի 13-ին ժամը 12-ին, գումարվեց կոնֆերանսի վերջին նիստը: Կոնֆերանսի օրակարգում դրված հարցերը սպառվել էին: Նիստի նպատակը պայմանագրերի ստորագրումն էր: Նիստը բացել է գանեցկին, ով առաջարկեց ստորագրել «եղբայրության և բարեկամության» մասին պայմանագիրը: Ստորագրությունը կատարվել է հանդիսավոր պայմաններում: Պատվիրակություններից բացի ներկա էին քաղաքային և զինվորական իշխանությունների ներկայացուցիչները: Պայմանագրի ֆրանսերեն տարբերակը ընթերցելուց հետո ստորագրվեցին նիստերի արձանագրությունները: Դրանից հետո եղավ պայմանագրի ստորագրությունը: Ստորագրման պահին Կարսի բերդից հրանոթային 4 համազարկ արձարվեց և թուրքական նվագախումբը կատարեց Թուրքիայի պետական հիմնը : Ստորագրումը եղավ այբբենական կարգով: Հայաստանի կոմից մասնակցել են ստորագրմանը Արտաքին գործերի ժողկով Ա. Մռավյանը, Ներքին գործժողկոմ Պողոս Մակինցյանը, Ադրբեջանի կողմից ստորագրել են պետական վերահսկողության ժողկոմ Բ. Շահթախթինսկին, Վրաստանի կողմից ռազմական և ծովային գործերի ժողկոմ Շալվա Էլիավան, արտաքին գործերի ժողկոմ, ֆինանսների ժողովրդական կոմիսար Ալ. Սվանիձեն, Թուրքիայի կողմից Արևելյան ռազմաճակատի հրամանատար Ք. Կարաբեքիր փաշան, Ազգային մեծ ժողովում Բուրդուրի դեպուտատ Վելի բեյը, Հանրային աշխատանքների պետական քարտուղարի նախկին օգնական Մուհթար բեյը, Ադրբեջանում Թուրքիայի լիազոր ներկայացուցիչ Մեհմուդ Շևքեթ բեյը, Ռուսաստանի կողմից ստորագրել է Լատվիայում լիազոր ներկայացուցիչ Գանեցկին : Պայմանագիրը բաղկացած է նախաբանից, 20 հոդվածից, 3 հավելվածից: Այս բոլոր մասնակիցները լիազորագրերը փոխանակելով, համաձայնվեցին ներքոհիշյալի շուրջ.&lt;br&gt; Պայմանագրի ստորագրման վայրը&lt;br&gt;&lt;br&gt;Հոդված 1) Թուրքիայի ազգային մեծ ժողովի կառավարությունը և Հայաստանի, Վրաստանի, Ադրբեջանի Սոցիալիստական Սովետական հանրապետությունների կառավարությունները առ ոչինչ և անարժեք են համարում պետությունների միջև կնքված դաշնագրերը, որոնք կնքվել են սրանից առաջ պայմանավորվող կողմերի տերիտորիաներում սուվերենություն իրագործող կառավարությունների միջև: Հոդվածով նաև չեղյալ են հայտարարվում անդրկովկասյան հանրապետությունների և որևէ երրոր պետությամ միջև կնքված պայմանագրերը: &lt;br&gt;Հոդվածը չէր տարածվում 1921թ. մարտի 16-ի Մոսկվայի դաշնագրի վրա :&lt;br&gt;Հոդված 2) Պայմանագրի կողմերը համաձայնում են չճանաչել ոչ մի պայմանագիր կամ միջազգային որևէ այլ ակտ, որը կարող է պարտադրվել կողմերից մեկին ուժի միջոցով: Հայաստանի, Վրաստանի և Ադրբեջանի սոց. սովետական Հանրապետությունների կառավարությունները պարտավորվում էին չճանաչել որևէ միջազգային ակտ, որն առնչություն ուներ Թուրքիայի հետ և ճանաչված չէր Թուրքիայի Ազգային կառավարության կողմից: Իր հերթին Ազգային Մեծ Ժողովը համաձայնում էր չճանաչել որևէ միջազգային ակտ, որը չէր ճանաչվել պայմանագրի մասնակից կառավարությունների կողմից: Անդրկովկասյան հանրապետությունները միաժամանակ ճանաչեցին թուրքական «Ազգային ուխտը»:&lt;br&gt;Հոդված 3) Վերացվում էր կապիտուլյացիաների ռեժիմը, որը անհամատեղելի էր ամեն մի երկրի ազատ ազգային զարգացման, ինչպես և նրա սուվերեն իրավունքների լրիվ իրագործման հետ :&lt;br&gt;Հոդված 4) Թուրքիայի հյուսիսարևելյան սահմանը որոշվում էր այն գծով, որը սկսվում էր Սև սովի եզերքին հարակից Սարպ գյուղից, շարունակվում էր Խեդիս-մթա սարի վրայով, Շավշետ սարի ջրբաժան գծի երկայնքով – Կաննի Դաղ սարը, հետո առաջանում էր Արդահանի և Կարսի սանջակների հին հյուսիսային վարչական սահմանագծերի Արփաչայի և Արաքս գետերի հոսանքով մինչև ստորին Գարա(Կարա) սուի գետաբերանը: Սահմանագծի մանրամասն որոշումն ու սահմանանշանների տեղադրումը կատարելու էր սահամանային խառը հանձնաժողովը:&lt;br&gt;Հոդված 5) Թուրքական կառավարությունը և Հայաստանի, Ադրբեջանի կառավարությունները համաձայնվում են, որ Նախիջևանի մարզը կազմում է ինքնավար տարածք Ադրբեջանի հովանավորության տակ : Մոսկվայի պայմանագրով Թուրքիան և Ռուսաստանը համաձայնեցին, որ Նախիջևանի երկրամասը դրվի Ադրբեջանի հովանավորության տակ «պայմանով, որ Ադրբեջանը այդ հովանավորությունը չի զիջի ոչ մի 3-րդ պետության», այսինքն ՝ Հայաստանին, սրանից պարզ էր դառնում, որ Ադրբեջանը չպետք է տեղ գտներ Հայաստանի և Թուրքիայի կողքին կապված Նախիջևանի ինքնավարությունը ճանաչելու հետ: Դա իհարկե արված էր Նախիջևանի նկատմամբ Ադրբեջանի իրավունքը ամրապնդելու համար: Հայտնի է, որ հոկտեմբերի 15-ին Շահթախթինսկին Մռավյանի և Մակինցյանի հետ հավաստիացրեց, որ կոնֆերանսի արդյունքերը բարենպսատ են երկու կողմերի համար : &lt;br&gt;Հոդված 6) Թուրքիան Բաթում քաղաքի և մարզի նկատմամբ սուվերենության իրավունքը զիջում էր Վրաստանին՝ պայմանով, որ տեղական բնակչությունը օգտվի լայն ինքնավարությունից, իսկ Թուրքիային իրավունք վերապահվի օգտվել Բաթումի նավահանգստից առանց դրա համար հատուկ տուրք վճարելու:&lt;br&gt;Հոդված 7) Թուրքիան և Վրաստանը պարտավորվում էին դյուրացնել սահմանամերձ գոտու բնակիչների սահմանի անցումը, պայմանով, որ կպահպանվեն մաքսային, ոստիկանական և սանիտարակ կանոնները :&lt;br&gt;Հոդված 8) Վրաստանը և Թուրքիան համաձայնվեին իրենց սահմանամերձ վայրերի բնակիչներին տալ սովորական արոտավայրերից օգտվելու իրավունք: Նմանատիպ հոդված Մոսկվայի պայմանագրում չկար:&lt;br&gt;Հոդված 9) Թուրքիան և Վրաստանը հայտարարում էին, որ Սև ծովի և նեղուցների միջազգային ստատուտի հաստատումը պիտի հանձնվի սևծովյան տերությունների կոնֆերանսին առանց Թուրքիայի սուվերենությանը և մայրաքաղաք Կոստանդնուպոլսի անվտանգությանը վնասելու :&lt;br&gt;Հոդված 10) Այս հոդվածը համընկնում էր Մոսկվայինի հոդված 8-ին: Պայմանավորվող կողմերը համաձայնում են արգելել այն կազմակերպությունների կամ խմբակցությունների առաջացումն իրենց տարածքում, որոնք մյուս երկրի կամ նրա տերիտորիայի կառավարության դերը ստանձնելու հավակնություն, և թույլ չտալ այնպիսի խմբակցությունների գոյությունը, որոնց նպատակն է պայքարել մյուս պետության դեմ: «Թուրքական հողամաս » արտահայտությունը, ինչպես հիշատատված է այս դաշնագրում, վերաբերում է Թուրքիայի Ազգային ժողովի կառավարության զինվորական և քաղաքացիական անմիջական կառավարման ներքո գտնվող տերիտորիային:&lt;br&gt;Հոդված 11) Այս հոդվածը համընկնում էր Մոսկվայի պայմանագրի 10-րդ հոդվածին: Դաշնագրի երկու կողմերի քաղաքացիները, ովքեր գտնվում էին մյուս պետության տարածքում, ենթակա են հյուրընկալող պետության օրենքներին, բացի ազգային պաշտպանության պարտավորությունների, որոնցից ազատվում են: Երկու կողմերի քաղաքացիների ընտանեկան իրավունքի, ժառանգության իրավունքի և գործունակությանը վերաբերող բոլոր հարցերը որոշվում էին հատուկ համաձայնությամբ:&lt;br&gt;Հոդված 12) Դաշնագրի կողմերը համաձայնվում էին կիրառել առավել բարենպաստման սկզբունքը կողմերի քաղաքացիների համար, ովքեր բնակվում էին մյուս կողմի տերիտորիայում: Այս հոդվածը չի վերաբերում այն իրավունքներին, որոնք փոխադարձաբար շնորհվել էին դաշնակից սովետական հանրապետությունների քաղաքացիներին, նաև այն իրավունքներին, որոնք Թուրքիան շնորհել էր դաշնակից մուսուլման երկրների քաղաքացիներին:&lt;br&gt;Հոդված 13) Բոլոր բնակիչները այն հողամասերում, որոնք մինչև 1918թ-ը կազմում էին Ռուսաստանի մասը և այժմ Թուրքական գերիշխանության տակ են, ըստ Կարսի դաշնագրի, իրավունք ունեին , կամ եթե ցանակնում էին, դուրս գալ թուրքական քաղաքացիությունից, հեռանալ ազատորեն Թուրքիայից և սեփական գույքը, ունեցվածքը , իրերը իրենց հետ վերցնել: Նույն ձևով, բոլոր բնակիչնենրը այն հողամասերի , որոնց վրա Թուրքիայի սուվերենությունը հանձնված է Վրաստանին, իրավունք ունեին կամ եթե ցանկանում էին , լքել վրացական հողամասը, և իրենց հետ տանել ունեցվածքը, իրերը, գույքը: Հոդվածում հիշատակվող բնակիչները, նշված տերիտորիաներից հեռանալու իրենց ցանկության մասին պատշաճ ձևով հայտարարելու դեպքում, ստանում էին զինապարտությունից մեկամսյա ազատվելու իրավունք: &lt;br&gt;Հոդված 14) Պայմանավորվող կողմերը, սույն դաշնագրի ստորագրման օրից հաշված 6 ամսվա ժամանակահատվածում պարտավորվում էին կնքել 1918-1920թթ. Պատերազմների հետևանքով գաղթականներին հատուկ համաձայնագրեր:&lt;br&gt;Հոդված 15) Դաշնագրի կողմերից յուրաքանչյուրը պարտավորվում էր պայմանագրի ստորագրումից հետո հայտարարել մյուս կողմի քաղաքացիների լիակատար ներում այն հանցանքների համար, որոնք հանդիսանում են Կովկասյան ռազմաճակատում տեղի ունեցած պատերազմական գործողությունների արդյունք:&lt;br&gt;Հոդված 16) Դաշնագրի կողմերը համաձայնում էին այս պայմանագրի ստորագրման օրից 2 ամսվա ընթացքում վերադարձնել կողմերի տերիտորիաներում գտնվող նախկին ռազմագերիներին և քաղաքացիական գերիներին:&lt;br&gt;Հոդված 17) Համապատասխանում էր Մոսկվայի պայմանագրի հոդված 9-ին: Երկու կողմերի միջև հաղորդակցությունը ապահովելու համար, դաշնագրի կոմերը փոխադարձ համաձայնությամբ ձեռնարկում են գործադրել բոլոր միջոցները պահպանելու և զարգացնելու համար երկաթուղային, հեռագրական և հաղորդակցության մյուս միջոցները նաև ապահովելու համար երկու երկրների միջև անձանց և ապրանքների ազատ շարժումը:&lt;br&gt;Հոդված 18) Դաշնագրի երկրների միջև առուծախի հարաբերություններ հաստատելու և բոլոր տնտեսական, ֆինանսական, և այլ էական խնդիրներ կանոնավորելու՝ բարեկամական հարաբերությունները ամրապնդելու նպատակով, այս դաշնագրի ստորագրությունից անմիջապես հետո , Թիֆլիսում պիտի կազմվեր հանձնաժողով՝ շահագրգռված երկրների ներկայացուցիչներից: &lt;br&gt;Հոդված 19) Պայմանագրի կողմերը դրա ստորագրումից հետո 3 ամսվա ընթացքում ձեռնարկում են կնքե լ հյուպատոսական կոնվենցիաներ:&lt;br&gt;Հոդված 20) Թուրքիայի, Հայաստանի, Ադրբեջանի և Վրաստանի կառավարությունների միջև կնքված պայմանագիրը ենթակա է վավերացման: Վավերացումները պետք է փոխանակվեն Երևանում: Դաշնագիրը ուժի մեջ էր մտնում վավերացումները փոխանակելուց հետո, բացի 6, 14, 15, 16, 18 և 19 հոդվածներից, որոնք ուժի մեջ էին մտնում ստորագրումից անմիջապես հետո: &lt;br&gt;Ներկայացուցիչները ստորագրեցին և հաստատեցին իրենց կնիքներով: Պատրաստվեց 5 օրինակով, Կարսում, 1921թ.-ի հոկտեմբերի 13-ին : &lt;br&gt;Ինչպես նշեցինք նաև կային 3 հավելվածներ. &lt;br&gt;Հավելված 1. Թուրքիայի հյուսիսարևելյան սահմանագիծը լինելու էր հետևյալ կերպ-Սև ծովի եզերքը՝ Սարպ գյուղը, Գարա Շալվար սարը, գետերի հովիտի գծով մինչև Մարադիդի գյուղի հյուսիսը՝ Ճորոխի մոտ, հետո շարունակվում էր դեպի հյուսիս մինչև Սաբուր գյուղը, Խեդիս Մթա սար, Քվա Քիբե սար, Քավթարեթի գյուղը, Մացիպնա սարի հողաշերտը, Հերատ Քեսուն սարը հետևելով Կորդա սարի ջրաբաշխ գծին, հասնելով՝ Խրեբեթ Խավչէթսկի լեռնաշղթայիարևմտյան մասը՝ նախկին Արդվին գավառի նախկին վարչական սահմանը, հետո շարունակելով Սարի չայ սարը, Կվիրալսկի կիրճով հասնում է Կաննի Դաղ սար՝ Արդահանի նախկին վարչական սահմանը, սրանից հետո դառնալով հյուսիս Թիլիլ սարը, Արդահանով հասնելով Պոչկով Չայ գետը մինչև Բադելլա գյուղի հյուսիս, հետևելով գետի հարավային կողմին ՝ մինչև Չանչախ գյուղը հասնում էր Արևելյան Բաչի սարը, և շարունակում էր Քելլե Թափս և Գարման սարերից հասնում էր Կորսիս- Սերի սարը, դրանից հետո Կարզումետ Չոյ գետով հասնում էր Կուր գետը և հասնում էր Գարա Օղլի սարը, հետո Խաղապի լիճը բաժանելով երկու մասի հասնելով բարձունքը, Գեկ Դաղ, Ուչ Թափալար սարերը, որտեղ ավարտվում էր Վրաստանի սահմանը: Սկսվում էր Հայաստանի սահմանը. Թայա Գալա կատարը, որտեղ հեռանում է նախկին Արդահանի գավառի սահմանից և անցնում է Մեծ-Ախ-Բաբա լեռներով, հետո հասնում է արևելք, մոտենում Կիզիլ-Դաշ սարին-Նոր-Կիզիլ դաշ գյուղը, հասանում է Նոր Կիզիլ-դաշի ոլորանին, հասնում է Ջմուշբու Չայ գետին՝ Դելավեր գյուղերի արևելք, Գմլի, Թիխնիս , Վարդանլի և ԲաշՇորագյոլ գյուղերի մոտ , և նույն գյուղերով հասնում է Արփաչայ գետը, այնտեղից էլ հասնում է Արաքսին, Արաքսով հասնում Ուրմիա գյուղը, որտեղ վերջանում է Հայաստանի սահմանը: Սկսվում է Ադրբեջանի սահմանը. Գիծը հասնում է Արաքսով մինչև ստորին Գարա Սուի միացման կետը , որտեղ ավարտվում է Ադրբեջանի սահմանը :&lt;br&gt;Նշենք որ, հավելված 1-ի Բ կետում հստակեցված էր Նախիջևանի տարածքը. Գյուղ Ուրմիա- Արազդայան կայարան- Դաշ Բուրու սար- Բահարսղ սար- Քյոմուրլու դաղ – Սայաթ դաղ- Գուրդգուլաղ գյուղ, Գամեսուր դաղ սար- Կյուկի լեռ և Նախիջևանյան գավառի նախկին արևելյան վարչական սահմանը :&lt;br&gt;Հավելված 2. Հաշվի առնելով, որ սահմանագիծը ընթանում է Արփա չայ և Արաքս գետերի հոսանքով,Թուրքիայի Ազգային մեծ ժողովի կառավարությունը պարտավորվում է հեռացնել եզերապահականոցների գիծը Ալեքսանդրապոլ- Երևան երկաթուղագծից միայն 8 վերստ հեռավորության վրա ՝ Արփա չայի շրջանում, իսկ Արաքսի շրջանում նշված երկաթուղագծից 4 վերստ հեռավորության վրա: Հիշյալ շրջանակները սահմանափակող գծերը ցույց են տրված. Արփա չայի շրջանի համար Ա –ի և Բ-ի մեջ՝ պարբերություն 1-ում, իսկ Արաքսի շրջանակի համար՝ պարբերություն 2-ի մեջ:&lt;br&gt;1.Արփաչայի շրջանակ &lt;br&gt;Ա. Վարդանլիից դեպի հարավ-արևելք , Ուզուն Քիլիսից դեպի արևելք Կարմիր վանքից դեպի արևելք-Ուչ- թափա Արա- օղլուց դեպի արևելք, Անիից դեպի արևելք- հասնում է Արփա-չային Ենիքեյից դեպի արևմուտք ընկած վայրում:&lt;br&gt;Բ. 5019 բարձունքից - արևելք հեռանում է Արփա չայից դեպի 5481 բարձունքը- Կըզըլ կուլից դեպի արևելք , 4,5 վերստ հեռավորության վրա ընկած կետը- Բոջալիից դեպի արևելք 2 վերստ հեռավորության վրա ընկած կետը- Դիգռ չայ գետը , որը հասնում է Դուզ- Քեչուտ գյուղը, Ղարաբաղով հասնում է Արփա չային: &lt;br&gt;2.Արաքսի գոտի&lt;br&gt;Ուղիղ գիծ Խարաբա- Ալիջանի և Սուլեյման- Դիզ գյուղի միջև: Թուրքիայի Ազգային մեծ ժողովի կառավարությունը պարտավորվում է Ալեքսանդրապոլ-Երևան երկաթուղու գծից 8 և 4 վերստ հեռավորության վրա գտնվող սահմանափակված գոտիներում չկառուցել ամրաշինական կառուցվածքներ և դրանցոմ չպահել կանոնավոր զորքեր, բացի անվտանգության նկատառումով պահվող կանոնավոր զորքերից :&lt;br&gt;Հավելված 3. Ուրմիա գյուղը ուղիղ գծով մինչև Արազդայան կայարան, այնուհետև ուղիղ գծով մինչև Դաշ Բուրուն սարի արևմուտքը, Դաշ Բուրուն սարի արևելյան հովիտի գիծը, անցնում է ջհանամ- դարասի գետով դեպի Բուլաղ-ից դեպի հարավ- ընթանում է Բահարսղ լեռան ջրբաժան գծով-Երևանի օկրուգի և Շարուր- Դարալագյազի վարչական սահմանով դեպի Քլոմուրլու դաղ լեռ-Սայաթ դաղ- Գուրդգուլաղ գյուղ, Գամեսուր դաղ սար- Կյուկի լեռ և Նախիջևանյան գավառի նախկին արևելյան վարչական սահմանը :&lt;br&gt; &lt;br&gt;Կարսի պայմանագրի ստորագրումը &lt;br&gt;&lt;br&gt;Ինչպես հասկացանք պայմանագրերի ընդհանուր բովանդակությունից, Կարսի պայմանագիրը վերահաստատեց մոսկովյան խայտառակ և մեր ժողովրդի կենսական շահերի դեմ պայմանագիրը: Սրա վերաբերյալ հատկանշական բնորոշում է տվել Բ. Բորյանը .«Կարսի պայմանագիրը ֆորմալ, քաղաքական և միջազգային իրավակավ նորմերի տեսանկյունից ինքնուրույն փաստաթուղթ չի հանդիսանում, այլ կրկնում և ամրագրում է 1921թ. մարտի 16-ի պայմանագիրը» : ՀՍՍՀ-ն իրավական կարգավիճակի և Կարսի պայմանագրի օրինականության և իրավականության հարցերը շաղկապված են: Ըստ ՄԱԿ-ի պաշտոնական ուղեցույց-ձեռնարկի, « միջազգային պայմանագրերը համաձայնություններ են միջազգային իրավունքի սուբյեկտների միջև:, որոնց միջոցով ստեղծում են , փոփոխության են ենթարկում կամ դադարեցնում են փոխադարձ իրավունքներն ու պարտավորությունները: Այսինքն , պայմանագրի օրինականության և իրավականության համար, որ պայմանագիրը կնքող կողմերից յուրաքանչյուրը լինեն միջազգային իրավունքի սուբյեկտ: Այս տեսանկյունից էլ հենց ՀՍՍՀ-ն չի եղել միջազգային իրավունքի սուբյեկտ :&lt;br&gt;Եզրափակելով նյութը՝ նշեմ Թուրքիայի ղեկավար Մուստաֆա Քեմալի հայտարարությունը «այսպես կոչված հայկական հարցը Կարսի պայմանագրում գտավ իր ամենաճիշտ լուծումը» :&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆ&lt;br&gt;Մոսկվայի պայմանագրի ստորագրումից հետո սկսվեցին Կարսի կոնֆերանսի ագումարման աշխատանքները մի կողմից Ադրբեջանի, Հայաստանի և Վրաստանի մյուս կողմից Թուրքիայի միջև: Մասնացություն ունեցան նաև ռուսական ներկայացուցիչները: Հայերը դժգոհ էին մնացել Մոսկվայի պայմանագրի դրույթներից, մասնավորապես նրանից, որ Երևանի հարավարևելյան հատվածը թուրքերի թեթև ձեռքով, և ընդհանրապես Հայսատանի տարածքների հարցն էր որոշվում առանց հայերի այդ կոնֆերանսում: Այսպես Կարսի նոր գումարվելիք կոնֆերանսին պատրաստվելիս հայերը մշակել էին Մեմորանդում և «Պայմանագրի նախագիծ Հայաստանի և Թուրքիայի միջև»: Թուրքերը ամեն ինչ անում էին, որպեսզի չխախտվեր ոչ մի դրույթ Մոսկվայի պայմանագրով կնքված: Մանրամասները ներկայացված են բուն պայմանագրային հոդվածներում: Փաստորեն 1921թ. Մոսկվայի և Կարսի պայմանագրերով գծվեց ներկայիս հայ-թուրքական սահմանը և Նախիջևանը անցավ Ադրբեջանին. Հայստանի տարածքը կիսով չափ կրճատվեց: Մինչև Կարսի կոնֆերանսն ու պայմանագիրը, Հայաստանի սահմանների հարցը արդեն իսկ որոշված էր Մոսկվայում Թուրքիայի և Ռուսաստանի միջև կնքված «բարեկամության և եղբայրության » պայմանագրով: Պայմանագիրը ստորագրելուց առաջ հայերը հույս ունեին, թե վերջապես իրենց պատմական տարածքների հարցը, հայկական հարցը արդարացի լուծում կստանա, բայց իրականում նրանք պարտադրված են կնքել պայմանագիրը: Մոսկվայի պայմանագրի 15-րդ հոդվածը իրավաբանորեն ամրագրում է այդ փաստը. «Ռուսաստանը պարտավորվում է Անդրկովկասյան հանրապետությունների նկատմամբ դիմել անհրաժեշտ քայլերի,որպեսզի այդ հանրապետությունների կողմից Թուրքիայի հետ կնքվելիք պայմանագրում ճանաչվեն սույն պայմանագրի այն հոդվածները, որոնք վերաբերում էին իրենց »:Այս պայմանագրերի քաղաքական ծանր հետևանքը հայերի համար եղավ այն, որ Հայաստանը իր տարածքները կորցրեց: Սակայն ինչպես նշվել է ամենակսզբում դրանք անվավեր են իրավական տեսանկյունից: Ամեն դեպքում ոչ մի պետություն հաշվի չի առնում այդ փաստը և մեր տարածքների մեծ մասը շարունակում են գտնվել Թուրքիայի և Ադրբեջանի սահմաններում: &lt;br&gt; &lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt; title_arm Կարսի թուրք-անդրկովկասյան կոնֆերանսը և հայկական տարածքների խնդիրը title_eng convertot_1 Karsi turq-andrkovkasyan konferans@ EV haykakan taracqneri xndir@ convertot_2 Karsi turq-andrkovkasyan konferans@ EV haykakan taracqneri xndir@ convertot_3 Karsi turq-andrkovkasyan konferans@ EV haykakan taracqneri xndir@ convertot_4 Karsi turq-andrkovkasyan konferans@ EV haykakan taracqneri xndir@ convertot_5 Karsi turq-andrkovkasyan konferans@ EV haykakan taracqneri xndir@ convertot_6 Karsi turq-andrkovkasyan konferansy EV haykakan taracqneri xndiry convertot_7 Karsi turq-andrkovkasyan konferans@ EV haykakan taracqneri khndir@ convertot_8 Karsi turq-andrkovkasyan konferans@ EV haykakan taracqneri xndir@ convertot_9 Karsi turq-andrkovkasyan konferans@ EV haykakan taracqneri xndir@ convertot_10 Karsi turq-andrkovkasyan konferansy EV haykakan taratsqneri khndiry convertot_11 Karsi turq-andrkovkasyan konferans@ EV haykakan taracqneri xndir@ convertot_13 Karsi turq-andrkovkasjan konferans@ EV hajkakan taracqneri xndir@ convertot_14 Karsi turq-andrkwvkasyan kwnferans@ EV haykakan taracqneri xndir@ convertot_15 Karsi turq-andrkovkasyan konferans@ EV haykakan taracqneri xndir@ convertot_16 Karsi tyrq-andrkovkasyan konferans@ EV haykakan taracqneri xndir@ convertot_17 Karsi turk-andrkovkasyan konferans@ EV haykakan tarackneri xndir@ convertot_18 Karsi turq-andrkovkasyan konferans@ YEV haykakan taracqneri xndir@

referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1 ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ 2015 Թ. ԽՄԲԱԳՐՈՒԹՅԱՄԲ ՍԱՀՄԱՆԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆԸ /ՀԱՄԱՌՈՏ ՊԱՐԶԱԲԱՆՈՒՄՆԵՐ/ՎԱՐԴԱՆ ՊՈՂՈՍՅԱՆ ՆՈՐԱ ՍԱՐԳՍՅԱՆ/ԵՐԵՎԱՆ 2016/&lt;br&gt;Օգտագործված կայքեր՝&lt;br&gt;www.court.am&lt;br&gt;www.encyclopedia.am&lt;br&gt; description_2 Բովանդակություն&lt;br&gt;Ներածություն……………………………………………………….3&lt;br&gt;1. Պետական իշխանության թևերի տրոհման, պետական իշխանության տարանջատման սկզբունքի կարևորությունը…………………………………………………….4&lt;br&gt;2. Պետական իշխանության թևերի՝ 1995թ.-ի ՀՀ Սահմանադրությամբ սահմանված իրավասությունների թերությունները …..………………………………………………...5&lt;br&gt;3.ՀՀ Ազգային ժողովը………………………………………….....11&lt;br&gt;4.Կառավարությունը……………………………………………....12&lt;br&gt;4.1Կառավարության կազմը և կառուցվածքը………………….14 &lt;br&gt;&lt;br&gt;4.2Կառավարության կազմավորումը…………………………...14&lt;br&gt;5.Դատական իշխանությունը…………………………………….15&lt;br&gt;Եզրակացություն……………………………….………………….18&lt;br&gt;&lt;br&gt; &lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt; Ներածություն&lt;br&gt; Իշխանությունը հասարակական կյանքի կարևորագույն և մշտապես գոյություն ունեցող երևույթներից է։ Պետական իշխանությունն ունի ինքնիշխան բնույթ, այսինքն` իր գործառնություններն իրականացնելիս այն ինքնուրույն և անկախ է ցանկացած այլ իշխանությունից ինչպես երկրի ներսում, այնպես էլ այլ պետությունների հետ ունեցած հարաբերություններում։ Պետական իշխանություն կատեգորիան իր էությամբ և բովանդակությամբ միասնական է։&lt;br&gt; Նման պարագայում հասկանալու համար թե ինչ է «իշխանությունների տարանջատում» հասկացությունը, անհրաժեշտ է նկատի ունենալ, որ միասնական իշխանությունն իրականացվում է տարբեր ձևերով և մեթոդներով, պետության տարբեր մարմինների համակարգերի միջոցով։ Հետևաբար, խոսքը ոչ թե իշխանությունների բաժանման, այլ անջատվածության, այսինքն` տարանջատման մասին է։ Պետական իշխանությունը չի տրոհվում, որը, ի դեպ, հնարավոր չէ միասնական պետության պայմաններում։ Խոսքը գործառնությունների և իշխանության կառուցվածքների լիազորությունների խստիվ սահմանազատման մասին է, որպեսզի ապահովվեն իշխանություններից յուրաքանչյուրի անկախության բարձր աստիճանը, հակակշիռների և զսպումների համակարգի ստեղծումը` բացառելով այդ իշխանություններից որևէ մեկի կողմից ամբողջ իշխանության յուրացումը: Ամբողջ իշխանության կենտրոնացումը մեկ մարմնի ձեռքում լեցուն է անկանխատեսելի հետևանքներով: Պետական իշխանության այսպիսի կազմակերպման դեպքում ստեղծվում է բռնատիրական ռեժիմների հաստատման լայն հնարավորություն։ Իշխանությունների տարանջատման սկզբունքը ժողովրդավարական պետության մեջ պետական իշխանության բանական կազմակերպումն է, որի առկայության պարագայում իրականացվում են պետության բարձրագույն մարմինների փոխադարձ վերահսկողությունը և փոխգործակցությունը:&lt;br&gt; Այս սկզբունքի էությունն այն է, որ միասնական պետական իշխանությունը բաժանվում է երեք հարաբերականորեն անկախ ճյուղերի` օրենսդիր, գործադիր և դատական։ Սրան էլ համապատասխան ստեղծվում են պետության բարձրագույն մարմինները, որոնք փոխներգործում են հակակշիռների և զսպումների մեխանիզմի հիման վրա` միմյանց նկատմամբ իրականացնելով մշտապես գործող հսկողություն։ Իշխանության յուրաքանչյուր ճյուղ, բացի ընդհանուր շահերից, ունի նաև իր` որպես որոշակի համակարգի յուրահատուկ օբյեկտիվ շահերը։ Բացի այդ, գոյություն ունեն նաև օրենսդիր, գործադիր և դատական իշխանություն ների պաշտոնատար անձանց սուբյեկտիվ, խմբակային և անհատական շահեր, որոնք նույնպես էականորեն ազդում են այդ ճյուղերի գործառնության վրա։ Հենց այդ շահերի ազդեցությամբ է հիմնականում բացատրվում օրենսդիր, գործադիր և դատական իշխանությունների միջև հավասարակշռությունն ապահովելու, նրանց միջև հակակշիռների և զսպումների մեխանիզմ կիրառելու անհրաժեշտությունը:&lt;br&gt;&lt;br&gt;1. Պետական իշխանության թևերի տրոհման, պետական իշխանության տարանջատման սկզբունքի կարևորությունը&lt;br&gt; Որպես կանոն, պետական իշխանության թևերի տրոհման սկզբունքը առավել հետևողական է կիրառվում ժողովրդավարական իրավական պետություններում, մինչդեռ ավտորիտար կամ տոտալիտար ռեժիմների համար ավելի բնութագրական է օրենսդիր, գործադիր և դատական իշխանությունների սերտ միասնությունը, որի ծայրահեղ դրսևորումը բոլոր երեք իշխանությունների կենտրոնացումն է մեկ մարմնում։ Ուստի, պատահական չէ, որ իշխանությունների տարանջատման սկզբունքը իրավական պետության բաղկացուցիչ մասն է։ Այս սկզբունքի արդյու նավետությունը որոշվում է բազմաթիվ գործոններով։ Նախ և առաջ, այս սկզբուն քի իրացումն անխուսափելիորեն հանգեցնում է պետական մարմինների միջև աշխատանքի բաշխմանը, որի արդյունքում ապահովվում է նրանց գործունեության արդյունավետության բարձրացումը (քանի որ յուրաքանչյուր մարմին մասնագիտանում է« իր աշխատանքով), ստեղծվում են պայմաններ` նրանց աշխատակիցների պրոֆեսիոնալիզմի բարձրացման համար։ Այս սկզբունքը թույլ է տալիս լուծել բարդագույն խնդիր` ստեղծել պետության բարձրագույն մարմինների անընդմեջ գործող սահմանադրական փոխադարձ հսկողություն, որով նախազգուշացվում են այդ մարմիններից մեկի ձեռքերում իշխանության կենտրոնացումը և բռնատիրության հաստատումը։ Վերջապես, իշխանությունների տարանջատման սկզբունքի հմուտ օգտագործումը փոխադարձաբար ուժեղացնում է պետության բարձրագույն մարմիններին և բարձրացնում է նրանց հեղինակությունը հասարակությունում։ Միաժամանակ քննարկվող սկզբունքը ստեղծում է մի շարք հնարավորություններ բացասական հետևանքների համար։ Հաճախ օրենսդիր և գործադիր մարմինները ձգտում են միմյանց վրա բարդել աշխատանքում անհաջողությունների և սխալների համար պատասխանատվությունը, նրանց միջև ծագում են սուր հակա սություններ և այլն։ Ըստ երևույթին, անվերջանալի են վեճերն այն հարցի շուրջ, թե իշխանության թևերից որն է գլխավորը, առաջնայինը։ Սակայն խնդիրը դա չէ։ Իշխանությունների տարանջատման տեսության իմաստը հենց այն է, որ իշխանության թևերը խուսափեն հակամարտությունից, վերին աստիճանը զբաղեցնելու նրանց ձգտման ծնունդ հանդիսացող բախումներից։ Պետական տարբեր մարմինների միջև գործառնությունները պետք է այնպես բաշխվեն, որ կազմեն անհրաժեշտ միասնություն, փոխկապակցված համակարգ, որը կապահովի պետական գործերի ներդաշնակ կառավարումը։&lt;br&gt;&lt;br&gt;2. Պետական իշխանության թևերի՝ 1995թ.-ի ՀՀ Սահմանադրությամբ սահմանված իրավասությունների թերությունները&lt;br&gt; Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 5-րդ հոդվածի համաձայն` պետական իշխանությունն իրականացվում է օրենսդիր, գործադիր և դատական իշխանությունների տարանջատման սկզբունքի հիման վրա։ &lt;br&gt; Պետության կառավարման ձևի տեսանկյունից ՀՀ-ում մինչև սահմա-նադրական բարեփոխումները ընդունված էր հանրապետական կառավարման կիսանախագահական ձևը։ &lt;br&gt;Սահմանադրական բարեփոխումների անհրաժեշտությունը նախ և առաջ պայ մանավորված էր նրանով, որ 1995թ. ՀՀ Սահմանադրությամբ հետևողականորեն իրացված չէր իշխանությունների տարանջատման սկզբունքը, թերի էր ապահովված իրար հանդեպ հակակշիռ և հավասարակշռված օրենսդիր, գործադիր և դա տական իշխանությունների գոյությունը։ Անհրաժեշտ էր առավել հստակեցնել իշխանության տարբեր ինստիտուտների գործառնական լիա-զորությունները, ամրապնդել հակակշիռների ու զսպումների հաշվեկշիռը, հավասարակշռել Նախագահ – Ազգային ժողով - Կառավարություն - դատական իշխանություն փոխհարաբերությունները։ Գիտնականները գտնում էին, որ անհրաժեշտ էր ամրապնդել Ազգային ժողովի օրինաստեղծ դերը` հաղթահարելով Ազգային ժողովը լուծարելու` ՀՀ Նախագահի վերացական բացարձակ իրավունքը` ուժեղացնելով իշխանության այլ թևերի գործառնական լիազորությունները և այլն։ &lt;br&gt; Գաղտնիք չէր, որ իշխանությունների հստակ տարանջատման և գործառնական հավասարակշռության ապահովման խնդիրն առավել դժվար էր լուծել կառավարման կիսանախագահական համակարգերում։ Միաժամանակ մի-ջազգային սահմանադրական զարգացումների փորձը վկայում էր, որ նման համակարգերում նույնպես գտնվել են արդյունավետ լուծումներ։ Ելակետայինն այն էր, որ ճշգրտվեին ու ներդաշնակվեին իշխանության յուրաքանչյուր թևի գործառնական, հակակշռող և զսպող լիազորությունների շրջանակները։ &lt;br&gt; ՀՀ Նախագահի և Ազգային ժողովի հավասարակշռումն առանցքային խնդիր է սահմանադրական բարեփոխումների իրականացման մեջ գտնվող ցանկացած նորանկախ ժողովրդավարական պետությունների համար։ Իշխանությունների հավասարակշռումը որոշիչ է այնպիսի համակարգի կառուցման համար, որում և՛ գործադիր, և՛ օրենսդիր մարմինները բավականաչափ անկախ են և հաշվետու, պատրաստ համատեղ որոշումների կայացման և արդյունավետ փոխադարձ վերահսկողություն իրականացնելուն։ Ցանկացած ուղղությամբ հավասարա-կշռության խախտումը հանգեցնում է գրեթե հավասարապես բացասական արդյունքի. գերիշխող գործադրի պարագայում հավանական է նահանջը ժողովրդավարացման գործընթացներից, գերիշխող օրենսդրի դեպքում, հատկապես բազմակուսակցական համակարգերում, հնարավոր է գործադիր մարմնի աշխատանքի արդյունավետության խաթարում։ Այդ պատճառով, նորաստեղծ ժողովրդավարական երկրներում իշխանության այս թևերի հավասարակշռման առնչությամբ սահմանադրական բարեփոխումների նպատակն է ստեղծել սահմանադրական մեխանիզմներ, որոնք գործադիր իշխանությանն օրենսդիր վերահսկողության ներքո աշխատելու բացառիկ հնարավորություն են տալիս։ &lt;br&gt; Վերը նշված խնդիրների լուծման անհրաժեշտության արդյունք դարձավ 2005թ. նոյեմբերի 27-ին ՀՀ-ում անցկացված սահմանադրական հանրաքվեն, որի ժամանակ ժողովուրդը կողմ քվեարկեց Սահմանադրության բարեփոխված տարբերակին։ &lt;br&gt;Սահմանադրական փոփոխությունների արդյունքում արմատականորեն վե-րանայվեց ՀՀ Նախագահ – Ազգային ժողով փոխհարաբերությունների բովանդակությունը։ Մասնավորապես` դադարեցվեց ՀՀ Նախագահի իրա-վունքը վերացական լիազորությամբ արձակել Ազգային ժողովը, օրենքով չկարգավորված ցանկացած հարցի վերաբերյալ ընդունել նորմատիվ բնույթի հրամանագրեր, սահմանել արտակարգ կամ ռազմական դրության իրավական ռեժիմը։ Կրճատելով Նախագահի գործառնական լիազորությունները` Սահմանադրությունում փոփոխություններ կատարելու մասին օրենքում շեշտը դրվեց համակարգող հակակշռող և զսպող լիազորությունների հստակեցման ու ամբողջականացման վրա։ &lt;br&gt; Նախ և առաջ, Սահմանադրությունում փոփոխություն կատարելու մասին օրենքում ամրագրվեց ՀՀ Նախագահի կողմից ԱԺ-ի հատուկ նիստում ժողովրդին տրված երդման տեքստը։ Սահմանադրական բարեփոխումների արդյունքում վերանայվեց նաև Կառավարության ձևավորման կարգը, որը որոշ տեսաբաններին հիմք է տալիս պնդելու, որ Հայաստանի Հանրապետությունը կիսանախագահական հանրապետությունից անցում կատարեց կիսախորհրդա-րանականի։ &lt;br&gt; Վենետիկյան հանձնաժողովի ցուցումով մանրամասնվեցին նաև Կառավարության ոչ միայն ձևավորման, այլև հրաժարականի կարգը և Նախագահի կողմից այդ հրաժարականի ընդունման կարգը։ Մասնավորապես` ամրագրվեց, որ հանրապետության Նախագահն ընդունում է Կառավարության հրաժարականը նորընտիր Ազգային ժողովի առաջին նիստի, հանրապետության Նախագահի կող մից իր պաշտոնը ստանձնելու, Կառավարությանն անվստահություն հայտնելու, Կառավարության ծրագրին հավանություն չտալու, վարչապետի կողմից հրաժարական ներկայացվելու կամ վարչապետի պաշտոնը թափուր մնալու օրը։ Հանրապետության Նախագահի կողմից Կառավարության հրաժարականի ընդունումից հետո Կառավարության անդամները շարունակում են իրենց պարտականությունների կատարումը մինչև նոր Կառավարության կազմավորումը։ &lt;br&gt; Սահմանադրական բարեփոխումների համատեքստում կարևորվեց նաև ՀՀ Նախագահի և Ազգային ժողովի փոխհարաբերության վերանայումը պետական մարմիններ ձևավորելու և պաշտոնատար անձանց նշանակելու ոլորտում։ Մասնավորապես` միանգամայն նոր լիազորություն է գլխավոր դատախազի թեկնածության առաջադրումը ԱԺ-ի հաստատմանը։ Փաստորեն, նախկին այս միանձնյա լիազորությունը ՀՀ Նախագահն այժմ ստիպված է կիսել ԱԺ-ի հետ (55-րդ հոդ. 9-րդ կետ)։ &lt;br&gt; ՀՀ Սահմանադրության 55-րդ հոդվածի կետեր 13 և 14-ում էական վտանգներ են թաքնված։ Դրանք վերաբերում են մարդու իրավունքների հնարավոր սահմանափակումների շրջանակներին և թղթակցում են նաև Սահմանադրության մի շարք այլ հոդվածների, մասնավորապես` 45 -րդ հոդվածի հետ։ «§Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին¦ Եվրոպական կոնվենցիան ու դրան կից արձանագրությունները, Քաղաքացիական և քաղաքական իրավունքների մասին միջազգային դաշնագրի 4-րդ հոդվածը, ինչպես նաև մարդու իրավունքների միջազգային բազմաթիվ այլ փաստաթղթերի նորմեր վկայում են, որ այդ սահմանափակումները կարող են լինել միայն միջազգայնորեն ընդունված շրջանակներում, օրենքով սահմանված, իրավիճակին համաչափ։ Եթե Հանրապետության Նախագահն իրականացնում է գործողություններ, որոնք առնչվում են մարդու իրավունքներին, ապա դրանք հստակ հակակշռված ու զսպելի պետք է լինեն։ Այդ նպատակով նախատեսվում է, որ իրավունքի ուժով հրավիրվում է Ազգային ժողովի հատուկ նիստ, որը կարող է համարժեքության գնահատական տալ` դիմելով ու 24 ժամվա ընթացքում ստանալով նաև Սահմանադրական դատարանի եզրակացությունը, և դադարեցնել նշված կետերով նախատեսված միջոցառումները։ Միջազգային իրավունքի նորմերի պահանջներից ելնելով` ավելացվում է նոր երաշխիք. նույնպես նախատեսվում է, որ ռազմական դրության իրավական ռեժիմը սահմանվում է օրենքով։ Բացի դրանից, Սահմանադրության 6-րդ հոդվածի լրացումից բխում է, որ օրենքները և այլ նորմատիվ իրավական ակտերն ուժի մեջ են մտնում միայն պաշտոնական հրապարակումից հետո։ Հետևաբար, ստեղծվում են բոլոր իրական նախադրյալները` Նախագահի տվյալ լիազորությունների արդյունավետ հակակշռման համար։ &lt;br&gt; 1995թ. ՀՀ Սահմանադրության ամենախոցելի դրույթներից մեկը, ինչպես նշել ենք, Ազգային ժողովն արձակելու Նախագահի վերացական իրավասության առ կայությունն է։ Նման նորմը լրջորեն խախտում է իշխանությունների տարանջատման հաշվեկշիռը, որի հետևանքով թուլացվում են օրենսդիր մարմնի գործառնական անկախությունն ու ինքնուրույնությունը։ Սահմանադրական բարեփոխումների արդյունքում Սահմանադրության տեքստում հստակ նախատեսվեցին այն դեպքերը, որոնց պարագայում միայն ՀՀ Նախագահը կարող է արձակել Ազգային ժողովը։ Նկատի ունենալով, որ պետական իշխանության բոլոր ինստիտուտների իմունիտետի հարցը կանոնակարգվում է Սահմանադրությամբ (պատգամավորներ, դատավորներ, Սահմանադրական դատարանի անդամներ), բնականաբար, Սահմանադրությամբ պետք է հստակ սահմանվի նաև Նախագահի անձեռնմխելիության դրույթը (հոդված 56.1)։ Նման նորմ սահմանված է բազմաթիվ երկրների սահմանադրություններում։ Մասնավորապես` Իտալիայի` 90-րդ հոդ., Ռուսաստանի` 91-րդ հոդ., Լիտվայի` 86-րդ հոդ., Ղրղզստանի` 49-րդ հոդ., Ադրբեջանի` 119-րդ հոդ., Վրաստանի` 75-րդ հոդ., Ուկրաինայի` 105-րդ հոդված և այլն։ &lt;br&gt; Միջազգային պրակտիկայում Նախագահի պաշտոնանկության հիմքերը տարբեր են, սակայն միշտ անհրաժեշտ է դատական մարմնի եզրակացությունը։ Միջազգային պրակտիկան տալիս է պաշտոնանկության ընթացակարգի նկատմամբ դատական վերահսկողության բոլոր հնարավոր տարբերակների վերաբերյալ հարուստ փորձ։ Վերջինիս ընդհանրացումը վկայում է, որ առանց դատարանի դրական կարծիքի նման ընթացակարգ չի կարող սկսվել։ Այս մոտեցումն ամրագրվեց նաև բարեփոխված Սահմանադրության տեքստի մեջ։ Մասնավորապես` Սահմանադրության բարեփոխված տարբերակում մանրամասն կարգավորվեց իմպիչմենտի ընթացակարգը։ Լրացուցիչ ամրագրվեց, որ եթե ՍԴ-ի եզրակացությամբ ՀՀ Նախագահին պաշտոնանկ անելու հիմքերը բացակայում են, ապա հարցը հանվում է ԱԺ-ի քննարկումից։ Սակայն գտնում ենք, որ գուցե նպատակահարմար կլիներ, որ պաշտոնանկության ընթացակարգի քրեաիրավական չափանիշի որոշման վարույթը տրվեր ոչ թե Սահմանադրական դատարանին, այլ Վճռաբեկ դատարանին։ &lt;br&gt; Բարեփոխումների արդյունքում մանրամասնվեց նաև Նախագահի կողմից հրաժարականի ներկայացման կարգը ԱԺ-ին։ Մասնավորապես, համաձայն 58- րդ հոդվածի` հրաժարականը ներկայացնելուց հետո տասնօրյա ժամկետը լրանալուն պես, երկօրյա ժամկետում հրաժարականը կրկին ներկայացնելու դեպքում հանրապետության Նախագահի հրաժարականը համարվում է ընդունված, և Սահմանադրությամբ սահմանված կարգով ու ժամկետներում անցկացվում է արտահերթ ընտրություն։ &lt;br&gt; Բացի այդ, ամրագրվեց, թե Նախագահի պաշտոնը թափուր մնալու դեպքում ինչպես է ԱԺ-ի նախագահը կամ վարչապետն իրականացնում նախագահի պարտականությունները և որ լիազորություններն իրավունք չունի իրականացնել։ Մասնավորապես` այդ ընթացքում արգելվում է նշանակել հանրաքվե, նշանակել վարչապետին, նշանակել և ազատել զինված ուժերի և այլ զորքերի բարձրագույն հրամանատարական կազմը (բացառությամբ ռազմական դրության ժամանակ), օրենքով նախատեսված դեպքերում նշանակումներ կատարել ոստիկանության և Ազգային անվտանգության մարմինների պաշտոններում, ինչպես նաև իրականացնել Սահմանադրության 55-րդ հոդվածի 3, 8, 16, 17-րդ կետերում սահմանված լիազորությունները։ &lt;br&gt; Հետաքրքիր է նաև այն հանգամանքը, որ Նախագահին զրկեցին ԱԺ արտահերթ նստաշրջան հրավիրելու իրավունքից (70-րդ)։ &lt;br&gt; Ժամանակակից սահմանադրական զարգացման պայմաններում զսպումների և հակակշիռների համակարգի հավասարակշռությունն ապահովելու նպատակով ա ռանձնակի կարևորվում են սահմանադրական վերահսկողության ինստիտուտը և նրա համատեքստում սահմանադրական արդարադատություն իրականացնող մասնագիտացված մարմնի` Սահմանադրական դատարանի իրավական կարգավիճակը։ Սահմանադրական դատարանի չորս անդամները նշանակվում են ՀՀ Նախագահի կողմից, իսկ հինգը՝ պառլամենտի կողմից։ Այն հանգամանքը, որ Սահմանադրական դատարանի անդամներն անփոփոխելի են և պաշտոնավարում են մինչև 65 տարին լրանալը, կարևոր երաշխիք է դատարանի անկախության համար։ Սակայն, մեր կարծիքով, եթե Սահմանադրական դատարանի անդամները նշանակովի են, ապա այս մարմնի լիակատար անկախության մասին խոսք լինել չի կարող, քանի որ վերջիններս չեն կարող զերծ մնալ քաղաքական ներազդեցությունից, երբ հանրապետության Նախագահը կամ Ազգային ժողովը, ելնելով քաղաքական նպատակահարմարությունից, Սահմանադրական դատարանի վրա ունենալով անմիջական ներգործություն, ըստ էության, կուղղորդեն այս մարմնին ընդունել իրենց համար ցանկալի որոշում։ &lt;br&gt; Խնդիրներ են առաջանում` կապված դատարանների կազմավորման և իրավական կարգավիճակի հետ։ Հանրապետության Սահմանադրության 94-րդ հոդվածի համաձայն՝ դատական մարմինների անկախության երաշխավորը ՀՀ Նախագահն է։ Գործող Սահմանադրության համաձայն՝ Նախագահը գլխավորում է Արդարադատության խորհուրդը, որը ներկայացնում է դատավորների պաշտոնեական պիտանիության և ծառայողական առաջխաղացման ամենամյա ցուցակները, որոնց հիման վրա կատարվում են դատավորների նշանակումները։ Առաջանում է մի իրավիճակ, երբ Նախագահն ինքն է իրականացնում դատավորների անձնակազմի նշանակումը։ Եթե որոշակի տրամաբանություն կա այն հարցում, որ պետության ղեկավարն է ձևավորում և որոշակի քաղաքական իրավիճակներում գլխավորում Կառավարությունը, ապա իշխանությունների տարանջատման սկզբունքի համակարգի մեջ դժվարությամբ է տեղավորվում Նախագահի կողմից դատավորների անձնակազմի նշանակումը։ Դատական մարմինների անկախության երաշխավորներ պետք է լինեն Սահմանադրությունը և օրենքները։ Ելնելով այս նկատառումներից՝ սահմանադրական բարեփոխումների արդյունքում Նա խագահի լիազորությունները դատական իշխանության ոլորտում էականորեն սահմանափակվեցին։ Մասնավորապես` Նախագահն այլևս չի հանդիսանում Արդարադատության խորհրդի նախագահ (այն ի պաշտոնե պետք է զբաղեցնի Վճռաբեկ դատարանի նախագահը` խորհրդակցական ձայնի իրավունքով), իսկ դատավորներին նշանակում է արդարադատության խորհրդի առաջարկությամբ։ Բացի այդ, ՀՀ Նախագահը չի ձևավորելու նաև Արդարադատության խորհրդի ողջ կազմը, նրան իրավունք է վերապահված նշանակել միայն խորհրդի երկու իրավաբան գիտնական անդամներին։&lt;br&gt; &lt;br&gt;&lt;br&gt;3.ՀՀ Ազգային ժողովը&lt;br&gt; ՀՀ առաջին օրենսդիր մարմինն ստեղծվել է Հայաստանի առաջին հանրապետության հռչակումից (1918 թ-ի մայիսի 28) հետո՝ 1918 թ-ի հունիսին տեղի ունեցած խորհրդարանական ընտրությունների միջոցով: Սկզբում կոչվել է Հայաստանի խորհուրդ, ապա՝ պառլամենտ կամ խորհրդարան: Ունեցել է 80 պատգամավոր, 72-ը՝ ՀՀԴ կուսակցությունից: Օգոստոսի 1-ին Երևանում բացվել է անդրանիկ նստաշրջանը. ընտրվել են խորհրդարանի նախագահը (Ավետիք Սահակյան), 2 փոխնախագահները, հաստատվել է կառավարության կազմը: Խորհրդային տա-րիներին (1920–91 թթ.) գործել է ՀԽՍՀ Գերագույն խորհուրդը, որն ընդամենը ԽՍՀՄ Գերագույն խորհրդի տեղական մարմինն էր՝ առանց ինքնուրույն գործելու իրավունքի։ ՀՀ ներկայիս օրենսդիր մարմնի՝ Ազգային ժողովի (ԱԺ) ընտրությունները տեղի են ունենում 5 տարին մեկ (2007 թ-ից սկսած): Հերթական ընտրություններն անցկացվում են ԱԺ-ի լիազորությունների ավարտին նախորդող 60 օրվա ընթացքում: Ըստ ՀՀ Սահմանադրության՝ ԱԺ-ի պատգամավոր կարող է դառնալ 25 տարին լրացրած, վերջին 5 տարում ՀՀ քաղաքացիություն և ընտրական իրավունք ունեցող, ՀՀ-ում մշտապես բնակվող յուրաքանչյուր ոք: Պատգամավորության թեկնածուները կարող են առաջադրվել մեծամասնական (առաջադրվում են անհատ թեկնածուներ) և համամասնական (մասնակցում են կուսակցությունները՝ ըստ իրենց առաջադրած ցուցակների) ընտրակարգով: Վերջիններս ԱԺ-ում իրենց ներկայացուցիչն ունենալու համար ընտրություններում պետք է ստանան ընտրողների ձայների առնվազն 5 %-ը: 2007 թ-ից ԱԺ-ն ընտրվում է 131 պատգամավորից՝ 90 համամասնական և 41 մեծամասնական ընտրակարգով: &lt;br&gt;ԱԺ-ն իր լիազորությունների ամբողջ ժամկետով ընտրում է ԱԺ-ի նախագահ և 2 փոխնախագահներ, ստեղծում մշտական հանձնաժողովներ՝ օրենքների նախագծերի և այլ առաջարկությունների նախնական քննարկման ու դրանց վերաբերյալ ԱԺ-ին եզրակացություններ տալու համար: ՀՀ օրենսդիր մարմնի իրավական կարգավիճակը սահմանված է ՀՀ Սահմանադրությամբ, որտեղ ամրագրված են նրա իրավասությունները, փոխհարաբերությունները ՀՀ նախագահի, Կառավարության և մի շարք այլ պետական մարմինների հետ, ԱԺ-ի կազմավորման և գործունեության կարգի հիմունքները, պատգամավորների իրավունքներն ու պարտավորությունները, գործունեության երաշխիքները, լիազորությունների դադարեցման հիմքերը և այլն: &lt;br&gt;ԱԺ-ի գործունեության մեջ իր նշանակությամբ և ծավալով առաջնայինը օրենսդրական գործառույթն է: ԱԺ-ի ընդունած օրենքներն օժտված են գերակայությամբ: ՀՀ նախագահի, Կառավարության և պետական մարմինների ընդունած ենթաօրենսդրական ակտերն ընդունվում են ի կատարումն ՀՀ օրենքների և պետք է համապատասխանեն դրանց: &lt;br&gt;ԱԺ-ն վերահսկում է պետական բյուջեի կատարումը, ինչպես նաև օտարերկրյա պետություններից և միջազգային կազմակերպություններից ստացված փոխառությունների ու վարկերի օգտագործումը: Վերահսկողական գործառույթ է համարվում նաև ԱԺ-ի՝ Կառավարությանն անվստահության քվե հայտնելու իրավունքը:&lt;br&gt;ՀՀ ԱԺ-ն օժտված է նաև սահմանադրական այլ լիազորություններով. ՀՀ նախագահի առաջարկությամբ հայտարարում է համաներում, պատերազմ, վավերացնում կամ չեղյալ է համարում ՀՀ միջազգային պայմանագրերը, Սահմանադրական դատարանի որոշման հիման վրա վերացնում է հանրապետությունում հայտարարված ռազմական կամ արտակարգ դրությունը, Կառավարության առաջարկությամբ հաստատում հանրապետության վարչատարածքային բաժանումը և այլն: ՀՀ ԱԺ-ի ներկայիս նախագահը Արա Բաբլոյանն է:&lt;br&gt;&lt;br&gt; &lt;br&gt;4.Կառավարությունը&lt;br&gt;&lt;br&gt; Իշխանությունների դասական բաժանման համակարգում Կառավարությունն այն մարմինն է, որին առաջին հերթին վերապահված է գործադիր իշխանության իրականացումը: Գործառութային իմաստով գործադիր իշխանության իրականացմանը մասնակցում են նաև Հանրապետության նախագահը, Սահմանադրությամբ նախատեսված այլ մարմիններ (օրինակ՝ Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովը, ինքնավար մարմինները և այլն), սակայն դրանք կազմակերպչական առումով պետական կառավարման համակարգի մարմիններ չեն (2015 թ. Սահմանադրության հոդված 146, մաս 3 և հոդված 159) և ենթակա չեն Կառավարությանը: Կառավարության իրավական կարգավիճակը սահմանում է Սահմանադրության 146-րդ հոդվածի 1-ին մասը, համաձայն որի՝ Կառավարությունը գործադիր իշխանության բարձրագույն մարմինն է: &lt;br&gt; 2015 թ. խմբագրությամբ Սահմանադրությունը 146-րդ հոդվածի 2-րդ և 3-րդ մասերում առանձնացնում է գործադիր իշխանության երկու գործառույթ՝ քաղաքականության սահմանում և պետական կառավարում: Գործադիր իշխանության ներսում քաղաքականության սահմանումը գերակա է պետական կառավարման նկատմամբ, քանի որ պետական կառավարման գործառույթն իրականացնող կառավարչությունը (ադմինիստրացիան, պետական կառավարման մարմինների համակարգը) կոչված է կենսագործելու այն հիմնարար որոշումները, որոնք ընդունվում են ներքին և արտաքին քաղաքականության ոլորտներում:&lt;br&gt; Ըստ այդմ՝ Սահմանադրության 146-րդ հոդվածի 2-րդ մասը պետության ներքին և արտաքին քաղաքականությունը մշակելու և իրականացնելու առաքելությունը վերապահում է Կառավարությանը, մինչդեռ 2005 թ. խմբագրությամբ Սահմանադրությամբ սահմանված կիսանախագահական կառավարման ձևին համահունչ՝ քա ղաքականության մշակումը և իրագործումը որոշակի համամասնություններով ու դերակատարումներով բաշխված էր Կառավարության և Հանրապետության նախագահի միջև: Սահմանադրության 146-րդ հոդվածի 2-րդ մասի նոր սահմանումը լիովին համահունչ է պառլամենտական համակարգի տրամաբանությանը, որտեղ Հանրապետության նախագահի լիազորությունները գործադիր իշխանության բնագավառում հիմնականում արարողակարգային են: &lt;br&gt; Պետության ներքին և արտաքին քաղաքականության սահմանումը պետության ղեկավարման կարևորագույն բաղկացուցիչ մասն է, որը ներառում է քաղաքական ղեկավար որոշումների նախապատրաստումը, որոշումը և իրագործումը: Սակայն հարկ է ուշադրություն հրավիրել այն հանգամանքին, որ Սահմանադրությունն այս խնդիրը չի վերապահել բացառապես Կառավարությանը: Կառավարության &lt;br&gt; &lt;br&gt;ծրագիրը, որի հիման վրա Կառավարությունը մշակում և իրականացնում է պետության ներքին և արտաքին քաղաքականությունը, Սահմանադրության 151-րդ հոդվածի համաձայն՝ պետք է արժանանա Ազգային ժողովի հավանությանը, որպեսզի Կառավարությունը ձեռնամուխ լինի իր լիազորությունների կատարմանը: Միևնույն ժամանակ, Սահմանադրությունը Կառավարության գործունեությունը մե ծապես պայմանավորում է օրենքի վերապահումով, այսինքն՝ առանձին ոլորտներում Կառավարության գործունեությունը հնարավոր է միայն համապատասխան օրենսդրական կարգավորումների առկայության պարագայում:&lt;br&gt; Սահմանադրության 159-րդ հոդվածը սպառիչ սահմանում է պետական կառավարան մարմինների համակարգը՝ դրա մեջ ներառելով նախարարությունները, ինչպես նաև Կառավարությանը, վարչապետին և նախարարություններին ենթակա այլ մարմինները: Ըստ նույն հոդվածի՝ այդ մարմինների կազմավորման կարգը և լիազորությունները սահմանվում են օրենքով:&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;4.1Կառավարության կազմը և կառուցվածքը&lt;br&gt; Կառավարությունը, ըստ Սահմանադրության 147-րդ հոդվածի 1-ին մասի, կոլեգիալ մարմին է և կազմված է վարչապետից, փոխվարչապետներից և նախարարներից: Սահմանադրության 152-րդ հոդվածի 2-րդ մասով փոխվարչապետները կարող են իրականացնել Կառավարության գործունեության առանձին ոլորտների համակարգում՝ վարչապետի հանձնարարությամբ: Ուստի համակարգային մեկնաբանության առումով անթույլատրելի է, որ փոխվարչապետի պաշտոնը զբաղեցնի որևէ նախարար: 147-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 2-րդ նախադասության համաձայն՝ փոխվարչապետների թիվը չի կարող գերազանցել երեքը, իսկ նախարարներինը՝ տասնութը:&lt;br&gt; Ի տարբերություն բազմաթիվ երկրների սահմանադրությունների, որոնցում Կառավարության կառուցվածքի հարցը վարչապետի կամ Կառավարության իրավասության խնդիր է, Հայաստանի Սահմանադրության 147-րդ հոդվածի 2-րդ մասը սահմանում է, որ նախարարությունների ցանկը և Կառավարության գործունեության կարգը պետք է սահմանվեն օրենքով:&lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt; 4.2Կառավարության կազմավորումը&lt;br&gt;&lt;br&gt; Կառավարության կազմավորման սկզբնակետը վարչապետի նշանակումն է, որը ձևականորեն Հանրապետության նախագահի լիազորությունն է (հոդված 149, մաս 1 և մաս 5), սակայն կանխորոշվում է խորհրդարանի ընտրությամբ (հոդված 89, մաս 3) և խորհրդարանում քաղաքական ուժերի հարաբերակցությամբ (հոդված 149, մասեր 2-4):&lt;br&gt; Կառավարության հրաժարականն ընդունվելուց հետո` յոթնօրյա ժամկետում, Ազ գային ժողովի խմբակցություններն իրավունք ունեն առաջադրելու վարչապետի թեկնածուներ (հոդված 149, մաս 2): Ազգային ժողովը վարչապետին ընտրում է պատգամավորների ընդհանուր թվի ձայների մեծամասնությամբ: Ըստ նույն հոդվածի 3-րդ մասի, եթե Ազգային ժողովը վարչապետ չի ընտրում, ապա քվեարկությունից յոթ օր հետո անցկացվում է վարչապետի նոր ընտրություն, որին մասնակցելու իրավունք ունեն պատգամավորների ընդհանուր թվի առնվազն մեկ երրորդի առաջադրած վարչապետի թեկնածուները: Եթե այս անգամ էլ պատգամա վորների ընդհանուր թվի ձայների մեծամասնությամբ վարչապետ չի ընտրվում, ապա Ազգային ժողովն արձակվում է իրավունքի ուժով:&lt;br&gt; Հանրապետության նախագահի կողմից վարչապետի նշանակումից հետո, Սահմանադրության 150-րդ հոդվածի համաձայն, վարչապետը պարտավոր է ձեռնամուխ լինել Կառավարության կազմավորմանը: Նախարարների նշանակումը և ազատումը իրականացվում է Հանրապետության նախագահի կողմից՝ վարչապետի առաջարկությամբ (հոդվածներ 131 և 150): Այդ առաջարկի համար Սահմանադրու թյունը նախատեսում է հնգօրյա ժամկետ:&lt;br&gt; Նախարարների նշանակման հարցում Հանրապետության նախագահը քաղաքական որևէ հայեցողություն չունի. նա պարտավոր է եռօրյա ժամկետում կա՛մ նշանակել փոխվարչապետներին և նախարարներին, կա՛մ դիմել Սահմանադրական դատարան, եթե կարծում է, որ տվյալ նախարարի նշանակումը հակասում է Սահ մանադրության պահանջներին:&lt;br&gt;&lt;br&gt;5.Դատական իշխանությունը&lt;br&gt;&lt;br&gt; Դատական իշխանության և դատավորի անկախությունն ունի արտաքին և ներքին բաղադրիչ: Արտաքին անկախությունը դատական իշխանության ապահովագրվածությունն է արտաքին միջամտությունից, իսկ ներքինը՝ դատական համակարգի ներսում անկախությունը: Դատավորների արտաքին և ներքին անկախության երաշխավորումը դեռևս շարունակում է խնդրահարույց մնալ և քննադատության ենթարկվել:&lt;br&gt; &lt;br&gt;&lt;br&gt;Դատավորի արտաքին անկախության վերաբերյալ&lt;br&gt; 2005 թ. փոփոխություններով Սահմանադրության 55-րդ և 95-րդ հոդվածները Հանրապետության նախագահին են վերապահում բոլոր ատյանների դատավորների, դատարանների նախագահների նշանակման և նրանց լիազորությունների դադարեցման վերջնական իրավասությունը: Սահմանադրու-թյունը չի հստակեցնում նաև այդ գործընթացում Հանրապետության նախագահի լիազորությունենրի բնույթը:&lt;br&gt; 2015 թ. փոփոխություններով Սահմանադրությունն ապահովել է օրենսդիր, գործադիր և դատական իշխանությունների հավասարակշռված մասնակցությունը դատավորների նշանակման գործընթացին: Սահմանադրությունը, նախ, հստակեցնում և սահմանափակում է դատավորների նշանակման գործընթացում Հանրապետության նախագահի դերակատարումը՝ այն դարձնելով արարողակարգային: Համաձայն 166-րդ հոդվածի 6-րդ մասի` առաջին ատյանի և վերաքննիչ դատարանների դատավորները նշանակվում են Հանրապետության նախագահի կողմից` Բարձրագույն դատական խորհրդի ներկայացմամբ: Դատավորների թեկնածուների, այդ թվում` առաջխաղացման ենթակա դատավորների ցուցակը կազմում և հաստատում է Բարձրագույն դատական խորհուրդը (հոդված 175, կետ 1), որից էլ հետագայում առաջարկում է նշանակման ենթակա դատավորների թեկնածուներին (հոդված 175, կետ 2):&lt;br&gt; Փոփոխված Սահմանադրությունը բարդեցված ընթացակարգ է նախատեսում Վճռաբեկ դատարանի դատավորների և նախագահի համար՝ հաշվի առնելով դատական համակարգում Վճռաբեկ դատարանի առանձնահատուկ տեղն ու դերը: Սահմանադրությունը նախատեսում է Վճռաբեկ դատարանի դատավորների ընտրության մրցութային կարգ և նշանակման գործընթացում ժողովրդի ներկայացուցչական մարմնի՝ Ազգային ժողովի մասնակցություն: Բարձրագույն դատական խորհուրդը, մրցույթի արդյունքներով, Ազգային ժողովին է ներկայացնում Վճռաբեկ դատարանի դատավորի յուրաքանչյուր տեղի համար երեք թեկնածու: Ազգային ժողովի կողմից` պատգամավորների ընդհանուր թվի ձայների առնվազն երեք հինգերորդով ընտրված թեկնածուին պաշտոնի է նշանակում Հանրապետության նախագահը (հոդված 166, մաս 3): Վճռաբեկ դատարանի նախագահին ընտրում է Ազգային ժողովը` Բարձրագույն դատական խորհրդի առաջարկությամբ` Վճռաբեկ դատարանի կազմից (հոդված 166, մաս 5): Ազգային ժողովի մասնակցությունը բարձրագույն դատական ատյանի դատավորների նշանակման գործընթացին ապահովում է դատավորների թեկնածուների շուրջ քննարկումների հրապարակայնությունն ու թափանցիկությունը, նշանակման գործընթացում հանրային վերահսկողության մեծացումը: &lt;br&gt; Սահմանվել է, որ Վճռաբեկ դատարանի դատավոր կարող է նշանակվել քառասուն տարին լրացած, միայն Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացի հանդիսացող, ընտրական իրավունք ունեցող, բարձր մասնագիտական որակներով և մասնագիտական աշխատանքի առնվազն տասը տարվա փորձառությամբ, բարձրագույն կրթությամբ իրավաբանը (հոդված 165, մաս 2):&lt;br&gt;&lt;br&gt;Դատավորի ներքին անկախության վերաբերյալ&lt;br&gt; Դատարանների նախագահների վերաբերյալ իրավական կարգավորումներ նախատեսելիս 2015 թ. խմբագրությամբ Սահմանադրությունը որդեգրել է այն ելակետային մոտեցումը, որ դատարանների նախագահներն առաջին հերթին դատավորներ են, ինչպես մյուս բոլոր դատավորները, միայն այն տարբերությամբ, որ նրանց, ի հավելումն դատավորի բուն գործառույթների, վերապահված են կազմակերպչական գործառույթներ: Դատարանների նախագահների համար պաշտոնավարման ժամկետի սահմանափակումներ ներդնելու անհրաժեշտությունը բխում է նաև դատավորների միջև առողջ մրցակցություն ապահովելու անհրաժեշտությունից: Դատարանների նախագահների անժամկետ նշանակման պարագայում նույն դատարանում առաջխաղացման հնարավորությունն էականորեն սահմանափակվում է կամ նույնիսկ անհնարին է դառնում, քանի որ գործնականում դատարանների նախագահները պաշտոնավարում են բավականին երկար ժամանակ, որպես կանոն, մինչև որպես դատավոր իրենց առավելագույն տարիքը լրանալը, որի հետևանքով գրեթե բացառվում է այդ պաշտոնում թափուր տեղի առաջացման հնարավորությունը: Այնինչ դատավորների համար առաջխաղացման հնարավորության ապահովումը դատական համակարգի արդյունավետ գործունեության էական նախադրյալներից է: Այս ամենով պայմանավորված` 2015 թ. փոփոխություններով Սահմանադրությունն ամրագրում է դատարանների նախագահների պաշտոնավարման սահմանափակ ժամկետ` առաջին ատյանի և վերաքննիչ դատարանների համար՝ 3 տարի՝ առանց ժամկետի ավարտից անմիջապես հետո վերանշանակման իրավունքի, Վճռաբեկ դատարանի նախագահի դեպքում՝ 6 տարի՝ առանց վերանշանակման իրավունքի (հոդված 166, մասեր 5 և 7):&lt;br&gt; Դատավորների ներքին անկախության ամրապնդման առումով մեկ այլ նշանակալի քայլ է դատական ինքնակառավարման բարձրագույն մարմնում դատարանների նախագահների ընդգրկման արգելքի սահմանումը (հոդված 174, մաս 2):&lt;br&gt; &lt;br&gt;&lt;br&gt;&lt;br&gt;Եզրակացություն&lt;br&gt; Այս նյութից պարզ դարձավ այն, թե որոնք են պետական իշխանության թևերը և թե որքան կարևոր դերակատարում ունեն առողջ պետության կառավարման և զանազան հիմնախնդիրների լուծման գործում։ Կարծում եմ, որ պետական իշխա-նության թևերի տրոհման սկզբունքը որոշ չափով պետք է դրսևորվի տարբեր պե- տական կարգեր ունեցող պետություններում՝ թե՛ նախագահական, թե՛ խորհրդա-րանական և թե՛ խառը, ինչպես նաև դրանց ածանցյալ պետական կարգ ունեցող երկրներում։&lt;br&gt; title_arm Պետական իշխանության թևերի տրոհումը՝ ըստ ՀՀ Սահմանադրության title_eng convertot_1 Petakan ishxanutyan tEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutyan convertot_2 Petakan ishxanutyan tEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutyan convertot_3 Petakan ishxanutyan tEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutyan convertot_4 Petakan izxanutyan tEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutyan convertot_5 Petakan ishxanutyan tEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutyan convertot_6 Petakan ishxanutyan tEVeri trohumy՝ yst HH Sahmanadrutyan convertot_7 Petakan ishkhanutyan tEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutyan convertot_8 Petakan ishxanutyan tEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutyan convertot_9 Petakan ishxanutyan tEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutyan convertot_10 Petakan iskhanutyan tEVeri trohumy՝ yst HH Sahmanadrutyan convertot_11 Petakan ishxanutyan tEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutyan convertot_13 Petakan ishxanutjan tEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutjan convertot_14 Petakan ishxanutyan tEVeri trwhum@՝ @st HH Sahmanadrutyan convertot_15 Petakan ishxanutyan tEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutyan convertot_16 Petakan ishxanytyan tEVeri trohym@՝ @st HH Sahmanadrytyan convertot_17 Petakan ishxanutyan tEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutyan convertot_18 Petakan ishxanutyan tYEVeri trohum@՝ @st HH Sahmanadrutyan

referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1 <p>&nbsp;</p> <ol> <li>ՀՀ Սահմանադրություն,&nbsp; ընդունվել է 05.07.1995, 06.12.2015 թ փոփոխություններով</li> <li>ՀՀ Քրեական դատավարության օրենսգիրք, ընդունվել է 01.07.1998</li> <li>ՀՀ Քրեական օրենգիրք, ընդունվել է 18.04.2003</li> <li>Հայեցակարգ ՀՀ Քրեական դատավարության նոր օրենսգրքի, 16 Փետրվար 2011</li> <li>Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագիր (10 դեկտեմբերի, 1948թ.), <a href="http://www.un.am/res/Human%20Rights/Armenian%20Documents/UDHR_arm.pdf">http://www.un.am/res/Human%20Rights/Armenian%20Documents/UDHR_arm.pdf</a></li> <li>Ամփոփ տեղեկատվություն ՀՀ Վճռաբեկ դատարանի քրեական պալատի կողմից քրեական գործերով որոշումներում ՄԻԵԴ վճիռներներ վկայակոչելու վերաբերյալ (ժամանակահատված 2013-2015թթ),&nbsp; <a href="http://hcav.am/wp-content/uploads/2016/03/%D5%8E%D4%B4-%D5%84%D4%BB%D4%B5%D4%B4-%D6%84%D6%80%D5%A5%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6-%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AE%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%BE-2013-2015.pdf">http://hcav.am/wp-content/uploads/2016/03/%D5%8E%D4%B4-%D5%84%D4%BB%D4%B5%D4%B4-%D6%84%D6%80%D5%A5%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6-%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AE%D5%A5%D6%80%D5%B8%D5%BE-2013-2015.pdf</a></li> <li>ՀՀ վճռաբեկ դատարանի որոշում, ԵԿԴ/0580/06/09: Հայաստանի Հանրապետության վճռաբեկ դատարանի քրեական գործերով որոշումների ժողովածու, 2010 թ., 2-րդ կիսամյակ, 2011 թ., հ. 3, Երևան,</li> <li>Զինված ուժերում մարդու իրավունքների եվ հիմնարար ազատությունների վերաբերյալ դասընթացի կազմակերպման եվ անցկացման ուսումնական ձեռնարկ, Ավետիսյան Վ., Սահակյան Ս.,&nbsp; Բադալյան Կ., 2014,</li> <li>Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության մեկնաբանություններ&raquo;/ ընդհանուր խմբագրությամբ՝ Գ. Հարությունյանի, Ա. Վաղարշյանի, Եր., 2010,</li> <li>Հարությունյան Գ., Սահմանադրությունից՝ սահմանադրականություն, Ե., Նժար, 2004,</li> <li>Մարդու իրավունքներ, ուսումնական ձեռնարկ, Վ. Այվազյան, Երևան, 2002</li> <li>Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի նախադեպային իրավունքը&raquo;, գիտական խմբագիր՝ Գ. Հարությունյան, Երևան, 2005,</li> <li>Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության եվրոպական չափանիշների կիրառումը ՀՀ քրեական դատավարությունում / Գ.Ս. Ղազինյան, Ս.Ա. Դիլբանդյան, Հ.Հ. Ղուկասյան, Ա.Ռ. Հարությունյան, Դ.Մ. Մելքոնյան, Ա.Հ. Թաթոյան &ndash; Եր.: ԵՊՀ հրատ., 2010, 272 էջ,</li> <li>Մելքոնյան Դ., հարությունյան Ս., ՄԻԵԴ նախադեպային իրավունքի հիմնահարցը քրեական գործերով, Ե., 2015</li> <li>Մինչդատական վարույթի նկատմամբ դատական վերահսկողության հրատապ հիմնախնդիրները, գիտագործնական ձեռնարկ, /Հեղ. խումբ` Դ.Ավետիսյան, Վ.Ենգիբարյան, Ա.Թաթոյան, Ա.Վարդապետյան: ՀՀ դատավորների միություն : Գիտ. խմբ.` Դ.Ավետիսյան, Վ.Ենգիբարյան. - Եր.: ՀՀ դատավորների միություն հասարակական կազմակերպություն, 2012. -162 էջ,</li> <li>Պողոսյան Վ., ՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐ Հասկացություններ, սկզբունքներ, մոտեցումներ, ուսումնական ձեռնարկ, Երևան, 2002</li> <li>Դիլբանդյան Ս., Ձերբակալված անձի իրավունքների եվ իրավաչափ շահերի պաշտպանության ապահովման երաշխիքները ըստ ՀՀ քրեական դատավարության նոր օրենսգրքի նախագծի, Պետություն և իրավունք, թիվ 2 (64) 2014&nbsp; թ, էջեր 16-26</li> <li>Դիլբանդյան Ս., Ցուցմունք տալու պարտականությունից ազատ լինելը որպես քրեական դատավարության սահմանադրաիրավական հիմք,&nbsp; 16,02,2016,</li> <li>Մարկոսյան Մ., Քրեական պատասխանատվությունը ցուցմունք տալուց հրաժարվելու համար | &laquo;Բանբեր Երևանի համալսարանի. Իրավագիտություն&raquo;, 2015 № 2 (17), էջ 24-34</li> <li>International Human Rights and Humanitarian Law; Treaties, Cases and Analysis, Cambridge University Press, 2011,</li> <li>OVERVIEW OF THE HUMAN RIGHTS FRAMEWORK,&nbsp; <a href="http://www.ijrcenter.org/ihr-reading-room/overview-of-the-human-rights-framework/">http://www.ijrcenter.org/ihr-reading-room/overview-of-the-human-rights-framework/</a></li> <li>The Law of International Human Rights Protection; Walter Kalin and Jorg Kunzil; Oxford University Press;</li> <li>Eur. Court H.R. John Murrey v. the United Kingdom, Judgment of 8 February 1996. Reports. 1996-I. Para. 47; Condron v. the United Kingdom, Judgment of 2 May 2000. Para. 56.</li> <li>Eur. Court. H. R. Funke v. France, Judgement of 25 February 1993. Series A. No. 256-A. Para. 44.</li> <li>GUZZARDI -V- ITALY; ECHR 6 NOV 1980,&nbsp; <a href="http://swarb.co.uk/guzzardi-v-italy-echr-6-nov-1980/">http://swarb.co.uk/guzzardi-v-italy-echr-6-nov-1980/</a>&nbsp;&nbsp; <a href="http://www.cvce.eu/en/obj/judgement_of_the_european_court_of_human_rights_ireland_v_the_united_kingdom_18_january_1978-en-e07eaf5f-6d09-4207-8822-0add3176f8e6.html">http://www.cvce.eu/en/obj/judgement_of_the_european_court_of_human_rights_ireland_v_the_united_kingdom_18_january_1978-en-e07eaf5f-6d09-4207-8822-0add3176f8e6.html</a></li> <li>What are Human Rights?, Marek Nowicki, Helsinki Foundation for Human Rights&nbsp; <a href="http://www.hfhr.pl/wp-content/uploads/2011/06/marek_nowicki_what_are_human-rights.pdf">http://www.hfhr.pl/wp-content/uploads/2011/06/marek_nowicki_what_are_human-rights.pdf</a></li> <li>Беернам У. Правовая система Соединенных Штатов Америки. Москва, ПИО &ldquo;Новая юстиция, М.: &quot;Новая юстиция&quot;, 2006. - 1216 с</li> <li>Белкин, А. Р. Теория доказывания в уголовном судопроизводстве: монография / А. Р. Белкин. &ndash; М.: Норма, 2007</li> <li>Бессарабов В.Г., Быкова Е.В., Курочкина Л.А. Европейские стан-дарты обеспечения прав и свобод человека и гражданина в рос-сийском уголовном процессе. М., Юрлитинформ 2005.&nbsp;</li> <li>Государственный обвинитель в советском суде / под ред. В. А. Болдырева. &ndash; М.: Госюриздат, 1954</li> <li>Донна Гомьен, Девид Харрис, Лео Зваак. Европейская конвенция о правах человека и Европейская социальная хартия: право и практика. М.1998,</li> <li>&laquo;Комментарий к Уголовному кодексу Российской Федерации&raquo;. Под ред. А. С. Михлина. М., 1996</li> <li>Мазитова И.Р. История защиты прав человека // Вестник ТИСБИ. &ndash; 2004. - №1</li> <li>Международное право; Ответственные редакторы Ю. М. Колосов, Э. С. Кривчикова; Москва; 2007</li> <li>Международные механизмы защиты прав человека; И. Ю. Лищина, Харьков 2001</li> <li>Преступления против правосудия. М., 2005,</li> <li>Строгович, М. С. Курс советского уголовного процесса / М. С. Строгович. &ndash; М : Наука, 1968. &ndash; Т. 1</li> <li>Хабибуллин М. Х. Ответственность за заведомо ложный донос и заведомо ложное показание по советскому уголовному праву. Казань, 1975</li> </ol> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> description_2 <p><a href="#_Toc453591283">Ներածություն</a></p> <p><a href="#_Toc453591284">Գլուխ 1. Սահմանադրական իրավունքների հասկացությունը</a></p> <p><a href="#_Toc453591285">1.1 Սահմանադրական իրավունքների հասկացությունը և հատկանիշները</a></p> <p><a href="#_Toc453591286">1.2&nbsp; Սահմանադրական իրավունքների նորմատիվ բովանդակությունը</a></p> <p><a href="#_Toc453591287">Գլուխ 2. Լռելու սահմանադրական իրավունքի էությունը</a></p> <p><a href="#_Toc453591288">2.1 Լռելու իրավունքը և ապացուցման պարտականությունը</a></p> <p><a href="#_Toc453591289">2.2 Վկայի իմունիտետը քրեական գործընթացում</a></p> <p><a href="#_Toc453591290">Եզրակացություն</a></p> <p><a href="#_Toc453591291">Գրականության ցանկ</a></p> <p>&nbsp;</p> title_arm Լռելու իրավունք title_eng convertot_1 Lrelu iravunq convertot_2 Lrelu iravunq convertot_3 Lrelu iravunq convertot_4 Lrelu iravunq convertot_5 Lrelu iravunq convertot_6 Lrelu iravunq convertot_7 Lrelu iravunq convertot_8 Lrelu iravunq convertot_9 Lrelu iravunq convertot_10 Lrelu iravunq convertot_11 Lrelu iravunq convertot_13 Lrelu iravunq convertot_14 Lrelu iravunq convertot_15 Lrelu iravunq convertot_16 Lrely iravynq convertot_17 Lrelu iravunk convertot_18 Lrelu iravunq

referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1 <p>&nbsp;</p> <ol> <li>Բալյան Ա., Գևորգյան Հոգևոր Ճեմարան (ըստ Ս. Վրացյանի հուշագրության), Աստվածաբանության ֆակուլտետ, Տարեգիրք 2014</li> <li>Էջմիածին, ՊԱՇՏՕՆԱԿԱՆ ԱՄՍԱԳԻՐ ԱՄԵՆԱՅՆ ՀԱՅՈՑ ԿԱԹՈՂԻԿՈՍՈՒԹԵԱՆ ՄԱՅՐ ԱԹՈՌՈՅ ՍՐԲՈՅ ԷՏՄԻԱԾՆԻ, ԿԹ, 2013 Ս. Էջմիածին,</li> <li>Հայ&nbsp;Սփյուռք&nbsp;հանրագիտարան, գլխ. խմբ. Հովհ. Այվազյան, Հայկական&nbsp;հանրագիտարան&nbsp;հրատ., Երևան, 2003,</li> <li>Նշանավոր&nbsp;ճեմարանականներ, Պրակ&nbsp;Ա, Մայր&nbsp;Աթոռ&nbsp;Ս. Էջմիածին, 2005,</li> <li>Վրացյան&nbsp;Ս.,&nbsp;(Կենսագրական&nbsp;գիծեր),&nbsp;&laquo;Բագին&raquo;, ամսագիր&nbsp;գրականության&nbsp;և&nbsp;արվեստի, Բեյրութ, 1969, № 7</li> <li>Քրիստոնյա&nbsp;Հայաստան&raquo; հանրագիտարան, գլխ. խմբ. Հովհ. Այվազյան, Հայկական&nbsp;հանրագիտարան&nbsp;հրատ., Երևան, 2002</li> <li>Գևորգյան&nbsp;հոգևոր&nbsp;ճեմարանի&nbsp;2015-2016 թթ. ուսումնական&nbsp;տարվա&nbsp;բացման&nbsp;հանդիսությունը&nbsp;Մայր&nbsp;Աթոռում, <a href="http://www.aravot.am/2015/09/15/609075/">http://www.aravot.am/2015/09/15/609075/</a></li> <li>Դասախոսություն Սևանի Վազգենյան հոգևոր դպրանոցում, &nbsp;<a href="http://blog.ararat-center.org/?p=33">http://blog.ararat-center.org/?p=33</a></li> <li>Դպրեվանք, <a href="http://www.armenianorthodoxchurch.org/en/%D5%A4%D5%BA%D6%80%D5%A5%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84">http://www.armenianorthodoxchurch.org/en/%D5%A4%D5%BA%D6%80%D5%A5%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84</a></li> <li>Երուսաղեմի&nbsp;Ժառանգավորաց&nbsp;վարժարանը&nbsp;եվ&nbsp;Ընծայարանը, <a href="http://www.armenianchurch.org/index.jsp?sid=3&amp;nid=1567&amp;y=2010&amp;m=5&amp;d=9">http://www.armenianchurch.org/index.jsp?sid=3&amp;nid=1567&amp;y=2010&amp;m=5&amp;d=9</a>&nbsp;</li> <li>Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանը ստացավ բարձրագույն ուսումնական հաստատության արտոնագիր, 21.03.2005, &nbsp;<a href="http://www.armenialiberty.org/content/article/1576187.html">http://www.armenialiberty.org/content/article/1576187.html</a></li> <li>Կալկաթայի&nbsp;Հայոց&nbsp;մարդասիրական&nbsp;ճեմարան, <a href="http://www.armenianchurch.org/index.jsp?sid=1&amp;id=29887&amp;pid=3">www.armenianchurch.org/index.jsp?sid=1&amp;id=29887&amp;pid=3</a></li> <li>Կալկաթայի&nbsp;հայոց&nbsp;մարդասիրական&nbsp;ճեմարան` սփյուռքի&nbsp;հնագույն&nbsp;կրթօջախներից&nbsp;մեկը 01,19,2010,&nbsp; Հայր Խորեն Հովհաննիսյան, Հնդկահայոց հոգևոր հովիվ, <a href="http://armarlur.com/%D5%AF%D5%A1%D5%AC%D5%AF%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D5%B5%D5%AB-%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%81-%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%BD%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6-%D5%B3%D5%A5%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A1/">http://armarlur.com/%D5%AF%D5%A1%D5%AC%D5%AF%D5%A1%D5%A9%D5%A1%D5%B5%D5%AB-%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%B8%D6%81-%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A4%D5%A1%D5%BD%D5%AB%D6%80%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6-%D5%B3%D5%A5%D5%B4%D5%A1%D6%80%D5%A1/</a></li> <li>Կալկաթայի&nbsp;Հայոց&nbsp;մարդասիրական&nbsp;ճեմարանը&nbsp;հայտարարում&nbsp;է&nbsp;ընդունելություն, &nbsp;<a href="http://hetq.am/arm/news/32077/kalkatayi-hayoc-mardasirakan-tchemarany-haytararum-e-yndunelutyun.html">http://hetq.am/arm/news/32077/kalkatayi-hayoc-mardasirakan-tchemarany-haytararum-e-yndunelutyun.html</a></li> <li>Կարինե Դավթյանի հարցազրույցը դպրեվանքի տեսուչ Տ. Թորգոմ վրդ. Տօնոյեանի հետ՝&nbsp;&nbsp;&laquo;2015 թւականին&nbsp;նշւելու&nbsp;է&nbsp;Մեծի&nbsp;Տանն&nbsp;Կիլիկիոյ&nbsp;կաթողիկոսութեան&nbsp;դպրեվանքի&nbsp;85-ամեակը&raquo; Կիրակի, 28 Սեպտեմբերի&nbsp;2014, &laquo;Ալիք&raquo; օրաթերթ,&nbsp; <a href="http://alikonline.ir">http://alikonline.ir</a></li> <li>Հայ առաքելական եկեղեցու՝ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի պաշտոնական կայք,</li> <li>Հառիճավանքի&nbsp;ընծայարան, <a href="http://www.armenianchurch.org/index.jsp?sid=1&amp;id=29123&amp;pid=49">http://www.armenianchurch.org/index.jsp?sid=1&amp;id=29123&amp;pid=49</a></li> <li>Ճարտարապետ&nbsp;Բաղդասար&nbsp;Արզումանյան,&nbsp;&nbsp;<a href="http://www.archmuseum.am/?p=1745">www.archmuseum.am/?p=1745</a></li> <li>Մայր&nbsp;աթոռ&nbsp;Սուրբ&nbsp;Էջմիածնի&nbsp;Գևորգյան&nbsp;հոգևոր&nbsp;ճեմարանում&nbsp;ուսանելու&nbsp;համար&nbsp;միայն&nbsp;գիտելիքները&nbsp;բավարար&nbsp;չեն, Առավոտ-ի զրույցը &nbsp;ճեմարանի&nbsp;փոխտեսուչ&nbsp;Գևորգ&nbsp;Մադոյանի հետ, <a href="http://www.aravot.am/2015/06/29/587923/">www.aravot.am/2015/06/29/587923/</a></li> <li>Մկրտչյան Հ., Հոգեվոր&nbsp;դպրոցում, ինչպես&nbsp;հոգեվոր&nbsp;դպրոցում, <em>Հայկական ժամանակ</em>, <a href="http://www.armworld.am/detail.php?paperid=304&amp;pageid=10915&amp;lang">http://www.armworld.am/detail.php?paperid=304&amp;pageid=10915&amp;lang</a></li> <li>Մկրտչյան Հ., Հոգեվոր&nbsp;դպրոցում, ինչպես&nbsp;հոգեվոր&nbsp;դպրոցում, <em>Հայկական ժամանակ</em>, <a href="http://www.armworld.am/detail.php?paperid=304&amp;pageid=10915&amp;lang">http://www.armworld.am/detail.php?paperid=304&amp;pageid=10915&amp;lang</a>=</li> <li>Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. ԱՐԱՄ&nbsp;Ա. ԿԱԹՈՂԻԿՈՍ&nbsp;ՄԵԾԻ&nbsp;ՏԱՆՆ&nbsp;ԿԻԼԻԿԻՈՅ, կենսագրական, <a href="http://www.armenianorthodoxchurch.org/biography">http://www.armenianorthodoxchurch.org/biography</a></li> <li>Սևանի&nbsp;Վազգենյան դպրանոցը&nbsp;թողարկել&nbsp;է&nbsp;նոր&nbsp;ձայնասկավառակ, &laquo;Ազգ&raquo; օրաթերթ, 26.02.2009,</li> <li>Վազգենյան հոգևոր դպրանոց, <a href="http://www.armenianchurch.org/index.jsp?sid=1&amp;id=16851&amp;pid=16849">http://www.armenianchurch.org/index.jsp?sid=1&amp;id=16851&amp;pid=16849</a></li> <li>Քաղուած՝&nbsp;Դպրեվանեցիներու&nbsp;ուղղուած&nbsp;խօսքէ, &nbsp;<a href="http://www.armenianorthodoxchurch.org/en/%D5%A4%D5%BA%D6%80%D5%A5%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84">http://www.armenianorthodoxchurch.org/en/%D5%A4%D5%BA%D6%80%D5%A5%D5%BE%D5%A1%D5%B6%D6%84</a></li> </ol> description_2 <p>Ներածություն&nbsp; &nbsp;&nbsp;<br /> Գլուխ 1. Հայաստանի հոգևոր-եկեղեցական կրթօջախները&nbsp; &nbsp;&nbsp;<br /> 1.1 Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարան&nbsp; &nbsp;&nbsp;<br /> 1.2 Սևանի Վազգենյան դպրոց&nbsp; &nbsp;&nbsp;<br /> 1.3 Հառիճի Ընծայարան&nbsp; &nbsp;&nbsp;<br /> Գլուխ 2. Հայ եկեղեցու կրթօջախները սփյուռքում&nbsp; &nbsp;&nbsp;<br /> 2.1 Անթիլիասի դպրեվանք&nbsp; &nbsp;&nbsp;<br /> 2.2 Երուսաղեմի ժառանգավորաց դպրոց&nbsp; &nbsp;&nbsp;<br /> 2.3 Կալկաթայի մարդասիրական ճեմարան&nbsp; &nbsp;&nbsp;<br /> Եզրակացություն&nbsp; &nbsp;&nbsp;<br /> Աղբյուրների և գրականության ցանկ&nbsp; &nbsp;&nbsp;<br /> &nbsp;</p> title_arm Հոգևոր կրթությունը Հայ եկեղեցու այժյան կրթօջախներում title_eng convertot_1 HogEVor krtutyun@ Hay ekexecu ayjyan krtojaxnerum convertot_2 HogEVor krtutyun@ Hay ekexecu ayjyan krtojaxnerum convertot_3 HogEVor krtutyun@ Hay ekexecu ayjyan krtojaxnerum convertot_4 HogEVor krtutyun@ Hay ekexecu ayjyan krtojaxnerum convertot_5 HogEVor krtutyun@ Hay ekexecu ayjyan krtojaxnerum convertot_6 HogEVor krtutyuny Hay ekexecu ayjyan krtojaxnerum convertot_7 HogEVor krtutyun@ Hay ekexecu ayjyan krtojakhnerum convertot_8 HogEVor krtutyun@ Hay ekeghecu ayjyan krtojaxnerum convertot_9 HogEVor krtutyun@ Hay ekexecu ayghyan krtojaxnerum convertot_10 HogEVor krtutyuny Hay ekeghecu ayghyan krtojakhnerum convertot_11 HogEVor krtutyun@ Hay ekexecu ayjyan krtojaxnerum convertot_13 HogEVor krtutjun@ Haj ekexecu ajjjan krtojaxnerum convertot_14 HwgEVwr krtutyun@ Hay ekexecu ayjyan krtojaxnerum convertot_15 HogEVor krtutyun@ Hay ekexecu ayjyan krtoghaxnerum convertot_16 HogEVor krtytyyn@ Hay ekexecy ayjyan krtojaxnerym convertot_17 HogEVor krtutyun@ Hay ekexecu ayjyan krtojaxnerum convertot_18 HogYEVor krtutyun@ Hay ekexecu ayjyan krtojaxnerum

referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1 <p>&nbsp;</p> <ol> <li><a href="http://englishrussia.com/2010/04/15/russian-post-automatic-letter-sorting/">http://englishrussia.com/2010/04/15/russian-post-automatic-letter-sorting/</a></li> <li><a href="http://www.ostcard.su/equipment/EISS/">http://www.ostcard.su/equipment/EISS/</a></li> <li><a href="http://www.intercard.co.uk/intelmail_overview.asp">http://www.intercard.co.uk/intelmail_overview.asp</a></li> <li><a href="http://www.imconnect.com.au/PRODUCTS.html">http://www.imconnect.com.au/PRODUCTS.html</a></li> <li><a href="http://www.imconnect.com.au/PRODUCTS_INSERTING_SYSTEMS.html">http://www.imconnect.com.au/PRODUCTS_INSERTING_SYSTEMS.html</a></li> <li><a href="http://www.imconnect.com.au/PRODUCTS_TRACK_TRACE.html">http://www.imconnect.com.au/PRODUCTS_TRACK_TRACE.html</a></li> <li><a href="http://www.ni.com/vision/applications/">http://www.ni.com/vision/applications/</a></li> <li><a href="http://sine.ni.com/nips/cds/view/p/lang/en/nid/204079">http://sine.ni.com/nՀՓՄ/cds/view/p/lang/en/nid/204079</a></li> <li><a href="http://www.labview.ru/solutions/228/">http://www.labview.ru/solutions/228/</a></li> <li><a href="http://www.labview.ru/solutions/228/item1609/">http://www.labview.ru/solutions/228/item1609/</a></li> <li><a href="http://zone.ni.com/devzone/cda/epd/p/id/5533">http://zone.ni.com/devzone/cda/epd/p/id/5533</a></li> <li><a href="http://zone.ni.com/devzone/cda/epd/p/id/5616">http://zone.ni.com/devzone/cda/epd/p/id/5616</a></li> <li><a href="http://zone.ni.com/devzone/cda/epd/p/id/5539">http://zone.ni.com/devzone/cda/epd/p/id/5539</a></li> <li>ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ&nbsp; ՕՐԵՆՔԸ &laquo;ՓՈՍՏԱՅԻՆ ԿԱՊԻ ՄԱՍԻՆ&raquo; ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ Ընդունվել է 11.05.2011&nbsp;</li> <li>.А.С. Круглов. Основы таможенного дела. Учебное пособие. - Москва,1995г.</li> <li>.Бакиева О.Ю., Матвиенко Г.В.Таможенное право: учебник. - М.: Юристъ, 2003</li> <li>Халипов С.В. Таможенные режимы и специальные таможенные процедуры. - М.:&quot;ТАМОЖНЯ. РУ&quot;, 2005</li> <li>&nbsp;Габричидзе Б.Н., Чернявский А.Г. Курс таможенного права: Учебник для вузов. - М.: Экзамен, 2003</li> </ol> description_2 <p>Ներածություն</p> <p>Գլուխ 1 &ndash; Տեսական դրույթներ</p> <p>1.1.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Փոստային առաքանիների տեսակավորման ժամանակակից&nbsp; սարքավորումները և մեթոդները&nbsp;</p> <p>1.2.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Փոստային առաքանու բար-կոդի վեծանման նկարագրությունը&nbsp;</p> <p>1.3.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Փոստային առաքանու տեսակավորումը օգտագործելով ծրարի</p> <p>&nbsp;&nbsp; վրա տպված բար-կոդը&nbsp;</p> <p>1.4.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; XML ինտերֆեյսի նկարագրությունը&nbsp;&nbsp;</p> <p>1.5.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Փոստային առաքանիների տեսակավորման կատեգորիաներն ու դրանց նկարագրությունը</p> <p>Գլուխ 2. Փոստային առաքանիների տեսակավորումը օգտագործելով National&nbsp;Instruments ընկերության տեսամշակման սարքավորումնեը</p> <p>2.1.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; National Instruments ընկերության տեսամշակման սարքավորումներն ու կիրառման ոլորտները&nbsp;</p> <p>2.2.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; NI 1742 սմարտ կամերայի նկարագրությունն ու կիրառման ոլորտները</p> <p>2.3.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; NI 1742 սմարտ կամերայի կիրառումը բար-կոդերի ճանաչման և վերծանման համար&nbsp;&nbsp;</p> <p>2.4.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; NI EVS-1463 տեսամշակման ազդանշանի մշակման համակարգի նկարագրությունն ու կիրառման ոլորտները&nbsp;</p> <p>2.5.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; NI EVS-1463 տեսամշակման ազդանշանի մշակման համակարգի նկարագրությունն ու կիրառման ոլորտները</p> <p>2.6.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Փոստային առաքանիների տեսակավորման համակարգի նկարագրությունն ու կառուցվածքային սխեման</p> <p>Գլուխ 3.&nbsp; Տեսակավորման համակարգի ծրագրային ապահովումն ու գործնական&nbsp;կիրառումը</p> <p>3.1.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Ծանոթություն&nbsp; LabView ծրարագրավորման միջավայրին&nbsp;</p> <p>3.2.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Տեսակավորման համակարգի ծրագրային ապահովման բլոկ&nbsp;սխեման</p> <p>3.3.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Տեսակավորման համակարգի ծրագիրն ու դրա նկարագրությունը&nbsp;&nbsp;</p> <p>3.4.&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Համակարգի փորձարկման գործնական օրինակներն ու դրանց արդյունքները&nbsp;</p> <p>Եզրակացություն</p> <p>Գրականության ցանկ</p> <p>Նկար&nbsp; N. 1&nbsp; Պատվիրված նամակ&nbsp;</p> <p>Նկար&nbsp; N. 2&nbsp;&nbsp; Պատվիրված նամակ տեղեկացումով</p> <p>Նկար&nbsp; N. 3&nbsp;&nbsp; Հասարակ տեղեկացում&nbsp;</p> <p>Նկար&nbsp; N.4&nbsp;&nbsp;&nbsp; Պատվիրված տեղեկացում&nbsp;</p> <p>Նկար&nbsp; N.5&nbsp;&nbsp;&nbsp; Հասարակ նամակահակի Ձև-9 պիտակ &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;&nbsp;</p> <p>Նկար&nbsp; N. 6&nbsp; Պատվիրված&nbsp; նամակահակի Ձև-11 պիտակ&nbsp;</p> <p>Նկար&nbsp; N.7&nbsp; Ձև-11 ռեեստրի լրացման ձևը</p> <p>Նկար N 8&nbsp;&nbsp; Ձև-11ամփոփ ռեեստրի լրացման ձևը</p> <p>Նկար&nbsp; N.9&nbsp; Գնահատված նամակ&nbsp;</p> <p>Նկար&nbsp; N.10&nbsp; Գնահատված նամակ տեղեկացումով&nbsp;</p> <p>Նկար&nbsp; N.11&nbsp; Հասարակ փաթեթ</p> <p>Նկար&nbsp; N.12&nbsp; Պատվիրված փաթեթ&nbsp;</p> <p>Նկար&nbsp; N. 13&nbsp; Պատվիրված փաթեթ տեղեկացումով&nbsp;</p> <p>Նկար&nbsp; N. 14.&nbsp; Նախապայմանի ցիկլ ( While) G լեզվում ներկայացված է&nbsp; ինտուիտիվ&nbsp;&nbsp;</p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; հասկացվող&nbsp; կառույցի տեսքով,որը&nbsp;&nbsp; կատարվում է այնքան ժամանակ,</p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; մինչև&nbsp; չկատարվի ցիկլից դուրս գալու պայմանը&nbsp;&nbsp;</p> <p>Նկար&nbsp; N. 15&nbsp; Տվյալները հայտնվում են տվյալների հավաքման ֆունկցիայի աշխատանքի&nbsp; արդյունքում,այնուհետև փոխանցվում է վերլուծության հանգույցին,իսկ այնտեղից արդյունքների պահպանման հանգույցից ֆայլ</p> <p>Նկար&nbsp; N..16. Անիմացիայի&nbsp; կատարումը ակնհայտ ցույց է տալիս G ծածկագրի</p> <p>&nbsp;կատարման հաջորդականությունը&nbsp;</p> <p>Նկար&nbsp; N. 17 .Բլոկ-դիագրամի գործիքային վահանակի վրա դասավորված են ստանդարտ կարգաբերման միջոցների (օրինակ, ծածկագրի աստիճանական կատարումը) պատկերակներ</p> <p>Նկար&nbsp; N.18. Զոնդերը `դա&nbsp; արդյունավետ միջոց է տեսնելու համար,թե ինչպիսի&nbsp; տվյալներ են&nbsp; տարածվում հաղորդակներով, այդ թվում նաև&nbsp; զուգահեռ ուղղիներով&nbsp;</p> <p>Նկար&nbsp; N.19.Լրացումներում բոլոր զոնդերի արժեքները, այդ թվում նաև ենթածրագրի ներկայացված են Probe Watch պատուհանում&nbsp;</p> <p>Նկար&nbsp; N. 20 Formula Node հանգույցը թույլ է տալիս&nbsp; ծրագիր ներմուծել կոմպակտ տեքստային ծածկագիր, օգտագործելով C-նման սաիտաքսիս մաթեմատիկական գործողությունների համար</p> <p>Նկար&nbsp; N. 21 MathScript (MathScript Node) հանգույցի&nbsp; օգնությամբ Դուք կարող եք ստեղծել և օգտագործել&nbsp; m ֆայլեր ազդանշանի մշակման և տվյալների վերլուծության համար</p> <p>Նկար&nbsp; N..22. Սարքի դրայվերի տեղակայումից&nbsp; հետո դրա ֆունկցիաները հասանելի են դառնում&nbsp; ֆունկցիաների ներկապնակի միջոցով</p> <p>Նկար&nbsp; N. 23. LabVIEW-ի սարքավորման դրայվերները օգտագործում&nbsp; են&nbsp; միասնական ծրագրային կառուցում</p> <p>Նկար&nbsp; N.24. LabVIEW &ndash;ի կառավարման ստանդարտ տարրեր և ինդիկատորներ</p> <p>Նկար&nbsp; N.25.Windows-ի կառավարման ստանդարտ տարրեր և ինդիկատորներ</p> <p>Նկար&nbsp; N 26. Ճարտարագիտական խնդիրների համար նախատեսված կառավարման հատուկ տարրեր և ինդիկատորներ</p> <p>Նկար&nbsp; N 27.Նշումներով և ցուցիչով (սլաքով) օսցիոլոգրամմի գրաֆիկը</p> <p>Նկար&nbsp; N 28. ժամանակային գրաֆիկի նշիչը շարունակական ցուցադրման ռեժիմում(Sweep)</p> <p>Նկար&nbsp; N 29. XY&nbsp; գրաֆիկը մի քանի այլ գրաֆիկներով</p> <p>Նկար&nbsp; N 30. XY գրաֆիկը մի քանի այլ գրաֆիկներով</p> <p>Նկար&nbsp; N 31. Թվային օսցիոլոգրամմի գրաֆիկը</p> <p>Նկար&nbsp; N.32. Ինֆրակարմիր,գունային և սև-սպիտակ պատկերների երկչափ շտրիխ-կոդի մշակումը LabVIEW-ի&nbsp; NI Vision Development մոդուլում</p> <p>Նկար&nbsp; N 33. Կարգավորված նանոխողովակների մասսիվի պատկերում ծայրերի հայտնաբերման ֆունկցիան</p> <p>Նկար&nbsp; N 34. Տեսակավորման համակարգի ծրագրային ապահովումն ունի հետևյալ բլոկ սխեմա</p> <p>Նկար&nbsp; N.35. Մեքենայական ծրագիրը LabView ծրագրավորման միջավայրում</p> <p>Նկար&nbsp; N 36&nbsp;</p> <p>Աղյուսակ&nbsp; N.1&nbsp;</p> <p>Աղյուսակ&nbsp; N.2&nbsp;</p> <p>Աղյուսակ&nbsp; N.3&nbsp;&nbsp;&nbsp; ՀՓՄ XML սխեմա (ՀՓՄ.xsd). տարրի նկարագրությունը&nbsp;</p> <p>Աղյուսակ&nbsp; N. 4&nbsp; Հասարակ նամակ&nbsp;</p> <p>Աղյուսակ&nbsp; N. 5&nbsp; Փաստաթղթի հաստատում եվ տվյալների հավաքագրման</p> <p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; համակարգեր Գործառույթների համեմատում</p> <p>Աղյուսակ&nbsp; N 6&nbsp;</p> <p>Աղյուսակ&nbsp; N 8</p> <p>Աղյուսակ&nbsp; N 9</p> <p>Աղյուսակ&nbsp; N 10&nbsp; Փոստային շինարարություն և նյութեր Փոստային չափսեր</p> title_arm Առաքանիների տեսակավորումը ըստ կատեգորիաների՝ տեսողական համակարգերի կիրառումը title_eng convertot_1 Araqanineri tesakavorum@ @st kategorianeri՝ tesoxakan hamakargeri kirarum@ convertot_2 Araqanineri tesakavorum@ @st kategorianeri՝ tesoxakan hamakargeri kirarum@ convertot_3 Araqanineri tesakavorum@ @st kategorianeri՝ tesoxakan hamakargeri kirarum@ convertot_4 Araqanineri tesakavorum@ @st kategorianeri՝ tesoxakan hamakargeri kirarum@ convertot_5 Araqanineri tesakavorum@ @st kategorianeri՝ tesoxakan hamakargeri kirarum@ convertot_6 Araqanineri tesakavorumy yst kategorianeri՝ tesoxakan hamakargeri kirarumy convertot_7 Araqanineri tesakavorum@ @st kategorianeri՝ tesoxakan hamakargeri kirarum@ convertot_8 Araqanineri tesakavorum@ @st kategorianeri՝ tesoghakan hamakargeri kirarum@ convertot_9 Araqanineri tesakavorum@ @st kategorianeri՝ tesoxakan hamakargeri kirarum@ convertot_10 Araqanineri tesakavorumy yst kategorianeri՝ tesoghakan hamakargeri kirarumy convertot_11 Araqanineri tesakavorum@ @st kategorianeri՝ tesoxakan hamakargeri kirarum@ convertot_13 Araqanineri tesakavorum@ @st kategorianeri՝ tesoxakan hamakargeri kirarum@ convertot_14 Araqanineri tesakavwrum@ @st kategwrianeri՝ teswxakan hamakargeri kirarum@ convertot_15 Araqanineri tesakavorum@ @st kategorianeri՝ tesoxakan hamakargeri kirarum@ convertot_16 Araqanineri tesakavorym@ @st kategorianeri՝ tesoxakan hamakargeri kirarym@ convertot_17 Arakanineri tesakavorum@ @st kategorianeri՝ tesoxakan hamakargeri kirarum@ convertot_18 Araqanineri tesakavorum@ @st kategorianeri՝ tesoxakan hamakargeri kirarum@

referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1 description_2 <p><strong>Դասի թեման`Մակերես (մուտքի դաս)</strong></p> <p><strong>Նպատակը</strong><strong>`</strong></p> <p><strong>1</strong><strong>.</strong><strong>Կխորանա գիտելիքները բազմապատկման գործողությունների վերաբերյալ:</strong></p> <p><strong>2. Կկարողանան կազմել խնդիրներ ըստ տրված գծապատկերի:</strong></p> <p><strong>3. Կզարգանա հիշողությունը, տրամաբանական մտածողությունը, պարզ իրավիճակներում արագ կողմնորոշվելու ունակությունը:</strong></p> <p><strong>4. Կխորանա գիտելիքները ժամանակի չափման միավորների վերաբերյալ առաջադրանքը կատարելիս:</strong></p> <p><strong>5. Կկարողանան լրացնել խաչբառը` գուշակելով ծածկագիրը:</strong></p> <p><strong>6. Աշակերտների մեջ կձևավորվի մակերես հասկացության հիմնական գաղափարը:</strong></p> <p><strong>7. Կկարողանան աշխատել խմբերով նոր յուրացրած թեմայի շուրջ:</strong></p> <p><strong>8. Կդաստիարակվի համագործակցելու կուլտուրա, կստեղծվի առողջ մրցակցություն:</strong></p> <p><strong>Դասի բնույթը` հաղորդման դաս:</strong></p> <p><strong>Դասի կահավորումը`համակարգիչ, էլ. գրատախտակ, մագնիսական գրատախտակ, խմբերով աշխատելու համար նախատեսված քարտեր:</strong></p> <p><strong>Դասի ընթացքը</strong></p> <p><strong>Ուղերձ</strong></p> <p><img src="file:///C:\Users\Admin\AppData\Local\Temp\msohtmlclip1\01\clip_image001.emz" /></p> <p>&nbsp;</p> <p><strong>Կարող եք գուշակել, թե ինչի մասին է խոսքը:</strong></p> title_arm Մակերես title_eng convertot_1 Makeres convertot_2 Makeres convertot_3 Makeres convertot_4 Makeres convertot_5 Makeres convertot_6 Makeres convertot_7 Makeres convertot_8 Makeres convertot_9 Makeres convertot_10 Makeres convertot_11 Makeres convertot_13 Makeres convertot_14 Makeres convertot_15 Makeres convertot_16 Makeres convertot_17 Makeres convertot_18 Makeres

referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1 description_2 <p><strong>Դասի թեման`Մակերես (մուտքի դաս)</strong></p> <p><strong>Նպատակը</strong><strong>`</strong></p> <p><strong>1</strong><strong>.</strong><strong>Կխորանա գիտելիքները բազմապատկման գործողությունների վերաբերյալ:</strong></p> <p><strong>2. Կկարողանան կազմել խնդիրներ ըստ տրված գծապատկերի:</strong></p> <p><strong>3. Կզարգանա հիշողությունը, տրամաբանական մտածողությունը, պարզ իրավիճակներում արագ կողմնորոշվելու ունակությունը:</strong></p> <p><strong>4. Կխորանա գիտելիքները ժամանակի չափման միավորների վերաբերյալ առաջադրանքը կատարելիս:</strong></p> <p><strong>5. Կկարողանան լրացնել խաչբառը` գուշակելով ծածկագիրը:</strong></p> <p><strong>6. Աշակերտների մեջ կձևավորվի մակերես հասկացության հիմնական գաղափարը:</strong></p> <p><strong>7. Կկարողանան աշխատել խմբերով նոր յուրացրած թեմայի շուրջ:</strong></p> <p><strong>8. Կդաստիարակվի համագործակցելու կուլտուրա, կստեղծվի առողջ մրցակցություն:</strong></p> <p><strong>Դասի բնույթը` հաղորդման դաս:</strong></p> <p><strong>Դասի կահավորումը`համակարգիչ, էլ. գրատախտակ, մագնիսական գրատախտակ, խմբերով աշխատելու համար նախատեսված քարտեր:</strong></p> <p><strong>Դասի ընթացքը</strong></p> <p><strong>Ուղերձ</strong></p> <p><img src="file:///C:\Users\Admin\AppData\Local\Temp\msohtmlclip1\01\clip_image001.emz" /></p> <p>&nbsp;</p> <p><strong>Կարող եք գուշակել, թե ինչի մասին է խոսքը:</strong></p> title_arm Մակերես title_eng convertot_1 Makeres convertot_2 Makeres convertot_3 Makeres convertot_4 Makeres convertot_5 Makeres convertot_6 Makeres convertot_7 Makeres convertot_8 Makeres convertot_9 Makeres convertot_10 Makeres convertot_11 Makeres convertot_13 Makeres convertot_14 Makeres convertot_15 Makeres convertot_16 Makeres convertot_17 Makeres convertot_18 Makeres

referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1 <p>&nbsp;</p> <p><strong>ՕԳՏԱԳՈՐԾՎԱԾ</strong> <strong>ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ</strong> <strong>ՑԱՆԿ</strong></p> <p>&nbsp;</p> <p><strong><em>Մենագրություններ</em></strong> <strong><em>և</em></strong> <strong><em>հոդվածներ</em></strong></p> <ol> <li><strong><em>Մանասյան</em></strong> <strong><em>Ա</em></strong><strong><em>., </em></strong><strong><em>Ղևոնդյան</em></strong> <strong><em>Ա</em></strong><strong><em>.,</em></strong> Լեռնային Ղարաբաղ. Ինչպես է դա եղել: Երևան 2011թ.</li> <li>&nbsp;<strong><em>Փաշայան</em></strong> <strong><em>Ա</em></strong><strong><em>.,</em></strong> Իսլամն Ադրբեջանում. Անցյալը և ներկան, Եր. 2014թ.</li> <li>Դեմոյան Հ., &laquo;Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդրի շուրջ քարոզչության և հակաքարոզչության կազմակերպման և իրականացման եղանակների մասին&raquo;, &laquo;Տեղեկատվական անվտանգության խնդիրների շուրջ&raquo;, &laquo;Տարածաշրջան&raquo; տեղեկագիր, հատուկ թողարկում, Նորավանք ԳԿՀ, Երևան, 2005։</li> <li>Ադրբեջանի հակահայկական տեղեկատվական համակարգը, Նորավանք հիմնադրամ, Եր. 2009,</li> <li><strong><em>Ջամալյան</em></strong> <strong><em>Դ</em></strong><strong><em>.,</em></strong> հայ-ադրբեջանական հակամարտության քարոզչական նկարագիրը, Եր. 2015</li> <li><strong><em>Վրթանեսյան</em></strong> <strong><em>Կ</em></strong><strong><em>.,</em></strong> &laquo;Հայ-ադրբեջանական հակամարտության քարոզչական թեզերը&raquo;, &laquo;Գլոբուս. Ազգային անվտանգություն&raquo;, # 2(6), ապրիլ, 2009։</li> <li><strong><em>Գալստյան</em></strong> <strong><em>Դ</em></strong><strong><em>,</em></strong> Քառօրյա պատերազմի լուսաբանման առանձնահատ-կությունները ադրբեջանական ԶԼՄ-ներում, &laquo;Գլոբուս&raquo; վերլուծական հանդես 4,&nbsp; Եր. 2017:</li> <li><strong><em>Մովսիսյան Լ,</em></strong> Հայալեզու լրատվամիջոցներն Ադրբեջանում, Հայագիտության հարցեր, 2016թ․, 3(9), 106-116 էջ,</li> <li><strong><em>Ժամակոչյան Ա.,</em></strong> Տեղեկատվական հոսքերը և Հայաստանի ինֆոանվտանգությունը, &laquo;21-րդ դար&raquo; տեղեկատվական-վերլուծական հանդես 6(28), Եր. 2009թ,</li> </ol> <p>&nbsp;</p> description_2 <p style="margin-left:21.3pt">&nbsp;</p> <p style="margin-left:21.3pt"><strong>ՆԵՐԱԾՈՒԹՅՈՒՆ</strong>-------------------------------------------------------------------------------5-8</p> <p style="margin-left:21.3pt"><strong>ԳԼՈՒԽ 1. ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՀԱԿԱՀԱՅԿԱԿԱՆ ՔԱՐՈԶՉՈՒԹՅԱՆ ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԲՆՈՒԹԱԳԻՐԸ</strong></p> <ol> <li>Ադրբեջանի հակահայկական տեղեկատվական քաղաքականության փուլերը և բաղադրիչները --------------------------------------------------------------------------9-30</li> <li>Ադրբեջանի ապատեղեկատվության տարատեսակները և տեղեկատվական ռեսուրսները-------------------------------------------------------------------------------30-35</li> <li>Ադրբեջանի հակահայկական քարոզչության իսլամական գործոնը---------35-40</li> </ol> <p style="margin-left:21.3pt"><strong>ԳԼՈ</strong><strong>ՒԽ 2. ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՏԵՂԵԿԱՏՎԱԿԱՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ՌԱԶՄԱԿԱՆ ՈԼՈՐՏՈՒՄ</strong></p> <p style="margin-left:21.3pt">2.1<strong>.</strong>2014թ սահմանային իրադարձությունները Ադրբեջանի տեղեկատվական &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;քարոզչության համատեքստում------------------------------------------------------41-53</p> <p style="margin-left:21.3pt">2.2.Ադրբեջանի տեղեկատվական քաղաքականության առանձնահատկություն-ները 2016թ ապրիլյան պատերազմի համատեքստում--------------------------53-68</p> <p style="margin-left:21.3pt"><strong>ԳԼՈՒԽ 3. ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՀԱԿԱՀԱՅԿԱԿԱՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆԸ ՀԱԿԱԶԴՈՂ ՈՒՂԻՆԵՐԸ</strong></p> <p style="margin-left:21.3pt">3.1.Ադրբեջանական քարոզչության առավելություններն ու խոցելի կողմերը--69-76</p> <p style="margin-left:21.3pt">3.2.Տեղեկատվական հարթակում Ադրբեջանի քարոզչության չեզոքացման ուղիները------------------------------------------------------------------------------------76-81</p> <p style="margin-left:21.3pt"><strong>ԱՄՓՈՓՈՒՄ</strong>-----------------------------------------------------------------------------------82-83</p> <p style="margin-left:21.3pt"><strong>ՕԳՏԱԳՈՐԾՎԱԾ</strong> <strong>ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ</strong> <strong>ՑԱՆԿ</strong>-------------------------------------------84</p> <p style="margin-left:2.0cm">&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> title_arm ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՏԵՂԵԿԱՏՎԱԿԱՆ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ՌԱԶՄԱԿԱՆ ՈԼՈՐՏՈՒՄ title_eng convertot_1 ADRBEJANI TEXEKATVAKAN QAXAQAKANUTYUN@ RAZMAKAN OLORTUM convertot_2 ADRBEJANI TEXEKATVAKAN QAXAQAKANUTYUN@ RAZMAKAN OLORTUM convertot_3 ADRBEJANI TEXEKATVAKAN QAXAQAKANUTYUN@ RAZMAKAN OLORTUM convertot_4 ADRBEJANI TEXEKATVAKAN QAXAQAKANUTYUN@ RAZMAKAN OLORTUM convertot_5 ADRBEJANI TEXEKATVAKAN QAXAQAKANUTYUN@ RAZMAKAN OLORTUM convertot_6 ADRBEJANI TEXEKATVAKAN QAXAQAKANUTYUNY RAZMAKAN OLORTUM convertot_7 ADRBEJANI TEXEKATVAKAN QAXAQAKANUTYUN@ RAZMAKAN OLORTUM convertot_8 ADRBEJANI TEGHEKATVAKAN QAGHAQAKANUTYUN@ RAZMAKAN OLORTUM convertot_9 ADRBEJANI TEXEKATVAKAN QAXAQAKANUTYUN@ RAZMAKAN OLORTUM convertot_10 ADRBEJANI TEGHEKATVAKAN QAGHAQAKANUTYUNY RAZMAKAN OLORTUM convertot_11 ADRBEJANI TEXEKATVAKAN QAXAQAKANUTYUN@ RAZMAKAN OLORTUM convertot_13 ADRBEJANI TEXEKATVAKAN QAXAQAKANUTJUN@ RAZMAKAN OLORTUM convertot_14 ADRBEJANI TEXEKATVAKAN QAXAQAKANUTYUN@ RAZMAKAN WLWRTUM convertot_15 ADRBEGHANI TEXEKATVAKAN QAXAQAKANUTYUN@ RAZMAKAN OLORTUM convertot_16 ADRBEJANI TEXEKATVAKAN QAXAQAKANYTYYN@ RAZMAKAN OLORTYM convertot_17 ADRBEJANI TEXEKATVAKAN KAXAKAKANUTYUN@ RAZMAKAN OLORTUM convertot_18 ADRBEJANI TEXEKATVAKAN QAXAQAKANUTYUN@ RAZMAKAN OLORTUM

referat.am kursayinner referatner diplomayinner tezer պատվիրել աշխատանքներ description_1 <p style="margin-left:21.3pt">&nbsp;</p> <p>&nbsp;</p> <ol> <li> <p>Ղուլյան Յու.Վ., Հայ-ադրբեջանական դիվանագիտական հարաբերությունները 1918-1920թթ, Երևան 2008:&nbsp;&nbsp;<br /> Զոհրաբյան Է. Ա., Ազգամիջյան կռիվները Երևանի նահանգում 1918թ., Երևան 2000:<br /> Զոհրաբյան Է. Ա., Նախիջևանի հիմնահարցը և Հայաստանի &sect;դաշնակիցները&brvbar;(1918թ. դեկտեմբեր-1920թ. ապրիլ), Երևան 2002<br /> Զոհրաբյան Է.Ա.,&nbsp;&nbsp;Թուրք - հայկական պատերազմը&nbsp;&nbsp;&nbsp;և&nbsp;&nbsp;&nbsp;տերությունները,&nbsp;&nbsp;&nbsp;Երևան 1997<br /> Վրացյան Ս. Ն., Հայաստանի Հանրապետություն, Երևան 1993<br /> Խատիսյան Ալ., Հայաստանի Հանրապետության ծագումն ու զարգացումը, Աթենք &nbsp;1930թ.<br /> Գալոյան&nbsp;&nbsp;&nbsp;Գ.,Հայաստանը և մեծ տերությունները 1917-1923թթ, Երևան 1999<br /> Ավետիսյան&nbsp;&nbsp;Հ., Հայաստանի Հանրապետության հարցը 1918 թ .,Երևան 1997թ.<br /> Հարությունյան Հ. Մ., Լեռնային Ղարաբաղը 1918-1921թթ., Երևան 1996<br /> Ղուլյան Յու. Վ. &sect;Ադրբեջանի&nbsp;&nbsp;հակահայկական քարոզչությունը 1918-1920թթ.,&brvbar;&nbsp;&nbsp;Լրաբեր&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;հասրակական&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;գիտությունների,&nbsp;&nbsp;N 3,&nbsp;&nbsp;Երևան 2008:<br /> &nbsp;Լեո, Անցյալից, Թիֆլիս, 1925<br /> Հայերի կոտորածները Բաքվի և Ելիզավետպոլի նահանգներում 1918-1920թթ., կազմ. Ս. Միրզոյան, Ա.&nbsp;&nbsp;Ղազիյան, Երևան 2003<br /> 13. &rsquo;&rsquo; Հորիզոն&rsquo;&rsquo; , Երևան 30 մարտի 1918թ</p> <p>14. &#39;&#39;Յառաջ&#39;&#39;, Երևան 24 հունվարի 1920 թ.</p> <p>15.Борьба за Советскую власть в Азербайджане 1918 -1920. Документы и материалы, Баку, 1967</p> </li> </ol> <p>16.Микаеляан&nbsp; В. Г., Нагорний Карабах 1918-1922гг., Ереван, 1992г</p> <p>20.Г. В. Пипия, &#39;&#39;Политика Германии в Закавказье в 1918 году&#39;&#39;, Тбилиси 1971г</p> <p>21. Микаелян В. Г., Хуршудян К., &sect;Некоторые вопросы истории Нагорного Карабаха&brvbar;, N 1,&nbsp; &ordm;&ntilde;&uml;&sup3;&Yacute; 1988:</p> <p>22 <a href="http://7or.am/archives/8091">http://7or.am/archives/8091</a> -&nbsp; &ETH;&sup3;&Ucirc;&sup3;&euml;&iuml;&sup3;&Yacute;&Ccedil; 1-&Ccedil;&Yacute; &ETH;&sup3;&Yacute;&ntilde;&sup3;&aring;&raquo;&iuml;&aacute;&otilde;&Atilde;&Ucirc;&sup3;&Yacute; &Ntilde;&Ccedil;&Ugrave;&Yacute;&sup3;&sup1;&ntilde;&Ugrave;&sup3;&Yacute; &uml; &iacute;&raquo;&ntilde;&sup3;&oacute;&Ugrave;&sup3;&Yacute; &aring;&sup3;&iuml;&times;&sup3;&eacute;&Yacute;&raquo;&ntilde; &Ugrave;&sup3;&euml;&Ccedil;&Yacute;</p> description_2 <p>ՆԵՐԱԾՈՒԹՅՈՒՆ &hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;..&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;.. 3</p> <p>&nbsp;</p> <p>ԳԼՈՒԽ 1</p> <p>ՀԱՅ-ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ&nbsp; ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ&nbsp; ՄԻՆՉԵՎ&nbsp; ԱԴՐԲԵՋԱՆՈՒՄ&nbsp; ԽՈՐՀՐԴԱՅԻՆ&nbsp; ԿԱՐԳԵՐԻ&nbsp;&nbsp; ՀԱՍՏԱՏՈՒՄԸ (1918Թ. ԴԵԿՏԵՊՄԲԵՐ-1920Թ. ԱՊՐԻԼԻ)&hellip;5</p> <p>&nbsp;</p> <p>ԳԼՈՒԽ 2&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;</p> <p>ՀԱՅ- ԱԴՐԲԵՋԱՆԱԿԱՆ&nbsp; ՀԱՐԱԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ&nbsp;&nbsp; 1920Թ.&nbsp; ՄԱՅԻՍ-ԴԵԿՏԵՄԲԵՐ&nbsp;&nbsp; ԱՄԻՍՆԵՐԻՆ&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;.&hellip;.....39</p> <p>&nbsp;</p> <p>ԵԶՐԱԿԱՑՈՒԹՅՈՒՆ &hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;.&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip; 59</p> <p>&nbsp;</p> <p>ԳՐԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ՑԱՆԿ &hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;&hellip;.&hellip;&hellip;&hellip;. 61</p> <p>&nbsp;</p> title_arm Հայ-ադրբեջանական հարաբերությունները մինչեվ ադրբեջանում խորհրդային կարգերի հաստատումը (1918թ. դեկտեպմբեր-1920թ. ապրիլի) title_eng convertot_1 Hay-adrbejanakan haraberutyunner@ minchev adrbejanum xorhrdayin kargeri hastatum@ (1918t. dektepmber-1920t. aprili) convertot_2 Hay-adrbejanakan haraberutyunner@ minchev adrbejanum xorhrdayin kargeri hastatum@ (1918t. dektepmber-1920t. aprili) convertot_3 Hay-adrbejanakan haraberutyunner@ minchev adrbejanum xorhrdayin kargeri hastatum@ (1918t. dektepmber-1920t. aprili) convertot_4 Hay-adrbejanakan haraberutyunner@ minchev adrbejanum xorhrdayin kargeri hastatum@ (1918t. dektepmber-1920t. aprili) convertot_5 Hay-adrbejanakan haraberutyunner@ min4ev adrbejanum xorhrdayin kargeri hastatum@ (1918t. dektepmber-1920t. aprili) convertot_6 Hay-adrbejanakan haraberutyunnery minchev adrbejanum xorhrdayin kargeri hastatumy (1918t. dektepmber-1920t. aprili) convertot_7 Hay-adrbejanakan haraberutyunner@ minchev adrbejanum khorhrdayin kargeri hastatum@ (1918t. dektepmber-1920t. aprili) convertot_8 Hay-adrbejanakan haraberutyunner@ minchev adrbejanum xorhrdayin kargeri hastatum@ (1918t. dektepmber-1920t. aprili) convertot_9 Hay-adrbejanakan haraberutyunner@ minchev adrbejanum xorhrdayin kargeri hastatum@ (1918t. dektepmber-1920t. aprili) convertot_10 Hay-adrbejanakan haraberutyunnery min4ev adrbejanum khorhrdayin kargeri hastatumy (1918t. dektepmber-1920t. aprili) convertot_11 Hay-adrbejanakan haraberutyunner@ minchev adrbejanum xorhrdayin kargeri hastatum@ (1918t. dektepmber-1920t. aprili) convertot_13 Haj-adrbejanakan haraberutjunner@ minchev adrbejanum xorhrdajin kargeri hastatum@ (1918t. dektepmber-1920t. aprili) convertot_14 Hay-adrbejanakan haraberutyunner@ minchev adrbejanum xwrhrdayin kargeri hastatum@ (1918t. dektepmber-1920t. aprili) convertot_15 Hay-adrbeghanakan haraberutyunner@ minchev adrbeghanum xorhrdayin kargeri hastatum@ (1918t. dektepmber-1920t. aprili) convertot_16 Hay-adrbejanakan haraberytyynner@ minchev adrbejanym xorhrdayin kargeri hastatym@ (1918t. dektepmber-1920t. aprili) convertot_17 Hay-adrbejanakan haraberutyunner@ minchev adrbejanum xorhrdayin kargeri hastatum@ (1918t. dektepmber-1920t. aprili) convertot_18 Hay-adrbejanakan haraberutyunner@ minchev adrbejanum xorhrdayin kargeri hastatum@ (1918t. dektepmber-1920t. aprili)